Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
igandea 2025eko ekainaren 08an
«Langileek ez dute makina apurtu nahi, diru gehiago ematea baizik»
Aita hil zitzaionean jakin zuen Ziburun arrain kontserba fabrika txiki bat eta lau barko utzi zituela. Negozio hartaz arduratzera heldu zen Marc Legasse Euskal Herrira. Hemengo giroak berehala harrapatu zuen.
Bermeon hamar urtez bizi izan nintzen. Oso gustora nengoen, giro euskaldunagatik. Nola-hala defenditzen nintzen. «Ni Lapurdikoa naiz eta...», «hori dozu hori euskera politte!» esaten zidaten. «Que se vayan» zen orduko hitza. Eta han esaten zuten: «Que se vayan... a la mierda!». Maite dut Bizkaia. Besteok baino gogorragoak dira bizkaitarrak.
Besteak, Txomin edo Peixoto etortzen zitzaizkidalarik gora: «Ez al zarete horiei kasu egitera jaitsiko?» galdegiten nien eta, «ez, ez!». Ni horiekin gelditu nintzen, horiekin dut harreman zuzena.
Guztiz KASen alde nago: Kontrabandoa, Anarkismoa eta Separatismoa. Hori ez zaie beraietako batzuei gustatzen. Dena den, beroriek dira anarkismotik gertuen ari direnak.
Berrogeita hamar konpetentzia falta direla-eta, «diskuti dezagun...». Baina ez dute ezer diskutitzen. Orain muturrera jo dute, Espainiatik irten ala ez erabakiko lukeen erreferendum batetaz mintzo dira... Gauza diferenteak esaten dituzte. Euskal Herri batu eta independentea, horrek dauka indarra.
Lehengoan, Parisko epaiketa handia zela-eta, hemendik Donibanera manifestazioa egin genuen. Zazpi mila lagun! «Independentzia!» oihu egiten genuen. «Gora ETA!». Auzoko batzuk, izuturik, leiho gibeletik beha...
Ikasleek ere «diru gehiago, eskola gehiago!» eskatzen zuten, guztia pikutara bidali partez. Inork ez du bankuen nazionalizazioa eskatu. Trenetako langileei berdin zaie enpresa publikoan ala pribatuan aritzea: lanari, duten bizi-mailari eutsi nahi diote.
Gainera, greba-orduak ordain diezaizkieten nahi dute... Falta da gogo anarkista hura, falta dira barrikadak.
Orain gobernu eskuindarra dago baina, atzera ere sozialistak etorriko balira, zer egingo lukete? Berdin! Zazpi mila lanpostu kendu behar dira? Kendu! Lehengoan, telebistako txotxongiloetan, Jospin azaldu zen: «Baina guk -esaten zuen-, zer proposatu behar dugu?» Ez dakite zer egin.
Hutsune bat dago. Eta bitartean pobreak pobreago, eta aberatsak aberatsago. Eta inork ez du kontra egiten. Beste harena sartu nahi digute: «Amaitu da historia». Langileak etsitzeko frasea.
Espainiarrek Gernikan hiru ordutan 3.000 lagun hil zituzten. Orain ETAk ematen die beldurra. Terrorismoa? Ez dute deus ikasi behar gugandik. Terrorismo apologiarik handienak beraiek izkiriatuta daude: «Histoire de France», «Historia de España». Hor dago terrorismoa. Ameriketan egin zutena, Afrikan egin zutena... edo Mururoan.
Almirante batek duela berrehun urte irla batean bandera bat ipini zuen, esanez: «Hau gurea da», eta orain bertan entseiu nuklearrak egiten dituzte... Gurea nahiko suabea da. Aldian behin, pasatu dira hiru hilabete eta, «ez dugu inor hil eta goazen baten bat hiltzera, ez dezatela pentsa akabatuta gaudenik»; sorpresa batzuk. Philippe Oihanburuk «L'irreductible phnomne basque» deitu duenaren etsenplu txikiak.
Ez dakit, Euskal Herriko industria hain gaizki dago, igoal artzain gizarte batera itzuliko gara. Haur gutxiago egiten da, langileek aldegiten dute... oso garai konplikatuan bizi gara. Eta formula sozialista zaharrek ez dute balio.
Kapitalismo sasoian gaude, bete-betean. Baina herria bizirik dago.
Hemen, Ziburun, historian lehenbiziko aldiz, iazko udal-hauteskundeetan, Ziburu Euskaldun zerrendatik bat atera zen. Ikusteko 77 urtez zain egon naiz, eta azkenik! Ziburu Euskaldun. Zerbait ari da. Hemen, «Egunkaria» inork gutxik irakurriko du, baina ETB etxe askotan, barnealdean gehienbat, baserri askotaneta ikusten dute. Egia da, telebista pobre samarra dela, baina...
