ARGAZKI POLITIKO BERRIA HEGOALDEKO UDALETAN

Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Bere militanteek ere ez zituzten espero Euskal Herritarrok-ek igandean eskuratutako emaitzak. Ezker abertzaleak historian lortu duen boto kopururik handiena, Hernani, Arrasate eta Ondarroako udalak berreskuratu eta Tolosa, Andoain, Pasaia, Astigarraga eta beste hainbatetan nagusitzea, europarlamentari bat irabaztea, Iruñean bigarren indar... Ametsak egia bihurtuta, hitz bitan.
EHkoen pozaren ia parekoa PPko buruzagiek azaldu dute ondoko orduetan, eta erreazionatzen pittin bat gehiago kosta bazaie ere PSEkoek ere bai. Kontserbadoreek Lizarrako trena betirako gelditu dela uste dute, eta sozialistek berriz berak direla EAEko edozein gobernabilitatetarako erabakiorrak.
Tristeago zeuden Nafarroako sozialistak: Espainia mailan PPkoei hurbildu izanak ere ez die goxatu Nafarroan jasandako jipoia. Are ilunago geratu dira Unidad Alavesakoak (beren mezu antiabertzalearen emaitzak PPkoek ohostuta) eta batik bat Izquierda Unidakoak. Hemen marjinaltasunera bazterturik geratu dira.


DENAK JELKIDEEI BEGIRA.

Ez du funtzionatu EAJ-EA koalizioak, Nafarroan salbu. Orohar, hauteskunde autonomikoetatik botuak galdu dituzte, zenbait herritan boto disziplina errespetatu ez den irudipena dago... Gisa honetako koalizioak nonbait funtzionatzekotan herrietan erakutsi behar du, militanteen arteko saminduren gainetik ilusioa piztuaraziz. Hor arazoak daudela iduri luke, baita herritarrek operazio hori ulertu eta baloratzerakoan ere. EAJ-EA bikoteak segitzen du Euskal Autonomia Erkidegoan indar nagusi izaten, eta Nafarroan koalizioak fruitu onak eman dizkie gainera. Baina bi alderdien harremanetan zirt edo zart egiteko eguna gainean dela dirudi.
Eta ororen buru, udazkenean EAEn burutu ziren autonomikoen ondoren, Hegoalde osoaren argazki berria –oso koloretsua– finkaturik gelditu da. Eta Ajuria-Eneako itunaren urte ilunetan «demokratak-biolentoak» etiketatzearen ondorenek lausotu zuten irudia nagusitu da berriro euskal politikagintzan: lau alderdi nagusi, bi abertzale eta bi espainol, ezker eta eskuin, herrika eta lurraldeka oso banaketa ezberdina dutenak. EHk jaso du ETAren treguaren eta aldaketa estrategikoaren uzta. Baina hemendik aurrera biak (ETAren borroka armatua batik bat) historiaren kontuak dira, eta eguneroko politikagintza eta gestioak emango dizkio sariak, edo IUk jaso duena bezalako muturrekoak. PP erakunde lokaletan behingoz homologaturik gelditu da, Araba eta batik bat Gasteizen nagusitasuna garbi lortuta. Eta sozialistek jelkideen ondoan historian zehar jokatu duten papera berreskuratu dutela uste dute, Espainian lortu dituzten emaitzak eta gurean eskuratu dituztenak neurtuta. Eta erdian, frankismoaren azken urteetan izan zuen ilunaldiaren ondoren, azken hogei urteotan eduki duen paper zentrala jokatzen, beti bezala EAJ eta EA. Botere kontuetan ongi mugitzeko jokatu behar dituen kartak daude batetik, eta 97tik hona bake eta naziogintzan egindako hautu estrategikoak bestetik. Erabaki garrantzizkoak hartu beharko dituzte jelkideek datozen egunetan, baina tresnak ere inork baino hobeak dituzte edozein erabaki hartzeko.
Gau berean, politikari bati Euskal Herriaren independentzia gainean dugula entzun zion herritarrak eta beste bati aldiz Lizarrako trena geldirik zela betirako. Udal eta foru agintariek erabakiko dute etorkizuna beren lanarekin

