Isiltasunaren legea liberatan betearazi

Mikel Asurmendi

Mikel Jauregi

1996ko apirilaren 21an

Inprimatu

GAL afera dela eta, Abeberri eta Bortairuri jarritako zigorra
Isiltasunaren legea liberatan betearazi
Izan berri duten epaiketa medio, Jakes Abeberri eta Jakes Botairurekinmintzatu gara
Jendeak GALen kontrako auzia deitu izan duela diote, beraien kontrakoa baino. Irailean jakinen dute jarritako isuna pagatu beharko duten ala ez. «Oso gogorra egiten zaigu pentsatzea dirua biltzen hasiko garela Cathala, Helie eta Etxeto polizien sakeletan bukatzeko», diote Jakes Abeberrik _Miarritzeko auzapezordea, «Enbata»ko arduraduna eta EBko batzordekidea_ eta Jakes Bortairu Herriaren Aldeko kideak.
EPAIAREN arabera, bien artean 800.000 libera (20 milioi pezeta inguru) ordaindu beharko dituzte, 600.000 Bortairuk eta 200.000 Abeberrik. Lehenengoari «Cathala ustela» izenburupean iazko urrian Baionan eta Hendaian agertutako afitxak itsastea leporatu diote. Bigarrenari, «Enbata» astekarian argitaratutako bi artikulutan Joel Cathala borroka antiterroristako burua eta Hendaiako komisario ohia difamatzeagatik.
«Zigorra arras gogorra da», beraiek aitortu gisara. Oraingoz, baina, iraila aldera arte itxaron egin beharko dutela uste dute epaia zertan geratzen den jakiteko, biek errekurtsoa aurkeztu baitute.
«Zigorraren aurrean ez dugu ezer planteatu, zeren eta aurkeztu dugun errekurtsoak zerbait berririk ekarriko duela espero baitugu. Gero gerokoak. Erran behar dugu, gainera, juridikoki badirela aukera anitz segitzeko»,
azaldu digu Jakes Bortairuk. Iritzi berekoa da Jakes Abeberri, eta Auzitegi Gorenetik epai berria beraien aldeko izanen dela espero du.
«Ene kasuan, `Enbata' ez da elkarte bat. Ni naiz arduradun nagusia. Egoitza elkarte batena da, baina nik erantzun behar diet `Enbata'ren aurkako zigor eta isun posible guztiei. Beraz, `Enbata' kondenatzea ni kondenatzea da»,
gaineratu du Miarritzeko auzapezordeak.
Epaia alde batera utziz, «garaipen» txiki bat lortu dutela adierazi digu Bortairuk: GAL afera eguneratzea. Herriaren Aldeko kidearen aburuz,
«10 urtez Iparraldeko abertzaleok ahal izan duguna egin dugu GALen ekintzak salatzeko, baina gauza asko ez ziren gure esku. Baina Amedo eta Dominguezen deklarazioak bezalako elementu berriak medio, GAL aferako frantses konplizitate guztiak mahai gainean jartzeko aukera izan dugu. Lanabes ezberdinen bitartez, informazio horiek gizarteratzen saiatu gara. Eta horretan, laguntza ederra eman digu Cathalak, nahiz eta agian ondorio txarrak jasan beharko ditugun...».
Modu horretan, abertzaleak ez diren beste kazetari eta indar batzuk, komunistak kasu, beraien alde egitea erdietsi dutela nabarmendu du Bortairuk. Frantziako Alderdi Komunistaren jarrera zehaztu digu Abeberrik:
«Parlamentuan GAL aferako frantziar inplikazioak ikertzeko eskaera egina du. Indar minoritarioa izan arren, bere gestioa beti ere interesgarria eta lagungarria izan daiteke guretzat. `L'humanité' bere egunkarian ere publiko egin du eskaera hori».
Abeberriren iritziz, beraien aurkako prozeduraren haritik tiraka hasiko dira GAL aferan frantziar agintariek dituzten inplikazioez zerbait gehiago jakiteko.
Ezkerra edo eskuin, berdin
ABEBERRI eta Bortairu bat datoz GAL afera Estatu logika dela baieztatzerakoan, Euskal Herriaren inguruko Estatu arazoa. Ondorioz, bai Espainian eta bai Frantzian, eskuina ala ezkerra boterean egonda, logika beraren arabera jokatzen dutela azpimarratu digute.
«Logika horrek uko egiten dio erabat euskal subiranotasunari. Borondate politiko komunak izateaz gainera, kidetasun pertsonalak ere badira ezker eta eskuin frantsesaren artean. GAL aferan ez dut uste deus alda daitekeenik ezkerra edo eskuina boterean egonagatik»
azaldu du Jakes Abeberrik. Bortairuk ere ildo berari heldu dio.
«Euskal Herriak bizirik iraun eta ez irautearen artean, Madrilek eta Parisek berdin jokatzen dute ezkerretik zein eskuinetik».
Oraindik, baina, Espainian bezala, Frantzian GAL ez dela Estatu arazo bilakatu nabarmendu digu Herriaren Alde-ko kideak.
«Oraindik ez dauka Hegoaldean duen pisua. Ipar Euskal Herria ttipiagoa denez, orain arte lortu dute isiltasun legea mantentzea. Orain, berriz, gauzak aldatzen ari dira. Batetik, gure auzia dela medio, eta bestetik, komunistak hasiak direlako mugitzen».
Baina apurka ari omen da Estatu afera bilakatzen, eta justizia ere GAL aferan nahasturik dagoela baieztatzen du Bortairuk.
«Informazioek frantses polizia batzuk inplikatzeaz gain, justiziako arduradun batzuk ere nahasten dituzte, Naom prokuradorea kasu. Poliziek eta epaileek elkartasun izugarria erakutsi diete elkarri».
Eta frantziar politikariak, espainiarren modura, beren burua babesteko polizia eta epaileena babesten ari dira Abeberriren esanetan.
