"TXIMELETEN KULTURAN GABILTZA"
albadorren bat-bateko bertsoekin egindako muntaia izan da azken aldiko kontuetako bat. Zertan da hori guztia?
Zabalpen kontua ote da?
Ideia hutsetik hartu duzu ala beste nonbaiten daukazu iturria?
Hau da, nahiz eta oraingo kultura honetan esan memoriari ez zaiola hainbeste garrantzi ematen, eta lehenagokoek memoria gordetzen zutela, ez da hori analfabetoen eta alfabetatuen arteko kontua. Tradizio batean sortzen den kalitateari ez bazaio jarraipen eta biltze bat ematen, eta hori nonbait jasotzeko modurik ez badago, alferrik egin dugu.
Ez da sakontzen, Xalbadorren kasuan jendeak dakiena da, txistuak jo zizkiotela. Eta? Anekdota horrek zertarako balio du? Ezertarako ere ez. Hori ez da kultura. Balio du bertsozaleen jarrera nahiko brutal baten ezaugarri legez, baina bat-bateko tradizio edo kalitate baten gorabeherarako, txistuak jo zizkioten ala ez, ez du balio. Zerk balio du? Txistuak jo zizkioten egun horretan kantatu zituenak. Eta horiek nork dakizki? Inork ere ez.
Hala ere, antzeko proiekturen bat baduzu.
Bizkaiko bertsoak aurkezteko ere jendaurreko emanaldiak egin dituzu.
Eta jendearen harrera?
Zelan izan da hori?
Arranoaren hegada horrekin ez al duzu zure burua beti pauso bat aurrerago ikusi? Hau da, ez duzu sentitu beti pipermin ibili zarela?
Zuk esandakoek eragina ere badute oraindik. Mendebalde Alkartean zabiltza eta zuk ere azken urteetan bizkaierarekiko arreta eskatu duzunetik egon da aldaketa.
Akonplejatu berba ere erabili duzu zuk.
«Gara» egunkarian egiten duzun idatzitik ilusio berezia antzematen dizut egoera berri honekin. Tentaziorik bai politikan gehiago murgiltzeko?
Eta militante lan hori aldatu da azken hilabeteotan?
Luzera begira egon behar ote da?
«Enaz Banaz» liburuaz (autobiografia aukeratu duzu) ez duzu berba askorik egin gura atera artean, baina galdetzea ere derrigorrezkoa da.
Xabier hurbilagoa da, bertso munduan bere proposamenak luzatzerakoan harritzen duena. Denek aitortzen diote jenio bat dela, bere proposamenak ez onartzeko aitzakia lez, jenioak ez baitira ulertuak. Baina aintzindaria da, eta zaila da dioena kontuan hartu gabe jarraitzea.
Jabier senarra eta aita da, Arantxaren senarra eta Mirenen aita. Etxeko gizona. Goxo eta atsegina izaten dakiena.
Amuriza ezagutzen nuen. Gai-jartzaile egitea ere tokatu zitzaidan berarekin. Ez du saioa aurrera atera bitarteko onik izaten.
Bertsozale Elkartean sartu ahala, Xabier ezagutzen joan nintzen. Geldiezina da. Zentzuduna. Hasieran harrigarria iruditzen zaizuna arrazoiz eta logikaz beteko du. Bertso munduan daukan esperientzia luzeaz konturatzen zara. Baina beti uzten du zure iritzirako tartea, eta ez du azken erabakia bakarrik hartzen. Gerora ezagutu nuen Jabier. Laguntza emateko prest, eta eman ere bai. Hurbila, arrazoizkoa, zertan dabilen dakiena. Diziplinatua. Duen lan kapazitatea ikaragarria da. Baina aldi berean hurbila da, etxekoa sentiarazten zaituena.
Harro esan dezaket jenio famatu gutxi horietakoa ezagutzen dudala. Harroago esan dezaket lagun egin dudala. Nire ingurukoak aspertu egin zaizkit nire bertso munduko aurkikuntza handiena Xabier Amuriza dela entzuten. Baina egia da
UNAI ITURRIAGA
JOSERRA ETXEBARRIA
JOSEBA TAPIA
KEPA JUNKERA
ANJE DUHALDE
ABEL MUNIATEGI
LAZKAO TXIKI
JON IDIGORAS
ARNALDO OTEGI
Ostiral goizeko albisteak erreakzio ugari piztu ditu Israelen zein nazioartean. Aurka agertu dira Israelgo bahituen familiak eta NBE. Alemaniak, Israelen aliatu tradizionalak, armak saltzeari utziko diola jakinarazi du.
25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude.
Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]
Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Donostiako Udalak Oñatiko Arantzazu egoitza eskaini dute maliar migratzaileentzat. Bertan geldituko dira Espainiako Gobernuak haien asilo eskariak ebazten dituen bitartean.
Mugimendu Feministak azaldu duenez, Fermin Muguruzaren kontzertuaren aurretik gertatu ziren erasoak. Horiez gain, beste hiru eraso zenbatu dituzte: hiru gizonak atxilotu ditu poliziak.
Ostiral goizaldean eman du erabakiaren berri Israelgo Gobernuak, hamar orduz luzatu den bilera baten ondoren. Dena den, okupazioa gauzatzeko, gobernu osoaren baiezkoa behar du Netanyahuk: igandean izan daiteke bilera. Segurtasun Kontseiluak, halaber, mugak jarri dizkio... [+]
Sorkuntzarako, gozamenerako eta aldarrikapenerako espazio moduan dute oholtza musikari askok, baina bere ingurumarietan katramilatzen dira sarri, eta espazio "bortitz" bihurtzen da hegemonikoak ez diren gorputz askorentzat. Presio estetikoa, egiteko modu deserosoak,... [+]
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde
Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]
Joan den astean Trumpek ohartarazi zion Putini hamar eguneko epean Ukrainarekin su-eten akordio bat sinatu ezean, zigor ekonomikoak ezarriko dizkiola. Zelenskik sare sozialetan adierazi du ezinbestekoa dela Errusiako presidentearekin bildu aurretik lehenbizi su-etena... [+]
Manteroekin Bat plataformak eta Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea egin zuten astelehenean Bilbon, azken asteetan poliziak manteroen aurka eginiko eraso "arrazistak" salatzeko. Izan ere, Boubacar Diouf kale saltzailearen arabera, poliziaren jazarpena... [+]
338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.
Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Apirilean argitaratu zuen Amorante frantsesa (Susa) Miren Agur Meabek (Lekeitio, 1962). Thriller ukitua du poemen bidez idatzitako nobela deigarriak eta, istorioa fikziozkoa den arren, badu idazlearen aurreko lanak markatu dituen kutsu autobiografikoaren arrastorik. Hortaz,... [+]
Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana.
Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia.
Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]