BIHOTZ EKOLOGIKOA ETA AZAL BERDEKO HIRIA

  • ekonomikoak eta sozialak ingurugiroarekiko errespetua gorde behar dute. 1992an,Agenda 21 sinatu zuten hirien artean dago. Gasteizek arima ekologikoa du etakolore berdea; izan ere, estatuko berdegune gehien dituen hiriburua da.

1999ko maiatzaren 16an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Gasteiz hiri ordenatua dela eta ongi antolatua dagoela esan ohi da betidanik. Hiria egiteko ahaleginean oso kontuan hartu dituzte ingurugiroa eta ikuspuntu soziala.
Ingurugiroarekiko arreta horri dagokionez, Gasteizi Aalborgeko Eskutitza berresteko gonbidapena egin zioten 1995ean. Sinadura horren bitartez Arabako hiriburuak ingurugiroa zaindu behar duen garapen ekonomiko eta soziala izateko konpromisoa hartu zuen, hiritarren bizi-kalitatea areagotuz eta etorkizuneko belaunaldien bizi-kalitatea arriskuan jarri barik.
Aalborgeko Eskutitza zinatu zuenean Gasteizek harturiko konpromisoetariko bat Agenda Lokal 21 egitea izan zen, hau da, garapen jasangarriarekin zerikusia duten udal-politikak integratu eta antolatzen dituen dokumentua. Agenda Lokal 21 hura iazko uztailaren 31ean onartu zuen Udalak.
Agendan agertzen diren eta Arabako hiriburuak landu behar dituen gaiak hurrengoak dira: hiriko kutsadura, trafikoa eta garraioak, ura, argindarra, industria, hondakinak, urbanismoa, osasuna eta natura.
Gasteizek arlo hauek guztiak zaintzeko konpromezua du.
Trafikoa eta garraioen kasuan, esaterako, Udalaren helburua hiritarrek kotxea gero eta gutxiago erabiltzea da, garraio publikoaren onurako. Egitasmo hau burutu ahal izateko, Udaleko arduradunek hiri-autobusak egoera onean mantendu nahi dituzte. Bestalde, egun, autobusen frekuentziak eta puntualtasuna hobetuko dituen plangintza egiteaz bat, lineak berriro diseinatzen ari dira. Gasteiztarrek kotxea etxean uzteko ahaleginean zerikusi handia dute hirian oinezkoen erabilerarako egokitu dituzten esparruek.
Agenda 21ak industriak sortzen dituen hondakinak eta kalteak saihestea du beste helburuetako bat. Orain arte, Gasteizen finkaturiko enpresa batek ere ez du ingurugiroaren kudeaketarako ziurtagiririk; alabaina, ahaleginak egiten ari dira lortze aldera.
Gasteiztar batek bataz beste 0,7 kilogramo hondakin sortzen ditu egunero. Horri dagokionez, hirian hondakinak (papera, beira, pilak, plastikoak) biltzeko gune berde mugikorrak martxan jarri dituzte, baita arazoaz ohartzeko kanpainak ere. Aurten 800 kontenedore jartzeko asmoa dute.


4.400.000 metro karratu berdegune hirian

Gasteizek ondare natural garrantzitsua du. Parkeen eta lorategien hiria da. 40 bat daude hirian barreiaturik, batzuk oso txikiak eta beste hainbat nahiko zabalak. Handiena San Juan de Arriagako parkea da, 190.000 metro karratu dituela. Naturak Gasteiz aukeratu du bizitzeko eta hiri moderno batek dituen eskakizunekin bat egiten du. 4.400.000 metro karratu berdegune ditu Gasteizek, eta beraz, hiritar bakoitzari 20,5 metro karratu berdegune dagokio. Estatuko hiriburuen artean, Gasteiz da berdegune gehien duena.
Hirian barrena 65.000 zuhaitz inguru daude, 35.000 parketan eta gainontzekoak espaloietan landaturik daude.
Hala eta guztiz ere, ondare natural hori luzaroan mantendu nahi dute eta xede hori betetzeko asmoz Udala zenbait ekintza burutzen ari da eta burutuko ditu etorkizunean. Azken urteotan adibidez, Armentiako basoaren paisaia egokitu dute eta Lamikela mendia oihaneztatu egin dute. Datorren urtean Alegria errekarekin batera Lasarteko zabortegia berriztatu dute.
Hirigintza, Arabako hiriburuak betidanik asko zaindu eta Agenda Lokal 21ean azaltzen den atala da. Udala, urte batzuetatik hona, hiriko eraikinen kalitateaz arduratzen da, eta esate baterako, Alde Zaharreko etxeak eraberritzeko diru asko inbertitu du. Horrezaz gain, etorkizunean egingo diren etxebizitzak ingurugiroa zaintzeko irizpideak, energetikoak kasu, kontuan hartuz eraiki nahi dituzte

Zer uste dute gasteiztarrek?
Agenda Lokal 21ak lantzen dituen gaien inguruan inkesta bat egin zaie gasteiztarrei eta ondoko iritziak eman dituzte:

Hiriko kutsadura: Hiritarren %67k uste du Gasteizen dagoen zarata, trafikoak sortzen duela.

