POBREENTZAKO SOLDATA ESKE GIZARTE ABERATSEAN

  • INEMeko datuen arabera, Hego Euskal Herrian 50.140 laguni iristen zaio dirulaguntza. 130.000 lagun inolako babesik gabe dago.Espainiako 8 milioi hiritarrek milioi bat baino gutxiagoko diru sarrera dute urtean. Europako Batasuneko % 10 pobretzat jotzen da eta ingurumenaren degradazioak eta hiesak munduko behartsuenak mehatxatzen ditu.

1999ko azaroaren 28an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Sinestea zaila bada ere, egia da. Euskal Herrian ere pobreak eta baztertuak badira. Dena den, beste herrialde batzuetako larrialdi mailarik ez dugu jasaten. Hala ere, pobrezia eta bazterketa soziala pairatu behar duen jendearen kopurua egunetik egunera gorantz doa. Pobre eta baztertu hauek izen-abizenak dituzte. Familia horietako asko larri bizi dira, Lanbide arteko Gutxieneko Soldatara inolaz ere iristen ez diren laguntzak jasoz. Beste hainbat milaka langabezian geratu da eta langabeziarengatiko dirulaguntza jaso ondoren, lanik aurkitu ezinik eta 52 urtetik beherakoak izanik, urteak daramatzate inolako laguntzarik gabe.
Bitartean, enpresek inoiz izan dituzten etekin handienak lortu dituzte. Banku handiek 500.000 milioi pezetatik (20.000 milioi libera inguru) gorako etekinak bilduko dituzte urte amaieran. Telefonicako ehun goi-karguk 45.000 milioi pezeta banatuko dituzte beren artean. Politikariek ez dute inolako KPI arazorik euren soldata mardulak igotzeko. Sektore liberaletako –notario, mediku, abokatu, arkitekto...– iruzur fiskalari ez zaio aurre egiten. Eta Gasteiz eta Nafarroako Gobernuek, ezker abertzaleak eta mugimendu sozial eta sindikalek presio handia eragin arren, ez dute 18 urtetik gorako langabetuentzako gizarte soldata ezartzeko erabakirik hartzen. Hori lortzeko, presionatzeko garaia heldu da. Horregatik, joan den 13az geroztik pobreziaren eta gizarte bazterketaren aurkako Elkartasun Martxa Euskal Herria zeharkatzen ari da. Hilaren 27an bukatuko da Bilbon, 17:30etan, La Casillatik abiatuko den manifestazio nazional batekin.


MARTXA EZIN HARTU.

Martxa ez da hutsetik abiatu. Maiatzaren 21ean 35 orduko lanaldiaren alde eta langabetuentzako gizarte soldataren alde egindako greba orokorrak arrakasta izan zuen. Ordutik Gizarte Eskubideen Agiriaren sustatzaileak sindikatu abertzaleekin eta alderdi politiko abertzaleekin lanean aritu dira.
Erakundeetan eta gizartean presio handia egin bada ere, EAEko Administrazioak bere horretan utzi ditu Ekimen Legegile Herrikoiaren sustatzaileekin zituen harremanak, hain zuzen ere, herri ekimen horren edukiak Legebiltzarreko ponentzia batean eztabaidatzeko unean –Gizarte Agiria Euskal Herrirako bada ere, aurreratuena EAEn dago, Nafarroan hasiera eman zaio eta Iparraldean ez da hasi ere egin–. Dirudienez, Administrazioaren jarrera aldaketa horren zergatia Eusko Jaurlaritzan, «

EAJren eta EAren artean dauden kontraesanak dira eta baita EAko Sabin Intxaurragak zuzentzen duen Lan Sailaren barruan dauden kontraesanak ere
».
Geldialdi horrek, Gizarte Agiriaren edukiak desitxuratzeko beldurrak eta 2000. urterako Aurrekontuak onartzeko hurbiltasunak eragin dute martxa. Ekimen honen bozeramaleek diotenez, «

