KABLEAK ITO EZ GAITZAN


1999ko uztailaren 04an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Helmuga non den eta bidean zenbat oztopo dauden jakiteko herri telebistetako ordezkariak Pagoarten bildu ziren. Gipuzkoatik: Arrasate, Aretxabaleta eta Oarsokoak. Nafarroatik aldiz, Bortzirietako «Ttipi Ttapa» eta Baztango «Xaloa». (Denetara hogei herri telebista ditugu Euskal Herrian horrela banaturik: Araban 2, Bizkaian 4, Gipuzkoan 9, Nafarroan 4 eta Iparraldean 1. Horietatik bakarrik 7 dira euskaraz osoki emititzen dutenak). Aurkezpenean Eusko Jaurlaritzako Politika arduradun Josune Ariztondok garbi utzi nahi izan zuen Madril dela emititzeko uhin esparrua ematen duena, eta hori, txikiegia dela dagoen eskaintzari erantzuteko. Hizlari gisa Luis Alberto Aranbarri «Amatiño» eta Jon Sarasuak huts egitean, iragarrita zeuden beste biak aritu ziren mahai-inguruan: Iñaki Zabaleta EHUko irakaslea eta Asier Aranguren ETB-ko kazetaria, herri telebistei buruzko tesia egina baitu. Biek nabarmendu zuten, ate joka ditugun aldaketei berandu izan baino lehen egokitu behar zaizkiela herri telebistak. Bi dira gakoak: teknologia berriei ahal den etekinik handiena ateratzea eta baliabideetan inbertitzea. «

Irudiaren kalitatea ona izan dadin antena indartsuak behar dira. Kalitatearekin batera, edukiak ere hobetu behar dira. Bestetik, promozio kanpainak lotsarik gabe egin behar dira
» esan zuen Arangurenek.

«Sei-zortzi urteren buruan aldaketa sakonak izanen dira, gehienbat kablea eta telebista digitalaren etorrerarekin. Telefonia enpresa handiak jadanik hasiak dira merkatu hori bereganatzeko lehian, eta euskal komunitateak borroka horretatik baliabideak ateratzen jakin beharko du. Kable azpiegitura jartzerakoan, enpresa horiei trukean zerbait eskatu behar zaie herritarren etxeak, kaleak eta hormak... erabiltzeagatik»
jarraitu zuen Zabaleta leitzarrak. Horren haritik, New Yorkeko telebista komunitarioen kasua hartu zuen eredutzat.

«Harpidedun bakoitzeko hiru dolar jasotzen ditu urtero telefonia enpresaren eskutik. Eta diru horrekin telebista finantzatzen da. Euskarazko telebistek antzeko jokabidea lanbu behar lukete. Hori zuzentzeko, agian, komunikaziorako erakunde orokor bat beharko litzateke, ETBk, herri telebistek eta Jaurlaritzak osatua, estrategia orokorra lantzeko».

ALDATU DA KONTZEPTUA.

Bilkuran esandakoen osagarri gisa, beste adituen iritziak ekarri ditugu gure artera.
-Hik zertan lan egiten duk?
-Ba, telebistan.
-Telebistan? ETBn, ezta?
-Ba ez...Herri telebista batean.
Goikoa iraganeko dialogoa delakoan dago Jon Aldanondo «Arrasate Telebis- ta»ko zuzendaria. Herri telebisten kontzeptua onerako aldatu dela, alegia. Dena den, oraindik hankamotz dabiltza. Bere irudiko, telebista lokalei buruz legediak duen hutsuneari gobernuak nolabaiteko araudia eman behar lioke, zirt edo zart.

«Bi aukera dituzte herri telebistek legeztatzeko. Bata, lehengo leloari helduz, herri bat, telebista bat. Bestea, bailara edo herri bilkuretako telebistak sortu. Bigarren honek nolabaiteko galbahea pasa beharra ekarriko luke, baina, aldi berean, sare gainean geratuko liratekeen proiektuak serio eta sendoak izango lirateke. Eta txikienak zer? Handiagoekin elkarlanaren bidea jorratu edo auskalo»
.
Joxemanuel Irigoien «Ttipi Ttapa» fundazioko gerenteak dioenez, herri telebista bakoitza ezberdina da, zenbait aldagairen menpe dagoena, hala nola: kudeatzaileen trebezia, kalitate maila, finantziazio iturriak, eta guztiaren gainetik inguruaren ezaugarri sozial, ekonomiko eta geografikoak. Nahiz ekimen pribatu, publikoa edo biak nahasten dituztenak izan, gehienak ekimen pribatuek bultzatuta sortu dira.

