KAMERAREN AURREKO ETA ATZEKO OROIMENAK
EHIGE Euskal Herriko Informatzaile Grafikoen Elkartea duela hiru urte sortu zen profesional grafikoen bilgune izateko xedez. Ordurako probintzia mailako elkarteak baziren edota Madrilen menpekoak, baina ez zen ordura arte Euskal Herri osoko prentsa argazkilariak bilduko zituenik izan. Afera profesionaletaz arduratzeaz gain, elkarte honek hainbat kultur ekintza burutu du. Ikasturte berriari eskaintza oparoarekin ekin diote, gainera. Egunotan eta irailaren 26a bitarte bi erakusketa dituzte ikusgai: bata, «Kazetaritzako argazkigintzaren mende oso bat» izenburupean Kutxaren Garibai aretoan dago zabalik eta Gipuzkoako argazkilarien lanak jasotzen ditu; iaz hil zen Christian Borderieren lanak biltzen ditu besteak, Kutxak berak kudeatzen duen Arrasate aretoan.
Hirugarren batek urrian zabalduko ditu ateak Oiartzungo Pagoarten, Nafarroa zein Iparraldeko profesionalen lanak bilduko dituena.
Orotara 120 argazki inguru ipini dituzte Garibai aretoko hormetan, lau gunetan banaturik –gerra, frankismoa, kirolak eta bizitza soziala, eta kultura–. Hortaz, aretoaren sarrerako eskilarak jeitsi eta bisitariak aurrez aurre gerra ikusiko du: Gernika eta Durangoko bonbardaketak, Irungo sutea, Ondarretako gartzelako presoak, Aitzolen afusilatzea... Frankismoa dator ondoren eta honekin batera, nazional-katolikoen prozesioak, Fragaren bisitak, Vigón generalarenak, aipatutako Leon Degrelleren lurreratzea eta, nola ez, Franco beraren argazki sorta.
Kirolen eta bizitza sozialaren txanda iritsi eta erakusketa zertxobait xamurtu egiten da. Egia da, atal hau katastrofiko samarra dela hasiera batean –uholdeak, istripuak...–, baina glamourra gailentzen zaio berehala Donostiako Zinemaldiko argazkiei esker: Hitchscock Santa Mariaren elizan, Charlton Heston Txofreko zezen-plazan, Orson Welles purua ahoan...
Aranbarrik sartutako golari esker lortu zuen Realak lehen mailara igotzea 1967. urtean. Bada, une hori ere erakusketa honetako argazki batean dago jasoa, Urtainen, Atano III.aren edota 49ko Tourraren argazkiekin batera.
Argazkiez gain, garai batean horien euskarri izan ziren egunkari eta aldizkariak ere ikusgai dira, ezin baita ahaztu lanok ez zirela horman eskegiak izateko sortu, informazio idatzia osatzeko baizik.
1935etik hasi eta 1970era bitarte, Euskal Herriko eta, bereziki, Gipuzkoako gertakizunen berri argazkien bidez jaso nahi duenak igandera arte, hilak 26, izango du horretarako aukera. Gazteenek ezagutu ez zituztenak ikusi ahalko dituzte. Urte horiek bizi izan zituztenek, aldiz, oroimenak berritzeko parada izango dute –batzutan oroimen horiek gozoegiak ez badira ere–.
Baina, erakusketaren helburua ez da gorrotoz atzera begiratzea, memoria-ariketa bat egitea baizik. Eta ez soilik kameraren aurrean gertatutakoa oroitzeko ariketa, baita kamera atzean zegoen informatzaile grafikoaren jarduna gogora ekartzeko ere
Correzen (Frantzia) jaio zen Christian Borderie 1951. urtean. 1980an Baionara etorri eta azken bi hamarkadatan Euskal Herriko errealitate anitza jaso zuen bere kamerarekin. Harik eta iazko martxoan minbiziak jota hil zen arte. Iragan udaberrian bere lagun eta lankideek haren argazkiak bildu zituzten Baionako omenaldi-erakusketa batean. Azken asteotan erakusketa horixe izan da ikusgai Kutxa fundazioak Donostiako Arrasate kalean duen aretoan, EHIGEren eskutik.
Sigma eta Reuter agentzia handien Euskal Herriko korrespontsala izan zen Borderie, eta «Sud-Ouest» egunkariko argazkilari lanetan ere jardun zuen. Horregatik erakusketak bildu dituen 200 argazkietan denetarik ikus daiteke: politika, kirolak, kultura... Bertan dago ikusgai, esaterako, Phillippe Bidarten atxiloketaren argazkia (1988) edota Mitterrand eta Gonzalezi Latchen hartutakoa (1987). Franz Hals untzia Biarritzen hondoratu zenekoan ere han zen Borderie (1996) eta, besteak beste, jarraipen zehatza egin zuen 1990eko urriko garraio greba izan zenean.
