BERTAKO ITZALEK EZKUTATZEN DUTE BALKANETAKOA


1999ko maiatzaren 09an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Duela hamarkada bat pasatxo Hego Euskal Herriak ezezkoa eman zion NATOri, Espainiak erakundean sartzeko erreferenduma egin zuenean, 1986an. Handik lau urtera, gizarteko sektore batzuk behintzat Golkoko Gerraren aurka atera ziren kalera, Estatu Batuek gidatutako nazioarteko koalizioak Iraken egindako erasoak salatuz. Berlingo Harresiaren erorketa eta Gerra Hotzaren amaieraren ondoren, EEBBek nazioarteko ordena berria errealitatean frogatzeko aukera zuten Iraken. Superpotentzia biak bloke berean zeuden, nahiz eta agintzen zuena estatubatuarra zen. Baina ordena berria estreinatzeaz gain, gerrarako teknika modernoenak ere erabili ziren lehenbiziz. Estatu Batuek aurrera eraman nahi izan zuten Galaxien Gerrari buruz zerbait gehiago ulertu zuen askok satelitea eta laserraren erabilera hilkorrarekin. Tresneria militarrari buruzko propaganda orain bezain eraginkorra zen orduan.
Euskal Herriaren gizarte sektore aurrerakoi eta ezkertiarrek kalean ere erantzun zuten hiriburuetan egin ziren manifestazio desberdinekin, hitzaldiak han eta hemen... Ekialde Erdia eta bertako arazoak herritarrarentzat zailagoak izan arren, gertuago dagoen Jugoslaviaren aurkako erasoa baino modu beroagoan bizi izan zen Golkoko Gerra, Irak «harriaren arora» itzularazi zuena, orduan James Baker EEBBetako Estatu Idazkariak iragarri bezala.
Zer gertatu da? Erantzun ugari egon liteke eta gainera, gizarte sektore batzuk apurka esnatzen ari direla dirudi. Gasteizko Legebiltzarrean hilabete baino gehiago pasatu behar izan da gaia osoko bilkuran ofizialki aztertzeko, Nafarroako Legebiltzarrean aztertu ere ez da egin osoko bilkuran, eta kale mailan ere mobilizazioak urri eta berantiarrak izan dira. ETAren su-etenaren ondoren Euskal Herriak bizi duen egoera berezian egon daiteke hura ahaztuago izatearen arrazoi nagusietakoa, hauteskundeen gertutasuna ere bai... Eta, bestetik, Slobodan Milosevic buruzagi serbiarraren erregimenak azken hamar urteetan Balkanetan izandako jarrera basati eta panserbiarrak ere agian izan du eraginik euskal gizarteko herritarrengan.
Informazioa eta komunikazioari dagokienez, gaur egun komunikabideetan ere horrenbeste nabaritzen den globalizazioak badu eraginik hemen ere: Tomahawk eta F-117 berdintsuak ikusten ditugu erasoan; Milosevic Sadam Hussein bezain gaiztoa da Bruselan, Madrilen, Marocon zein Michiganen; serbiarrek sarraskiak eta hilketak egiten dituztela entzuten dugu han eta hemen, NATOk, ordea,

«kalte kolateralak»
eragiten ditu; eta, azkenik, guztiok ditugu errefuxiatu kosovar-albaniarren irudi latzak begien aurrean, NATOren erasoen arrazoi nagusia alegia, errefuxiatuak babestu beharra. Horra hor eraso atlantiarraren arrazoi nagusia:

«laguntza humanitarioa».
Milaka irudien bidez, guztioi sarrarazi digute beste herrialde bateko biztanleria bere agintari sarraskigileetatik defenditzeko eskubidea duela NATOk. Erakunde militarreko agintariengan ilustrazioaren oinordekotza gaur egun ere edozelakoa ez dela samur antzematen da.