baztertutako hiritarren gizarte-babesgabetasuna giza eskubideen urraketa onartezina da, eta ezin da Gizarte Agiria Legebiltzarrean eztabaidatu arte edo Nafarroako Foru Parlamentuak onetsitako legea aldatu arte zain geratu. Horregatik, ezinbestekoa da erakunde publikoek, 2000. urteko Aurrekontuetan, gizarte gastuak bideratzeko behar diren neurriak hartzea
».
Gizarte Agiriaren aldeko Batzar Nazionalak EAEko eta Nafarroako Parlamentuetako alderdi politikoei deialdia egin zien, lehenbailehen lau neurri ezar ditzaten: Gizarteratzeko Gutxieneko Diru sarrera (GGD) ematea lanpostua eskatu duten guztiei eta aurkitzen ez duten guztiei; Gizarteratzeko Gutxieneko Diru sarreraren (GGD) eta Lanbide arteko Gutxieneko Soldataren kopuruak parekatzea, hamalau ordainketatan banaturik; zenbateko horretara iristen ez diren pentsio guztiak kopuru horrekin parekatzea; eta neurri horiek INEMeko superabitaren bidez, iruzur fiskalaren aurkako borrokaren ondoriozko diru sarrera handiagoen eta zorpetze jarduera kontrolatu baten bidez finantzatzea

BPGk gora, gizarteko gastu publikoak behera

Gizarte Eskubideen Agiria eta Euskal Herria zeharkatzen ari den Martxa sustatzen dutenek Eusko Jaurlaritzako Lan Sailari urrian helarazi zioten txostenaren arabera, Agiriko eskakizunak estaltzea 125.000 milioi pezetako (5.000 milio libera inguru) kostua litzateke urtean.
Gizarte Agiriko eskakizunak honakoak dira: gizarte soldata Lanbide arteko Gutxieneko Soldataren parekoa izatea (gaur egun, 69.270 pezetakoa hilean); pentsio kontributiboak eta ez-kontributiboak soldata horrekin parekatzea; Administrazioan, gutxienez, zuzeneko 6.500 lanpostu sortzea lanaldia asteko 32 ordutara murriztuz.
Sustatzaileen aburuz, gizarte soldata bezalako oinarrizko errenta bat ezartzea posiblea eta premiazkoa da. Baina zera gertatzen da: EAEko Barne Produktu Gordinak gora egin du eta, aldiz, gastu sozial publikoak behera. 1998an Euskal Herrian gastu sozialetan 1996an gastatu zen BPG proportzio berbera gastatu izan balitz, 100.000 milioi pezeta gehiago beharko ziren. Hala adierazi dute Administrazio Publikoari aurkezteko Gizarte Agiria prestatzen lagundu duten ELAko aditu sindikalek.
Hona hemen, gizarte gastuaren urritasuna nabarmentzen duen beste datu bat: Euskal Herriko gizarte kotizazioek BPGren % 12 osatzen dute, eta, aldiz, Europako Batasunaren batez bestekoa % 18,2koa da. Presio fiskal hori hemen ezarriko balitz, Euskal Herrian 420.000 milioi pezeta gehiago bilduko lirateke zergetan. Horrela nabarmentzen da EHko talde ekonomikoak egindako azterketan


Azkenak
Iruñeko espetxeko osasun arreta “urria” dela salatu du Salhaketa Nafarroak

Nafarroako Gobernuak espetxeetako osasun zerbitzuaren eskumena eskuratu zuenetik, baliabideak “indartu” dituzten arren, presoek nabarmendu dute ez diela sobera eragin egunerokoan.


‘Eskumenlagoa’

Hezkuntza Sailak 2025-2026 ikasturtearen antolaketa bigarren hezkuntzako ikastetxe publikoetan ebazpena argitaratu du. Urteroko agiria da, uztail hasierakoa; ikasturte-hasierako ebazpena esaten diogu.

Aurtengoan, hauxe jasotzen du euskarazko bertsioak:... [+]


2025-07-18 | Aiaraldea
Gorrotozko delitu salaketa jarri dute Artziniegan eta Udalak “irain arrazistak” gaitzetsi ditu

Artziniegako Udalak mezua zabaldu du gertatutakoa gaitzesteko eta elkartasuna adierazteko irainak jaso dituzten herritarrei.


2025-07-18 | Elhuyar
Neandertalak San Adriango koban maiz ibili zirela berretsi dute, Aizkorrin

Duela bi urte Aranzadi Zientzia Elkarteak neandertalek egindako harrizko tresna batzuk eta haiek jandako animalien hezurrak aurkitu zituzten San Adriango koban. Horrela jakin zuten neandertalek duela 40.000 urte koba hori erabili zutela. Aurten egin duten indusketa-kanpainan... [+]


2025-07-18 | Sustatu
Fitxategi handien transferentziarako alternatibak (WeTransferrekoa ikusita)

WeTransferren baldintza berri gaiztoen aurrean, alternatibarik? Bai, pare bat, edo bien arteko konbinazioa. Enkriptazioa edo/eta Tori.eus zerbitzu euskalduna erabiltzea.


