ESPETXE GAIXOAK, MEDIKU BIDAIARIAK


1999ko maiatzaren 30ean
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Hilero elkartzen dira 20-30en bat mediku eta dauden kasu desberdinak aztertzen dituzte. Presoen gaixotasunak edo arazoak aztertzeko bide desberdinak dituzte. Batetik, presoen abokatuek eta familiarrek emandako informazioa dute; bestetik, presoek beraiek gutunez aipatutakoa; eta, azkenik, batzuetan beraiek ere abiatzen dira espetxeetara, presoa miatzeko baimena dutenean. Finantziazioari dagokionez, elkarteko medikuek hilero jartzen duten diru kuotaz eta dirulaguntza partikularrez moldatzen dira.
Itsaso Idoiaga mediku bilbotarra arduratzen da talde hau koordinatzeaz. Presoen osasunaren aingeru zaindaria da, batzuetan beraiek bisitatuz eta besteetan gutun harremanaz, dauzkaten arazoen arabera dagokien espezialistaren esku utziz. Idoiagak 30 urte dauzka eta 1992tik ari da lan honetan. Danimarkan torturari buruzko ikastaro bat egiten ere jardun zuen, eta atxilotuak ikusten, epaiketetako peritajeak eta autopsiak egiten ere badu esperientziarik (familiaren aldeko Jose Luis Gerestaren autopsia, esate batera, berak egin zuen). Tenerife eta Gran Canarian, Cadizen, Huelvan, Cartagenan, Darocan, Avilan eta beste espetxe askotan egon izan da presoak bisitatzen. EAEko espetxeetan sartzeko baimenik ez du izan, ordea:

«Espainiakoetan sartzea baino zailagoa da EAEkoetan sartzea»,
diosku Idoiagak.
Baina lerro batzuk gorago aipatu den «espezialistaren esku» uzte hori, espetxe munduan nekez uler daiteke bere zentzu literalean, kalean legez alegia, konfiantzazko medikuak gutxienetan izango baitu gaixoa bere eskuetan izateko aukera. Batzuetan medikuak espetxean sartzeko baimena du eta besteetan ez. Beste askotan bezala, «segurtasun arrazoiek» agintzen dute, ez dago beste azalpenik. Dozena bat mediku Espainiako espetxeetan zehar gora eta behera dabil, euskal presoen osasun arazoei erantzun duin bat eman nahian

«Legeak dioenetik oso urruti gaude»
Zein gabezi nabarmenduko zenuke presoen osasunarekiko arretari dagokionez?
Dena. Egia esan, eurek arazo handiak dituzte eta guk ere bai beharrezko laguntza medikua eskaintzeko. Batzuetan uzten digute laguntza hori ematen eta besteetan ez; badirudi dena oso modu arbitrarioan gertatzen dela baina uste dut dena ongi pentsatuta dutela. Ez digutenean uzten arrazoi nagusia beti izaten da «segurtasun arazoak». Gaitz askok, esate batera, erreabilitazioa eskatzen du, baina espetxeetan ez dago erreabilitazioa egiteko baldintzarik.

Zer eskatuko zenieke arduradunei eta instituzioei gabezia horiek egon ez daitezen.
Guk espetxetik kanpo nahiko genituzke baina espetxean badira, Euskal Herrian egon daitezela, horrela konfiantzazko medikua hobeto arduratu ahal izango litzateke presoaren arazoez. Funtsean, osasunari dagokionez legeak dioena betetzea eskatzen dugu, horretatik oso urruti baikaude. Begira orain Nekane Sagastumerekin gertatu dena, Euskal Herrian haurra izan duten emakumeentzako baldintzadun espetxerik ez dagoelako, Madrilera eramateko arriskupean dago.

Bai Euskal Herrian, bai Espainian, Medikuen Kolegioei kexak plazaratu izan dizkiezue. Nola hartzen zaituztete?
Medikuekin generalean ez dugu arazorik izaten. Dena den, era guztietako jarrerak izaten dira, batzuetan atsegina eta beste batzuetan hotza. Kontuan hartu behar da gu haientzat deabruak garela


Azkenak
María Chivite lehendakaria:
“Poliziaren abusuak eskala handikoak izan ziren eta garai batean baino gehiagotan gertatu ziren”

UPNk salatu du Nafarroan eskuin muturreko taldeen eta Poliziaren indarkeria aztertzen duen batzordeak ia edonor hartzen duela biktima gisa. María Chivite lehendakariak erantzun dio Poliziak egindako abusuen salaketak asko izan direla eta denboran hainbat garaitan... [+]


2025-09-04 | ARGIA
Erresuma Batuan 700 lagun atxilotu ditute jadanik, Palestine Action taldeari babesa adierazteagatik

Uztailean Keir Starmerren gobernuak erakunde "terrorista" gisa izendatu zuenetik, Palestine Action taldearen aldeko mezuak erakusteagatik ehunka lagun atxilotu dituzte. Larunbatean manifestazioa antolatu dute Londresen eta beste mila pertsonatik gora atxilotzeko... [+]


