GALESEKO NESKA MALTZURRA NEREAREN BIZITZA NAHASTEN


1999ko uztailaren 25ean
Goiza Donostiako kanpusean eman dute, zenbait sekuentzia filmatzen. Lehena, Magisteritza Fakultatean da. Nereak (Ingrid Rubio) txirringa hartu eta alde egin behar du, Eneko (Aitor Beltran) motorrean segika dihoakiolarik. Sinplea dirudien arren, kostatzen ari zaie, parean dagoen Enpresa-ikasketetako eraikinean langile talde bat mailuka ari baita adreilua txikitzen, soinu teknikariaren amorrurako. Danbatekoak bete-betean ari dira filmaren audioan sartzen. Halako batean, produkzio laguntzailea haiengana hurbildu eta garrasi batean hala zuzendu zaie:
-Barkatu, baina geratuko al zarete piska batean. Azken planoa egin behar dugu-eta.
-Goiz osoa daramazue azkena dela esaten. Guri ez digu inork esan lana utzi behar dugunik, gainera.
-Benetan, hau egin eta bagoaz.
Marmarka bada ere, lanari utzi diote beharginek. Agindu bezala, hamar minuturen buruan amaitu dute eszena.

«Ez pentsa hemen filmatzeko halako erraztasunik daukagunik»
, kexu agertzen zaigu Meltxor Villarrubia ekoizle exekutiboa.

«Egin kontu, 140.000 pezeta balio du kanpusaren barruan filmatzeak (Arkitekturako paraninfoan). Ez da normala EHU bezalako erakunde publiko batek halako dirutza eskatzea. Ez dira ondo portatzen ari. Platoan eginez gero aldiz, 60.000 kostatzen zaigu».

YING ETA YANG.

Nerea (Ingrid Rubio) ez da zoriontsu bizi. Errealitate itogarritik aldentzeko inguma eta lamien kondairetan aurkitu du babesa. Halaxe, ikasleen arteko truke baten ondorioz, bere herritik atera eta Gales aldera joango da antropologia ikasketekin jarraitu eta, bide batez, haize berrien laztana sentitzeko. Bertan, Roland (Ryland Teifi) ezagutuko du, bere etxera etorri den Lynwen (Trae Houlihan) izeneko neskaren mutilaguna, alegia. Baita biak maitemindu ere. Bien bitartean, Nereak jakin gabe, gauza bera gertatuko da Euskal Herrian; galestar neska Nerearen mutilarekin, Enekorekin (Aitor Beltran) ateratzen hasiko da. Azaleko harremana dute ordea, sexu gordinean oinarritua. Nerea eta Rolandena aldiz, benetako maitasuna da. Nerearen lagun minaren ezkontza dela eta, biak itzuliko dira Euskal Herrira. Orduan ikusiko du Lynwenen jokamolde makurra, mutilarekin ezezik, bere lekua ere hartu baitu lagun eta senideen artean, nahaste-borraste ederra piztuz.

«Biek elkarren beharra dute existitzeko, ying eta yang dira eta, elkartzean, tupust egingo dute, Nereak itsasora botatzen dituen harrien antzera. Nerea zalantzaren adierazle da. Lynwen berriz, justu kontrakoa
», azaltzen digu Nuria Ruiz Cabestany zuzendari donostiarrak.

«Bi mundu ezberdinetan bizi badira ere, bi pertsonaiek xalotasunari agur esaten diote. Gauza berriak ezagutzeko irrika hori dute. Beste herrialde batera joatean denok noizbehinka sentitu dugun barne hazkundea gertatzen da. Rolandek esaten dion bezala: `toki egokira etorri zara, aspergarria izango da, baina majikoa'. Bilaketa horretan ordea, ezin da mesfidantza eta eskarmentua beti txartzat hartu, eta barealdia eta erromantizismoa aldiz, zerbait desiragarritzat. Ez halabeharrez».
Gidoiaren amarrua ikuslea goiko ikuspegi batean kokatzea izango da, hau da, bi aldetan gertatzen ari denaren berri izan dezan. Dena den, nahiz pertsonaiek baino gehiago jakin, usteak erdia ustel, protagonisten jokabideek ikuslea ezustean harrapatuko baitute. Esaterako, noiz konturatuko ote da Nerea Lynwen ez dela dirudien bezain maitagarria? Horrekin bat, mundu liluragarri batean murgilduko gaitu filmak, maitagarri ipuinetako inguma, lamia, sirena eta basoko izakiekin.