Bilbon Iñaki Azkuna, jelkide berezia

Nortasun berezia du Azkunak, eta Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailburu zenean eskaintzen zituen prentsaurrekoetan ondo agerian uzten zuen. Hauteskundeotan ere joera berezia izan du bere kandidaturak, eta EAJ-EA koalizioak ia denetan egin duenaren alderantziz, botoak gehitu eta errejidoreak mantendu egin ditu. Bere estiloak Bilboko hiritarren artean harrera ona eduki du.
Jose Maria Gorordo alkate eta EITBko zuzendari nagusi ohiak behera egin du Bizkaiko hiriburuan, baina Azkunak alkate bezala izan dezakeen etorkizunaren gakoetako bat Gorordok bi kontzejal behintzat mantentzean datza.
PPk gora egin du hemen ere (Arzalluzek argitu duenez, 96an kontserbadore espainiarrek izandako igoera oraindik lekuko administrazioetara ondo iritsi gabe zegoen hemen) eta gainean daukate jelkideek, botoen aldea oraindik handia izan arren.
Bere beste bi sozio posibleek, sozialistek eta EHk. Ezker abertzaleak Bizkaian ere, eta Bilbon, aurreko bere markak guztiak hautsi ditu. Eta sozialistek berriz Ibaizabalen ezkerraldean nagusitasuna kendu diote koalizio abertzale moderatuari ia denetan.
Azkunak aldez aurretik ere abisatua zuen sozialistekin nahiko zuela gobernatu, baina beste sozioren baten laguntza ere behar du lasai ibiltzeko. Kromo trukea martxan dago

Donostian, Odon Elorza for ever

Hemerezi urte darama Donostiako udal politikan, eta alkate profesionalaren ofizioa ikasi du, bistan da. Itxurak ez dio laguntzen herritar medioa deitzen den horrek eskatzen duen segurtasun perfila emateko, baina auzapez europarren gisa keinuak dosifikatzen badaki. Korrika edo bizikletaz gaur, eta «Presoak Euskal Herrira» kamiseta daramatenekin errietan bihar.
Ordoñez efektua ahaztuta, Elortza fenomenoa bizi dute Donostiarrek. Lehen gasteiztarrek Cuerdarena bezala. Ermuan Totorikak bezala (eta agian Ermuako efektuarekin zerikusirik badu Eibarren sozialistek lortu duten igoerak) bere alkatego urteei etekina atera eta zituen zazpi zinegotziak bi berriz sendotu ditu. Akabo azken asteetan pasatu dituen tripakominak.
Aurrean zelai bereko belarra jan nahi zuten PP eta EA-EAJ atzeraka ipini ditu, zinegotzi bana gutxiagorekin. Eta EHko Permach lehen baino indartsuago ikusi beharko du. Eta Donostialdean Elorzak aurpegi berrietara ohitu beharko du. Funtsean EHkoengatik. Usurbil, Oiartzun, Lezo, Hernani, Astigarraga, Pasaia...
Orain, Odon Elortza negoziaketaren orduan dago. PPrekin ala PSErekin egingo du bere bidea? Lekurik egingo ote dio EHri? Edozer da posible, Hego Euskal Herriko maparen kolore saltsa aberatsa ikusita

Gasteizen Alonsok bete du PPren ametsa

Jose Anjel Cuerdak Arabako hiruburuan erakarmen pertsonal handia zuela denok genekien. Alkate zaharra erretiratu da ordea eta hori larrutik pagatu dute Gasteizko EAJ eta EAk. Bi alderdiak bereizirik joanda duela lau urte jelkideei botoa eman zieten guztiak ez ditu bildu Maria Jesus Agirre hautagai berriak.
Gasteizko emaitzek atera diote Carlos Iturgaizi irrifarre zabala aurpegira. Esan liteke PPk bildu dituela EAEko hiriburu administratiboan bai EAJ-EAko botoak, eta baita batez ere UAkoak. Gasteizko bederatzi zinegotziak ditu kartarik ederrena PPk, Hegoalde osoan zehar hamabost egunotan egongo diren negoziaketetarako.
EHk ere igoera oso inportantea egin du hemen, batik bat botuak ia bi halakotuz. Azken urteotan, ia marjinaltasunera eroria zegoen, IUren eta batik bat UAren atzetik. Orain, joko munizipalean posizio hobea izateaz gain, hiru zinegotzi horiekin lautadako hiriburuak EAEko gainerako herrien antza handiagoa hartzen du.
Eta tartean, sozialistak. Ondo etorri zaie duela bi urte Cuerdak pikutara bidali izana. Botutan eta kontzejaletan igota, eta UAk hartu duen muturrekoarekin –eta hainbeste interes ondo josi nahiak zorabiarazten ez badu– edozein kinielatan zeinu aldaezina izatea amets duen alderdia hemen primerako egoeran ageri da