2025-07-17 | ARGIA
Europan espetxean denbora gehien daraman preso politikoa
40 urteren ostean Georges Abdallah askatuko dute uztailaren 25ean

Georges Ibrahim Abdallah, Frantzian 40 urteko espetxealdia igaro ondoren kaleratuko dute. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz... [+]


2025-07-17 | Piztu Donostia
Ez dakigu ahoa ixten

Azken sei urteotan Piztu Donostia eragile sozialaren talde motorra osatu dugunoi txanda pasatzeko unea iritsi zaigu, mila gai eta beste mila fronte zabalik geratzen diren arren.

Duela sei urte Eneko Goiak, PSOEren laguntzarekin, osaturiko Donostiako Udalak bideratzen zuen... [+]


2025-07-17 | Joan Mari Beloki
Ekialde Hurbila sutan

Ekainaren 13an hasi eta 24an amaitu zena “12 Egunetako Gerra” bezala ezagutuko da aurrerantzean. Gauza harrigarri batzuk gertatu ziren bertan, pentsaezinak ordura arte. Nahiz eta lerro hauek idaztean egun gutxi igaro diren bukatu zenetik, ondorio batzuk atera... [+]


Epai euskarafoboen gainetik, euskaraz jarraituko dutela jakinarazi eta protestara deitu du UEMAk

​UEMAren zuzendaritza batzordeko kideek hedabideen aurrean agerraldia egin dute ostegun eguerdian Zarautzen, Espainiako Auzitegi Gorenaren azken epai euskarafoboa salatzeko. Epaia "larria" dela adierazi dute, eta batez ere udalerri euskaldunei eta euskaraz aritzen... [+]


2025-07-17 | ARGIA
EH Bildu: “Ez da nahikoa salaketa, hizkuntza politika ausartak behar dira”

Nerea Kortajarena EH Bilduko legebiltzakideak prentsa agerraldi batean esan du Eusko Legebiltzarrean dauden "gehiengoak" baliatu beharko liratekeela "hizkuntza politika berri bat ahalbidetzeko". 


2025-07-17 | ARGIA
Jaurlaritzak esan du ez duela bat egiten Auzitegi Gorenaren erabakiarekin

Maria Ubarretxena Eusko Jaurlaritzako bozeramailearen esanetan, “indar politiko batzuk erabaki politikoak judizializatzen ari dira”.


2025-07-17 | Mara Altuna Díaz
Noelia Sánchez Jenkins, gales irakaslea Patagonian
“Galesak bizirik dirau Patagonian”

Zerk lotzen ditu Galesko muino berdeak eta Patagoniako basamortu hotzak? Bada, hil nahi ez duen hizkuntza batek. Noelia Sánchez Jenkinsen arbasoak 1865ean lehorreratu ziren Patagonian (Argentina). Galesetik iritsi ziren, britainiarrek inposatutako zapalkuntzatik ihesean... [+]


Tortura argitara atera ezinik oraindik Euskal Herrian

Ondo jakina da Euskal Herriak bere buruaren jabe izateko beharrezko duen botere politikoa ukatua duela Espainia eta Frantziako estatuen aldetik. Euskal Herrian, bertan bizi, lan egin eta euskaldun izan nahi duen biztanleriari, herritar gisa bizi-proiektu duin eta ziurra garatu... [+]


Langile bat hil da Gasteizen, altueratik erori eta gero

Langilea uztailaren 15ean hil zen eraikin baten estalduraren konpontze lanak egiten zebilela, eta ostegunean jakinarazi du ELA sindikatuak. Estaldura apurtu, eta altueratik erori zen. Guztira 31 langile hil dira Hego Euskal Herrian 2025ean, bostgarrena Araban.


Israelek Damasko bonbardatu du, eta Siriako armada su-eten akordio batera heldu da milizia drusoekin

Israelen bonbardaketek Siriako Defentsa Ministerioa eta presidentearen egoitzaren ingurua izan dituzte jo-puntuan. Asteburuan tribu beduinoen eta milizia drusoen artean piztutako liskarrek gutxienez 300 hildako eragin dituzte As-Suwayda hirian. Israelen erasoen ondoren, Siriako... [+]


Eguneraketa berriak daude