GURE MENDEA OSPATUKO DUGU "TRIVIAL", CD-ROM ETA LIBURUZ

Mende eta milurte berria ditugu aurrean. Atzean, euskal kulturarentzat funtsezkoak izan diren urteak utziko ditugu. Ezin atzean utzi ordea, urte horietako emaitza oparoa. Azken kultur generazioa belaunaldi berriari toki egiten ari zaion honetan, ezinbestekoa da iraganekoek ezarritako oinarria gerokoek ere baliatzea, ezinbestekoa beraz kultur ondarearen transmisioa. ARGIA astekaria argitaratzen duen Komunikazio Biziagoa enpresak, transmisio behar horri erantzuteko, ARGIAren kultur material ondarea baliatu du euskal kulturaren erreferentzia obra izan nahi duenaren prestaketarako. «Gure mendea» izeneko proiektuari ekin diote helburu horrekin, Garbiñe Ubedaren zuzendaritzapean eta Eusko Jaurlaritza eta Hego Euskal Herriko Aurrezki Kutxen Federazioaren babespean. Eta xede nagusia transmisioa izanik, bere esku dituen soporte guztiak, ohikoenak zein berrienak, erabiliko ditu horretarako. «Gure mendea»k, papera gaindituz, euskarri digitaletara egingo du jauzi.
XX. mendeko euskal kulturaren errepasoa egiterakoan, kulturaren baitan oro har bereizten ditugun alor guztiak jorratuko dira –artea, antzerkia, literatura, musika...– baita euskal kulturaren alor bereziak ere –euskara, bertsolaritza...–. Esparru zabal hau modu desberdinetan landuko da.
Batetik, hemerotekara jo da eta hor ARGIAren ondareak pisu berezia hartu du. Zeruko ARGIA 1919an sortu zenetik hona, etenak eten, iritzi artikulu zein elkarrizketa ugari argitaratu da, ia mende osoa hartzen dutenak. Horietatik esanguratsuenak jaso dira, beti ere gainontzeko komunikabideek eskaintzen duten iturria alde batera utzi gabe.
Bestalde, gertakarien kronologia bat eskainiko da. Modu laburrean, zer, noiz, non eta zergatik gertatu zen azaltzea du xede atal honek.
Balantzea egiteko orduan, azken mendeko kulturaren protagonistak ere kontuan hartuak izan dira eta kulturgile nagusien profilak jasoko ditu «Gure mendea» proiektuak. Hor izango dira, besteak beste, Piarres Laffitte, Xalbador, Uztapide, Txirrita, R. M. Azkue, Jon Mirande, Jesus Guridi...
Azkenik, ehun urteak jasotzeko ehun gai hautatu eta horien kronika burutuko da. Iñigo Aranbarri azkoitiar idazlea ari da eginbehar horretan. Egileak askotan anekdota hutsa hartzen du oinarri, gero, hortik abiatuta, kronika zorrotza osatzeko. Berari dagokio batez ere, ehun urte hauen joanak utzi duen lorratza adieraztea, gertakari askoren jatorriaz kontzientziatzea, gure kulturaren eta gure hizkuntzaren irabaziak eta galerak transmititzea. Finean, datu bilketa hutsetik at, sentimentua darie Aranbarriren kronikei. Esate baterako, Euskara batuaren inguruan, idazleak ez du Euskaltzaindiaren bilera ezberdinen inguruko datu zehatz zerrenda eskainiko. Euskara batuaren prozesuak sortutako esperantzak eta desesperantzak modu labur, irakurterraz eta ederrean agertuko ditu.
Lanaren mamia modu anitzetan landu da, esan bezala, eta azalak ere forma ezberdinak hartuko ditu. Hots, jorratutako edukiekin produktu desberdinak jarriko dira kalean. Produktu desberdinak konplementarioak izango dira, bakoitzak bere funtzioa beteko duelarik.
«Gurea mendea» 300dik gora orrialdeko liburu mardula izango da, alde batetik. Funtsean, Iñigo Aranbarriren ehun kronika edo artikuluak bilduko ditu. Argazkiz hornitua eta kronologiaz eta aurkibidez osatua izango bada ere, liburu honen xedea ez da XX. mendeko euskal kulturaren entziklopedia izatea. Irakurgai atsegina izateko helburuarekin sorturiko lana da.
Entziklopedia kontsultagarria nahi duenak CD-ROMera jo beharko du. «Gure mendea» CD-ROMak, bere abantaila guztiez baliaturik, erreferentzia-obra izatea du helburu. Bertan, Aranbarriren ehun kronikez eta kronologiaz gain, hemeroteka lanaren emaitzak eta kulturgileen profilak eskainiko dira. Kontsultak errazteko, menu batez gain, CD-ROMak bilatzailea, informazioa libreki bilatzeko tresna, jarriko du erabiltzailearen eskura. Honek hitz edo izen bat aukeratu eta bilatzaileak zuzenean eramango du bertara. Hau guztia, euskal munduko CD-ROM formatoko argitalpenetan, multimedia teknologian eta Interneteko produktuetan aitzindari den Josu Landaren lanari esker burutuko da. CD-ROMean bilduriko eduki guztiak Interneten ere izango dira eskuragarri.


