EGOERA BERRIA, GOBERNU BERTSUA

  • abertzaletasuna hobeto islatuta dagoelako. Behera egin dute PSNk eta IU-EBk. CDNrena porrota da. UPNren nagusitasunak, ordea, gobernu berdintsua iragartzen du.
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Nafarroako Foru Legebiltzarraren egoera arras alda daiteke aurrerantzean. Edo berdintsu jarraitu, hori ere posible baita, nahiz eta emaitzek ez duten zerikusirik aurrekoekin. Azken hamar urteetan behin baino gehiagotan ikusi ditugu UPN eta PSN eskutik helduta, eta operazio hau berriz errepika daiteke datorren legealdi honetan. CDNren laguntza ere izan dezake alderdi erregionalistak, iragan legealdi amaieran bezala. «Guztiok UPNren aurka!» ere izan daiteke, kanpainan zehar guztiek errepikatu baitute etengabe UPN gobernutik aldentzeko garaia dela.
EHkoek ere etengabe errepikatu dute garaia dela, eta oraingoan behintzat asmatu dute, ezker abertzaleak bere historiako emaitzarik onena lortu du 50.000 botora hurbilduz, Nafarroako hirugarren indarra bihurtuz eta Iruñeko bigarrena. Herri Batasunak beti egin du indar botoetan, baina oraingoan botoez gain ordezkarietan egindako jauzia izugarria izan da, Nafarroako Legebiltzarrean hiru gehiago lortuz (bostetik zortzira) eta Iruñeko udalean bikoiztuz (hirutik seira). Pernando Barrena EHko hautagaiak EH erabakiorra izango dela errepikatu du behin eta berriro eta, oraingoan, asmatu ere bai.
Baina hauteskunde hauetako irabazlerik nabarmenenak UPNkoak izan dira, bai irabazi dutelako eta baita 22 eserlekutara iritsiz beren historiako emaitza gorenak lortu dituztelako (bost eserleku gehiago eta botoetan ere 125.000tik gora, 95ean 93.163 lortu zituenean). Noren bizkar? Hau hauteskunde guztietako ariketa zaila izanik ere, hona datu interesgarri bat: UPNk 32.000tik gora boto irabazi ditu 95arekiko eta CDNk 34.000 galdu.
Galtzaileen artean, CDN, PSN eta IU-EB, hirurak galtzaile handiak, Alliren alderdia galtzaileen arteko txapelduna bada ere: 10 parlamentariotik 3ra. Nola altxa burua? Juan Cruz Allik bere berriketaldi dotore eta zentzuzkoaz gain beste zerbait ere beharko du. PSNren porrota ez dator horrenbeste 95 eta 99ko hauteskundeen konparaketatik, 600 boto besterik ez baitituzte galdu (gainera oraingoan partehartzea 3 puntu txikiagoa izan da). Beste erabateko larrialdiak ditu azken urteetan

ugetetutako
PSNk. Legebiltzarrean 11 parlamentario ditu, lehen bezala, baina Iruñean zinegotzi bat galdu du (5etik 4ra), eta akaso larriagoa dena, EH da orain bigarren indar politikoa Iruñean. 11 parlamentariotan berdindu izanak ezin du ezkutatu 96ko Espainiarako hauteskunde orokorretatik oraingoetara ia 38.000 boto galdu dituela. Baina erronkarik gaitzena PSNren baitan du Juan Jose Lizarbe idazkari nagusiak, gizarteko botoak lortzeko lehenago barne arazoak bideratu behar direlako eta Lizarbe, dirudienez, horretatik urruti dagoelako.
Felix Tabernak gidatzen duen IU-EBk ere gogotik ekin beharko dio hausnarketari; ez dira EAEko kideak bezain atzera joan baina 95eko galeraz gain (7.000 boto), 96ko Espainiako orokorretatik (40.354) erdian geratu da. Azterketa sakonagoa beharko litzateke baina EHra behintzat joan bide zaio boto mordoxka. Hala ere, UPNrekiko alternantzia kontuetarako, garrantzitsua izaten jarraitzen du. EA-EAJ bezala, beren hiru parlamentariekin, indar txiki garrantzitsua bihurtzen da Legebiltzarrean. EA eta EAJ espero izandakoarekin bototan motz samar geratu dira baina, hala ere, 95ean baino ia 3.000 boto gehiago eta parlamentario bat gehiago ere lortu dituzte. Hala ere, Iruñeko udalerako emaitzek barne mailan zer konpondu badutela adierazten dute. Edozein modutan, indar abertzaleek Nafarroan 60.000 botoko hesia gainditu dute eta 11 parlamentariorekin jauzi polita eman dute. Bat baino gehiago ikaratzeko modukoa.


