«Trikitixan komunikazioa lortzea da gure helburua»


1993ko urriaren 24an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Trikitilari Elkarte eta Zaletuen Topaketeei buruzko elkarrizketa
«Trikitixan komunikazioa lortzea da gure helburua»
Trikitixaren inguruan sortu den egitasmoko partaide da Joseba Tapia
Aurretik zenbait bilera egin ondoren, urriaren lehenengo egunean burutu ziren Trikitilari, Trikitilari Elkarte eta Zaletuen Topaketak. Mundu honetako arazo eta premiak aztertzeko asmoz, laurogei trikitilari nahiz zale bildu ziren Donostian. Egitasmo honen bultzatzaileetariko bat da Joseba Tapia, eta berak azpimarratu digunez, komunikazioa lortzea da beren helburu nagusia. Proiektua azaltzeaz gain, trikitixa munduaren diagnostikoa egin digu.
ARGIA. Komunikazioa da giltza. Komunikazioa bideratzea da zuen helburu nagusia.
JOSEBA TAPIA. Guretzat hori da xede nagusia: komunikatzea, jendea ezagutzea eta hitz egitea. Azken batean, ez baitugu elkar ezagutzen. Trikitilari gazteek ere beti lehiaketa baten barruan elkar ezagutzen dute, beti txapelketetan. Elkarren kontrako jarrera sustatzen da guzti horren bidez, eta komunikazioa beste testuinguru batean izatea nahi genuke. Gazteak zein zaharrak, beraien artean eta gure artean ere.
A. Azken hilabeteetan gertakari bat baino gehiago izan dira trikiti munduan: Martin Aginagaldek elkarte berria martxan jarri zuen abuztuan, Esteban Larrañagak Trikitilarien Elkarteko lehendakaritza uzteko asmoa agertu zuen, eta azkenik, zenbait trikitilari eta zaleren artean beste egitasmoa abiatu duzue.
J.T. Nire ustez, hausnarketa usaintzen da airean, elkartzeko beharra. Alde batetik, bera bakarrik baino elkarte modura jardun nahi du Martinek; gero, nik ez dakit zein puntutaraino izango den horrela. Komunikazioa lortzeko gure saiaketa dago; eta nahiz eta utziko duela esan, Estebani sumatzen zaio denok elkartuta egonik bera hor barruan egoteko gogoa ere. Ez dut uste giroa lehen baino nahasiagoa denik; agian koordinaketarik gabeko saiaketak izan dira.
A. Iraileko zuen bilera eta gero - Martin eta Esteban Larrañaga izan ziren, besteak beste-, bazirudien denen artean zerbait egingo zenutela.
J.T. Giro oso onean egin zen bilera hura, eta bazirudien azkenik trikitilarien artean adostasunik izango zela. Denak ados geunden gure artean: gogoeta batzuk egon ziren, proposamenak... Gure ustez, behintzat, geroztik ez da ezer aldatu. Baina urrian egin genuen bilera orokorraren ostean, Martinen jarrerak ez zuen erakutsi komunikatzeko asmo handirik. Bere aldetik jarraitu nahi du. Guk ez daukagu ezer horren kontra. Gure nahia komunikatzea da, eta hor dauden arazoei aurre egitea. Gure deialdiak zabalak dira. Ez dugu ezer egin, ez dugu ezer erabaki. Guztien artean egiteko proiektu irekia proposatu nahi dugu. Esteban Larrañagak, berriz, esan zigun ezin izango zuela bilera orokorrera etorri, baina onartu zuen gure saiaketa positiboa zela.
A. Arazo handiak izan ditu bere ibilbidean zehar Trikitilarien Elkarteak: egoitzarik gabe jardun behar izan du, iaz ez zuen dirulaguntzarik izan...
J.T. Identifikazio Fiskaleko Kodea lortu zuenean dirulaguntza eskatu zen, baina Guggenheim-en afera zela eta ukatu egin zioten. Kolpe gogorra izan zen. Hala ere, Elkartean zegoen taldean bertan ere _Martin, Leturia, Maixa, Zabale..._, urriko bileran ikusi zen bezala, gauzak ez zeuden argi. Batek elkarterik ez zela esaten zuen, besteak baietz, beste batek bukatuta zegoela... Beraien artean ere komunikazioa eskasa izan zen; horrela oso zaila da elkartea aurrera eramatea. Bestalde, Estebanek bere aldetik lan egiten zuen, batzuetan Elkarteko lehendakari bezala, bestetan bere kasa... Gauza nahastuak izan dira.
