ITZULPENGINTZA: ONESPENIK GABE, ATSEDENIK EZ
- Itzulpengintza lizentziaturarik, nahiz eta datorren ikasturtean egotea aurreikusten den. Zinpeko itzultzaileen azterketak ere bertan behera gelditu ziren duela urte batzuk.
Itzulpen oker honek giroa nahastu zuen eta Euskal Herrian itzulpengintzaren inguruan hausnarketa egiteko balio izan du. Egoera honen berri jakiteko EIZIEra jo dugu, Euskal Itzultzaile, Zuzentzaile eta Interpretarien Elkartera.
Bertan Lurdes Auzmendi elkarteko lehendakariarekin hitz egin dugu. Drogen aurkako kanpainak sortutako iskanbilari buruz galdetu diogunean, adierazi digu hain larriak ez izan arren hanka sartzeak askotan egiten direla. Hauek saihesteko moduaz galderetzerakoan berriz, horrelako kanpaina bat martxan jartzen denean itzulpena egiteko enkantea egin beharko litzatekeela, eta enkante horretara aurkezten diren enpresen artean egilea aukeratuko litzatekeela dio.
EIZIEk ez du horrelakoetarako inolako hitzarmenik, ez Eusko Jaurlaritzarekin eta ez Espainiako Gobernuarekin. Eusko Jaurlaritzarekin duena Literatura Unibertsala izeneko saila euskarara itzultzeko hitzarmena da (83 dira dagoeneko itzulitakoak). Bestelako hitzarmenei dagokionez, zera diote: elkartea ez dela itzulpen enpresa bat eta beraz, beraiek ez dutela zuzenean itzulpen zerbitzurik ematen. Elkarteko bazkideak dira zerbitzu hori ematen dutenak eta elkartearen zeregina bazkide hauen lan baldintzak eta eskubideak defendatzea eta hobetzea da.
Itzultzaile, zuzentzaile eta interpretarien elkarteak azken urteotan behin eta berriz egin duen eskarietako bat hau izan da, asko baitira Euskal Herritik kanpoko unibertsitateetan itzulpengintza ikasketak burutzen ari diren euskal ikasleak. Ikasle hauetako asko EIZIErekin harremanetan jartzen direnez, EIZIEk hitzarmen bat lortu nahi du unibertsitate horiekin ikasle horiek egin behar dituzten derrigorrezko praktikak euskarazko itzulpen enpresatan egin ditzaten.
Garai batean bi itzultzaile eskola egon ziren Euskal Herrian, bata Donostian eta bestea Gasteizen. Eskola hauek ez zuten titulu ofizialik eta duela hamar bat urte desagertu ziren, EHUk lizentziatura jarriko zuelakoan.
Hamar urte hauetan itzulpengintzaren inguruan egon den titulu ofizial bakarra urtebeteko master bat izan da. Hau ordea, ez da nahiko, urteetako esperientzia duten unibertsitateek gutxienez hiru urtetako ikasketak eskaintzen baitituzte.
Hala ere hamar urte hauetako aldarrikapena ez da alferrikakoa izan, datorren ikasturtean ez bada, hurrengoan Itzulpengintza lizentziatura izango baitugu Euskal Herrian. Euskal Herriko Unibertsitateak eta Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak begi onez ikusi du azkenean eskakizuna eta Gasteizko kanpusean izango da ikasketa hauek burutzeko aukera.
Baina ez dira hemen bukatzen arazo guztiak. Ikasketa hauetan, ama hizkuntzaz gain, atzerriko bi hikuntza ikasi behar ditu ikasleak. Hego Euskal Herrian ama hizkutza euskara zein gaztelera izan daiteke eta atzerriko hizkuntzak beste batzuk izango dira. Hau aldatu beharra ikusten dute EIZIEko arduradunek, izan ere, Euskal Herrian egiten diren itzulpen gehienak euskaratik gaztelerara edo gazteleratik euskarara egiten dira. Horregatik, euskara eta gaztelera elkarrekin erlazionaturik ikasi behar dira, orain arteko sistemarekin ezinezkoa baita.
Zinpeko itzultzaile izateko azterketak Espainiako Atzerri Ministerioak egiten zituen, baina Estatu barruko hizkuntzen arteko azterketak bertan behera uztea erabaki zuen. Katalunian, Generalitatek azterketa hauek bere gain hartu eta aurrera darraite, Euskal Herrian ordea, ez da honetaz arduratu den erakunderik egon. EIZIEk Eusko Jaurlaritzari azterketa hauek egiteko ardura bere gain hartzea eskatzen dio, itzultzaile hauen beharra gero eta handiagoa baita.
Aurtengo maiatzean hitz egin zen honi buruz Jaurlaritzako arduradunekin eta azterketa hauek berrezartzeko prozesua martxan da. Hala ere luzerako izango dela uste dute EIZIEko kideek.