NAFARROA PLURALA.

Nafarroaren pluraltasuna ageriago geratu da oraingoan, oraindik abertzaletasunak ei dagokion bere heren soziologikoa hautesontzietan islatu ez badu ere. UPN da indarrik nagusiena sei merindadeetan eta abertzaletasuna Iruñeko merindadea eta hiriburuan dago bildua batez ere. Nafarroaren hegoaldeko erdialdeak, aldiz, erronka gogorra izaten jarraitzen du abertzaletasunarentzat.
Legebiltzar berriak ordezkatzen duen pluraltasun zabal horretatik elikatu beharko litzateke Gobernu berria. Eskuinak, ordea, ez dirudi euskal kulturari dagokionez modu desberdinez jokatzeko asmorik izango duenik. Areago ikusita bere hurrengo aurkaria hari bertsukoa dela euskal kulturari dagokionez.
Ez da ezinezkorik baina belardiko orratzarekin zauria egitea bezain gaitza dirudi UPNri gobernu alternatibo bat eratzea. Sozialistek esana dute EHrekin ez dutela ezer hitzartuko. Beraz, nola egingo die leku bere gobernuan Sanzek sozialistei, legealdi itunaren bidez edo gobernuan kontseilariren batekin lekua eginez? EHren emaitzak bati baino gehiagori joan zaizkio kontrako eztarritik Nafarroan baina EHk badu ziria non sartu oraindik. Posible litzateke EHk kanpotik lagundutako PSN, IU-EB, CDN eta EA-EAJren gobernu alternatiboa? Normalean ez. UPN eta PSN, beraz, elkar ulertzera behartuta daude


Azkenak
Israel Gazan “inoiz ikusi ez den sufrimendua” eragiten ari dela salatu dute Mendebaldeko 28 estatuk, baina neurririk iragarri gabe

"Oinarrizko premiak bilatzen dituzten bitartean zibilak, haurrak barne, anker hiltzea" salatu dute. Gazan hamabost pertsona hil dira gosez azken 24 orduetan, eta AFP albiste agentziako kazetariek ohartarazi dute euren lankideak gosez hiltzen ari direla zerrendan,... [+]


Subflubiala Ez plataformak protesta zaratatsua egin du Bizkaiko Foru Aldundiaren aurrean

Subflubialaren behin betiko proiektua onartu zuenez Aldundiak pasa den astean, eta dozenaka pertsona batu dira proiektua gelditzea eskatzeko.


71 urteko espetxe zigorra ezarri diote Hondarribiko surf irakasle bati, 11 adin txikikori sexu abusuak egitea egotzita

2011tik 2021era bitarte egin zituen erasoak, klaseak eman bitartean. Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak sexu abusuen delitu bakoitzeko lau urte eta hilabete bat eta hamabi urte bitarteko kartzela zigorra ezarri dio. Horrez gain, 40 urteko gizonak adin txikiko bakoitzari 3.000 eta... [+]


Frankismoko dokumentu klasifikatuak argitaratuko dituen legea onartu du Espainiako Gobernuak

Bide parlamentarioa egin beharko du orain. Lege testu honen arabera, 30 urteko epea ezarriko dute sekretuak desklasifikatzeko, eta 45 urtekoa "goi mailako" sekretuendako. Bakoitza hamabost urtez luza daiteke.


Espainiako Auzitegi Gorenak Loiolako kuartelari babes berezia ematen zion epaia bertan behera utzi du

2022an EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ebatzi zuen kuartela Hirigintza Ondare Eraikia Babesteko Plan Berezian sartzea, Voxek jarritako helegite bat onartuta. Gorenak baliogabetu egin du epai hori, eta bidea ireki dio Donostiako Udalari eremu horretan 1.500-1.700 etxebizitza... [+]


Galizieraz egiteagatik eraso egin diote espainiar batzuek turismo-gida bati Galizian

Inguratu, iraindu eta besotik heldu eta bultzatu ere egin zutela salatu du Galiziako gida gazteak. Valladolidekoak dira sei pertsona galegofoboak.