Hasiera batetik ez da izan ondo egindako gauza bat. Alderantziz, elkarte baten bukaera eta gero sortu zen. Kezka handirik gabe. Horrek elkarte horren barruan aurrera ez egitea ekarri zuen.
A. Zergatik ez dago batasunik trikitixa munduan?
J.T. Gure belaunaldian izan dugu aurrekoekin baino komunikazio handiagoa. Gauza askotan iritzi berdinak genituen behintzat. Kepa Junkera, Imuntzo, Imanol eta beste batzuen artean lotura handia izan dugu. Komunikazioa baino, distantzia izan da gure arazoa. Oso tarteka biltzen ginen. Baina gure artean jarrera ez da txarra izan.
Jende askok galdetzen du zergatik elkarte berria sortu lehendik bat izanik. Baina Trikitilarien Elkartea sortu zenean oso jende gutxi geunden aurreko elkartearen lekukoa hartzeko. Beste guztiak oso gazteak ziren etaoso jende gutxi zegoen bere ahoz hitz egiten zuena. Bestalde, Elkartearen jarduera omenaldi bat antolatzera mugatzen zen, eta batez ere Gipuzkoan ziharduen nahiz eta teorian Euskal Herri osokoa izan. Guzti horrengatik, lehengo elkartetik at hasi gara bilera hauek egiten.
A. Hala ere, gazteen artean gaur egun badago bizitasuna. Trikitilari gazteak sortzen dira, diskoak grabatzen dituzte...
J.T. Gauza ezberdinak ikusten dira. Alde batetik, azken bost urteek nahasketa handia sortu dute. Batzuk trikitixa tradizional deitzen dioten horretan murgildu dira, eta beste batzuk trikitixa tradizionaletik kanpo lan egiten hasi. Lin-Ton-Taun da adibide garbia. Modu ezberdinean ulertzen dute trikitixa, beste jarraitzaile batzuk dituzte, gazte jendea, eta beste lan batzuk ere egiten dituzte. Dena den, ez dugu uste bat eta bestea bateraezinak direnik. Jende guzti horren artean gauza komun asko egon daitezkeela uste dut. Elkartzea eta arazo komunei irtenbideak bilatzea interesgarria izango litzateke.
A. Zein bide berri edo musika proposamen interesgarri ikusi duzu azken aldian trikitilari gazteengan?
J.T. Musika aldetik, betidanik txapelketetan parte hartu izan duten gazte batzuk jarrera ezberdina hartzen hasi dira egun batetik bestera. Beren konposaketak egiten dituzte, batere beldurrik gabe. Nahiz eta kontrako iritzia badagoen txapelketa inguruan mugitzen den jendearen aldetik, batzuk rock estilora hurbiltzen dira.
Badago kezkak dauzkan gazte jendea, zerbait egin nahi duena. Aldaketarik ikusten da gazte jendearengan lehendik hona. Giltza diren izen batzuk ari dira sortzen: Iker Goenaga, Iparragirretarrak, Lin-Ton-Taun... eta ziur ezagutzen ez dugun jende gehiago badagoela trikitixa munduan. Rock estiloaren eraginik dutenez gain, trikitixa tradizionala jorratzen duen jendea interesgarria iruditzen zait. Elkarrekin egoteko aukera badago, eta aukera horrek ez du politizatuta egon behar.
Informazio asko dago, bai kanpoan jotzeko, bai diskoak kanpoan grabatzeko... Jo izan dugu trikitixatik oso apartekoak diren giroetan eta ondo hartua izan da musika estilo hau. Gazte jendeak izan beharko luke komunikazio hori kanpoko jendearekiko.
A. Bukatzeko, zeintzuk dira Tapia eta Leturia gisa dituzuen proiektuak?
J.T. Hurrengo urtean disko bat grabatuko dugu Tapia eta Leturia Band bezala, eta Tapia eta Leturia bikote gisa beste bat egin nahi dugu hurrengo urtearen bukaeran. Proposamen tradizionala izango da. Leturia eta biok bakarrik. Fandango, porrusalda, trikitixa eta arin-arin doinu zaharrak bilduko ditugu gure ikuspuntutik. Saiatuko gara lehengo erara eta instrumentu zaharrekin jotzen. Estilo horren oso zale gara.
Joxi Goikoetxea
42-45