«Joko politiko honetan, Frantziako Estatuaren aparatua dago inplikatua. Eta oso garesti aterako zaio Estatuaren aurka jotzera ausartzen denari».
Elkartasunik ez prentsaren aldetik
IZAN berri duten auziaren inguruan eta GAL aferarekiko erakutsi duten jarrerari dagokionez, ez omen dute elkartasun adierazpen handiegirik jaso prentsaren aldetik.
«Gure aurkako lehen auzi honetan hori ikusi ahal izan dugu. Herriaren Aldek kaleraturiko afitxak, eta `Enbata'k zein `Ekaitza'k argitaraturiko iritziak, Lopez Carrillok `El Mundo'rako egindako adierazpenen errepikapena baino ez dira izan. `El Mundo'tik ateratako informazio eta datuok frantziar prentsa eta komunikabide guztiek argitaratu dituzte: `Le Monde', `Liberation', `Sud Quest' eta `La Semaine'k hemen Iparraldean; AFP agentzia barne»,
azaldu digu Abeberrik. Euskal agerkariak baino ez «hautatzea» esanguratsua dela dio. Eta pasadizo bat kontatu digu gehiago argitu nahian.
«Auziaren egunean, aukera izan nuen auzibideratzearen txostenak ikustatzeko, eta `Sud Quest' egunkariko kazetari batek auzitegiko presidenteari igorritako gutun batean bere burua xuritu eta barkatzeko erregutzen zion».
Izan ere, kazetari honek Cathalak GALen diruak jasoak zituela idatzi zuen bere egunkariaren lehen orrialdean, eta Cathalak harturiko jarreraren aurrean atzera egin du.
«Kokildu egin dira, eta horrela lortu dute Polizia eta justizia beraren hatzamarretatik libre geratzea. Halakoxea da prentsaren elkartasuna»,
gehitu du Miarritzeko auzapezordeak. Hala ere, ebazpenaren ondotik, zenbait kazetariren aldetik nolabaiteko sostengua jasotzea posible ikusten du.
«Orain prozedura nola gauzatu den jakin nahi dute, ez baitute sinisten gauzak nik esan bezain sinpleak izan daitezkeenik. Gurekiko jarrera jakin bat azaldu aurretik, informazio guztiak alderatu eta baieztatu nahi dituzte. `Le Monde' eta `Le Canard Enchaine' dira eginkari horietako batzuk, eta hauek auzibideratze honi buruzko informazioak biltzen ari dira, gero jarrera bat hartzeko».
Abeberrik azaldutakoaren arabera, komunikabideok beraien kontra emandako epaia adierazpen eta prentsa askatasunaren aurkakoa dela ohartzea nahi dute, eta horren arabera, sala dezatela.
«Eta noski, GAL afera argitzen inplikatu daitezela».
Jakes Bortairuk zerbait gehiago gehitu du komunikabideen jokaerarekiko:
«Gure aurkako zigorrak eragin zuzena izan du eta izanen du prentsa guztiarentzat. Orain, prentsak gai hau aztertu aitzin bi aldiz pentsatuko du. Horixe da zigor honen helburuetako bat». «L'Humanite»ren adibidea ipini digu:
«Lopez Carrillorekin elkarrizketa bat prest zuen, baina duda-mudan ibili dira aste batez, abokatuarekin negoziatzen... Izugarrizko beldurra zuten. Azkenean atera dute, baina polizia hauen izenak ez dituzte agertu. Denek dakite zein diren poliziok, xehetasunak ematen baituzte, baina X, Y eta Z hizkiordez agertu dira».
Libera sinbolikorik ez oraingoan
IZAN ere, diru-zigorra gogorra baita oso. Biek aipatutakoaren arabera, difamazio kasuetan bada pertsona baten ohorea garbitzeko ordaintzeko modu bat, eta da libera sinboliko bat ordaintzea. Edo bestela, gehien jota, azken urteotan 10.000 liberako isuna ezartzen da. Oso gutxitan 50.000 liberakoa, hori baita gogorrena beraiena bezalako auzietan. Ostera, Abeberri eta Bortairurenak, batik bat azken honenak, sobera gainditzen dituzte kopuru horiek. Ordaindu beharrean izanez gero, honela banatuko litzateke diru hori Abeberriren kasuan: zigorra liberetan; poliziei ordaintzeko 150.000 libera; abokatuen gastuetarako, 15.000 libera polizia bakoitzeko; Frantziako Estatuarentzat 3.000 libera; eta beraien kontrako zigor hori bost egunkaritan argitaratzeko dirua ukanen dute hiru poliziek, 25.000 libera guztira. Orotara, 200.000 libera. Bortairurena are handiagoa da (600.000).
Bortairuk badu zer esatekorik diru-zigorrari dagokionean.
«Auzitegiak ezarritako isuna fiskalak berak eskatu ez zuen isuna da. Bi alde ginen: iraindutakoak eta gu. Diru-zigorrak eskatu zituzten, eta baita abokatuen gastuak estaltzeko sosak ere. Horrezaz gain, auzitegiak beste zigor eta isun bat erantsi du. Horretan ikusten da benetan gogor kondenatzeko nahia bazela auzitegien aldetik».
Baina ez da Abeberri eta Bortairurena auzi honen inguruan izango den epaiketa bakarra. Maiatzean Parisen bi auzi izanen dira. Bata «El Mundo»ren kontra eta AFP agentziaren kontra bestea. Bortairuk ondoko interpretazioa egiten du:
«Errazago zuten gure kontra joatea, medio txikiak ditugulako defenditzeko. Behin gurea pasata, errazago medio handien kontra jotzea. Jada, afera berari buruz erabakia hartua izanen baita. Gure zigorrekin beste guztiak kokildu nahi izan dituzte».
MIKEL ASURMENDI / MIKEL JAUREGI
8-11

GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakParapolizialakGAL
GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakHA
GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakEB
PertsonaiazABEBERRI1
PertsonaiazBORTAIRU1
EgileezASURMENDI1Politika
EgileezJAUREGI5Politika

Irakurrienak

Matomo erabiliz

"Batasun estrategikoa lantzen ari gara Europako Alderdi Komunista sortzeko"

Xabier Letona Biteri

Efemeridea: Euskararen aurkako ortografia arauak inposatu zituzten Hego Euskal Herrian

ARGIA

Infiltratutako beste polizia bat atzeman dute Madrilgo hainbat kolektibotan

Gedar

Garaipen gazi-gozoak

Arkaitz Zarraga Azumendi

Batzuen aberastasuna, gehiengoaren miseria, biodibertsitatearena barne

Nagore Zaldua | Eneko B. Otamendi

4x16: Sarasua bueyeroa da

Beranduegi | ARGIA

Azkenak

2024-05-06 | Mattin Jauregi | Inaxio Arin | Balerdipeko erleak

Lan banaketak

Gizakiok ez bezala, erlauntzako hiru partaideek jaiotzetik dituzte eginkizunak argi.

2024-05-06 | Nagore Zaldua

Arrosarioa, sexu-estrategia aurrerakoiaren adierazle

Itsaso zabalean bada izaki lirdingatsu bat, gorputz gardenekoa, bitxi bezain ezezaguna. Aitzitik, ezin esan genezake ezohikoa denik, haren banaketan munduko itsaso gehienetara zabaltzen baita, Kantauri itsasoa barne. Batzuetan bakarka topatu daitezke, besteetan aldiz lepoko edo... [+]

2024-05-06 | Jakoba Errekondo

Intsusa lore edariak

Edanari emateko prest? Uda atari hau aproposa da gero berokoak etortzean ez lehortzeko edariak destilatzeko. Hezetasunari eustea garrantzitsua da gorputzari bere onenean atxikitzeko, eta etxean sortutako mamarekin bada zer esanik ez.

2024-05-06 | Garazi Zabaleta

Erlauntzako airea arnastearen onurak

Eladi Balerdi erlezainaren eta Jose Manuel Atxaga erleen zale sutsuaren arteko elkarlanetik egitasmo berritzailea sortu da duela gutxi. "Arnastu erlauntzaren airea" eta "Erleen sauna" jarduerak proposatu dituzte, konbentzituta baitaude onuragarri direla... [+]

2024-05-05 | Jenofa Berhokoirigoin

Adimen artifizialaren esku utzi du palestinarren hilketa Israelek

Titularra irakurri eta baten batek pentsatuko du esajerazio bat dela, neurriz kanpoko orokortze bat egin duela kazetariak. Israelgo informazio zerbitzuetako sei langile ohien lekukotasunetan oinarrituriko 'Lavender': The AI machine directing Israel's bombing spree in... [+]

Eguneraketa berriak daude