Legazpiko Udala eta Sidenor kalte ordainak ordaintzera zigortu dituzte langile bat amiantoaren eraginpean jartzeagatik

Langileak amiantoak eragiten duen minbizi mota bat dauka eta 376.305 euroko kalte ordaina eman beharko diote, EAEko Auzitegi Gorenak zigorra berretsi baitu. 


Zabaltzen ari den morofobiaren azken adibidea, Gasteizen

Gasteizko hainbat auzotan ezarri dituzten “Moros fuera de España” kartel eta pegatinak ikertzen ari da Ertzaintza. Irun, Hernani, Barakaldo… Ez dira kasu isolatuak, eta “etorkinen kontura jarraitzaileak irabazi nahi dituen ideologia” ikusten du... [+]


Donostiako auzitegi batek ebatzi du zaharren egoitzako langile denek ez dutela euskarazko B2 maila eduki beharrik

Euskarazko B2 maila dutela ez ziurtatzeagatik Eibarko Egogain zaharren egoitzako lan eskaintza publikotik kanpo utzi zituzten bi langileen alde ebatzi du Donostiako Lehen Auzialdiko 3. Epaitegiak, CCOOk jakinarazi duenez. 2024ko urrian, Gonzalo Pérez Sanz epaileak... [+]


Jesus Maria Gomez Ezkerro preso iruindarra aske geratu da zigor osoa beteta

Jesus Maria Gomez Ezkerro 'Txutxo', 2001eko urtarrilean atxilotu zuten, 2021ean hirugarren gradua ezarri zioten, eta 2023ko otsailean baldintzapeko askatasuna eman zioten. 24 urte geroago aske geratu da. 


2025-07-22 | Estitxu Eizagirre
Frutazaintza ekologikoa ezagutzeko txangoa deitu du Biolurrek

Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkarteak frutazaintza sustatu nahi du eta horretarako egun-pasa ederra antolatu du uztailaren 29rako; hiru proiektu ezagutuko dituzte bertatik bertara: Erroak mintegia Ahatsan (Nafarroa Beherea), Kibbi Sat Donezteben (Nafarroa) eta... [+]


2025-07-22 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Japoniar nazionalismoa hasi da berragertzen mozorrorik gabe

Japoniako goi-ganberaren erdia berritzeko uztailaren 20an egindako hauteskundeek berretsi eta ondu egin dituzte aurreikuspenak: Alderdi Liberal Demokratikoak eta haren ia betiereko aliatua den Komeito konfesional eskuindarrak galdu egin dute Aholkularien Batzar horretan zuten... [+]


2025-07-22 | Mara Altuna Díaz
Haien hizkuntzak hiltzen uzteko prest ez dauden zortzi gazte grinatsu

Uztailaren 14tik 18ra munduko hizkuntza gutxituen hiriburua izan da Gasteiz. HIGA, hizkuntza gutxituetako gazte hiztunen topaketetan, lau kontinenteko dozenaka gazte elkartu ziren esperientziak eta estrategiak trukatzeko. Hizkuntza “txikiak” babestea dute helburu... [+]


2025-07-22 | Kote Camacho
Aurtengo baraualdirako jada hamalau lagunek eman dute izena

Barau kolektiboak beti erdaraz izaten ziren, baraualdi bat euskara hutsean antolatzen hasi ginen arte. Irakurketa dramatizatuak taldean, abestu, dantzatu, arnasketa kontzientea, masaje trukaketa, Bergarako igerilekura jaistea, kanten liburuxka... eta pilota partiduak.

Aurten,... [+]


2025-07-22 | Bertsozale.eus
Bertsolaritzaren dokumentazio bilketa sendotzeko aurrerapausoetan

 Xenpelar Dokumentazio Zentroak dokumentazio bilketan sakontzeko aurrerapausoak eman ditu: Bertsozale Elkarteko egitasmoen bilketa prozesuak berrikusi dira eta tokian tokiko eragileekin harremanetan jarrita, eremu horretako jarduna aztertu eta hobekuntzak bideratu... [+]


Eguneraketa berriak daude