«Langileek ez dute makina apurtu nahi, diru gehiago ematea baizik»
Aita hil zitzaionean jakin zuen Ziburun arrain kontserba fabrika txiki bat eta lau barko utzi zituela. Negozio hartaz arduratzera heldu zen Marc Legasse Euskal Herrira. Hemengo giroak berehala harrapatu zuen.
Bermeon hamar urtez bizi izan nintzen. Oso gustora nengoen, giro euskaldunagatik. Nola-hala defenditzen nintzen. «Ni Lapurdikoa naiz eta...», «hori dozu hori euskera politte!» esaten zidaten. «Que se vayan» zen orduko hitza. Eta han esaten zuten: «Que se vayan... a la mierda!». Maite dut Bizkaia. Besteok baino gogorragoak dira bizkaitarrak.
Besteak, Txomin edo Peixoto etortzen zitzaizkidalarik gora: «Ez al zarete horiei kasu egitera jaitsiko?» galdegiten nien eta, «ez, ez!». Ni horiekin gelditu nintzen, horiekin dut harreman zuzena.
Guztiz KASen alde nago: Kontrabandoa, Anarkismoa eta Separatismoa. Hori ez zaie beraietako batzuei gustatzen. Dena den, beroriek dira anarkismotik gertuen ari direnak.
Berrogeita hamar konpetentzia falta direla-eta, «diskuti dezagun...». Baina ez dute ezer diskutitzen. Orain muturrera jo dute, Espainiatik irten ala ez erabakiko lukeen erreferendum batetaz mintzo dira... Gauza diferenteak esaten dituzte. Euskal Herri batu eta independentea, horrek dauka indarra.
Lehengoan, Parisko epaiketa handia zela-eta, hemendik Donibanera manifestazioa egin genuen. Zazpi mila lagun! «Independentzia!» oihu egiten genuen. «Gora ETA!». Auzoko batzuk, izuturik, leiho gibeletik beha...
Ikasleek ere «diru gehiago, eskola gehiago!» eskatzen zuten, guztia pikutara bidali partez. Inork ez du bankuen nazionalizazioa eskatu. Trenetako langileei berdin zaie enpresa publikoan ala pribatuan aritzea: lanari, duten bizi-mailari eutsi nahi diote.
Gainera, greba-orduak ordain diezaizkieten nahi dute... Falta da gogo anarkista hura, falta dira barrikadak.
Orain gobernu eskuindarra dago baina, atzera ere sozialistak etorriko balira, zer egingo lukete? Berdin! Zazpi mila lanpostu kendu behar dira? Kendu! Lehengoan, telebistako txotxongiloetan, Jospin azaldu zen: «Baina guk -esaten zuen-, zer proposatu behar dugu?» Ez dakite zer egin.
Hutsune bat dago. Eta bitartean pobreak pobreago, eta aberatsak aberatsago. Eta inork ez du kontra egiten. Beste harena sartu nahi digute: «Amaitu da historia». Langileak etsitzeko frasea.
Espainiarrek Gernikan hiru ordutan 3.000 lagun hil zituzten. Orain ETAk ematen die beldurra. Terrorismoa? Ez dute deus ikasi behar gugandik. Terrorismo apologiarik handienak beraiek izkiriatuta daude: «Histoire de France», «Historia de España». Hor dago terrorismoa. Ameriketan egin zutena, Afrikan egin zutena... edo Mururoan.
Almirante batek duela berrehun urte irla batean bandera bat ipini zuen, esanez: «Hau gurea da», eta orain bertan entseiu nuklearrak egiten dituzte... Gurea nahiko suabea da. Aldian behin, pasatu dira hiru hilabete eta, «ez dugu inor hil eta goazen baten bat hiltzera, ez dezatela pentsa akabatuta gaudenik»; sorpresa batzuk. Philippe Oihanburuk «L'irreductible phnomne basque» deitu duenaren etsenplu txikiak.
