GURE MENDEA OSPATUKO DUGU "TRIVIAL", CD-ROM ETA LIBURUZ

Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Mende eta milurte berria ditugu aurrean. Atzean, euskal kulturarentzat funtsezkoak izan diren urteak utziko ditugu. Ezin atzean utzi ordea, urte horietako emaitza oparoa. Azken kultur generazioa belaunaldi berriari toki egiten ari zaion honetan, ezinbestekoa da iraganekoek ezarritako oinarria gerokoek ere baliatzea, ezinbestekoa beraz kultur ondarearen transmisioa. ARGIA astekaria argitaratzen duen Komunikazio Biziagoa enpresak, transmisio behar horri erantzuteko, ARGIAren kultur material ondarea baliatu du euskal kulturaren erreferentzia obra izan nahi duenaren prestaketarako. «Gure mendea» izeneko proiektuari ekin diote helburu horrekin, Garbiñe Ubedaren zuzendaritzapean eta Eusko Jaurlaritza eta Hego Euskal Herriko Aurrezki Kutxen Federazioaren babespean. Eta xede nagusia transmisioa izanik, bere esku dituen soporte guztiak, ohikoenak zein berrienak, erabiliko ditu horretarako. «Gure mendea»k, papera gaindituz, euskarri digitaletara egingo du jauzi.
XX. mendeko euskal kulturaren errepasoa egiterakoan, kulturaren baitan oro har bereizten ditugun alor guztiak jorratuko dira –artea, antzerkia, literatura, musika...– baita euskal kulturaren alor bereziak ere –euskara, bertsolaritza...–. Esparru zabal hau modu desberdinetan landuko da.
Batetik, hemerotekara jo da eta hor ARGIAren ondareak pisu berezia hartu du. Zeruko ARGIA 1919an sortu zenetik hona, etenak eten, iritzi artikulu zein elkarrizketa ugari argitaratu da, ia mende osoa hartzen dutenak. Horietatik esanguratsuenak jaso dira, beti ere gainontzeko komunikabideek eskaintzen duten iturria alde batera utzi gabe.
Bestalde, gertakarien kronologia bat eskainiko da. Modu laburrean, zer, noiz, non eta zergatik gertatu zen azaltzea du xede atal honek.
Balantzea egiteko orduan, azken mendeko kulturaren protagonistak ere kontuan hartuak izan dira eta kulturgile nagusien profilak jasoko ditu «Gure mendea» proiektuak. Hor izango dira, besteak beste, Piarres Laffitte, Xalbador, Uztapide, Txirrita, R. M. Azkue, Jon Mirande, Jesus Guridi...
Azkenik, ehun urteak jasotzeko ehun gai hautatu eta horien kronika burutuko da. Iñigo Aranbarri azkoitiar idazlea ari da eginbehar horretan. Egileak askotan anekdota hutsa hartzen du oinarri, gero, hortik abiatuta, kronika zorrotza osatzeko. Berari dagokio batez ere, ehun urte hauen joanak utzi duen lorratza adieraztea, gertakari askoren jatorriaz kontzientziatzea, gure kulturaren eta gure hizkuntzaren irabaziak eta galerak transmititzea. Finean, datu bilketa hutsetik at, sentimentua darie Aranbarriren kronikei. Esate baterako, Euskara batuaren inguruan, idazleak ez du Euskaltzaindiaren bilera ezberdinen inguruko datu zehatz zerrenda eskainiko. Euskara batuaren prozesuak sortutako esperantzak eta desesperantzak modu labur, irakurterraz eta ederrean agertuko ditu.
Lanaren mamia modu anitzetan landu da, esan bezala, eta azalak ere forma ezberdinak hartuko ditu. Hots, jorratutako edukiekin produktu desberdinak jarriko dira kalean. Produktu desberdinak konplementarioak izango dira, bakoitzak bere funtzioa beteko duelarik.
«Gurea mendea» 300dik gora orrialdeko liburu mardula izango da, alde batetik. Funtsean, Iñigo Aranbarriren ehun kronika edo artikuluak bilduko ditu. Argazkiz hornitua eta kronologiaz eta aurkibidez osatua izango bada ere, liburu honen xedea ez da XX. mendeko euskal kulturaren entziklopedia izatea. Irakurgai atsegina izateko helburuarekin sorturiko lana da.
Entziklopedia kontsultagarria nahi duenak CD-ROMera jo beharko du. «Gure mendea» CD-ROMak, bere abantaila guztiez baliaturik, erreferentzia-obra izatea du helburu. Bertan, Aranbarriren ehun kronikez eta kronologiaz gain, hemeroteka lanaren emaitzak eta kulturgileen profilak eskainiko dira. Kontsultak errazteko, menu batez gain, CD-ROMak bilatzailea, informazioa libreki bilatzeko tresna, jarriko du erabiltzailearen eskura. Honek hitz edo izen bat aukeratu eta bilatzaileak zuzenean eramango du bertara. Hau guztia, euskal munduko CD-ROM formatoko argitalpenetan, multimedia teknologian eta Interneteko produktuetan aitzindari den Josu Landaren lanari esker burutuko da. CD-ROMean bilduriko eduki guztiak Interneten ere izango dira eskuragarri.


