«Ajuria Eneko Itunak gizartean bizi dugun zatiketa areago sakondu du»


1996ko maiatzaren 26an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Juan Mari Ollorarekin elkarrizketa baketzeaz eta EAJ-PP akordioaz
«Ajuria Eneko Itunak gizartean bizi dugun zatiketa areago sakondu du»
Juan Mari Ollora, EAJko Euzkadi Buru Batzarreko kide eta legebiltzarkidea
Azkenean, PPrekin hitzarmena lortu eta baiezkoa eman zuen EAJk Aznarren inbestiduran. Nolakoak izan dira negoziaketak, eta zer nolako balorazioa egiten duzu lortutako akordioaz?
Batzordeen arteko hiruzpalau bileraren ostean, Egibar eta neu bertan ginela, negoziazio prozesua kasik eten egin zen. Gerora, beste batzuek hartu zuten negoziazio prozesuaren testigua, eta azkenean, amaitu den bezala amaitu da. Dena den, gauza bat argitu nahi dut: gure konpromezua inbestiduran amaitu zen, Aznarren aldeko botoarekin.
Agiri politikoaren ikuspegitik, 92an baino askozaz gehiago lortu dugu trukean, orduan PSOEri hutsaren truke eman baikenion botoa. Eta Kontzertu Ekonomikoari dagokionez, paper horretan politikoki hartutako konpromezua betetzen baldin bada, subiranotasun fiskal osoa lortuko genuke. Hots, EAEko zerga guztiak biltzeko modua izango genuke. Gainera, horrek Nafarroa ere horretara bultzatuko luke, gure eredu bera baitauka. Beraz, Euskal Herrian kasik subiranotasun fiskala izango genuke.
Orain dela oso gutxira arte, EAJ eta PPren arteko diferentziak eta elkarren kontrako adierazpenak gogorrak izan dira zenbait gaitan. Orain, nola azalduko die Juan Mari Ollorak EAJko oinarriei Xabier Arzalluzek eta Jose Maria Aznarrek elkarri emandako bostekoa?
ARGIAko irakurleei azaltzen saiatu naizen modu berean. Aldeko botoan amaitu da, eta subiranotasunaren ikuspegitik oso garrantzitsutzat jotzen dudan konpromezu hori ekarri du. EAJren oinarriek errespetu handia diote zuzendaritzak egiten duenari. Beraien hausnarketa ondokoa izan daiteke: «Egin badute, trukean zerbait ateratzeko esperantzarik dutelako izango da».
Alde positiboak azpimarratu dituzu. Negatiborik ez al du?
Prozesu politiko guztietan bezala, baliteke konpromezua ez betetzea. Baina orduan, askatasunez jokatzeko modua izango genuke. Gainera, beteko duten ala ez laster ikusiko dugu, subiranotasun fiskal maila handia emango ligukeen akordio hori betetzeko, PPk 1997ko lehenengo hiruhilabetekora arteko epea baitauka.
Eta hitzartutakoa betetzen ez badu?
Orain egin dezakegun gisara, oposizioa eginen dugu.
PSOErekin gertatutakoa ikusita, zertan oinarritu zarete PPk Gernikako Estatutua garatuko duela uste izateko?
Kontzertu Ekonomikoa eta Estatutuaren garapena bereiztu egingo nituzke. Kontzertuari dagokionez, papera eskuan daukagula da oinarri nagusia, PSOErekin inoiz izan ez duguna. Hala, betetzen ez badute lotsetan uzteko moduko argudioa daukagu eskura.
Estatutuari dagokionez, lehentasunen txostenaren ildoaren arabera aurrera egiteko konpromezua ere jasotzen du hitzarmenak. Dena den, Kontzertu Ekonomikoarena alde batera utzita, Estatutuaren gainontzeko gaiekiko eszeptikoa naiz.
Zenbaterainoko eragina izango du PPrekin lortutako akordioak EAEko hirukoan?
Bateko eta besteko arduradunek ez duela izango diote. Eta teorikoki ez luke izan behar, gobernu-programa nahikoa hitzartua baitaukate eta nondik bideratu behar den bai baitakite.
Autodeterminazio eskubidea, Gernikako Estatutua bete, koroarekiko ituna... Nondik bideratu behar da etorkizuna?
Egoera hori gatazkaren arazoarekin lotu ohi dut. Gatazkari irtenbide politikoa emateko, ezinbestekoa da egun euskal gizartean ematen ez den zerbait lortzen saiatzea: euskal herritarrek eurentzat nahi duten botere politikoari buruzko kontsentsua. Eta EAJri dagokionez, horrek bide soberanista bat barneratzea eskatzen du, etorkizunean botere politiko-ekonomikoaren maila handiagoa izatea ezinbestekoa izanen baita. Ongizatearen garapen handiagoa duen gizartea lortu ahalko genuke. Hori beharrezkoa dela esan izan dudanean, baina, inork ez dit erantzunik eman.
Zer du xedetzat aipatu duzun bide soberanista horrek?
Azaldu dudan guztia esaldi batean laburbiltzen den printzipio politiko baten haritik dator: nahikoa handiak gara geure buruaren autogobernurako, eta besteek gure ordez erabakitzen dutena hala hizartu dugulako da. Jakina, gure erabaki-eremuan erabakitzen dena ezagutu eta errespetatzea dakar planteamendu horrek, eta gainera, nire alderdiak egin dituen beste ezagutza-eskaera batzuk ere ez ditu alboratzen: esaterako, autodeterminazio eskubidea. Hori guztia horrelako hausnarketa politiko-ekonomikoan sartu ohi dut.