EIZIEk web orri bat du Interneten. Orri honetan, elkartearen berri emateaz gain, «Itzul» izeneko zerbitzu bat eskaintzen du. Zerbitzu honen helburua itzultzaileen lagungarri izatea da. Bertan zerbait itzultzerako garaian izan daitezkeen arazoak denon artean konpontzeko aukera ematen du. Bestetik, zerbait itzultzen hasi aurretik testu hori dagoeneko itzulita dagoen jakin ahal izango da, testu asko baitaude behin eta berriz itzuli izan direnak
Herriko Etxeak elikadura burujabetzaren aldeko urrats handia egingo du 380 metro koadroko azpiegitura berriarekin. Sukaldeak haur eta adinekoentzako janari osasungarria eskainiko du, tokiko produktuekin eta tokiko laborantza indartuko du.
“Mapak ez dira erreminta hutsa, sinboloak dira, eta mapa zuzentzea Afrikari buruzko narratiba globala zuzentzea ere bada; duintasun kontua da”. Afrikako Batasunak eskatu du munduan oraindik erabilienetakoa den mapa distortsionatua alboratzeko.
Wallball txapelketa abuztuaren 27tik 30era jokatuko dute. Euskal Herritik aparte Argentina, Belgika, Erresuma Batua, Valentzia, Herbehereak eta Puerto Rico herrialdeek hartuko dute parte.
"Gehiengoa lortzen badugu, gobernua berretsiko dute; bestela, erori egingo da", adierazi du Frantziako lehen ministroak. LFI Frantzia Intsumisoak, Frantziako Alderdi Komunistak, ekologistek, Alderdi Sozialistak eta RN Batasun Nazionalak, ordea, dagoeneko jakinarazi dute... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Espainiako Orkestra Nazionala.
Zuzendaria: David Afkham.
Egitaraua: Wagnerren ‘Der Ring ohne Worte’ (Lorin Maazelen moldaketa). Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren 22a.
---------------------------
Oraingo... [+]
Gazako osasun zentro nagusia bonbardatu du Israelek. Hildakoen artean bost kazetari daude, Reuters, AP, Al Jazeera eta NBCkoak.
639 'minipisu' ari dira eraikitzen Barakaldon, BEC erakustazokaren aldamenean. Udal ordenantzak aginduta, hotel erabilera eman behar zaio espazio horri, baina "alokairu malgua" dela dio Be Casa-k. Egun batzuetako alokairuetatik hasi eta "hilabete batzuetarako... [+]
Candela emakumeen elkarteak eta PSNk eskatu dute argazkia kentzea eta udalak argitaratutako materialetan kontrol handiagoa egotea, ez egoteko estereotipo sexistarik.
Poliziak Palestine Action ekintzaileen taldea babestea leporatzen dio, Erresuma Batuko Gobernuak uztailean erakunde terrorista izendatu zuena. Bizpahiru orduz atxilo egon ondoren aske geratu da, baina epailearen aurrean deklaratu beharko du irailaren 18an.
IFOP institutuak eginiko ikerketa ezaguratarazi du Eskualde eta Herri Solidarioen Federazioak Korsikan, eta ondorioztatu dute Frantziako Estatuan biztanleen erdiak nahiko lukeela bere eskualdeak autonomia handiagoa izatea.
Bost sexologoren formazioa jasoko dute Nafarroako hamabi ikastetxetako irakasleek: sexualitatea ikasleekin lantzeko edukiak eta proposamen pedagogikoak eskainiko dizkiete. Skolae programaren segida izango da, nolabait.
Global Sumud Flotillak deituta, dozenaka ontzi itsasoz ahaleginduko dira Israelek ezarritako blokeoa hausten. Ekimenera mundu osoko aktibistak batu dira, tartean lau euskal herritar. Deialdiari babesa adierazteko, Gazarako Mugimendu Globaleko Euskal Herriko delegazioak hainbat... [+]
Logikoena zen, uztailaren 26ko lehen zaplazteko argiaren ondoren. Baina abuztuaren 23ko bigarrenak ihesbide politiko ia guztiak itxi dizkio Lairen gobernu taiwandarrari. “Gogorarazpen bozketan” beren hautetsi-tasuna gal zezaketen oposizioko Kuomintageko zazpi... [+]
Hemengo politikariek haien diskurtsotan immigranteen etorreraren alde edo kontra egiten dute. Immigrante ez-zurien etorreraren alde edo kontra, noski. Beste mugimenduak ez dut uste gehiegi inporta zaizkienik, edozein alderditakoak izanik ere. Tronu altu-altu batetik begiratzen... [+]
Jeffrey Kruse buru zen Defentsa Departamentuko inteligentzia zerbitzuek eginiko txosten baten arabera, AEBek Irango gune nuklearrei eginiko erasoek ez zuten Teheranen gaitasun nuklearra "guztiz suntsitu", bizpahiru hilabetez atzeratu baizik. Trumpek, ordea, adierazi zuen... [+]