«Nekazaritzaren erronka berriei aurre egiteko prest gaude»


2021eko uztailaren 19an
Lurgintza nekazal kooperatibaren nondik norakoak
«Nekazaritzaren erronka berriei aurre egiteko prest gaude»
Sabino Irulegi, Lurgintza nekazari kooperatibako gerentea
Nekazari kooperatiben artean beteranoenetakoa dugu Azpeitiko Lurgintza, lehen urratsak eman zituela 31 urte bete baitira. Bazkide kopurua 250 ingurukoa du egun, eta errronka askori aurre egin behar izan dio; izango ere, jardunean segitu ahal izateko.
Hainbat datu jakin nahi genuke hasteko: noiz sortu zenuten Lurgintza, zenbat langile zareten, jarduera nagusiak, inbertsioak...
Lurgintza kooperatibak 1964an eman zituen lehen urratsak, nahiz eta juridikoki 1971. urtean eratua izan Enpresa Kooperatiba Mugatua egituraz. Gaur egun 21 langile ditu kooperatibak, administrari eta teknikarien artean. Bazkideak, berriz, 250 dira guztira. Hauetatik gehienak baserritarrak izan arren, badira elkarteak, kooperatibak eta nekazaritza eremutik kanpoko langileak ere. Lurgintzak, bazkide guztien Batzar Nagusian oinarritzen du bere izaera eta ahalmena. Buru Batzordeak edo Juntak bereganatzen du enpresaren kontrola eta erabakiak hartzeko ardura. Erakunde honen egungo osaketa, berriz, honako hauxe da: sei bazkide baserritarren ordezkariak; beste bi elkarteetakoak eta nekazari kooperatibetako ordezkari bat. Gerentearen esku dago enpresaren zuzendaritzaren ardura.
Helburuak eta jarduera nagusienak, bestalde, zeintzuk dituzue?
Lurgintzaren sorrera-dokumentuan hauxe zioen: «Baserritarren giza-egoeraren garapena eta bizi maila gainontzeko gipuzkoar gizartearen parekoa izatea lortzea». Baserrien profesionaltasuna, errentagarritasuna, garapena eta etorkizuna bermatzea litzateke kooperatiba honen gaur egungo helburu nagusia.
Helburuok lortu ahal izateko ezinbestekoa da kalitatezko zerbitzu sorta zabala eskaintzea. Zerbitzu mota horiek urteen poderioz aldatu, berritu eta zabaldu egin dira, garaian garaiko exijentzien arabera. Laburpen gisa, ondorengo denboraldiok bereiz genitzake Lurgintzaren historian: 1964-1971 epean hasierako pausoak eman ziren. Nekazarientzako asesoramendu juridikoaren lehen urratsak eman eta zenbait tresna eta lehengairen erosketa bateratuak egin ziren. 1973 bitartean baserritarraren formazioari ekin genion. Gau-eskolen sorrera, giza harremanak, jardunaldi teknikoak eta kontabilitatearen oinarri eta helburuen ezarpena izan ziren bultzatutako eginkizunak. Garai horretan, eta geroztik ere, Gipuzkoako Kutxaren laguntza oinarrizkoa izan da enpresa honen zereginak garatzeko.
Eta orduz geroztik?
1975etik 1980ra bitartean zerbitzu alorrari ekin genion: ganaduaren saneamendua, esnearen kontrola, hautaketa edo selekzio genetikoa, hazi izoztua, proiektugintza, hazte zentroa, haragiaren merkaturatzea eta gestio tekniko-ekonomikoa. 1980-1987 tartea zerbitzuen pribatizazio eta garapenaren garaia izan zen. Sasoi horretan egin zen baserritar asoziazioen sorrera eta zerbitzuen estrukturazioa. Azken denboraldi honetan, 1987tik gaur egun arte, kooperatibaren eguneratze prozesuari ekin zaio: enpresaren informatizazioa, zerbitzu osagarri berriak, lan espezializatuagoa eta abar.
Zeintzuk dira zuen bazkideen arazorik garrantzitsuenak?
Ekonomia alorrekoak, dudarik gabe. Esan beharrik ez baserritarrak bere produktuengatik jasotzen dituen etekinek nahikoa tarte estua dutela.Badira beste zenbait arazo ere. Esate baterako, nabarmena izan da azken urteotan nekazari jarduerarako jarraipenik eza. Beste era batera esanda, zenbait esplotazio edo baserritan ez dago nekazaritzan jarraituko duen gazterik, eta egotekotan ere, ez du ogibide erakargarritzat jotzen. Beste kasu batzuetan gurasoek hoztu egin izan ohi dute seme-alaben baserrirako gogoa.
Europako zenbait administraziok ahalegin garrantzitsua egin izan du bertako nekazaritza sostengatzeko, nahiz eta ekonomikoki errentagarria ez izan. Hemen ere bide hori al darama baserriak?
Kontu jakina da hemen, Europa osoan bezalaxe, administrazioak zeregin garrantzitsua izan duela nekazaritza arloari eusten, errentagarria ez izan arren. Aurrerantzean ere administrazioaren laguntzarik izango delakoan gaude, baina ziurrenik era `probetxugarriagoan'. Geroz eta gehiago bultzatuko da, adibidez, ingurugiroaren kontserbaziorako laguntza.
XABIER ARANBURU
18,19