Ez dakit, Euskal Herriko industria hain gaizki dago, igoal artzain gizarte batera itzuliko gara. Haur gutxiago egiten da, langileek aldegiten dute... oso garai konplikatuan bizi gara. Eta formula sozialista zaharrek ez dute balio.
Kapitalismo sasoian gaude, bete-betean. Baina herria bizirik dago.
Hemen, Ziburun, historian lehenbiziko aldiz, iazko udal-hauteskundeetan, Ziburu Euskaldun zerrendatik bat atera zen. Ikusteko 77 urtez zain egon naiz, eta azkenik! Ziburu Euskaldun. Zerbait ari da. Hemen, «Egunkaria» inork gutxik irakurriko du, baina ETB etxe askotan, barnealdean gehienbat, baserri askotaneta ikusten dute. Egia da, telebista pobre samarra dela, baina...
Lehengoan «Haizeak eraman zuena» filmea ikusi nuen. Oso ongi zegoen, karlisten denborako gauzak ziruditen... Neska honek, Garmendiak esan du euskara gora doala. Ez dakit nik, baina historiara begiratuz gero, ikusten dugu 1830ean 300.000 euskaldun bizi zirela, eta orain (proportzioan jaitsi baldin bagara ere) 700-800.000 gara...
Gaza Hiria osorik okupatzeko onartu berri duten planaz kezkatuta, milaka israeldarrek Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroari exijitu die Hamasekin akordio batera iristeko "gerra amaitu" eta zerrendan dituzten bahituak aske uzteko. Herrialdeko lehen... [+]
Bilboko Aste Nagusian hainbat pertsona atxilotu ditu Poliziak eraso sexistak leporatuta. Egoera horren aurrean, Juan Mari Aburto Bilboko alkateak esan du Polizia "eraginkorra" dela eta Bilbon "inoiz baino polizia gehiago dagoela".
Drop Site News hedabideak (botere-abusuak mundu mailan agerian jartzeagatik ezaguna) argitaratutako ikerketak interneten bilakaeran kezka sortu beharko lukeen joera baten adierazle den albistea argitaratu du. Facebook, Instagram eta WhatsApp-en jabe den Meta multinazionalak [+]
Orain NLP hizkuntza teknologietako euskal enpresak euskarazko testuen korpus handi bat jarri du sarean, Hizkuntza Eredu Handien (LLM) eta Adimen Artifizialeko ekimenen biltegi nagusia den Hugginf Face baliabidean. ZelaiHandi du izena.
Eta, honekin bai, honekin amaitu da Donostiako Aste Nagusia! Piratei aste bete motz geratzen zaiela eta, egun bat gehitzen diote Aste Nagusiari. Aurten hogeigarren urtez jarraian egin dute Irrikitaldia.
Igandean eginiko presidentetzarako hauteskundeetan berretsi da ezkerreko koalizioaren porrota eta eskuinaren gorakada: PDC Alderdi Kristau Demokratikoko Rodrigo Paz Pereira senatariak eta Jorge Quiroga presidente ohiak (2001-2002) lehiatuko dute presidentetza... [+]
Komisaldegian paper batzuk eman dizkidate. Izerdi tanta bakarra dakit bekokian behera bularreraino, piztu aire girotua, mesedez. Parrandan ondoegi pasatzearen asuntoak, hurrengo goizean galdutakoak salatu beharra. Inozo aurpegidun munipa batek hurrengo asterako zita eman ahal... [+]
Iñigo Urkullu lehendakari ohiak adierazi du Txiki eta Otaegi Eusko Jaurlaritzak aitortutako biktimak direla, eta hala "errespetua" merezi dutela. Haien biktima izaera ezin dela zalantzan jarri azpimarratu du.
Kontatzen ez dena ez da existitzen. Oso barneratuta daukagu lelo hori, baita informazioa boterea dela eta eragiteko gaitasun handia duela ere. Are gehiago gerra edo gatazketan, batik bat oraindik tresna digitalak asko garatu gabe zeudenean, informazioa ez baitzegoen hain eskura... [+]
Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.
Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]
Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".