«Guztia herriarentzat baina herria barik»
zahar hura bere osotasunean gauzatu da kosovar-albaniarren kasuan: erasoa kosovar-albaniarrak defendatzeko egiten da baina ez zaie beraiei beren etorkizunari buruz erabakitzen uzten.
Baina gerraren gertutasunak –Europan izateak– azkenean modu berezian eragiten du eta hori hemen ere nabaritzen da. Jarrerak eta iritziak era guztietakoak dira, eta euskal gizarteak bizi duen egoeraren metafora gisa erabili izan dira serbiarrak eta kosovar-albaniarrak. PP eta PSOEko buruzagi askok serbiar nazionalismoarekin konparatu dute euskal nazionalismoa; abertzaleek Belgrad eta Madrileko nazionalisten arteko parekotasunak aireratu dituzte.
Euskal gizarteak ezetza eman zion NATOri baina bere agintariak beti egon izan dira NATOrekin, baita oraingo erasoan ere; Nafarroa zein Gasteizko gobernuek, ez lehen ez orain, ez dute haren erasoen aurkako jarrerarik agertu, eta berdintsu alderdi nagusi gehienei dagokienez. Gasteizko Legebiltzarrean Joseba Arregi jeltzaleak sendo defendatu zuen NATOren izaera eta beharra. Hori bai, gauza bat da NATOrekin sartzea eta bestea kosovar-albaniarrek bizi duten egoera, EAJk Aberri Egunaren agirian elkartasuna adierazten baitzuen

«beren izaera gorde nahi izateagatik erasotuak diren herriekin»,
esate baterako Kosovo eta Kurdistanekin. Inaki Anasagasti diputatu jeltzaleak, aldiz, jarrera kritikoa agertu du NATOrekin eta NBErekin. Koffi Annan Madrilen egon zenean, Euskal Herriko prozesua

«barne arazoa zela»
esan zion Jose Maria Aznarri eta Anasagastik honako hausnarketa egiten zuen «Deia»ko iritzi artikulu batean:

«Horrelako zorroztasunarekin, orain uler dezaket NATOrentzat NBE ahuntzaren gauerdiko eztularen gisakoa izatea, palestinar, saharar eta tibetarren kasuan erakunde honek bere ebazpenak betearaztea ere ez baitu lortzen».
«Deia»ren jarrera zorrotzagoa da NATOrekiko, ez editorialen bidez baina bai Jose Luis Arriaga egunkariko nazioarteko aspaldiko komentaristaren idazkietatik:

«Ez da horrenbeste kosovar-albaniarren oinarrizko eskubideen defentsa, Balkanetako erregioaren etorkizuneko egoera baino».
Egunkari nagusienek, Correo Taldekoek, era guztietako iritziak atera badituzte ere, zalantzak agertu dituzte erasoen eraginkortasunari buruz baina oro har ontzat emanez. Madeleine Albright EEBBetako Estatu Idazkaria Boris Ieltsinekin bildu ondoren, bien arteko bilera

«errusiar lehendakariaren berba gehiegikeriaren ondoren»
pentsatutakoa baino hobeto atera zela zioen editorial batean. Berbetan (Ieltsinek Hirugarren Mudu Gerrari egin zion erreferentzia) gehiegikeriak ikusten dituzte Comecosakoek, baina ez NATOren erasoetan, gehienez ere

«akatsak
».
Albisteen aldetik, dena den, ez dago ezberdintasun handirik batetik bestera eta gehienetan agentzien esana nagusitzen da. Besterik da albiste horien tratamenduan eta iritzietan. «Gara» eta «Euskaldunon Egunkaria»ren jarrera NATOren erasoaren aurkakoa da, Milosevicen erregimena salatuz eta Kosovoren autodeterminazioaren aldekoa. Euskal Herritarrok eta Ezker Batuak ere gisa horretako mezua eraman zuten Eusko Legebiltzarrera. Ezkerrean, dena den, iritzi desberdin samarrak agertu dira, agian autogestioaren Jugoslavia hark ezkerreko gizarte sektoretan utzi zuen aztarna sendoagatik. Honen adibide ugari dago egunkarietan, adibidez «Gara»n Jose Antonio Egidok –sasoi batean HBko nazioarteko arduraduna–; Clinton eta Solanak egindako krimenengatik epaitu beharraz argudiatzen du, eta salaketen artean, honakoa:

«UCK izeneko talde terrorista fazista sortzea, armatzea eta zuzentzea, inor bereizi gabe biolentzia hedatzeko, ezegonkortasuna sortu eta errepresioa erakartzeko, modu honetan gerra justifikatuz».
Ikusten den legez, gerra honi buruzko iritziak ere era guztietakoak dira


Azkenak
Itsaso zakar bat eta bi ahots poetiko

Xak eta Ekiza

Non: Ondargain txiringitoan (Deba)
Noiz: abuztuaren 27an.

-------------------------------------------------------

Euri langarraren eta lanbro-lainoen artean pasatu dugu Gipuzkoako muga, kostaldean zehar doan errepidetik itsaso zakarrari beha. Bandera... [+]


“Inoizko euskal zinemarik indartsuena” izango da 73. Zinemaldian

Astelehenean jakinaraziko dituzte ordutegiak, eta hilaren 14an, igandean, jarriko dituzte salgai lehen egunetako sarrerak. 254 film egongo dira ikusgai, 56 herrialdetakoak.


