JULIO DE URQUIJO MINTEGIA ASMOZ ETA JAKITEZ
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Mintegia sortu zeneko urte horiek urte beltzak ziren euskaltzaleentzat, eta lehenengoz erakunde ofizial batean nolabaiteko zirrikitua aurkitu zuten euskal hizkuntzalaritzako ikasketak aitzinarazteko.
Mitxelena zuzendari izendaturik, Anuario del Seminario de Filología Vasca «Julio de Urquijo» edo ASJU izeneko aldizkaria hasi ziren argitaratzen; berehala, hizkuntzalaritza alorreko maila goreneko aldizkari zientifikoen artera sartu zen, eta euskal ikasketen aitzindari bihurtu zen zalantza gabe.
Mintegiaren argitalpenetan ikusi zuten argia gerra ondoko euskalaritzako lanik garrantzitsuenak, besteak beste Mitxelena maisuaren doktoradutza tesia izan zen «Fonética Histórica Vasca» lan oinarrikoak.
Handik urte batzuetara izendatu zuten euskaltzain Mitxelena; 1961eko urtarrilaren 22an irakurri zuen bere sartze hitzaldia, euskaltzainburu Ignacio Maria Etxaide zelarik. Bi eratara jokatu zuen errenteriar irakasleak Julio de Urquijo Mintegitik urte haietan: alde batetik, Euskaltzaindiaren barruan ziren sektore integristak astintzeko gotorlekua izan zen Mintegia (ez dugu ahantzi behar Etxaide bera Francoren aldeko eta, nolabait ere, erregimeneko gizona zela); bestetik, euskal ikasketen garapena bultzatzeko tresna. Bi bide horietan Mitxelenaren lanak emaitza oparoak izan zituen, inondik ere.
Mitxelenaren lanaren oihartzuna izan zen, besteak beste, Antonio Tovarrek eta José Vallejok Salamancako Unibertsitatean sortu zuten Manuel Larramendi izeneko euskal hizkuntzako katedra. Geroztik, Julio de Urquijo Mintegiaren laguntzaile eta lankide aparta izan zen Antonio Tovar, Manuel Agudekin batera oraino amaitu gabe dagoen euskal hiztegi etimologikoaren egile.
Ia berrogeita bost urteetan Julio de Urquijo Mintegiak egin duen lan erraldoia lerro labur hauetan laburbiltzen zaila litzateke. Esan dezagun, zernahi gisaz, Julio de Urquijo Mintegiaren ospe akademiko eta zientifikoa handia bada ere, herri administrazioarekiko menpekotasunak ez duela oso antolabide argirik izan. Sortzez geroztik, Gipuzkoako Foru Aldundiaren mende egon izan da beti, baina inoiz ez du erakuntza juridiko propiorik izan, eta horren eraginez Mintegiaren eta Aldundiaren arteko harremanak lausotu edo ahuldu egin dira urteen joanarekin batera.
Irtenbide finkoa aurkitu nahirik, 1998ko abenduaren 22an Gipuzkoako Foru Aldundiko Kultura eta Euskarako foru diputatu Koruko Aizarnak eta Eusko Ikaskuntzako lehendakari Juan Jose Goirienak hitzartu zuten Julio de Urquijo Mintegia behin-betikoz Eusko Ikaskuntzaren egituraren barnean sartzea. Gaur egun Mintegia kudeatzen duten irakasleekin elkar hartu ondoren egin zen integrazio hori. Hitzarmenak autonomia ematen dio Mintegiari bere lanak egiteko eta behar dituen bitarteko material nahiz diruzkoak ziurtatzen dizkio etorkizunari begira.
Hitzarmenak bide emango dio Mintegiari M. Agudek eta A. Tovarrek hasitako hiztegi etimologikoaren lanak amaitzeko, horretarako bekadun bat jarrita. Horrez gain, jakina, orain artean atzeraturik eta ezin argitaraturik ziren ASJUko aleak kaleratuko dira aurki, Joseba Andoni Lakarra irakaslearen zuzendaritzapean. Beraz, harpidedunek eta gainerako irakurle eta zaletuek aldizkaria ostera eskuetan izateko aukera izango dute
Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.
Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena
Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.
Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.
Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki
Algortako Larrañazubi inguruan dago kanpalekua, eta Getxoko Udaltzainek hori husteari ekin diote ostegun goizean. Alkateak adierazi du han bizi ziren pertsonen "segurtasuna" bermatzeko eta "ingurune natural hori zaintzeko" desegin dutela. Getxoko EH Bilduren... [+]
Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.
Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.
Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]
Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]