GaiezKulturaMusikaMusika tradTrikitixaTrikitilariTAPIA3
PertsonaiazTAPIA3
EgileezGOIKOETXEA7Kultura

Azkenak
Israel Gazan “inoiz ikusi ez den sufrimendua” eragiten ari dela salatu dute Mendebaldeko 28 estatuk, baina neurririk iragarri gabe

"Oinarrizko premiak bilatzen dituzten bitartean zibilak, haurrak barne, anker hiltzea" salatu dute. Gazan hamabost pertsona hil dira gosez azken 24 orduetan, eta AFP albiste agentziako kazetariek ohartarazi dute euren lankideak gosez hiltzen ari direla zerrendan,... [+]


Subflubiala Ez plataformak protesta zaratatsua egin du Bizkaiko Foru Aldundiaren aurrean

Subflubialaren behin betiko proiektua onartu zuenez Aldundiak pasa den astean, eta dozenaka pertsona batu dira proiektua gelditzea eskatzeko.


71 urteko espetxe zigorra ezarri diote Hondarribiko surf irakasle bati, 11 adin txikikori sexu abusuak egitea egotzita

2011tik 2021era bitarte egin zituen erasoak, klaseak eman bitartean. Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak sexu abusuen delitu bakoitzeko lau urte eta hilabete bat eta hamabi urte bitarteko kartzela zigorra ezarri dio. Horrez gain, 40 urteko gizonak adin txikiko bakoitzari 3.000 eta... [+]


Frankismoko dokumentu klasifikatuak argitaratuko dituen legea onartu du Espainiako Gobernuak

Bide parlamentarioa egin beharko du orain. Lege testu honen arabera, 30 urteko epea ezarriko dute sekretuak desklasifikatzeko, eta 45 urtekoa "goi mailako" sekretuendako. Bakoitza hamabost urtez luza daiteke.


Espainiako Auzitegi Gorenak Loiolako kuartelari babes berezia ematen zion epaia bertan behera utzi du

2022an EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ebatzi zuen kuartela Hirigintza Ondare Eraikia Babesteko Plan Berezian sartzea, Voxek jarritako helegite bat onartuta. Gorenak baliogabetu egin du epai hori, eta bidea ireki dio Donostiako Udalari eremu horretan 1.500-1.700 etxebizitza... [+]


Galizieraz egiteagatik eraso egin diote espainiar batzuek turismo-gida bati Galizian

Inguratu, iraindu eta besotik heldu eta bultzatu ere egin zutela salatu du Galiziako gida gazteak. Valladolidekoak dira sei pertsona galegofoboak.


Legazpiko Udala eta Sidenor kalte ordainak ordaintzera zigortu dituzte langile bat amiantoaren eraginpean jartzeagatik

Langileak amiantoak eragiten duen minbizi mota bat dauka eta 376.305 euroko kalte ordaina eman beharko diote, EAEko Auzitegi Gorenak zigorra berretsi baitu. 