«Apoak ere azalduko dira; egiazkoak eta mekanikoak, RHK enpresaren efektu bereziei esker. Aralarko basoaren zati bat margotuko dugu, Ibarrolak egin zuenaren tankerakoa»
aipatzen du Meltxorrek.


GALES ZUMAIAN.

Solo Spot ekoiztetxearen lehen film luzea da, 125 milioi pezetako aurrekontu xumea dutela. Zazpi aste dituzte filmaketa egiteko, Urnieta, Donostia, Itziar eta Zumaiako itsaslabarretan eta Aralarko magalean. Galesera ere joatekoak dira, sekuentzia gutxi egiteko asmotan baina. Horren kariaz, ekoizpen kostuak arintzearren, Galeseko zenbait kokagune Euskal Herrian egiten ari dira, hala nola: Galeseko kostaldea Itziarren eta liburutegia berriz, Donostiako Konstituzio enparantzan. Meltxorren esanetan

«gugatik izan balitz, euskara eta galesera gehiago sartuko genukeen. Tamalez, esaldien indargarri gisa baino ez da erabiliko. Sos gehiena Madrilgo Kultur ministeritzatik baitatorkigu; 40 milioi zehazki esanda»
.


INGRIDEN BEGIRADA.

Lan talde osoa, Euskal Herrikoa da, Ingrid Rubio bartzelonarra eta galestar aktoreak izan ezik. Nuria 33 urteko zuzendariak Newport Film School delakoan ikasi ondotik, Galeseko Unibertsitatean Zinema lizentziatura egin zuen. Bere orain arteko ibilbidean montatzaile gisa nabarmendu bada ere, laburrak ere zuzendu izan ditu, «Dandelion» (1993) edo harrera ona izan zuen «Miau» (1997) laburra kasu. Nuriak ez zuen zalantza izpirik ukan bere filmako protagonista hautatzeko,

«gidoia idazten ari nintzela, Ingrid Rubio irudikatzen nuen Nerearena egiten. Bere begirada izuti horrek ihi artean zelatan ari den maitagarria gogorarazten dit, harik eta beldurra galdu eta bere begirada gartsu bilakatzen den arte, bizipozez betea»
. Ingridek, ETAko komando kide batena egiten duen «El Viaje de Arian» filma amaitu berri, gogo biziz ekin dio Nerearen larruan sartzeari. Aitor Beltrani gagozkiola, Nuriaren apustua izan da, «En el camino» deritzon film laburrean bere dohaiak ikusi ondoren. Madrilen ikasi du William Leytonen antzezpen laborategian. Gainontzean, honako hauek ditugu bigarren aktoreak: Susana Soleto, Maribi Arrieta, Txema Blasco, Klara Badiola, Felix Arkarazo, Andoni Erburu, Patxi Santamaria, Nagore Orbeltzu, Maria Luzarraga eta Yolanda Mena. Argazkiaren ardura aldiz, Kalo Berridi ezagunak hartu du, filmari giro oniriko hori eman diezaion, non argia, itzala, pasioa, sorginkeria eta suspentsea tamainan tartekatuko diren


Azkenak
Inteligentzia Artifiziala
264 milioi euroren truke, Musken Grok adimen artifiziala Telegrameko erabiltzaileetan instalatuko da

Urtebetean Grok-ek Telegramen ibiltzeko aukera izango du, mezularitza enpresaren 1.000 milioi erabiltzailetan sartuko da eta horren truke 264 milioi dolar jasoko du. Pável Dúrov Telegrameko sortzaile eta jabeak baietsi du operazioa bere kanal ofizialean.


Tortura zantzuak izan arren, Raul Fuentesen kasua ez duela ikertu gogorarazi diote NBEtik Espainiari

1991n atxilotua izan zenean Espainiako Poliziak Bilboko Komisarian torturatu egin zuela salatu zuen Raul Fuentesek. Espainiako auzitegiek ez zuten salaketa aintzat hartu, besteak beste delitua preskribituta zegoelako. Orain, Nazio Batuen Erakundeko Torturaren Aurkako Batzordeak... [+]


2025-05-30 | Sustatu
Euskaraldiak Artazu herritik dakarkigun harribitxia

Sarean jarri dute "Belarribizi eta Ahoprest" laburmetraia, joan den igandean itxi zen 2025eko Euskaraldiaren aitzakiarekin Oskar Alegria zinegileak Artazu herrian udaberri honetan filmatu duen lana. Belarriprest eta ahobizi kontzeptuen gaineko... [+]


Jaurlaritzari “kezka” sortu dio EHUko Medikuntza Fakultateko euskarazko plaza berrien kopurua %60 murrizteak

EHUk, aldiz, azaldu du ezinezkoa dela hitz emandako 40 plaza berriak eskaintzea, ez baitute horretarako baliabiderik. Plaza berrien kopurua pixkanaka areagotzeko asmoa erakutsi du EHUk.