Jean Daniel Chopin lankidearen esanetan, kirola ez zuen gustuko eta hala ere «
edozein kiroletan jarduten zuten gizon eta emakumeak inspirazio handia ziren beretzako
pertsonei gehiago erreparatzen zien, gertakariari berari baino
errazak dirudite, baina benetan gertakariaren ikuspegi ezberdin eta sakona islatzen dute
Erakusketa igandera bitarte, hilak 26, izango da ikusgai Donostian, baina handik Iruñea eta Gasteiza joango da ondoren
Astelehenean jakinaraziko dituzte ordutegiak, eta hilaren 14an, igandean, jarriko dituzte salgai lehen egunetako sarrerak. 254 film egongo dira ikusgai, 56 herrialdetakoak.
Emmanuel Macron Frantziako lehendakariak adierazi du 26 herrialde prest direla gerra amaitu ondoren Ukrainan indar militarra zabaltzeko, “lurrez, airez edo itsasoz” parte hartuz. Vladimir Putin buruzagi errusiarrak erantzun die ez duela horrelakorik onartuko, ez... [+]
Caddo hizkuntza gorde eta biziberritzeko ahaleginean ari den ekintzailea da Alaina Tahlate. AEBetako jatorrizko caddo herriko hizkuntza hori jario oneko hiztun bakarrarekin gelditua zen: Edmond Johnson, 95 urteko hiztunarekin. Tahlate gazteak aitortu zion estutasunez bizi zuela... [+]
Izpegiko besten hirugarren edizioa ospatuko dute, Basaizea Baigorriko kultur elkarteak, Baztango Gazte Asanbladak eta Baigorriko zein Erratzuko gazteek elkarlanean prestaturik. Hitzaldiak, bazkaria, ibilaldia, kontzertuak... izanen dute zeregina.
Osasuna futbol taldeak bat egin du Nafarroako Abiadura Handiaren aldeko plataformarekin, azken honek ostegun honetan jakinarazi duenez. UGT sindikatuak eta Eraikuntzaren Industrializatzearen Aldeko Nafarroako Klusterrak ere bai.
Palestinarekin Elkartasunak manifestazio nazionala antolatu du urriaren 4rako. Ostiral honetan Euskal Herriko 130 udaletxeren aurrean protestatzera deitu du Gernika-Palestina ekimenak.
Osakidetzak Itzulbide aurkeztu berri du. Itzultzaile neuronal bat da EAEko osasuneko profesionalentzat, euskaraz egiten diren kontsulta medikoetako informazioa gaztelaniara itzultzen duena. Euskara lan-hizkuntza eraginkorra izateko baliabide gehiago eskainiko dizkie... [+]
Hiru urte bete dituzten 1.404 ikasle berri matrikulatu dituzte D edo B ereduetan, Nafarroan. Adin guztiak kontuan hartuz, 27.334 ikaslek ikasiko dute euskaraz. Matrikulen 67,8% ikastetxe publikoen sarean izan da.
Ikasleek pantailekin duten harremana aztertu eta "Heziketa digitala LH eta DBH" izeneko txostenean jaso dituzte ondorioak Macsonrisas-eko kideek.
Asteleheneko bileran helarazi zioten asmo hori enpresa batzordeari, eta irailaren 9rako deitu dute hurrengo bilera. Fabrikak 151 behargin ditu gaur egun, baina ez dute zehaztu zenbat kaleratuko lituzketen.
Emakumeak dantzara atera eta gizonezko dantzariek oztopatu egin dituzte, bultza egin diete eta haien dantza eragozten saiatu dira. Beste batzuetan musikariak geldiarazi dituzte eta ikusleetako batzuk bizkarra eman diete emakume dantzariei. Ez da Baztan, ez Hondarribia edo Irun;... [+]
"Bailara eraldatzeko ezinbesteko tresnatzat" hartzen dute Gaztetxea, eta elkartasuna adierazi diete "borrokan dauden beste Gaztetxe guztiei".
Hondarribiko udal gobernuaren “ausardia faltaz”, kontsentsua bilatzearen tranpaz eta “gatazkaren espiritua berpiztu” nahi duen alarde tradizionalaren aldeko elkarteaz mintzatu zaigu Uxoa Anduaga, Jaizkibel konpainia berdinzaleko kidea. “Ez dira... [+]
Donostiako epaitegi batek aurretik emandako epaia berretsi du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. ELAk eta LABek mobilizazioa antolatu dute ostiralerako, eta Euskalgintzaren Kontseiluak bat egin du.