«Trikitixan komunikazioa lortzea da gure helburua»


1993ko urriaren 24an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Trikitilari Elkarte eta Zaletuen Topaketeei buruzko elkarrizketa
«Trikitixan komunikazioa lortzea da gure helburua»
Trikitixaren inguruan sortu den egitasmoko partaide da Joseba Tapia
Aurretik zenbait bilera egin ondoren, urriaren lehenengo egunean burutu ziren Trikitilari, Trikitilari Elkarte eta Zaletuen Topaketak. Mundu honetako arazo eta premiak aztertzeko asmoz, laurogei trikitilari nahiz zale bildu ziren Donostian. Egitasmo honen bultzatzaileetariko bat da Joseba Tapia, eta berak azpimarratu digunez, komunikazioa lortzea da beren helburu nagusia. Proiektua azaltzeaz gain, trikitixa munduaren diagnostikoa egin digu.
ARGIA. Komunikazioa da giltza. Komunikazioa bideratzea da zuen helburu nagusia.
JOSEBA TAPIA. Guretzat hori da xede nagusia: komunikatzea, jendea ezagutzea eta hitz egitea. Azken batean, ez baitugu elkar ezagutzen. Trikitilari gazteek ere beti lehiaketa baten barruan elkar ezagutzen dute, beti txapelketetan. Elkarren kontrako jarrera sustatzen da guzti horren bidez, eta komunikazioa beste testuinguru batean izatea nahi genuke. Gazteak zein zaharrak, beraien artean eta gure artean ere.
A. Azken hilabeteetan gertakari bat baino gehiago izan dira trikiti munduan: Martin Aginagaldek elkarte berria martxan jarri zuen abuztuan, Esteban Larrañagak Trikitilarien Elkarteko lehendakaritza uzteko asmoa agertu zuen, eta azkenik, zenbait trikitilari eta zaleren artean beste egitasmoa abiatu duzue.
J.T. Nire ustez, hausnarketa usaintzen da airean, elkartzeko beharra. Alde batetik, bera bakarrik baino elkarte modura jardun nahi du Martinek; gero, nik ez dakit zein puntutaraino izango den horrela. Komunikazioa lortzeko gure saiaketa dago; eta nahiz eta utziko duela esan, Estebani sumatzen zaio denok elkartuta egonik bera hor barruan egoteko gogoa ere. Ez dut uste giroa lehen baino nahasiagoa denik; agian koordinaketarik gabeko saiaketak izan dira.
A. Iraileko zuen bilera eta gero - Martin eta Esteban Larrañaga izan ziren, besteak beste-, bazirudien denen artean zerbait egingo zenutela.
J.T. Giro oso onean egin zen bilera hura, eta bazirudien azkenik trikitilarien artean adostasunik izango zela. Denak ados geunden gure artean: gogoeta batzuk egon ziren, proposamenak... Gure ustez, behintzat, geroztik ez da ezer aldatu. Baina urrian egin genuen bilera orokorraren ostean, Martinen jarrerak ez zuen erakutsi komunikatzeko asmo handirik. Bere aldetik jarraitu nahi du. Guk ez daukagu ezer horren kontra. Gure nahia komunikatzea da, eta hor dauden arazoei aurre egitea. Gure deialdiak zabalak dira. Ez dugu ezer egin, ez dugu ezer erabaki. Guztien artean egiteko proiektu irekia proposatu nahi dugu. Esteban Larrañagak, berriz, esan zigun ezin izango zuela bilera orokorrera etorri, baina onartu zuen gure saiaketa positiboa zela.
A. Arazo handiak izan ditu bere ibilbidean zehar Trikitilarien Elkarteak: egoitzarik gabe jardun behar izan du, iaz ez zuen dirulaguntzarik izan...
J.T. Identifikazio Fiskaleko Kodea lortu zuenean dirulaguntza eskatu zen, baina Guggenheim-en afera zela eta ukatu egin zioten. Kolpe gogorra izan zen. Hala ere, Elkartean zegoen taldean bertan ere _Martin, Leturia, Maixa, Zabale..._, urriko bileran ikusi zen bezala, gauzak ez zeuden argi. Batek elkarterik ez zela esaten zuen, besteak baietz, beste batek bukatuta zegoela... Beraien artean ere komunikazioa eskasa izan zen; horrela oso zaila da elkartea aurrera eramatea. Bestalde, Estebanek bere aldetik lan egiten zuen, batzuetan Elkarteko lehendakari bezala, bestetan bere kasa... Gauza nahastuak izan dira.
