«Euskal kultura Europara zabaldu eta besteen mailara jaso beharrean gaude»


1992ko abenduaren 20an
Rogelio Ibañez, Pariseko Euskal Kultur Bidean zentroko zuzendaria:
«Euskal kultura Europara zabaldu eta besteen mailara jaso beharrean gaude»
Urtebete egin du Pariseko Euskal Kultur Bidean zentroa ireki zela. Hainbat ekintza kultural bideratu dituzte denbora honetan, nahiz eta diruz eta azpiegituraz urri aritu. Rogelio Ibañez dugu bertako zuzendaria. Zinema aktore eta artistak, Adunako "Apokintza" jaiotetxean jaso gaitu guzti honetaz hitz egiteko.
ARGIA. Leben urtea bete du Euskal Kultur Bidean egitasmoak. Balantzearen orduan zer azpimarratuko zenuke?
ROGELIO IBAÑEZ. Airean genuen proiektua mamitzeko urtea izan da aurtengoa, hainbat idea martxan jartzekoa, jaialdiak direla, erakusketak, hitzaldiak. Gehiago egin genezakeen, baliabide ekonomiko eta azpiegituretan oso urri aritu gara baina. Han eta hemen dirulaguntzen eske jardun dugu eta ez dugu batere jaso, hau azpimarratu beharrean nago. EAEko Gobernuarena izan baita jasotako bakarra Bernardo Atxagak Sorbonan emandako hitzaldiari begira. Zain gaude, Frantziako Gobernuaren nahiz Europako instituzioen jarrera aldatuko delakoan. Oraingoz, behinbehineko laguntzarik baino ez digu eman Eusko Jaularitzak, eta aurrera begira laguntza horren finkatzea espero dugu. Bestalde, bazkideen bitartez atera nahi dugu aurrera egitasmoa, honetan ere, euskal kultur munduko taldea zabaldu eta sendotzearen aldeko urratsak ematen ari garela.
A. Argituko al zenioke irakurleari zeintzuk diren zuen helburuak?
R.I. Antena baten moduan funtzionatzen dugu, bitartekari lanetan, Euskal Herrian egiten den kulturaren berri zabaltzeko xedez, beti ere. Ponpidour zentroari Oteizaren erakusketa egitea proposatu diot, kasu. Bernardo Atxaga Sorbonara ekarri dugu. Beste zentroekin harremanetan gabiltza, Luxenburgen, Suitzan... trukakekak egin eta erakusketak batetik bestera zabaldu asmoz. "Printemps de Burges"eko jaialdiko zuzendariari zuzendu gatzaizkio, Euskal Herriko eguna programaren baitan sar dezaten. Euskal kantarien nahiz herri kiroletako berri eman nahi diegu.
A. Europa mailan esperientzia aitzindaria izan da zuena. Aurrera begira, beste herrietan antzeto zentro gehiago zabal daitekeela uste duzu? Gure kulturak zer etorkirun eduki dezake Europan?
R.I. Urte batzuen buruan egitasmo hauek Europan zehar zabaltzea litzateke dudarik gabe egin beharrekoa. Azken batean ere, kultura unibertsala den heinean zabalkunde handiko proiektua izan daiteke gurea. Izen ospetsuetatik abiatu eta ikuspegi zabal baten eskaintzera jo nahi dugu.
Kultura sail batzuek sarbide errazagoa dute, ordea, pintura eta eskulturak kasu. Euskarazko antzerkiak eta, hizkuntzaren arazoarekin egiten dute topo. Hala ere, pastoralak eta ekarri nahi ditugu, modu honetakoak arrakastatsuak gerta baitaitezke.
A. Euskal Herriko kultura munduan zer nolako espektatibak sortu ditu egitasmo honek?
R.I. Horretan gabiltza, han eta hemen gonbiteak luzatzen. Ez da oso erraza, zer egin dezakegu Europan? eta antzeko erantzunak eman ohi dituzte, baina gero eta gehiago erreparatzen diote, hala ere, hemen egindakoa kanpoan zabaltzeari.
A. Nola ikusi duzu Durangora etorri zarelarik euskal kulturaren osasuna?
R.l. Txundituta geratu naiz halako jendetza ikusita eta bestalde, hainbeste liburu nahiz disko egiten dela ohartu naizenean. Baina guzti hori kanpora zabaldu behar ddugu, gure kultura Europako beste kulturen mailara jaso behar dugu. Horra hor, katalanen adibidea. Parisen, bertako hainbat pintore katalan bezala ezagunak dira. Gurean ere berdin gertatu behar du. Txillida oso ezaguna den arren ez dakite euskal eskultorea denik. Euskal Herria ezaguna da, baina "rata-ta-ta"rekin identifikatzen gaituzte, azpimarratzen ari diren imagina ere hori baita.
Gure antenaren bidez kulturaren zabalkundea jorratuko dugu, beti ere kalitatea azpimarratuz. Datorren urtean hitz egin ahal izango dugu zehatzago.
J.J. Petrikorena
44-45


GaiezKulturaKultur ErakEuskal Kult
GaiezKulturaKulturgintz
PertsonaiazIBAÑEZ2
EgileezPETRIKOREN1Kultura

Azkenak
Koopfabrika
Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]


2024-05-12 | Nerea Menor
Ghayath Almadhoun
"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]


2024-05-12 | Estitxu Eizagirre
Amillubiren festa maiatzaren 11n
Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]


Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]


'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua
Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]


Eguneraketa berriak daude