EMUA: LAPIKORAKO HEGAZTI AUSTRALIARRA
- hegaztitzar hauen 2.000 kilo okel ekoiztuko da abendua eta maiatza bitartean. Australiako etorkinaren koipeaz eta lumajeaz ere baliatzen dira zaintzaileak.
Animalia ezezagun honen berri jakiteko Muskiz aldera jo dugu, herritik bi kilometrotara dagoen Belutxi baserrira. Bertan Txomin Perez Lazak ordu asko igarotzen ditu bordan dituen animaliak jagonez. Altos Hornoseko langile ohia, gaur egun 52 urte ditu: «
Aurrejubilazioak gazterik harrapatu ninduen garai hartan lan egiten nuen lantegia itxi zutenean eta orduan betidanik amestutako zaletasunari ekin nion
Ditudan abere gehienak lagunek oparituak dira eta asko gustatzen zait beraiek zaintzea
Azken urteotan muskiztarraren arreta bereziki bereganatu duten abereak emu izeneko hegazti korrikalariak dira. «
Nire emazteak sarritan esaten dit hegazti hauek bera baino gehiago maite ditudala dirudiela
Bereziak dira benetan eta hiru urte hauetan beraiek behatuz asko ikasi dut Australiako hegazti korrikalari hauen inguruan
Pozik daudenean «emuaren dantza» delakoa egiten dute. Beraien hanka luze horiekin saltoka hasi eta beheranzkoan sabelarekin lurra jotzen dute. Adinez nagusienek 1,8tik 2 metro bitartean neur dezakete eta arineketan egitea izugarri gustatzen zaie, orduko 60 km-ko abiadura lortuz. Erraza omen da emuak jagotea; oso hegazti indartsua da, gutxitan gaixotzen da eta Euskal Herriko girora primeran egokitzen da Australiakoaren parekoa baita. Egunean birritan pentsu konposatua jaten dute emuek. Zaintzaileak azaltzen duenez, «
askotan toki batetik bestera mugitzeko janaria erabili behar izaten dut, alferrik baita beraiengana hurbildu eta leku zehatz batera bideratzen saiatzea. Ardiekin gertatzen den lez, zuk adierazitako bidea izan ezik beste edozein hartzen dute
1997an lagun baten laguntzarekin emu bikote heldu bi eta kume bikote bi erosi zituen Muskizeko herritar honek, eta orain 30 inguru ditu. «
Garai hartan emu nagusiak 100.000 pezetatan (4.000 libera inguru) eta kumeak 35.000 pezetatan erosi nituen
badakit prozeduren inguruan eztabaida dagoela baina nik holan egitea hobe deritzot
Grazia egin zidan eta egun hartatik pitufo deitzen diot tamainaz txikia izan arren bi emerekin kumeak izan dituen lotsagabe horri. Emearen portaera ere harritzekoa da, zeren normalean jeloskorra izaten da eta beste eme bat bere arrarengana hurbiltzen denean eraso egiten dio
Emuak araldian daudenean «ikustekoa» izaten da batak besteari bidaltzen dion amodiozko mezua. Emeak soinu bitxi bat kanporatzen du bere barrenetik eta arrak paparra kanporantza atereaz eta lumak harro-harro jarriz erantzuten dio.
Bizkaian emu elkarte bat sortzeko asmoa dute hegazti korrikalari hauen jagoleek. Txomin Perez Laza kexu da: «
Euskal Herrian emuak komunikabideei esker ezagutarazi dira, udalek ez digute ezertan lagundu. Hau dela eta, gauden hirurak batu eta elkarte bat sortuko dugu hegazti bitxi hau ezagutarazi eta beronekin lan egiteko
nahiz eta hasieran ordaina altua izan, pixkanaka beherantz egingo du emuaren okelaren salmenta prezioak
Emuaren koipea ona da bai azalerako eta baita osasunarentzako ere. «
Estatu Batuetan NBAko saskibaloi taldean, esate baterako, jokalariei masajeak emateko erabiltzen dute
Ituren (Nafarroa), 1777. Erramun Joakin Sunbil (1755-1821) arotza Donamariako Joana Mari Ezpondarekin ezkondu zen. Ia 40 urte eman zituzten ezkonduta, Joana Mari 1806an hil zen arte. Eta tarte luze horretan, noizbait, Iturengo arotzak santu baten kobrezko estatua urtu omen zuen... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]
Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.
Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]
Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]
Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]
Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]
Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]
Hainbat talde "neonazik" azkenaldian Irunen zabaltzen ari dituzten mezuak salatu dituzte asteazkenean Harrera Sareak eta hainbat kolektibok herrian. Eskuin muturreko "auzo patruilak" antolatzen ari direla salatu dute, eta hauek jendearen jatorriaren arabera... [+]
Euskalgintzaren Kontseiluak deituta, Espainiako Auzitegi Gorenak joan den astean ebatzitako sententzia salatzeko prentsaurreko bateratua egin dute Bilbon. Sententzia "euskal gizartearen eta euskal erakundeen borondate demokratikoaren aurkako eraso zuzena" dela... [+]
Egun EH Bilduren esku dagoen udalak ia milioi bat euro itzuli beharko lioke foru erakundeari, duela hamairu urte, EAJ agintean zenean, diru-laguntza bat ez zelako behar bezala erabili, baizik eta iruzurra egiteko, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak berretsi duenez. Eskaerak erabat... [+]
Eusko Jaurlaritzako Ogasuneko Kontrol Ekonomikoko Bulegoak barne txosten bat egin zuen Ertzaintzak jaso dituen 300 BMWen esleipen kontratuaren hainbat baldintza kritikatzeko. Ezarritako baldintzak zehatzegiak eta murriztaileegiak zirela salatu du ogasunak, eta horrek enpresa... [+]
Bi aste barru hasiko diren hiriko jaietan txosna jartzen utzi ez dietela salatzeko kanpaldia egin nahi zuten Gasteizko GKSk eta Etxebizitza Sindikatu Sozialistak, Andre Maria Zuriaren plazan. 20:30ak aldera, ertzainak oldartu egin dira kanpaldian zeudenen aurka, eta bi... [+]
Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]
Jarduera ekonomikoak sinplifikatzeko eta lehiakortasuna indartzeko aitzakiarekin, Europa mailan baita Europar Batasuneko hainbat estatutan ere, klima, ingurunea eta giza osasuna kaltetuko dituzten legeak biderkatzen ari dira 2024tik, askotan interes pribatuen lobbyen eraginpean... [+]