Hasiera batetik ez da izan ondo egindako gauza bat. Alderantziz, elkarte baten bukaera eta gero sortu zen. Kezka handirik gabe. Horrek elkarte horren barruan aurrera ez egitea ekarri zuen.
A. Zergatik ez dago batasunik trikitixa munduan?
J.T. Gure belaunaldian izan dugu aurrekoekin baino komunikazio handiagoa. Gauza askotan iritzi berdinak genituen behintzat. Kepa Junkera, Imuntzo, Imanol eta beste batzuen artean lotura handia izan dugu. Komunikazioa baino, distantzia izan da gure arazoa. Oso tarteka biltzen ginen. Baina gure artean jarrera ez da txarra izan.
Jende askok galdetzen du zergatik elkarte berria sortu lehendik bat izanik. Baina Trikitilarien Elkartea sortu zenean oso jende gutxi geunden aurreko elkartearen lekukoa hartzeko. Beste guztiak oso gazteak ziren etaoso jende gutxi zegoen bere ahoz hitz egiten zuena. Bestalde, Elkartearen jarduera omenaldi bat antolatzera mugatzen zen, eta batez ere Gipuzkoan ziharduen nahiz eta teorian Euskal Herri osokoa izan. Guzti horrengatik, lehengo elkartetik at hasi gara bilera hauek egiten.
A. Hala ere, gazteen artean gaur egun badago bizitasuna. Trikitilari gazteak sortzen dira, diskoak grabatzen dituzte...
J.T. Gauza ezberdinak ikusten dira. Alde batetik, azken bost urteek nahasketa handia sortu dute. Batzuk trikitixa tradizional deitzen dioten horretan murgildu dira, eta beste batzuk trikitixa tradizionaletik kanpo lan egiten hasi. Lin-Ton-Taun da adibide garbia. Modu ezberdinean ulertzen dute trikitixa, beste jarraitzaile batzuk dituzte, gazte jendea, eta beste lan batzuk ere egiten dituzte. Dena den, ez dugu uste bat eta bestea bateraezinak direnik. Jende guzti horren artean gauza komun asko egon daitezkeela uste dut. Elkartzea eta arazo komunei irtenbideak bilatzea interesgarria izango litzateke.
A. Zein bide berri edo musika proposamen interesgarri ikusi duzu azken aldian trikitilari gazteengan?
J.T. Musika aldetik, betidanik txapelketetan parte hartu izan duten gazte batzuk jarrera ezberdina hartzen hasi dira egun batetik bestera. Beren konposaketak egiten dituzte, batere beldurrik gabe. Nahiz eta kontrako iritzia badagoen txapelketa inguruan mugitzen den jendearen aldetik, batzuk rock estilora hurbiltzen dira.
Badago kezkak dauzkan gazte jendea, zerbait egin nahi duena. Aldaketarik ikusten da gazte jendearengan lehendik hona. Giltza diren izen batzuk ari dira sortzen: Iker Goenaga, Iparragirretarrak, Lin-Ton-Taun... eta ziur ezagutzen ez dugun jende gehiago badagoela trikitixa munduan. Rock estiloaren eraginik dutenez gain, trikitixa tradizionala jorratzen duen jendea interesgarria iruditzen zait. Elkarrekin egoteko aukera badago, eta aukera horrek ez du politizatuta egon behar.
Informazio asko dago, bai kanpoan jotzeko, bai diskoak kanpoan grabatzeko... Jo izan dugu trikitixatik oso apartekoak diren giroetan eta ondo hartua izan da musika estilo hau. Gazte jendeak izan beharko luke komunikazio hori kanpoko jendearekiko.
A. Bukatzeko, zeintzuk dira Tapia eta Leturia gisa dituzuen proiektuak?
J.T. Hurrengo urtean disko bat grabatuko dugu Tapia eta Leturia Band bezala, eta Tapia eta Leturia bikote gisa beste bat egin nahi dugu hurrengo urtearen bukaeran. Proposamen tradizionala izango da. Leturia eta biok bakarrik. Fandango, porrusalda, trikitixa eta arin-arin doinu zaharrak bilduko ditugu gure ikuspuntutik. Saiatuko gara lehengo erara eta instrumentu zaharrekin jotzen. Estilo horren oso zale gara.
Joxi Goikoetxea
42-45

