«Pianojolearen bizitza bakartiaren ihesa da gure modalitatea»


1996ko irailaren 22an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Esther Barandiaran eta Itsaso Ariztizabal pianojoleei elkarrizketa
«Pianojolearen bizitza bakartiaren ihesa da gure modalitatea»
Esther Barandiaran eta Itsaso Ariztizabal pianoa lau eskuetara jo eta kritika onenak bilduz
Suitza, Frantzia eta Italian ibili ostean, Donostiako Musika Hamabostaldian kritikaren aipamen berezia jaso dute Interpretatzaile Gazteen Sailan. Artean, Trentoko Jaialdian; XIII. Festival Delle Valli eta Grand Concours International de Piano deritzatenean jo izan zuten. Azkenekoan, 1 Accessita saria irabazi zuten Esther Barandiaran eta Itsaso Ariztizabalek.
Nola hasi zineten musikan eta nolakoa izan da orainarteko ibilbidea?
Zortzi urte genituen eta hogei bat joan dira harrezkero. Irunen hasi ginen, eta musika bitartez ezagutu genuen elkar. Gurasoek bultzatuta hasi ginen. Nik -Itsaso mintzo da- Donostian egin nituen maila ertaineko ikasketak. Estherrek, berriz, Baionan. Irunen Ricardo Requejo genuen maisu, eta haren bitartez, Bilboko Kontserbatoriora jo genuen, goi mailako ikasketak han burutzeko. Hura bukatu ondoren, Lausanako eskolan hasi eta lau urte daramatzagu han gure prestakuntza sakontzen.
Edonoren esku al dago prestaketa hori? Laguntzarik izan al duzue?
Hau beste edozein karrera bezala -Esther ari da orain-, saiatzen denaren esku dago. Musika ibilbidea mugagabea da. Ikasketak burutu ondoren, guk geuk urratu behar izan dugu geure bidea. Inoiz ez zaizu inor etorriko hau edo beste hori duzu zuretzat esanez. Musikak ardura osoa eskatzen dizu. Gure ibilaldiaren kostuak, hasieran gurasoen patrikatik eta gero geuretatik ordaindu behar izan ditugu. Gurasoen laguntzagatik ez balitz, ez ginen garenera iritsiko. Iaz, lehen aldikotz, Lausanako 4. ikasturtean lortu genuen beka bat, Gipuzkoako Foru Aldundiak emana. Hasten direnei, aurrera egiteko beka baten zain ez daitezen gelditu esango genieke.
Musika irakasle zarete, eta kontzertista ibilbidea urratzen ari zarete aldi berean. Nola uztartzen dituzue bi egiteko hauek?
Musika ikasketak amaitu ondoren ohikoena izaten da eskolak ematen hastea. Hau da, zure buruari esaten diozu: honaino iritsi gara, musika kultura eta ofizio bat dugu, eta nahikoa. Irakasle moduan hastea da arruntena; era horretan bizitzaren beste arlo asko tartekatu al dituzu musika bizitzarekin. Gu bi gara, ordea, eta musikak hunkituta. Eta nahiz eta oso bide estutik igaro behar dugula jakin eta horrekin batera gauza asko alboan utzi beharko ditugula, aurrera egin nahi dugu.
Kontzertista izatera iristeko buru-belarri jardun behar dugu, ondo prestatu, eta kontzertuak izateko asko mugitu. Hala ere, ahalik eta gehien esperimentatu eta bizi nahi dugu musikaren bidez.
Zer da pianoa lau eskuetara? Modalitate honetarako musika berezirik jotzen al duzue?
Bi pertsona piano bakar bat jotzea esan nahi du lau eskuetara aritzeak. Pianoa modu honetan jotzeko ez dago oso errepertorio zabala. Pianojole bakarlarientzat dagoena baino mugatuagoa da, baina era berean jendeak uste duena baino gehiago dago. Autore klasikoek helburu oso zehatz batekin konposaturiko obra dezente daude. Schubertek sarritan aipatzen zuen adiskidetasuna. Pianojolearen bizitza oso zela bakartia, eta horregatik konposatu zituen lau eskuetara jotzeko obrak ere; gure modalitatea bakardade horren ihesa bailitzan. Esperientziak eta kontzertuek erakusten digute bidea, geure burua non kokatu eta zein errepertorio landu. Guk zabalik ditugu ate guztiak: Aita Donostia, Ravel, Brahms, Faur, Mussorgsky eta Schuberten obrak jotzen ari gara orain.
Zer eskaintzen dizue pianoak, musikak eta biok elkarrekin aritzeak?
Oso harreman berezia da pianoarekin duguna: zaila azaltzeko eta zaila ulertzeko. Pianoa asko ematen duen musika tresna da, baldin eta zuk ere asko eskaintzen badiozu. Musikak mundu ikuskera, berezia ematen digu. Musikaren emaria oso da aberatsa.
Zorioneko sentitzen gara. Bere aberastasun horretan ere gogorra da -Estherren iritzia da hau-. Nire kasuan bederen, nire izaeraren ezaugarri nagusia eta ia bakarra ote den inpresio daukat batzutan. Horrek aztorazten nau pixkabat. Hau da, musikak asko ematen dit, baina aldi beran beste giza ezaugarri batzuk faltan hartzen ditut.
Bikote modura aritzeak asko lagundu digu bidea egiten. Benetako adiskidetza eta harmonia sortu dugu bion artean. Pentsa, biolinjole batek, orkestra edo kamera talde batean jotzeko aukera dauka, pianojole batek ez ordea. Guk elkarrekin talde modukoa osatzen dugu.
Musika Hamabostaldian aukera handiko pianojoleak zaretela esan zen. Zer diozue?
Lehenbizi, musika emanaldiak eskaintzea oso zaila dela esan nahi dugu. Ez gara goi-mailako musikariak, hasi besterik ez dugu egin. Une honetan gure bidea zabaltzen ari gara; kanpoaldera bereziki.
Donostiako Musika Hamabostaldian gazteen zikloan jo izan dugu. Bertan jotzeko aukera, orainarte eginiko lanaren onarpen moduko bat izan da. Oso garrantzitsua izan da guretzat. Aukera bat izan da, baina jokoan ere asko genuen. Kritika faboragarria izan da, eta horrek asko laguntzen digu aurrera jarraitzen.
MIKEL ASURMENDI
40-41

GaiezKulturaMusikaMusika klasPertsonak
PertsonaiazBARANDIARA5
PertsonaiazARIZTIZABA1
EgileezASURMENDI1Kultura

Azkenak
Hegazkinez bidaiatzea trenez baino 26 aldiz merkeago izan daiteke Europan

Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.


Belfasteko Kneecap musika taldea jo-puntuan: epaiketak, zentsura, jazarpena...

Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]


Gutxieneko soldata propioaren alde 138.495 sinadura lortu dituzte sindikatuek

ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.


Gazako genozidioan hildakoen %83 zibilak dira, Israelgo armadaren datuen arabera

Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]


Sexu erasoak “kopuruz eta intentsitatez handitu” dira Bilboko Aste Nagusian

Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]


Kartzelan jaioa eta Israelek eraila adin nagusitasunera iritsi aurretik: Youssef Al-Zuqen historia

Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Txikiren eta Otaegiren mural bati eraso egin diote Durangon

Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.


Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.


AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko

Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.


Ibai Iturria Garmendia, mendi gidaria
“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”

Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.


2025-08-21 | Gedar
Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte

Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.


Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere

Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]


Eguneraketa berriak daude