MENDEAREKIN JOKOAN.

Metodorik pedagogikoenetakoa da jokoa eta euskal kulturaz ere jokatuz ikas daiteke. Horregatik, Komunikazio Biziagoak Trivial joko berezia ere ipiniko du kalean. Ohiko trivialaren antzera, galdera sorta zabala du oinarri jokoak, baina kasu honetan galderak euskal kulturaren ingurukoak izango dira, noski. Hemen Joxean Elosegiren lana azpimarratu behar da, irundarrak, euskarazko joko eta denborapasetan aitzindari izaki, ezagun baitu esparru hau.
Liburuarekin batera, Durangoko liburu eta disko azokan aurkeztuko da mahai jokoa, baina, handik aurrera ere, trivial hau osatuz joango da: galdera-sorta berriak prestatu eta argitaratuko dira apurka, hasierako taula eta elementu berberekin erabili ahalko direnak. Aurrera begira, jokoaren bertsio elektronikoa Interneten jartzeko asmoa du Komunikazio Biziagoak.
Aipatu bezala, hau ez da Interneten zabalduko den produktu bakarra izango, CD-ROMa bera ere sarean ipiniko baita. Internet bidez mundu guztiak izango du eskuragarri lan erreferentzial hau. Horregatik 2000. urtean edukiak gaztelera, ingelesa eta frantsesera itzuli nahi dira.
Oraingoz, mendea amaitu baino lehen, euskarazko «Gure mendea» emango da argitara. Datuak kontsultatuz, sarean nabigatuz, trivialean jokatuz edo irakurgai atsegin moduan, «Gure mendea»k, XX. mendeko euskal kultura, XXI. mendeko euskaldunen eskura jarriko du


Azkenak
2025-07-18 | Mara Altuna Díaz
Noelia Sánchez Jenkins, gales irakaslea Patagonian
“Galesak bizirik dirau Patagonian”

Zerk lotzen ditu Galesko muino berdeak eta Patagoniako basamortu hotzak? Bada, hil nahi ez duen hizkuntza batek. Noelia Sánchez Jenkinsen arbasoak 1865ean lehorreratu ziren Patagonian (Argentina). Galesetik iritsi ziren, britainiarrek inposatutako zapalkuntzatik ihesean... [+]


2025-07-18 | Gedar
SAPAri 2,3 milioi emango dizkio Espainiako Industria Ministerioak

Gipuzkoako enpresak hainbat kontratu sinatu ditu Israelgo industria militarrarekin, eta diru publikoa jasotzen du ibilgailu elektriko bat garatzeko, Espainiako Gobernuak finantzatutako proiektu baten bidez.


Massive Attack musika taldeak Gazaren aldeko musikarien aliantza sortu du

Ingalaterrako Massive Attack taldeak artisten arteko aliantza sustatu du, hasi berri diren artistei edo Israelen aldeko erakundeen zentsura pairatzen dutenei babesa emateko.