GaiezKulturaMusikaMusika tradTrikitixaTrikitilariTAPIA3
PertsonaiazTAPIA3
EgileezGOIKOETXEA7Kultura

Azkenak
2025-09-10 | Estitxu Eizagirre
Onintza Enbeita eta Feli Madariaga
“Azokako mahaiaren bestaldetik desprezioa ikusten da, asko”

Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori, lurrari... [+]


Soldaten eta etxebizitzen prezioaren arteko amildegia, sekulan baino handiago Nafarroan

CaixaBank Researchek egindako ikerketak agerian eman du Nafarroako etxebizitza merkatuaren egoera. 2007-2008 arteko higiezinen burbuilaren garaian baino %3,7 garestiagoa dira etxebizitza eraiki berriak Nafarroan.


Errusiako droneak Poloniako aire eremuan sartu direla salatu du Varsoviak

Hemeretzi errusiar dronek Poloniako muga zeharkatu dute, eta Poloniak leherrarazi egin ditu. Poloniako aire eremuari “inoiz egindako erasorik handiena” dela dio armadak.


Poliziarekin istiluak izan dira Baionan, “dena blokatzeko” egunean

Protesta eguna da gaur Ipar Euskal Herrian eta Frantzian, François Bayrou lehen ministro ohiak egindako aurrekontu proposamenen aurka altxatu dira gizarte eragileak. Goizean goizetik, Baionako sarrerako biribilgunea blokatzeari ekin diote. Jada hogei manifestari atxilotu... [+]


Frantziak lehen ministro berria du
Zein da Sébastien Lecornu? Antinuklearren etsaia, ehiztarien laguna, Macronen zale fidela

François Bayrouk dimisioa eman eta ordu gutxitara izendatu du Emmanuel Macron Frantziako presidenteak ordezkoa: Sébastien Lecornu izango da lehen ministro berria, aurretik Defentsa ministro izandakoa eta Macronen oso gertukoa. Oposizioa haserre mintzatu da, ezker zein... [+]


Zinemaldi Alternatiboak zinema sozialaren bidez ehunduko ditu Donostiako auzoak

17. edizio honetan hamar proiekzio antolatu ditu Donostiako Zinemaldi Alternatiboak, beste horrenbeste eragilerekin elkarlanean. Helburua, urterokoa: "Zinemaren bidez hausnarketa kritikoa sustatzea, hainbat gizarte-gai eta -gatazkari buruzko lanak proiektatuta eta... [+]


2025-09-10 | Tere Maldonado
Nire garuna ote naiz? (eta II)

Ez dut ikusi nahi gorputza arimaren kartzela gisa. Baina ezin dut saihestu gorputz atletikoak, gazteak, osasuntsuak, ulertzea luxuzko ibilgailuak balira bezala, jabeen eramaile arinak. Gazte (osasuntsu, atletiko) ez garenon gorputzek ere bere jabeok eramaten gaituzte, baina kasu... [+]


2025-09-10 | Iñaki Barcena
Parte izan, parte hartu eta parte eman

Ez dira gauza bera. Sistema demokratiko bat, edozein eskalan, parte-hartzailea ez bada ez da demokratikoa. Demos batek ez badu lehentasunik erabakiak hartzerakoan, demokrazia eredu hori hutsala da. Israelgo Estatuan hauteskundeak egiten dira, baina ariketa politiko horrek ez dio... [+]


2025-09-10 | Nekane Txapartegi
Zenbat arantza Arantzak

Arantzaren buruko loreek ez zuten arantzarik, Arantzaren bizitzak, ordea, asko. Emakume izatearekin batera, jaiotzetik batzuk. Besteak gaztetatik eransten joan zitzaizkion, komisarian torturak ezarriak, Burgosko prozesuan eta kartzelan, arantza horiek denak patriarkatuak... [+]


Teknologia
Teknologia bizigarriak?

Teknologien azken joerengatik galdezka aritu da mastodon.eus-eko erabiltzaile bat, ezagutzen zuenak ez baitzion zirrararik eragiten. Zer pentsatua eman digu zenbaiti, eta jaso dituen erantzunak oso ezberdinak izan dira.

Nik adierazi diot teknologiek gizakion arteko... [+]


2025-09-10 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Udako postalak

Ikasturtearen hasiera, lankideekin, laneko deskantsuan, kafe baten inguruan, atzean utzitako hilabeteen oroimenak mahairatuz. Deskantsua paraje desberdinetan egin izanagatik ez ditugu alboratu gizarte gisa ibiltzen dugun garaia. Distantzia hartu eta geldiunean gaudenean gai gara... [+]


2025-09-10 | Imanol Epelde
Berriketa gutxi
Euskal. Jai.

Aste honetan, etxeko lanak jarriko dizkizuet. Hori gertatzen zaigu urte luzetan irakaskuntzan aritu garenoi: dena bihurtzen dugu arbel, etxeko lan eta ikas-egoera. Demagun euskal jai bat antolatu behar dugula herrian. Zer egitarau proposatuko dugu? Nola ospatu, dantzatu eta... [+]


Irati Zubia. Jakintzari begirunez
“Laguntasuna iruditzen zait sekulako potentzialitatea daukan harreman mota, Akaso horizontalagoa delako”

Amonarena zen etxean bizi da Irati Zubia duela urte batzuk, lagunekin. Donostiako atari zaharren usaina dauka atariak. Zaintza existitzen ez den mundu batean izan nahiko luke zaintzaile eta eskarmenturik ez zaio falta: irribarre zabalaz hartu nau etxean Aste Nagusi betean, sofa... [+]


Eguneraketa berriak daude