GaiezEkonomiaLehen sektoNekazaritza
GaiezEkonomiaKooperatibaKooperatiba
PertsonaiazIRULEGI1
EgileezARANBURU6Ekonomia

Azkenak
2025-05-06 | Antxeta Irratia
Irungo Lakaxita gaztetxeak pintaketa faxistak salatu ditu berriz

Joan den abenduan gaztetxeak pintaketa nazi-faxistak salatu zituen ere, eta oraingo honetan “Stop LGTBI”, “Fuera degenerados” edota “No os dejaremos dormir” bezalako mehatxuak izan dira asteburuan Lakaxitako hormetan azaldu diren mezuak, diana... [+]


2025-05-06 | dantzan.eus
Aukerarik izan ez zuten emakumeek plazaratuko dute Legazpin ezpata-dantza

“Guk entseatu egiten genuen, mutilei erakusten genien, parrilarako laguntza behar zutenean hor egoten ginen, baina gero sekula ere ez genuen dantzatzen plazan, ezta burutik pasa ere”. Oihane Auzmendi Iturbe (Legazpia, 1977) Sustraiak dantza taldeko dantzaria da,... [+]


Unax Aizpurua eta Aroa Arrizubieta izan dira Gaztetxeak Bertsotan finaleko txapeldunak

Martxoak 14an Itsasuko (Lapurdi) Goxoki Gaztetxean hasitako sei saioko ibilbideak maiatzaren 3an izan du finala Gernikako gaztetxe okupatu berrrian. Egurre Gazte asanbladaren laguntzaz egun osoko egitaraua izan zen larunbatean. Finaleko bigarren fasera, Maddi Aiestaran eta... [+]


2025-05-06 | Gedar
“Selektibitatea hezkuntzaren elitizazioan sakontzeko tresna da”, salatu du IAk

Elkarretaratzeak egingo dituzte selektibitateari eta Baxoari ezetz esateko. Gainera, apunte-banku bat eta klase partikularrak jarri dituzte martxan IAko kideek.


2025-05-06 | ARGIA
Beste epai euskarafobo bat, administrazio publikoko langileen euskara eskakizunen kontra

Administrazio publikoarentzat Gipuzkoako zahar etxeetan lan egiten duten langileen euskara eskakizunak (B1 eta B2 mailak) “neurriz kanpokotzat” jo zituen iaz Donostiako epaitegi batek. Epai horren aurka Gipuzkoako Foru Aldundiak jarritako helegitea atzera bota du... [+]


2025-05-05 | ARGIA
14.000 “maite zaituztegu” Pirritx, Porrotx eta Marimotots pailazoentzat

“Maite zaitut” herri omenaldia egin diote maiatzaren 3an Pirritx, Porrotx eta Marimotots pailazoei Barakaldon, BEC erakustazokan. Euskal gizarteari egindako ekarpena eskertu nahi izan diote milaka pertsonak Maite Zaitut Kultur Elkarteak antolatutako jaialdian.