Zabaltzen ari den morofobiaren azken adibidea, Gasteizen

Gasteizko hainbat auzotan ezarri dituzten “Moros fuera de España” kartel eta pegatinak ikertzen ari da Ertzaintza. Irun, Hernani, Barakaldo… Ez dira kasu isolatuak, eta “etorkinen kontura jarraitzaileak irabazi nahi dituen ideologia” ikusten du... [+]


Donostiako auzitegi batek ebatzi du zaharren egoitzako langile denek ez dutela euskarazko B2 maila eduki beharrik

Euskarazko B2 maila dutela ez ziurtatzeagatik Eibarko Egogain zaharren egoitzako lan eskaintza publikotik kanpo utzi zituzten bi langileen alde ebatzi du Donostiako Lehen Auzialdiko 3. Epaitegiak, CCOOk jakinarazi duenez. 2024ko urrian, Gonzalo Pérez Sanz epaileak... [+]


Jesus Maria Gomez Ezkerro preso iruindarra aske geratu da zigor osoa beteta

Jesus Maria Gomez Ezkerro 'Txutxo', 2001eko urtarrilean atxilotu zuten, 2021ean hirugarren gradua ezarri zioten, eta 2023ko otsailean baldintzapeko askatasuna eman zioten. 24 urte geroago aske geratu da. 


2025-07-22 | Estitxu Eizagirre
Frutazaintza ekologikoa ezagutzeko txangoa deitu du Biolurrek

Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkarteak frutazaintza sustatu nahi du eta horretarako egun-pasa ederra antolatu du uztailaren 29rako; hiru proiektu ezagutuko dituzte bertatik bertara: Erroak mintegia Ahatsan (Nafarroa Beherea), Kibbi Sat Donezteben (Nafarroa) eta... [+]


2025-07-22 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Japoniar nazionalismoa hasi da berragertzen mozorrorik gabe

Japoniako goi-ganberaren erdia berritzeko uztailaren 20an egindako hauteskundeek berretsi eta ondu egin dituzte aurreikuspenak: Alderdi Liberal Demokratikoak eta haren ia betiereko aliatua den Komeito konfesional eskuindarrak galdu egin dute Aholkularien Batzar horretan zuten... [+]


2025-07-22 | Mara Altuna Díaz
Haien hizkuntzak hiltzen uzteko prest ez dauden zortzi gazte grinatsu

Uztailaren 14tik 18ra munduko hizkuntza gutxituen hiriburua izan da Gasteiz. HIGA, hizkuntza gutxituetako gazte hiztunen topaketetan, lau kontinenteko dozenaka gazte elkartu ziren esperientziak eta estrategiak trukatzeko. Hizkuntza “txikiak” babestea dute helburu... [+]


2025-07-22 | Kote Camacho
Aurtengo baraualdirako jada hamalau lagunek eman dute izena

Barau kolektiboak beti erdaraz izaten ziren, baraualdi bat euskara hutsean antolatzen hasi ginen arte. Irakurketa dramatizatuak taldean, abestu, dantzatu, arnasketa kontzientea, masaje trukaketa, Bergarako igerilekura jaistea, kanten liburuxka... eta pilota partiduak.

Aurten,... [+]


2025-07-22 | Bertsozale.eus
Bertsolaritzaren dokumentazio bilketa sendotzeko aurrerapausoetan

 Xenpelar Dokumentazio Zentroak dokumentazio bilketan sakontzeko aurrerapausoak eman ditu: Bertsozale Elkarteko egitasmoen bilketa prozesuak berrikusi dira eta tokian tokiko eragileekin harremanetan jarrita, eremu horretako jarduna aztertu eta hobekuntzak bideratu... [+]


Eguneraketa berriak daude