Iruñean Yolanda Barcina, Patxi Zabaletaren aurrean

Bukatu da Iruñean UPNri aurre egiteko asmatu zen tripartitoa, une batez Nafarroako Gobernua ere bere eskuetan izan zuena. CDN-PSN-IU inbentua historia da jadanik.
Azken urteotan alkatetza eduki duen arren, CDNk ez dio UPNren gorakadari eutsi. Juan Cruz Alli politiko-izar inportante bat da, baina bere alderdiaren bideragarritasuna auzitan dago. Sozialistak beheititu dira, zinegotzi bat galduz, eta IU-EBk beste zinegotzi bat utzi du bere erorketan.
Horien errentak eta besterenak bilduz, Yolanda Barcinaren eskutik UPNk oso emendatze garrantzitsu bat egin du, hamarretik hamabitara igoaz, eta aurreko guztiekiko tartea oso garbi nabarmenduz. Bere esku CDNrekin edo sozialistekin ezkontzea.
Eta kolpea EHk eman du. Patxi Zabaleta buru hartuta, duela laur urte Herri Batasunak bildutako botoak bi halako egin ondoren, Nafarroako hiriburuko bigarren indar politiko bihurtua da. Oposizioko indar nagusia, eta UPNren aurrean fronte bat bildu dezakeen bakarra. «Oldartzen» eztabaidaren garaian gaur EHk planteatzen duen estrategia («Erkide») planteatu zuen Patxi Zabaletaren garaipena ere bada hein batean.
Okerragoa da EAJ-EAri gertatu zaiona. Lehengo EAren botoak ere ez ditu bildu Javier Ayesak, eta udaletik kanpo geratu da. Legebiltzarrean koalizioak lortu duenaren oso alderantzizkoa pasa zaio. Bere inguruan ere laster sentituko ditu kontu eske


Azkenak
Iturengo arotza eta arte birziklatua

Ituren (Nafarroa), 1777. Erramun Joakin Sunbil (1755-1821) arotza Donamariako Joana Mari Ezpondarekin ezkondu zen. Ia 40 urte eman zituzten ezkonduta, Joana Mari 1806an hil zen arte. Eta tarte luze horretan, noizbait, Iturengo arotzak santu baten kobrezko estatua urtu omen zuen... [+]


2025-07-25 | Julen Orbea
Bilbon euskara jira ta Bira

Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]


Honezkero, hemen dago beherakada

Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.

Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]


2025-07-25 | Ana Morales
Esan barik ez doalako

Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]


Gizon heterosexualak eta literatura feminista: hausnarketa bat

Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]


Auzolanean ikastola eraiki!

Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]


Amasa-Villabonako EH Bilduri erantzuna

Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]


Irunen eskuin muturreko “auzo patruilak” sortu dituztela salatu dute

Hainbat talde "neonazik" azkenaldian Irunen zabaltzen ari dituzten mezuak salatu dituzte asteazkenean Harrera Sareak eta hainbat kolektibok herrian. Eskuin muturreko "auzo patruilak" antolatzen ari direla salatu dute, eta hauek jendearen jatorriaren arabera... [+]


Udal legearen kontrako epai euskarafoboa
Euskararen aurkako erasoa salatu dute 200 alkate eta udal ordezkarik, eta hizkuntza bultzatzeko konpromisoa berretsi

Euskalgintzaren Kontseiluak deituta, Espainiako Auzitegi Gorenak joan den astean ebatzitako sententzia salatzeko prentsaurreko bateratua egin dute Bilbon. Sententzia "euskal gizartearen eta euskal erakundeen borondate demokratikoaren aurkako eraso zuzena" dela... [+]


Alonsotegiko Udalari dirua itzultzeko eskatu dio Bizkaiko Aldundiak, iruzurra egin zenetik hamairu urtera

Egun EH Bilduren esku dagoen udalak ia milioi bat euro itzuli beharko lioke foru erakundeari, duela hamairu urte, EAJ agintean zenean, diru-laguntza bat ez zelako behar bezala erabili, baizik eta iruzurra egiteko, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak berretsi duenez. Eskaerak erabat... [+]


Ertzaintzaren 300 BMW ibilgailuen erosketan irregulartasun posibleak salatu zituen barne txosten batek

Eusko Jaurlaritzako Ogasuneko Kontrol Ekonomikoko Bulegoak barne txosten bat egin zuen Ertzaintzak jaso dituen 300 BMWen esleipen kontratuaren hainbat baldintza kritikatzeko. Ezarritako baldintzak zehatzegiak eta murriztaileegiak zirela salatu du ogasunak, eta horrek enpresa... [+]


Txosnetako “beto politikoaren” aurkako GKSren kanpaldiaren kontra oldartu eta lau pertsona atxilotu ditu Poliziak Gasteizen

Bi aste barru hasiko diren hiriko jaietan txosna jartzen utzi ez dietela salatzeko kanpaldia egin nahi zuten Gasteizko GKSk eta Etxebizitza Sindikatu Sozialistak, Andre Maria Zuriaren plazan. 20:30ak aldera, ertzainak oldartu egin dira kanpaldian zeudenen aurka, eta bi... [+]


Lotsa sentitzen dut giza generoko kide izateagatik

Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]


2025-07-24 | Nicolas Goñi
Europan, oraingo sinplifikazioaren izenean, biharko bizitzak kaltetuko dira

Jarduera ekonomikoak sinplifikatzeko eta lehiakortasuna indartzeko aitzakiarekin, Europa mailan baita Europar Batasuneko hainbat estatutan ere, klima, ingurunea eta giza osasuna kaltetuko dituzten legeak biderkatzen ari dira 2024tik, askotan interes pribatuen lobbyen eraginpean... [+]


Eguneraketa berriak daude