Uneotan, autodeterminazio eskubideak ba al du lehentasunik EAJren helburuen artean?
EAJko agintari batzuen adierazpenei kasu eginez gero, bere unea izan zuen gaia da, eta hala dago jasoa Legebiltzarrean. Dena den, gatazkaren konponbidea lortu ahal izateko, berriro aztertu beharreko gaia da. Azken finean, euskal herritarrek hartutako erabakiekiko errespetua baita gakoa.
EAE, Nafarroa eta Iparraldearen arteko erakunde konfederatu baten proposamena plazaratu zuen orain bi aste Joseba Egibarrek. Posible da horrelakorik gauzatzea?
Proiektu politiko interesgarria da. Eta gehiegi ezagutzen ez dudan arren, EAE eta Nafarroaren arteko batzorde iraunkorra da ildo horretan eman den urratsetako bat.
EAE eta Nafarroaren artean jarri da zerbait martxan. Baina, ez al daukagu Ipar Euskal Herria ahazturik?
Lan asko egiteke dugun eremua da hori. Abertzaletasunetik askotan ez diogu behar bezainbesteko jaramonik egiten, baina ulertu behar dugu ezberdinak diren lurraldeetan gaudela eta euskal herritarrok oso ezberdinak garela. Eta horretan ere lan ugari dugu egiteke, aniztasun hori positiboa eta aberatsa baita.
«Alternatiba Demokratikoa» delakoak urtebete egin berri du. Zer diozu ETAren proposamenari buruz?
Irtenbide politikoa izan behar duen gatazka politiko bat egonik, aldeetako batek bakea ekar dezakeen konponbidea mahairatzen baldin badu, gutxienik proposamen hori kontuan hartu behar da. Zentzu kontua baino ez da.
Joseba Egibarrek ETAren proposamena aztertzeko gomendioa egin dio Aznarren Gobernuari. Horretarako prest ikusten duzu?
Josebarekin bat nator. PPkoak bizkorrak badira, gomendioa jarraituko dute. Gatazka konpondu nahi izanez gero, negoziazio bidezko irtenbidea buruan duzula gerturatu behar duzu gatazkara bertara. Ez dago gerturatzeko eta irtenbiderako beste modurik. Eta horretarako, ezinbestekoa da bestearen arrazoiak zein diren jakiten eta ulertzen saiatzea. Jakina, eremu batzuetan EAJren maniobratzat hartzen dituzte horrelako adierazpenak. Nire kasuan, baina, ez daukat inor atzean, hori da nire iritzia, eta alderdiaren barruan bertan honen guztiaren aldeko borrokan nabil.
Juan Mari Atutxa, ostera, ez da bat etorri Egibarren adierazpen horiekin. Baketzeari dagokionez, planteamendu aski ezberdinak nabari dira EAJn...
Orain egun batzuk egin zioten elkarrizketa batean Arzalluzek aitortu zuen bezala, alderdian pentsatzeko modu ezberdinak daude. Hori nabaria da.
Orain dugun egoerara iristeko, zertan huts egin dute agintari politikoek?
Hemen guztiok ari gara huts egiten. Ez dakit honek nekaturik eta zaharturik harrapatu nauen, baina agian beste belaunaldi batek saiatu beharko du egoera hau konpontzen. Iraganeko diskurtsoek jada ez didate ezertxo ere esaten. Esperantzarik gabeko diskurtso horiek betiko gauzak esaten dituzte behin eta berriz, eta betikoa egitea pentsatzen baldin bada badakigu zer gertatuko den. Ezinbestekoa da ausardia eta irudimena izatea, gatazkara hurbiltzerakoan bestelako pentsamendu eta jarrera azaltzea. Gauzak beste modu batera gerta daitezke horrela. Azken finean, gatazkarekin zerikusia duten gai guztiei horrelako irtenbideak emateak demokrazia gehiago dakar.
Ajuria Eneko Mahaiak ez al du erru handi samarra izan Ezker Abertzalearen eta gainontzeko indar politikoen artean gaur egun dagoen urruntasunean?
Helburu politikoak lortzeko indarkeria ez dela beharrezkoa erakutsi dio gizartearen gehiengoari Ajuria Eneko Itunak, eta hori, inolako zalantzarik gabe, oso positiboa da. Dena den, Itunak porrot egin duela aitortu behar da, azkenean baztertze-tresna bilakatu baita. Ez da lortu gizarteko beste sektore baten arrazoiak ulertzea, eta modu horretan beste alde horrekiko zubiak luzatzea. Hala, gizartean bizi dugun zatiketa are gehiago sakondu du.
Zein da zubiak luzatzeko Juan Mari Ollorak proposatzen duen bidea?
Egoera ez da batere erraza. Batetik, gure alderdian bertan sentsibilitate ezberdinak dauzkagu. Bigarrenik, Ezker Abertzaleak EAJrekin ez du ezer jakin nahi. Eta hirugarrenik, jarrera irekiago baten aldeko garenoi ere ez dizkigute gauzak oso erraz jartzen. Horixe da gaur egungo egoera, eta bizi dugun inkomunikazio maila izugarria da egoera horren islarik nabarmenena. Sikiera informalki ere ezin dugu hitz egin, eta hori izugarria da. Hori horrela izanik, agian konpromezu eta eperik gabe hasi beharko dugu solasean, gaur egun kopa bat hartzeko ere ezin baitugu geratu.
MIKEL JAUREGI
8-11

GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakEAJ
GaiezPolitikaEuskal HerrErakundeakLegebiltzar
PertsonaiazOLLORA1
EgileezJAUREGI5Politika

Azkenak
11 urteko mutil bat hil da, igandean Bilboko igerileku batean bero kolpea jasan eta gero

Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.


Ostiraleko bileran Putinek su-etena onartu ezean, Trumpek dio “ondorio larriak” izango direla Errusiarentzat

Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]


50 maliar inguru ari dira kale egoeran bizitzen Gasteizen asilo eskaera ebazten duten bitartean

Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.


Alberto Alonso (Gogora): “Txiki eta Otaegi ez dira erreferente; indarkeria, beldurra eta terrorea erabili zuten”

Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".


Jai eredua neurodibergentziatik aztertzen

Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.


Ostiraletik aurrera berriz debekatuko dituzte nekazaritza jarduerak Nafarroan

Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]


Auzo ibilbideak
Atzoko eta gaurko borrokak gogoan

Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]


Ipar Euskal Herriko 158 herritan ur murrizketak ezarriko dituzte, alerta egoeraren ondorioz

Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]


Jaurlaritzak Bailen Energia enpresari Oionen bi parke fotovoltaiko eraikitzeko baimena eman dio

Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko. 


Delitugile migratzaileak zuzenean deportatzea proposatuko du Erresuma Batuko Gobernuak

Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]


7 urteko ume bizkaitar bat hil da Errioxako kanpin batean, zehaztu gabeko arrazoiengatik

7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen. 


Israelek gutxienez ehun palestinar hil ditu azken bi egunetan, eta Gaza hiriaren aurkako erasoak gogortzen ari da

Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]


Txikik eta Otaegik Zarauzko Udalaren aitortza behar dutela aldarrikatu du Sortuk

Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.


Piano bikaina, Biarritzen

Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa. 

Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak

Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.

Data: abuztuaren 8a.

-------------------------

Biarritz Piano Festival... [+]


2025-08-13 | Nagore Legarreta
Ibaiak begirada itzuli zigunekoa

Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]


Eguneraketa berriak daude