«Euskarazko telebistek ordea, dirulaguntzak ezinbesteko dituzte urteko aurrekontua estali ahal izateko, autofinantziazio mailak ez baitu kontuetan kitto egiteko adina ematen. Aldeko tratamendu ekonomikoa eta fiskala»
.


ASTO LANIK EZ.

Topaketan azkenean parte hartu ez bazuen ere, Luis Alberto Aranbarri «Amatiño»k iritzi interesgarria plazaratu izan du herri telebistez ariki:

«gauzak zentzuz egingo bagenitu, ETBk izan beharko luke euskal telebista-sare orokorra, non lurralde bakoitzeko deskonexioak eta tokian tokiko programazioak eskainiko liratekeen. Sistema honekin, ikus-entzuleek ez ezik, telebista kateek ere irabaiko lukete. Horrela, herri telebistek euren egiazko zereginari helduko liokete, herri programazioari alegia, gainerako orduak zelan bete denbora eta dirua gastatzen jakin gabe, kalitatearen mesedetan eta ez asto lanaren faboretan. Baina hau, jakina, ez da egingo, harik eta dirua agortzen den arte».
Edorta Arana EHUko Gizarte eta Komunikazio Zientzien fakultateko irakasleak bi indargune bereizten ditu egungo telebistagintzaren baitan: espezializazio geografikoa eta gaikakoa. Hego Euskal Herriko kasuan Euskaltel eta Retenaren eskutik kable bidezko telebistan herri telebistak nahitaez sartu beharko dituzte.

«Kable konpainiak, herriak hala eskatzen badio, bere programazioa herri osora zabaldu beharko baitu. Dena den, albistegiak, magazinak, kirol saioak, lehiaketak eta erreportajeak baino harantzago joan behar luke. Esate baterako, kablearen azpiegitura erabiliz, zerbitzu eta informazio publikorako tresnak izan daitezke. Abisuak eta salerosketak helarazteko balio dezakete. Gisa horretan, telebista argibide bulego orokorra izatera pasako litzateke».
Uste berekoa da Joxemanuel Irigoien,

«herri telebista batean hurbileko informazioa ez ezik eskaintzen diren zerbitzuak ere garrantzi handikoak dira. Pisu bat errentan hartu nahi duzula, zure hiloba bere urtebetetzean zoriondu nahi duzula, lan eskaintzak ezagutzeko, udalak deitu duen batzarraren berri izateko edo... senide baten hileta-elizkizunak noiz izanen diren jakiteko»

Azkenak
Nerabeak

Gero eta sarriagotan ikusten ditut nerabeak sufritzen. Irakasle naizenetik Bigarren Hezkuntzan, azken urteotan gero eta kasu bortitzagoen aurrean ikusi dut neure burua, eta hortxe batez ere hasten zaigu irakasleoi korapiloa. Nola lagundu nerabeari? Ikastetxean ordu asko... [+]


BSHko langileak gaur dira bozkatzekoak sindikatuek eta enpresak adostutako aurreakordioa

Langile batzordeak eta enpresak adostutako aurreakordioak 655tik 609ra murriztuko ditu kaleratzeak, gainerakoak birkokatuko dituzte. Bozketaren emaitza astelehen arratsaldean jakinaraziko dute. Nafarroako Gobernuak eta langile batzordeak etorkizunari begira, alternatiba... [+]


Cesar-Neron kasua

Martxoaren 25ean Arabako Foru Aldundiak (AFA) eta Eusko Jaurlaritzak (EJ) prentsa-ohar bat atera zuten, hedabideetan nahiko zalaparta eragin zuena, Gobierno Vasco remite a la Ertzaintza dos piezas cerámicas del yacimiento de “Las Ermitas” por ver indicios de... [+]


Ana Sagasti (AZ Ekimena)
“Jasanezina da sanferminetan pixaren kiratsa eta etengabeko soinua”

Alde Zaharreko Ekimeneko Ana Sagastirekin hitz egin du Euskalerria Irratiak, bertako bizilagunek sanferminak nola bizi dituzten ezagutzeko. Bederatzi egunez eta 24 orduz soinua gehiegizkoa eta pixa usaina erabatekoa dela esan du. Jaia eta egunerokotasuna uztartzeko... [+]


Riviera Gaza: euskal ekonomiarako aukera bat?