Lehengoan «Haizeak eraman zuena» filmea ikusi nuen. Oso ongi zegoen, karlisten denborako gauzak ziruditen... Neska honek, Garmendiak esan du euskara gora doala. Ez dakit nik, baina historiara begiratuz gero, ikusten dugu 1830ean 300.000 euskaldun bizi zirela, eta orain (proportzioan jaitsi baldin bagara ere) 700-800.000 gara...
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
#2
Uxue Gutierrez Lorenzo
#3
Ordiziako Euskal Eskola Publikoaren komunitatea
#4
#5
Danele Sarriugarte Mochales
Azkenak
2025-06-07
ARGIA
Euskara hutsezko plaza bete dute Ziburuko Azokan
1.000 euskaltzale eta kulturazale baino gehiago giro goxoan ibili dira Ziburuko liburu eta disko azokan, eta larunbat goiz eta arratsaldez gozatu dute hitzaldi, kontzertu eta liburu aurkezpenez. 33 argitaletxe eta 10 diskoetxeren lanak ezagutzeko eta erosteko aukera probestu... [+]
2025-06-06
Jon Fernández González
EAEko euskaltegietan A2 mailan matrikulatzea oraingoaren laurdena kostako da
Datorren ikasturtetik aurrera, euskaltegietan A2 mailan matrikulatzen direnek orain arte bezala 310 euro ordaindu beharrean, 70 euro ordainduko dituzte. Maila gaindituz gero, ordaindutakoa itzuliko zaie ikasleei.
2025-06-06
Jon Fernández González
Guardia Zibilak “hemendik fan egiteko” eskatuko dute ekainaren 14an Oñatin
Kuartela herrixantzat lelopean indar okupatzaileek Euskal Herritik irten behar dutela aldarrikatzen du Fan Hemendik taldeak.
2025-06-06
Maria Ortega Zubiate
Gure haurrak ere badira ekimenak mobilizazioa egingo du ekainaren 12an, Gasteizen
Rafah-ra doan nazioarteko martxarekin bat eginez, Gasteizen mobilizatzera deitu du plataformak, baita ikasgeletan ere. Palestinar haurrekiko elkartasun argazkiak ateratzeko eskatu du.
2025-06-06
Xabier Letona Biteri
Bake Bideak eta Bakegileak bide amaierara iritsi dira
Aieteko Nazioarteko Bake Konferentzia 2011n egin zen Donostian eta ondoren sortu zen Bake Bideak, Ipar Euskal Herritik bake prozesua sustatzeko. Bakegileen zeregina ETA armagabetzeko ekinbide zibila antolatzea izan zen. Orain, desegingo direla iragarri dute bi ekimenek.
2025-06-06
Gedar
EAEko kartzelariak greba egitera deitu ditu ELAk
Espetxeetako funtzionarioek lanuzte partzial bat egingo dute ekainaren 9tik 15era bitartean.
2025-06-06
Uxue Gutierrez Lorenzo
Idoia Asurmendi
Bihotzetik berriz pasatzea
IDOIA ASURMENDI
Non: Bilboko Kafe Antzokian.
Noiz: maiatzaren 29an.
----------------------------------------------------
Termometroak 30 gradutik gora markatzen ditu, uda giroa nagusi da eta Bilboko kaleak herritar aztoratuz beteta daude. Horrelako egun... [+]
2025-06-06
Jon Fernández González
Torturaren 21 biktima berri aitortu ditu Nafarroako Gobernuak
21 pertsona “giza eskubideen urraketen biktima” gisa aitortu dituzte ofizialki. Espainiako Estatuko funtzionarioek eta eskuin muturreko taldeek torturatutako pertsonak dira eta biolentzia horren lagin txikia baino ez direla dio Egiaren Garaia Da ekimenak.
2025-06-06
Maria Ortega Zubiate
111 Akademiak banatuko duen azken saria jaso du Miren Amurizak
Ostegunean banatu dute saria, Amasa-Villabonako Hika txakolindegian. Bertan jakinarazi dute 2024koa izan dela 111 Akademiak banatuko duen azken saria.
2025-06-06
Hainbat sinatzaile*
Non daude kaparrak?
Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]
“Zaurgarritasun Indizea”, Jaurlaritzak nahi duena egiteko koartada
Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?
Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]
2025-06-06
Xabier Letona Biteri
GALen biktimei barkamena eskatu die Alonsok, Gogora Institutuko zuzendariak
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.
Eguneraketa berriak daude