Mirentxu Loyarte hil da, euskal zinemagile aitzindaria

Zinemagile iruindarrak, ibilbide labur baina baliotsua egin zuen zinemagintzan 1970eko eta 1980ko hamarkadetan, zuzendari lanetan emakumerik apenas zebilenean. Irrintzi lanarekin garai hartako errepresioa islatu nahi izan zuen, eta Ikuska proiektuan euskal emakumeak erretratatu... [+]


2025-09-04 | ARGIA
Hizkuntza politika “ausart eta berrituaz” eztabaidatuko dute TMeLaborategiaren udako eskoletan

Irailaren 9an eta 12an egingo dituzte udako eskolak. Telesforo Monzon eLab Euskal Herrigintzaren Laborategiak hizlari potenteak gonbidatu ditu, besteak beste, Iñaki Iurrebaso, Olatz Altuna, Jon Sarasua, Idurre Eskisabel, Josu Aztiria, Iñigo Urrutia eta Miren Zabaleta... [+]


2025-09-04 | Aitor Aspuru Saez
Sara Fantova
“Ez dugu film feminista edo bolleroa egin nahi izan, baina gure esperientzia hori da eta islatu dugu”

Sara Fantova zinemagile bilbotarraren Jone, batzuetan filma zinema aretoetara helduko da irailaren 12an. Pelikula komunitarioa sortu du Kaskagorri eta Kranba konpartsekin, Bilboko Aste Nagusian girotuta baitago amodioa, jaia, gaixotasuna eta zaintza ardatz dituen istorioa.


Barkoxeko pastoralaz

Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.


Elizondoko Benito Menni egoitzako langileek 60 greba egun bete dituzte

Greban dira Benito Menni egoitzako langileak joan den abuztuaren 25etik, irailaren 8ra bitarte. Hermanas Hospitalarias enpresak agindutako kaleratzeen eta unitate itxieren aitzinean, Nafarroako Gobernuak ez duela arduratsuki jokatzen ari salatu dute.


2025-09-04 | El Salto
Genoako portuko zamaketariek Israelerako bidalketak blokeatuko dituzte, sionistek elkartasun ontzidiari eraso eginez gero

2010ean "Mavi Marmara" itsasontzia abiatu zenetik, Palestinarekiko elkartasun itsas operaziorik handiena osatzen du Global Sumud Flotillak. Israelgo Gobernuak terroristatzat jo ditu nazioarteko ekintzaileak.


Espainiako Vueltako Bilboko etapa geldiarazi dute Israelen aurkako protestek, eta ez dira helmugara iritsi

Bilboko erdigunean amaitu behar zuen txirrindularitza etapak, baina Deustun sartzear zirela antolakuntzak erabaki hori hartu du, helmuga ingurua manifestariz beteta zegoelako. Aurretik ere igaro dira helmuga puntu horretatik, eta istiluak izan dira. Ertzaintzak gutxienez hiru... [+]


Jerusalemgo tranbiaren proiektuaz “gogoeta etikoa” eskatu dio CAFi Pradales lehendakariak

Kontratua segi ala eten, enpresaren erabakia "errespetatuko" lukeela argi utzi nahi izan du Imanol Pradales lehendakariak, Euskadi Irratiari egindako elkarrizketan. Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza.


Valle de Odietako makroetxaldearen epaiketa
Digestato kutsadura handia izan zen, eta isurketa, antza, Valle de Odietak eragin zuen

Astearte honetan egin da Valle de Odietako makroetxaldearen aurkako epaiketa Iruñeko Justizia Jauregian. Epaileak ebatzi behar du ea 2021ean haien lur sailetan egindako isuri baten ondorioz, lur eremu horiek larri kutsatu zituzten ala ez, eta nork eragin zuen. Aditu... [+]


2025-09-03 | ARGIA
Baionako Atalante zinema-ohia jarduera politiko eta kulturalerako okupatu du Kontseilu Sozialistak

Baionako Herriko Etxearen jabetzapean, eraikinak bost urte daramatza hutsik, eta espazio hori hartu du Ipar Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak, “elkartzeko, kolektiboki pentsatzeko eta borrokak antolatzeko”.


Euskalduntze prozesu osoa doakoa izateko pausoak eskatu ditu AEK-k

Aurtengo ikasturtean A2 mailara arteko ikastaroetako dirua itzuliko dute EAEn, baita C1ekoak 16-18 urteko ikasleei ere. Nafarroan A1 mailan matrikularen prezioa itzuliko diete.


2025-09-03 | ARGIA
Israel-Premier Tech txirrindulari taldearen aurkako protestek Vueltaren Nafarroako etapa hartu dute

“Israelgo Estatuaren enbaxadore” gisa datozen txirrindulariei parte hartzen uzteagatik, zale ugarik protesta egin du Vueltaren aurka, hamargarren etapan. Irunberrin, errepidea mozten saiatu diren herritarrak baztertu eta bi pertsona identifikatu ditu Poliziak.


Eguneraketa berriak daude