Euskara, katalana eta galiziera Europar Batasuneko hizkuntza ofizial gisa aitortzea babestu dute hainbat unibertsitatek

Espainiako Gobernuak Europako Batzordeari egindako eskaerari Euskal Herriko, Kataluniako eta Galiziako 28 unibertsitatek babesa eman diote. Salvador Illa Kataluniako Generalitateko presidenteak eta Imanol Pradales lehendakariak eskutitz bat sinatu dute eskaerari babesa... [+]


Aurreakordioa erdietsita, Eskirozko BSH enpresa abenduan itxiko dute

Bilera akigarria izan zuten asteazkenean Eskirozko BSHko lan batzordeko kideek eta multinazional alemaniarraren zuzendaritzako kideek: aurreakordioa lortu zuten UGT, CCOO, ATTIS eta Solidarik (17 ordezkaritik gehiengoa dute 12 kiderekin) eta ez dute mahai gainean jarritakoa... [+]


Bizkaia eta Gipuzkoako hainbat hondartza desagertzeko arriskuan daude

Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.


Iruñeko espetxeko osasun arreta “urria” dela salatu du Salhaketa Nafarroak

Nafarroako Gobernuak espetxeetako osasun zerbitzuaren eskumena eskuratu zuenetik, baliabideak “indartu” dituzten arren, presoek nabarmendu dute ez diela sobera eragin egunerokoan.


‘Eskumenlagoa’

Hezkuntza Sailak 2025-2026 ikasturtearen antolaketa bigarren hezkuntzako ikastetxe publikoetan ebazpena argitaratu du. Urteroko agiria da, uztail hasierakoa; ikasturte-hasierako ebazpena esaten diogu.

Aurtengoan, hauxe jasotzen du euskarazko bertsioak:... [+]


2025-07-18 | Aiaraldea
Gorrotozko delitu salaketa jarri dute Artziniegan eta Udalak “irain arrazistak” gaitzetsi ditu

Artziniegako Udalak mezua zabaldu du gertatutakoa gaitzesteko eta elkartasuna adierazteko irainak jaso dituzten herritarrei.


2025-07-18 | Elhuyar
Neandertalak San Adriango koban maiz ibili zirela berretsi dute, Aizkorrin

Duela bi urte Aranzadi Zientzia Elkarteak neandertalek egindako harrizko tresna batzuk eta haiek jandako animalien hezurrak aurkitu zituzten San Adriango koban. Horrela jakin zuten neandertalek duela 40.000 urte koba hori erabili zutela. Aurten egin duten indusketa-kanpainan... [+]


2025-07-18 | Sustatu
Fitxategi handien transferentziarako alternatibak (WeTransferrekoa ikusita)

WeTransferren baldintza berri gaiztoen aurrean, alternatibarik? Bai, pare bat, edo bien arteko konbinazioa. Enkriptazioa edo/eta Tori.eus zerbitzu euskalduna erabiltzea.


2025-07-17 | ARGIA
Europan espetxean denbora gehien daraman preso politikoa
40 urteren ostean Georges Abdallah askatuko dute uztailaren 25ean

Georges Ibrahim Abdallah, Frantzian 40 urteko espetxealdia igaro ondoren kaleratuko dute. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz... [+]


2025-07-17 | Piztu Donostia
Ez dakigu ahoa ixten

Azken sei urteotan Piztu Donostia eragile sozialaren talde motorra osatu dugunoi txanda pasatzeko unea iritsi zaigu, mila gai eta beste mila fronte zabalik geratzen diren arren.

Duela sei urte Eneko Goiak, PSOEren laguntzarekin, osaturiko Donostiako Udalak bideratzen zuen... [+]


2025-07-17 | Joan Mari Beloki
Ekialde Hurbila sutan

Ekainaren 13an hasi eta 24an amaitu zena “12 Egunetako Gerra” bezala ezagutuko da aurrerantzean. Gauza harrigarri batzuk gertatu ziren bertan, pentsaezinak ordura arte. Nahiz eta lerro hauek idaztean egun gutxi igaro diren bukatu zenetik, ondorio batzuk atera... [+]


Eguneraketa berriak daude