Trafikoa eta garraioa: Gasteiztarrek uste dute trafikoa dela Udalak gehien zaindu beharko lukeen ataletariko bat.

Ura: Hiritarren artean uraren kalitatea kezkarik garrantzitsuena da baina berorren kontsumoari berriz ez diote hainbestekoa ematen.

Argindarra: Gasteiztarrek uste dute argindarraren aurrezpenaren eta argindar nuklearraren arazoen inguruan informazio gutxi dagoela.

Industria: Gasteizko bizilagunen ustetan, kutsagarriak ez diren industriak dira hiri bateko ingurugiro-kalitatean eragiten dutenak.

Hondakinak: Hondakinak birziklatzeari garrantzi handia ematen diote gasteiztarrek eta, potentziatu behar den joera dela uste dute hirian birziklapen maila urria delakoan.

Hirigintza: Hiritarren irudiko, ingurugiro-irizpidetan oinarrituriko etxebizitzak eraiki behar dira eta alde zaharrean egin den antzera, eraberritze lanei ekin behar zaie.

Natura: Naturaren babesa da gasteiztarrak gehien arduratzen dituen gaia.

Osasuna: Gasteiztarren % 82 bat dator ikastetxetan eta kirol-gunetan erretzea debekatzearekin.

Ekologia, aisialdia, turismoa...
Gasteizko Udalak parke tematiko bat abian jarri nahi du hiriburuan. Ingurugiro-gune handi bat eraikitzearen ideia 1989tik biraka izan da udaleko bulegoetan. Hamarkada bat geroago Udalak gaia berreskuratu du eta egun, Gasteizen parke tematiko bat jartzea zilegia den ala ez aztertzen ari dira. Ikerketa, estatuko beste parke batzuen proiektuak egin dituen Xabide kooperatibaren esku dago, Price & Coopers multinazionalaren laguntzarekin. Gasteizko parke tematikoaren ikerketa gauzatzeko 50 milioi pezeta inguru dute.
Aipatu enpresak ingurugiro-guneak edukiko lituzkeen aukera ekonomikoak aztertu behar ditu. Ikerketa-proiektuak datorren hilean egon beharko luke bukaturik.
Parke tematikoa kokatzeko hiru aukera aztergai daude baina badirudi azkenean Salburuan izango duela egoitza. Salburua hiriaren ekialdean dagoen lur eremu zabala da. Parkeak izango duen zabalera ez dute ikerketa bukatu arte erabakiko, baina bai 15 eta 32 hektarea bitarteko zabalera izango duela.
Udaleko teknikariek ingurugiro-gune erraldoiak jarraitu behar dituen irizpideak ezarri dituzte.


15.000 milioitik gorako proiektu futurista

Hiru ardatz nagusi izango ditu parkeak: ekologia, baliabide naturalen kontserbazioaren zentzuan; ingurugiroan oinarrituriko estrategiaren diseinua eta kudeaketa; eta hirugarrenik, turismoa, kultura eta aisialdia bultzatuko dituzten ekintzak.
Halaber, Gasteizko parke tematikoak hiru gune izango lituzke. Alde batetik gune nagusia legoke, non, erakusketak, haurtzaindegiak eta entzutoki bat egongo liratekeen. Bigarren gunean, produktu ekologikoak salduko lituzketen dendak, jantokiak eta zineak leudeke. Udaleko teknikarien egitasmoen arabera hirugarren gunea toki zientifiko-ekonomikoa izango da. Gune horretan, EHUk Ingurugiro Zientziak irakasteko gela eta laborategiak atonduko lituzkete.
Horrezaz gain, Gasteizko Udalak etorkizuneko parke tematikoan ur-parke bat edo parke botaniko bat egin nahi du jendea erakartzeko asmoz.
Proiektu futurista hori guztia gauzatzeko 15.000 milioi pezetatik gora behar izango dira. Egitea zilegi den ala ez aztertzen ari diren adituek estatuan egin diren beste batzuk adibidetzat hartu dituzte, esaterako, Port Aventura, Benidormen eraikitzen ari diren Terra Mítica deritzona eta Sevillan dagoen Isla Mágica parkea


Azkenak
Gipuzkoako Aldundiko zaintzaileek ez dute euskara jakin beharrik, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiaren arabera

Donostiako epaitegi batek aurretik emandako epaia berretsi du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. ELAk eta LABek mobilizazioa antolatu dute ostiralerako, eta Euskalgintzaren Kontseiluak bat egin du.


2025-09-04 | Joseba Alvarez
Dena blokeatu!

Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.

Izan... [+]


2025-09-04 | Karlos Zurutuza
Hizkuntzen museo txiki bat dago Parisen

Sena ibaitik metro eskasera egon arren, ez dago Mundolingua museoa aipatzen duen turismo gidarik. Kasualitateak baino ez gaitu eraman horra. Nolanahi, horrela aurkitzen dira, maiz, hiri baten sekretu gordeenak.