Bai, eremu horren historia odoltsua da. Pena izan zen hainbeste jende hiltzea eta herri hori modu horretan kanporatua izatea, baina hainbestetan gertatu dira halakoak...! Gizakiok ez dugu erremediorik eta Historiak ez du atzera bueltarik. Egiten ari zirena gehiegizkoa zela... [+]


Donostiako Klasikoa eta Israel-Premier Tech taldea

BDZ Israeli Boikota, Desinbertsioak eta Zigorrak mugimenduko (BDS nazioartean) ordezkaritza bat bildu berri da Donostiako Klasikoa antolatzen duen Oceta erakundeko arduradun batekin. Jakinarazi digu aurten, iaz ez bezala, lasterketara ez dela talde israeldarrik etorriko... [+]


Siriako armada hiritik irten den arren, beduinoek eta drusoek borrokan jarraitzen dute As-Suwaydan

Siriako armada Israelekin eta milizia drusoekin su-eten akordio batera iritsi bada ere, bi komunitateen arteko istiluek ez dute etenik Damasko hegoaldeko probintziako hiriburuan. Soldadu siriarrak As-Suwaydatik irten ondoren, Tel Avivek beduinoak bizi diren hainbat eremu... [+]


2025-07-21 | ARGIA
Ongietorrien auziko akordioak “borrokaren zilegitasuna” ezbaian jartzen duela salatu dute zenbait presok eta preso ohik

"Euskal Herriaren jazarpena elikatzen du Euskal Herriaren bakearen bidean egindako akordiotzat saldu duten honek", adierazi dute larunbatean Arrasaten eginiko prentsa agerraldian. 


“Gazteen kontrako kriminalizazioa” eta “Poliziaren gehiegikeria” salatu ditu Azpeitiko Gaztetxeak

Igande arratsean ehunka herritarrek elkarretaratzea egin dute herriko plazan, "Poliziaren gehiegikeria" salatzeko. Azpeitiko Udalak udaltzainei elkartasuna adierazi die, eta, aldiz, Ertzaintzaren esku hartzea "gehiegizkoa" izan zela esan du.


Euskara, katalana eta galiziera ez dira momentuz hizkuntza ofizialak izango Europar Batasunean

Europar Batasuneko estatu kideen gehiengoak atzera bota du euskara, katalana eta galiziera EBn hizkuntza ofizialak izateko eskaera. Finantzazio eta arlo legalean hainbat "zalantza" dituztela plazaratu dute. 


Agharas ekarteak jasandako eraso arrazistak salatu dituzte Barakaldoko txosnek

Agharas migratzaile imazighen elkartearen txosnan pertsona batek hainbat irain arrazista egin zituen. Erasoa salatzeko elkarretaratzea egin dute igandean Barakaldon. 


2025-07-21 | Axier Lopez
Bilboko Aste Nagusian genozidioaren konplize bati agur esan diote: 13 konpartsak ez dute Coca-Cola txosnetan eskainiko

Bilboko Konpartsak osatzen duten 27 taldeetatik hamahiruk erabaki dute AEBetako Coca-Cola multinazionalaren produktu guztiak kenduko dituztela haien txosnetatik, Israel palestinarren aurka egiten ari den genozidioaren konplize izatea leporatuta.


Gazan 19 pertsona hil dira gosez azken 24 orduetan, eta laguntza zeramaten 25 kamioiri tiro egin diete soldadu israeldarrek

Gazako Osasun Ministerioaren arabera, Israelek 2023ko urrian  zerrendaren aurkako oldarraldia gogortu zuenetik 86 palestinar hil dira gosez, horietatik 76 haurrak. Manifestazioak egin dituzte hainbat herrialde arabiarretan, Gazarako su-etena aldarrikatzeko eta palestinarrek... [+]


2025-07-21 | Behe Banda
barra warroak
Berritu ala hil

Berritu ala hil. Hori esaten diogu geure buruari. Ariketetatik ariketa gabeko alera, narraziotik gertuago, metaforarik gabe, zuzenago. Orain? Orain gehiago behar dugu. Narrazioago, ezmetaforatuago, ariketagabeago.

Pertsonaia bat sortuko dugu. Pertsona bat. Istorio batean... [+]


Eguneraketa berriak daude