MENDEAREKIN JOKOAN.

Metodorik pedagogikoenetakoa da jokoa eta euskal kulturaz ere jokatuz ikas daiteke. Horregatik, Komunikazio Biziagoak Trivial joko berezia ere ipiniko du kalean. Ohiko trivialaren antzera, galdera sorta zabala du oinarri jokoak, baina kasu honetan galderak euskal kulturaren ingurukoak izango dira, noski. Hemen Joxean Elosegiren lana azpimarratu behar da, irundarrak, euskarazko joko eta denborapasetan aitzindari izaki, ezagun baitu esparru hau.
Liburuarekin batera, Durangoko liburu eta disko azokan aurkeztuko da mahai jokoa, baina, handik aurrera ere, trivial hau osatuz joango da: galdera-sorta berriak prestatu eta argitaratuko dira apurka, hasierako taula eta elementu berberekin erabili ahalko direnak. Aurrera begira, jokoaren bertsio elektronikoa Interneten jartzeko asmoa du Komunikazio Biziagoak.
Aipatu bezala, hau ez da Interneten zabalduko den produktu bakarra izango, CD-ROMa bera ere sarean ipiniko baita. Internet bidez mundu guztiak izango du eskuragarri lan erreferentzial hau. Horregatik 2000. urtean edukiak gaztelera, ingelesa eta frantsesera itzuli nahi dira.
Oraingoz, mendea amaitu baino lehen, euskarazko «Gure mendea» emango da argitara. Datuak kontsultatuz, sarean nabigatuz, trivialean jokatuz edo irakurgai atsegin moduan, «Gure mendea»k, XX. mendeko euskal kultura, XXI. mendeko euskaldunen eskura jarriko du


Azkenak
Aroztegiko epaiketaren kronika (bosgarren eguna)
Frogarik gabe, zigor eskaera gogorra auzipetuen gainean

Fiskalak eta akusazio partikularrak zazpi auzipetuen zigor eskaerak berretsi dituzte, 46 hilabeteko kartzela zigorra eta 56.000 euro enpresei egindako kalteen ordain gisa. Auzipetuen abokatuek absoluzioa eskatu dute. Epailearen eskuetan geratu da erabakia.


Arabako zentral fotovoltaikorik handienari baimena eman dio Espainiako Gobernuak

231.000 panel jarriko dituzte, Arabako hego-mendebaldeko ehun hektareatan zehar: Armiñonen. EUskal Herriko bigarren eguzki parke handiena izango da.


2025-05-23 | Gedar
Preso politikoei harrerak egitea debekatzen saiatuko dira berriz Espainiako Estatuan

PPk Senatuan proposatu du, gainera, euskal preso politikoek damua erakutsi behar izateko xantaia areagotzea.