Magda Oranich i Solagran
“Ezin ahaztu dut Txiki azkenekoz besarkatu nuen momentu hura”

50 urte dira Francoren diktadura garaiko azken bost fusilamenduetatik. Jon Paredes, Txiki eta Angel Otaegi ETAko kideak, eta Sánchez Bravo, Humberto Baena eta Ramón García Sanz FRAPekoak. Txikiren abokatuetakoa izan zen Magda Oranich, mende erdia eta gero... [+]


María Chivite lehendakaria:
“Poliziaren abusuak eskala handikoak izan ziren eta garai batean baino gehiagotan gertatu ziren”

UPNk salatu du Nafarroan eskuin muturreko taldeen eta Poliziaren indarkeria aztertzen duen batzordeak ia edonor hartzen duela biktima gisa. María Chivite lehendakariak erantzun dio Poliziak egindako abusuen salaketak asko izan direla eta denboran hainbat garaitan... [+]


2025-09-04 | ARGIA
Erresuma Batuan 700 lagun atxilotu ditute jadanik, Palestine Action taldeari babesa adierazteagatik

Uztailean Keir Starmerren gobernuak erakunde "terrorista" gisa izendatu zuenetik, Palestine Action taldearen aldeko mezuak erakusteagatik ehunka lagun atxilotu dituzte. Larunbatean manifestazioa antolatu dute Londresen eta beste mila pertsonatik gora atxilotzeko... [+]


Mirentxu Loyarte hil da, euskal zinemagile aitzindaria

Zinemagile iruindarrak, ibilbide labur baina baliotsua egin zuen zinemagintzan 1970eko eta 1980ko hamarkadetan, zuzendari lanetan emakumerik apenas zebilenean. Irrintzi lanarekin garai hartako errepresioa islatu nahi izan zuen, eta Ikuska proiektuan euskal emakumeak erretratatu... [+]


2025-09-04 | ARGIA
Hizkuntza politika “ausart eta berrituaz” eztabaidatuko dute TMeLaborategiaren udako eskoletan

Irailaren 9an eta 12an egingo dituzte udako eskolak. Telesforo Monzon eLab Euskal Herrigintzaren Laborategiak hizlari potenteak gonbidatu ditu, besteak beste, Iñaki Iurrebaso, Olatz Altuna, Jon Sarasua, Idurre Eskisabel, Josu Aztiria, Iñigo Urrutia eta Miren Zabaleta... [+]


2025-09-04 | Aitor Aspuru Saez
Sara Fantova
“Ez dugu film feminista edo bolleroa egin nahi izan, baina gure esperientzia hori da eta islatu dugu”

Sara Fantova zinemagile bilbotarraren Jone, batzuetan filma zinema aretoetara helduko da irailaren 12an. Pelikula komunitarioa sortu du Kaskagorri eta Kranba konpartsekin, Bilboko Aste Nagusian girotuta baitago amodioa, jaia, gaixotasuna eta zaintza ardatz dituen istorioa.


Barkoxeko pastoralaz

Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.


Elizondoko Benito Menni egoitzako langileek 60 greba egun bete dituzte

Greban dira Benito Menni egoitzako langileak joan den abuztuaren 25etik, irailaren 8ra bitarte. Hermanas Hospitalarias enpresak agindutako kaleratzeen eta unitate itxieren aitzinean, Nafarroako Gobernuak ez duela arduratsuki jokatzen ari salatu dute.


2025-09-04 | El Salto
Genoako portuko zamaketariek Israelerako bidalketak blokeatuko dituzte, sionistek elkartasun ontzidiari eraso eginez gero

2010ean "Mavi Marmara" itsasontzia abiatu zenetik, Palestinarekiko elkartasun itsas operaziorik handiena osatzen du Global Sumud Flotillak. Israelgo Gobernuak terroristatzat jo ditu nazioarteko ekintzaileak.


Espainiako Vueltako Bilboko etapa geldiarazi dute Israelen aurkako protestek, eta ez dira helmugara iritsi

Bilboko erdigunean amaitu behar zuen txirrindularitza etapak, baina Deustun sartzear zirela antolakuntzak erabaki hori hartu du, helmuga ingurua manifestariz beteta zegoelako. Aurretik ere igaro dira helmuga puntu horretatik, eta istiluak izan dira. Ertzaintzak gutxienez hiru... [+]


Jerusalemgo tranbiaren proiektuaz “gogoeta etikoa” eskatu dio CAFi Pradales lehendakariak

Kontratua segi ala eten, enpresaren erabakia "errespetatuko" lukeela argi utzi nahi izan du Imanol Pradales lehendakariak, Euskadi Irratiari egindako elkarrizketan. Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza.


Valle de Odietako makroetxaldearen epaiketa
Digestato kutsadura handia izan zen, eta isurketa, antza, Valle de Odietak eragin zuen

Astearte honetan egin da Valle de Odietako makroetxaldearen aurkako epaiketa Iruñeko Justizia Jauregian. Epaileak ebatzi behar du ea 2021ean haien lur sailetan egindako isuri baten ondorioz, lur eremu horiek larri kutsatu zituzten ala ez, eta nork eragin zuen. Aditu... [+]


Eguneraketa berriak daude