Israelek Gaza erabat okupatzeko plana onartu du, palestinarrak zerrendatik kanporatzeko eta gatibu israeldarrak askatzeko

Trumpek Gazarako behin baino gehiagotan proposatutako garbiketa etnikoarekin jarraituko du Tel Avivek. Netanyahuk sare sozialetan jakinarazi duenez, Israelek milaka erreserbista deitu ditu Gazaren aurkako setioa gogortzeko eta "erabateko garaipena" lortzeko.


2025-05-05 | Leire Artola Arin
ANALISIA
Kartzelara, herritarrak informatzeagatik?

2025ean Guatemalan gutxienez kazetari bat hil dute eta beste bat desagerrarazi. Arriskutsua da kazetaritza lana egitea herrialde horretan, eta hala jaso du Mugarik Gabeko Kazetariak erakundeak ere, maiatzaren 2an argitaratutako 2025eko Prentsa Askatasunaren Munduko Sailkapenean... [+]


Plangintza demokratikorik gabe itzalaldien menpe jarraituko dugu

Gero eta nabarmenagoa da Espainiako Estatuak ez duela planifikazio demokratikorik energiaren arloan. Duela gutxi jasan dugun itzalaldia adibide garbia da, baina ez da bakarra. Energia berriztagarrien kontrolik gabeko eta lurralde askotan gehiegizko hedapena da beste adibide... [+]


Itzalaldia

Ez dakit itzalaldiak itsutu gaituen edo itsu gaudelako itzali garen. Edozein kasutan, itzalaldia ez da gaur hasi eta bukatu den gertaera histerikoa –barkatu, historikoa–. Aspaldian hasi zela uste dut eta, zoritxarrez, ez zen San Prudentzio egunean amaitu.


Bridgestoneko langileek elkarretaratzea egin dute Japoniak Madrilen duen enbaxadaren aurrean

Bridgestone Japoniako pneumatikoen multinazionalak kaleratu nahi dituen langileek elkarretaratzea egin dute astelehen eguerdian Japoniak Madrilen duen enbaxadaren aurrean. Horrez gain, langile batzordeko hainbat kide Yolanda Díaz Espainiako Gobernuko Lan ministroarekin ere... [+]


Palestinaren aldeko Askatasunaren Ontzidia Maltako Gobernuarekin negoziatzen dabil, itsasontzia hango portu batera eramateko

Nazioarteko ekimenak igandean argitaratutako prentsa ohar batean jakitera eman duenez, Maltako Gobernuak bonbardatutako itsasontzia konpontzeko asmoa erakutsi du. Askatasunaren Ontzidiak eskatu die Maltako agintariei itsasontzia herrialdeko uretan sar dadila. Israelen erasoak... [+]


Nazien kontzentrazio esparruetara deportatutako 253 euskaldun omendu ditu Eusko Jaurlaritzak

Nazismoaren biktimak izandako euskal herritarrak oroitzeko Eusko Jaurlaritzak egin duen lehen aitorpen instituzionala da. Hego Euskal Herriko 253 pertsona deportatu zituzten 1940 eta 1945 urteen artean. 113 bertan hil ziren eta beste asko, handik bizirik irten baziren ere... [+]


2025-05-05 | ARGIA
Hamar egunez pantailetan euskaraz aritzeko erronka maiatzaren 6an hasiko da

Maiatzaren 6tik 15era egingo da Pantailak Euskarazek antolatutako aktibazio sozialerako ariketa. Helburua, hamar egunez soilik euskarazko ikus-entzunezkoak kontsumitzea da. Ariketan izena eman daiteke maiatzaren 6ra arte.


Eguneraketa berriak daude