2025-05-23 | ARGIA
Arantxa Tapia fitxatu duen enpresak diseinatuko du Jaurlaritzaren mila milioi euroko inbertsioa

Maiatzaren 22an EAEko Legebiltzarrak mila milioi euro zorpetzeko lege proiektua onartu du “zientzian, teknologian, enpresan eta industria sektorean eragiteko”. Naiz hedabideak jakitera eman duenez, Eusko Jaurlaritzak KPMG Asesores SL enpresari eskatu dio plana... [+]


2025-05-23 | Irutxuloko Hitza
Aldi baterako alokairu kontratuen “iruzurra” salatu du Donostiako Stop Kaleratzeakek

Donostiako Parte Zaharreko maizter batek 11 hilabeterako alokairu kontratua bost urterako legezko kontratu bihurtzea lortu du.


Netanyahuk dio ‘Palestina askatu’ dela gaur egungo ‘Heil Hitler’

Washingtonen Israelek duen enbaxadako bi langile tiroz hilda agertu eta gero egin ditu adierazpenak Netanyahuk. Israelgo Gobernuak zuzenean lotu ditu Washingtongo erasoak eta  Europako zenbait gobernuburuk Gazako sarraskiaren aurka egindako adierazpenak.


Seaskaren baliabideak emendatzeko eskatu diote Frantziako Hezkuntza ministroari Ipar Euskal Herriko parlamentariek

Maiatzaren 21ean bidali diote gutuna Elisabeth Borne Frantziako Hezkuntza ministroari Ipar Euskal Herriko sei parlamentariek. Dagoen ikasle kopurua ikusita, ikastoletarako aurreikusi dituzten lanpostuak "aise gutxiegi" direla deitoratzen dute gutunean. Kexua adierazteko... [+]


Eibarko Udalak jai batzordeari jarritako oztopoak salatu dituzte

Eibarko San Juanetara begira, Eibarko jai batzordeak udal-gobernuaren eta alkatetzaren aldetik jasotzen ari duen jarrera salatu du. JHH Jaixak Herrixak Herrixandakoak batzordeak luzatu proposamenak "arrazoirik gabe" errefusatu dituztela deitoratzeaz gain, Udalak... [+]


2025-05-23 | Elhuyar
Ipar globaleko konpainia gutxi batzuk dira baliabide naturalen erauzketarekin lotutako gatazken arduradun nagusiak

Ehun konpainia multinazional baino ez daude baliabide naturalen erauzketarekin lotutako gatazka guztien % 20aren atzean, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoak egin duen ikerketa baten arabera. Ikerketak agerian utzi du iparralde globaleko herrialdeetako konpainiak baliabideez... [+]


“Arau askorekin jaten ikasten badugu, agian ez ditugu gorputzaren beharrak nabarituko”

Mireia Centeno Gutierrez psikopedagogoak haurren elikaduraren inguruko zenbait gako eman ditu; hala nola jatera behartzeak eta jakiak debekatzeak dituen ondorioak aipatu ditu.


Aroztegiko epaiketaren kronika (laugarren eguna)
Taldean erabakita, dena era baketsuan egin zutela esan dute auzipetuek

Ostegunean auzipetuek deklaratu dute, eta haien adierazpenetatik honakoa laburbildu liteke: Lekarozko plazan edo akanpadan biltzen ziren herritarrek taldean erabakitzen zuten zer egin; oro har, obren eremura joan eta makinen aurrean era pasiboan jarri.


2025-05-22 | ARGIA
Bizilagunekin plataformak ‘Donostia Tropikala’ festa egingo du maiatzaren 30ean

Ekimen honekin tonu alai eta ironikoan salatu nahi dute aldaketa klimatikoa eta turistifikazioa elkar elikatzen ari direla, eta horrek "gure hiria eta lurraldea merkatuaren logikaren esku uzten" dituela.


Eguneraketa berriak daude