"'Auspoa' bilduma gabe ez dago Euskal Herriko historia egiterik."


1995eko uztailaren 16an
Joakin Berasategi, Sendoa argitaletxeko arduradunari elkarrizketa
"'Auspoa' bilduma gabe ez dago Euskal Herriko historia egiterik."
Joakin Berasategi, Sendoa argitaletxeko arduraduna
Sendoa argitaletxea azkenaldion zabaltze unean dela dirudi. Bertako arduradun den Joakin Berasategirengana jo dugu eta liburu gehitze honen arrazoiaz, «Auspoa» bildumaren etorkizunaz edota egungo liburugintzan ahozko literaturaren egitekoaz luze mintzatu zaigu. Gizon langilearen traza hartu diogu, euskal kulturaz kezkati lan egiteko grina nabarian.
Sendoak liburu mordoska kaleratu ditu azkenaldion. Zeri erantzuten dio honek?
Azken aldi honetan, bost bat hilabete hauetan zortzi ale argitaratu ditugu, bilduma 231 alera iritsi da, baita 10 ale mardul «Auspoa» sail nagusian, Lazkao Txikiren 2 ale, eta berrargitalpen batzuk ere bai. Baina argitaratze erritmo honek ez du zerikusirik argitaletxearen une egokiarekin, Antonio Zabalaren lan etengabearekin baizik.
Sendoa esan, eta liburu mota bat etortzen zaigu burura, ahozko literaturatik hurbil dagoena, euskalkietan landua eta batipat bertsolarien ingurukoa. Zein da Sendoaren irakurle mota?
Sendoak liburu mota asko argitaratzen ditu: historia, biografia, sukaldaritza... Aipatzen duzun ahozko edo herri literatura «Auspoa» bilduman argitaratzen dugu. Irakurle mota? Denetik egongo dela uste dut. Gazte askorik irakurri zuen Atxagak Pello Errotaren bizitza bere alaba Mikaelak kontatua, zenbat goraipamen egin dizkion! Bai esan ere ikastola guztietan irakurri beharko luketela!
Ahozko literaturari zer etorkizun ikusten diozu liburugintzan? Ez ote da egungo literatur joera nagusien bazterrean geratzen ari?
Ahozko eta herri literatura oinarria da beste edozein literatura motarentzat. Ez da modaz pasatzen urteen joan etorriarekin. «Auspoa» bilduma gabe ez dago Euskal Herriko benetako historia bat egiterik, bera baita herriaren arima eta nortasunaren kutxa. Horregatik ahozko literaturari ikusten diodan etorkizuna herriari ikusten diodan berbera da.
«Auspoa» sailak jasotzen duen oihartzunarekin kexu azaldu zinen azken prentsaurrekoan, harpide kopurua oso txikia dela azalduz. Zerk egiten du huts?
Egia da Auspoak oso oihartzun txikia duela, ezagutu ere jende gutxik egiten du, eta harpidedunak berriz urriak dira. Zerk egiten duen huts? Ez dakit. Agian korrontearen kontra goaz.
Bertsolarien axolagabekeria salatu zenuen. Bertsolarien munduak «Auspoa» saileko liburuak baztertu dituelako?
Hala da. «Auspoa» izan da, eta bere arima den Antonio Zabala, lozorrotik argitara atera dituena hainbat bertsolariren izen eta lanak, altxor harrigarri bat bilatu, zaindu eta herriari emanez. Hala eta guztiz ere, ukaezina da ez bertsolariek ez instituzioek ez diotela jaramonik egin, betiko batzuek izan ezik. Berdin gertatu zitzaion Joxemiel Barandiarani ere, peregrinazioak eta telebistak hasi ziren arte. Itxura ere egin behar izaten omen da!
«Auspoa» arriskuan legoke honen guztiaren ondorioz?
«Auspoa» saila ez dago arriskuan. Une txarragoak igaro ditu. Nork ez du ikusi Zabala hiru edo lau mutiko hartu, mahaia, eta liburu saltzera bertso jaialdietara joaten, kinkallero bat bezala. Berak idatzi, ikerketa egin, argitaratu eta saldu. Denok ditugu lotsatzeko arrazoiak.
Egun argitaratzen diren liburu gehienak euskara batuaz datoz. Zer leku eta funtzio ikusten diozu, honen erdian, zuek egiten duzuen lanari?
Geroak esan beza! Ez da nire eginkizuna gai hauek eztabaidatzea, nire lana maite dudan lan bati bultzada eta laguntza ematea da. «Auspoa»ren leku eta funtzioa? Nahitaezko erreferentzia izatea bertsolari eta herri literaturari buruz. Hori horrela izan ez balitz, bilduma hau ez zen sakeatua izango, izan den bezala.
Batipat garai bateko kontuak eta idazle zaharrak hurbildu dituzue argitaletxera. Kazabon eta Esnal berritze asmo baten adibideak al dira?
Haize berria da Esnal eta Kazabonen lanak «Auspoa»n argitaratzea. Egileak lanak ematen dituen eran argitaratuko dira. «Auspoa»k bere bidea jarraituko du egile guztiak errespetatuz.
Zeintzuk dira Sendoaren hurbileko proiektuak? Egun indarrean jartzen ari diren bestelako soporteei (CD-ROMak...) kosk egiteko asmorik ba al duzue?
«Auspoa»ko proiektua gaurkotasunez aurrera jarraitzea da. CD-ROMak ere egin litezke, baina horiek administrazioak egin beharko lituzke, «Auspoa»k irabazigarritasun gutxi baitu.
SARRIEGI, Patxi
40-41

GaiezKulturaArgitalgintArgiteletxeAuspoa
PertsonaiazBERASATEGI3
PertsonaiazBERASATEGI3
EgileezSARRIEGI1Kultura

Irakurrienak
Matomo erabiliz
Azoka
Azkenak
Ei politikariak, “pope” akademikoek esaten badizuete, aktibatuko al zarete behingoz?

Behetik gorako komunikazioetan ez da erraza mezuen garrantzia transmititzea eta makinaria politikoa aktibatzea. Askotan, gure mezuak "belarri batetik sartu eta bestetik atera" egiten direla sentitzen dugu. Beraz, gaurkoan, nazioarteko ikertzaile ospetsu batzuek... [+]


Mundu mailako lapurra

Azeria kanido bat da, otso eta txakurren familiako haragijalea. Animalia zuhur, maltzur eta argiaren fama dauka, eta ez alferrik! Ez da indartsuena izango, baina beti moldatzen da han eta hemen, mokaduren bat lortzeko.


Eguneraketa berriak daude