Donostiako Guardetxearen aldeko osoko bilkurako protestan gazte bat atxilotu du Udaltzaingoak

Tentsio uneak bizi ahal izan dira ostegun eguerdian Donostiako Udaletxeko udal batzar aretoan.


AEBek proposatutako su-eten akordioa “aztertzen” ari da Hamas

Proposamenak “hilketek eta goseteak” bere horretan jarraitzea bermatuko duela salatu du Hamasek, baina gehitu du zer erantzun aztertzen ari dela. Israelek proposamena onartu duela jakinarazi dute AEBek.


2025-05-30 | ARGIA
Gizon batek 13 urteko alaba hil du eta bere buruaz beste egin du ondoren, Bilbon

Bilbon, Larraskitu auzoan, familiaren etxean gertatu da. Eztabaida bortitz baten ondoren emakumeak etxetik ihes egin du eta Udaltzaingoari deitu dio. Udaltzainek alabaren eta aitaren gorpuak aurkitu dituzte etxean. Emakumea ospitalera eraman dute zaurien ondorioz.


Herrietako farmaziak despopulatzearen kontrako tresna izan daitezkeela uste du COFNAk

Nafarroako Farmazialarien Elkargo Ofizialak (COFNA) eta Nafarroako Gobernuko Lurralde Kohesiorako Sailak programa bat abiatu dute landa eremuko jendeak behar bezala hartzeko medikazioa.


Bunkerretik ihes egiteko manifestua

Heriotzak Eduardo du izena

  • Egilea: Formol konpainia (eta Ander Lipusen manifestua)
  • Non: Modelo Aretoan, Zarautzen, Literaturia jaialdia
  • Noiz: Maiatzaren 23an.

-------------------------------------------------------------

Bunker batean garatzen da antzezlana... [+]


2025-05-30 | ARGIA
Kerik gabeko eremu gehiago ezarri nahi ditu Espainiako Gobernuak: markesinak, campusak, terrazak...

Espainiako Osasun Ministerioa kerik gabeko eremu berriak ezarriko lituzkeen lege aurreproiektua eratzen ari da eta Hego Euskal Herriko lau lurraldeetan izango luke eragina. Eremu berri horien artean, tabernetako terrazak, unibertsitateetako campusak edo autobus-markesinak ageri... [+]


Bizkaiko Aldundiak Jaurlaritzaren ardurapean utzi du Bilboko itsasadarraren azpiko metroaren lotura egiteko aukera

Bilboko itsasadarraren ertz biak lotzeko ibilgailuentzako tunelaren proiektuagaz batera, Areeta eta Sestao lotuko zituen anezka-tren bat ere iragarri zuen Bizkaiko Foru Aldundiak 2022an. Orain, proiektua gauzatzeko ardura Eusko Jaurlaritzaren mendeko Euskal Trenbide Sareari... [+]


Atxondon hildako langilea “diru-gosearen” biktima izan dela salatu du AHT Gelditu!-k

AHT Gelditu elkartearen esanetan, AHTren obretan asteartean izandako heriotza bezalakoen atzean "esklabotza-baldintzak" eta "tratu arrazista umiliagarri eta iraingarriak" baino ez daude. Atxondoko Udalak gertatutakoa ikertu eta argitzeko eskatu du. AHTko obretan... [+]


2025-05-29 | ARGIA
Segregazioa hezkuntza
Ikastolen Elkartea: “Matrikulazioren kudeaketak ez du segregazioa bukatzeko balio”

Euskal hezkuntza sisteman haur zaurgarriak ondo integratzeko dekretua egin zuen Eusko Jaurlaritza Hezkuntza Sailak 2023ko maiatzean eta gaur haren balorazio oso kritikoa egiten du Ikastolen elkarteak: hark ez du balio izan segregazioa amaitzeko. Hainbat proposamen ere egin... [+]


Eguneraketa berriak daude