26 herrialde prest dira Ukrainan esku hartzeko, baina Putinek erantzun die helburutzat joko dituela

Emmanuel Macron Frantziako lehendakariak adierazi du 26 herrialde prest direla gerra amaitu ondoren Ukrainan indar militarra zabaltzeko, “lurrez, airez edo itsasoz” parte hartuz. Vladimir Putin buruzagi errusiarrak erantzun die ez duela horrelakorik onartuko, ez... [+]


Hizkuntza bat gutxiago munduan: azken caddo hiztuna hil da

Caddo hizkuntza gorde eta biziberritzeko ahaleginean ari den ekintzailea da Alaina Tahlate. AEBetako jatorrizko caddo herriko hizkuntza hori jario oneko hiztun bakarrarekin gelditua zen: Edmond Johnson, 95 urteko hiztunarekin. Tahlate gazteak aitortu zion estutasunez bizi zuela... [+]


Asimilazioaren kontrako topagune izanen da Izpegi irailaren 19 eta 20an

Izpegiko besten hirugarren edizioa ospatuko dute, Basaizea Baigorriko kultur elkarteak, Baztango Gazte Asanbladak eta Baigorriko zein Erratzuko gazteek elkarlanean prestaturik. Hitzaldiak, bazkaria, ibilaldia, kontzertuak... izanen dute zeregina.


Azpiegitu handiak
Osasunak bat egin du Nafarroako AHTren aldeko Plataformarekin

Osasuna futbol taldeak bat egin du Nafarroako Abiadura Handiaren aldeko plataformarekin, azken honek ostegun honetan jakinarazi duenez. UGT sindikatuak eta Eraikuntzaren Industrializatzearen Aldeko Nafarroako Klusterrak ere bai.


Bilboko etapa Palestinak “irabazi” zuela azpimarratu dute, eta protestan jarraitzera deitu

Palestinarekin Elkartasunak manifestazio nazionala antolatu du urriaren 4rako. Ostiral honetan Euskal Herriko 130 udaletxeren aurrean protestatzera deitu du Gernika-Palestina ekimenak.


2025-09-05 | Sustatu
Itzulbide jarri dute martxan Osakidetzan, euskarazko lan-hizkuntza eraginkorragoa izateko

Osakidetzak Itzulbide aurkeztu berri du. Itzultzaile neuronal bat da EAEko osasuneko profesionalentzat, euskaraz egiten diren kontsulta medikoetako informazioa gaztelaniara itzultzen duena. Euskara lan-hizkuntza eraginkorra izateko baliabide gehiago eskainiko dizkie... [+]


Ikasle nafarren %30ak ikasiko du aurten euskarazko D ereduan

Hiru urte bete dituzten 1.404 ikasle berri matrikulatu dituzte D edo B ereduetan, Nafarroan. Adin guztiak kontuan hartuz, 27.334 ikaslek ikasiko dute euskaraz. Matrikulen 67,8% ikastetxe publikoen sarean izan da.


Pantailen gehiegizko erabilera, desinformazioa eta indarkeria praktikak identifikatu ditu adingabeen artean Macsonrisas-ek

Ikasleek pantailekin duten harremana aztertu eta "Heziketa digitala LH eta DBH" izeneko txostenean jaso dituzte ondorioak Macsonrisas-eko kideek.


Kaleratze kolektiboa ezarri nahi dute Maderas de Llodion

Asteleheneko bileran helarazi zioten asmo hori enpresa batzordeari, eta irailaren 9rako deitu dute hurrengo bilera. Fabrikak 151 behargin ditu gaur egun, baina ez dute zehaztu zenbat kaleratuko lituzketen.  


Herriko dantzan parte hartzen ari ziren emakumeei eraso egin diete Errioxako Cervera herrian

Emakumeak dantzara atera eta gizonezko dantzariek oztopatu egin dituzte, bultza egin diete eta haien dantza eragozten saiatu dira. Beste batzuetan musikariak geldiarazi dituzte eta ikusleetako batzuk bizkarra eman diete emakume dantzariei. Ez da Baztan, ez Hondarribia edo Irun;... [+]


2025-09-05 | Gedar
Gaztetxea lortu dute Etxaurin

"Bailara eraldatzeko ezinbesteko tresnatzat" hartzen dute Gaztetxea, eta elkartasuna adierazi diete "borrokan dauden beste Gaztetxe guztiei".


Eguneraketa berriak daude