«Euskal kultura Europara zabaldu eta besteen mailara jaso beharrean gaude»


1992ko abenduaren 20an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Rogelio Ibañez, Pariseko Euskal Kultur Bidean zentroko zuzendaria:
«Euskal kultura Europara zabaldu eta besteen mailara jaso beharrean gaude»
Urtebete egin du Pariseko Euskal Kultur Bidean zentroa ireki zela. Hainbat ekintza kultural bideratu dituzte denbora honetan, nahiz eta diruz eta azpiegituraz urri aritu. Rogelio Ibañez dugu bertako zuzendaria. Zinema aktore eta artistak, Adunako "Apokintza" jaiotetxean jaso gaitu guzti honetaz hitz egiteko.
ARGIA. Leben urtea bete du Euskal Kultur Bidean egitasmoak. Balantzearen orduan zer azpimarratuko zenuke?
ROGELIO IBAÑEZ. Airean genuen proiektua mamitzeko urtea izan da aurtengoa, hainbat idea martxan jartzekoa, jaialdiak direla, erakusketak, hitzaldiak. Gehiago egin genezakeen, baliabide ekonomiko eta azpiegituretan oso urri aritu gara baina. Han eta hemen dirulaguntzen eske jardun dugu eta ez dugu batere jaso, hau azpimarratu beharrean nago. EAEko Gobernuarena izan baita jasotako bakarra Bernardo Atxagak Sorbonan emandako hitzaldiari begira. Zain gaude, Frantziako Gobernuaren nahiz Europako instituzioen jarrera aldatuko delakoan. Oraingoz, behinbehineko laguntzarik baino ez digu eman Eusko Jaularitzak, eta aurrera begira laguntza horren finkatzea espero dugu. Bestalde, bazkideen bitartez atera nahi dugu aurrera egitasmoa, honetan ere, euskal kultur munduko taldea zabaldu eta sendotzearen aldeko urratsak ematen ari garela.
A. Argituko al zenioke irakurleari zeintzuk diren zuen helburuak?
R.I. Antena baten moduan funtzionatzen dugu, bitartekari lanetan, Euskal Herrian egiten den kulturaren berri zabaltzeko xedez, beti ere. Ponpidour zentroari Oteizaren erakusketa egitea proposatu diot, kasu. Bernardo Atxaga Sorbonara ekarri dugu. Beste zentroekin harremanetan gabiltza, Luxenburgen, Suitzan... trukakekak egin eta erakusketak batetik bestera zabaldu asmoz. "Printemps de Burges"eko jaialdiko zuzendariari zuzendu gatzaizkio, Euskal Herriko eguna programaren baitan sar dezaten. Euskal kantarien nahiz herri kiroletako berri eman nahi diegu.
A. Europa mailan esperientzia aitzindaria izan da zuena. Aurrera begira, beste herrietan antzeto zentro gehiago zabal daitekeela uste duzu? Gure kulturak zer etorkirun eduki dezake Europan?
R.I. Urte batzuen buruan egitasmo hauek Europan zehar zabaltzea litzateke dudarik gabe egin beharrekoa. Azken batean ere, kultura unibertsala den heinean zabalkunde handiko proiektua izan daiteke gurea. Izen ospetsuetatik abiatu eta ikuspegi zabal baten eskaintzera jo nahi dugu.
Kultura sail batzuek sarbide errazagoa dute, ordea, pintura eta eskulturak kasu. Euskarazko antzerkiak eta, hizkuntzaren arazoarekin egiten dute topo. Hala ere, pastoralak eta ekarri nahi ditugu, modu honetakoak arrakastatsuak gerta baitaitezke.
A. Euskal Herriko kultura munduan zer nolako espektatibak sortu ditu egitasmo honek?
R.I. Horretan gabiltza, han eta hemen gonbiteak luzatzen. Ez da oso erraza, zer egin dezakegu Europan? eta antzeko erantzunak eman ohi dituzte, baina gero eta gehiago erreparatzen diote, hala ere, hemen egindakoa kanpoan zabaltzeari.
A. Nola ikusi duzu Durangora etorri zarelarik euskal kulturaren osasuna?
R.l. Txundituta geratu naiz halako jendetza ikusita eta bestalde, hainbeste liburu nahiz disko egiten dela ohartu naizenean. Baina guzti hori kanpora zabaldu behar ddugu, gure kultura Europako beste kulturen mailara jaso behar dugu. Horra hor, katalanen adibidea. Parisen, bertako hainbat pintore katalan bezala ezagunak dira. Gurean ere berdin gertatu behar du. Txillida oso ezaguna den arren ez dakite euskal eskultorea denik. Euskal Herria ezaguna da, baina "rata-ta-ta"rekin identifikatzen gaituzte, azpimarratzen ari diren imagina ere hori baita.
Gure antenaren bidez kulturaren zabalkundea jorratuko dugu, beti ere kalitatea azpimarratuz. Datorren urtean hitz egin ahal izango dugu zehatzago.
J.J. Petrikorena
44-45


GaiezKulturaKultur ErakEuskal Kult
GaiezKulturaKulturgintz
PertsonaiazIBAÑEZ2
EgileezPETRIKOREN1Kultura

Azkenak
Ipar Euskal Herriko 158 herritan ur murrizketak ezarriko dituzte, alerta egoeraren ondorioz

Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]


Jaurlaritzak Bailen Energia enpresari Oionen bi parke fotovoltaiko eraikitzeko baimena eman dio

Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko. 


Delitugile migratzaileak zuzenean deportatzea proposatuko du Erresuma Batuko Gobernuak

Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]


7 urteko ume bizkaitar bat hil da Errioxako kanpin batean, zehaztu gabeko arrazoiengatik

7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen. 


Israelek gutxienez ehun palestinar hil ditu azken bi egunetan, eta Gaza hiriaren aurkako erasoak gogortzen ari da

Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]


Txikik eta Otaegik Zarauzko Udalaren aitortza behar dutela aldarrikatu du Sortuk

Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.


Piano bikaina, Biarritzen

Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa. 

Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak

Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.

Data: abuztuaren 8a.

-------------------------

Biarritz Piano Festival... [+]


2025-08-13 | Nagore Legarreta
Ibaiak begirada itzuli zigunekoa

Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]


Putin eta Trump ostiralean bilduko dira, baina Zelenskik argi utzi du Ukrainak ez duela “lurralderik oparituko”

AEBetako presidenteak Ukrainarekin su-eten akordio batera iristeko ezarritako epea amaituta, Alaskan bilduko dira Trump eta Putin ostiralean. Bloomberg hedabidearen arabera, Errusia eta AEBak gerra "izozteko" plan bat prestatzen ari dira, Moskuk orain arte Ukrainan... [+]


Aldatu Gidoiak ere salatu du IB3 Balearretako telebistak gaztelerazko edukia areagotu dituela

IB3 telebista publikoaren neurria "katalanaren aurkako erasotzat" jo dute katalanaren normalizazioaren aldeko zenbait eragilek, eta "berehalako zuzenketa" eskatu dute. Zuzendaritza aldaketa izan da berriki kate publikoan, PP eta VOXen botoei... [+]


Amaya, altxor ia ezezagun hori

Zer: Euskadiko Orkestra

Zuzendaria: Diego Martin-Etxebarria. Easo Abesbatza

Zuzendaria: Gorka Miranda

Bakarlariak: Arantza Ezenarro, Gillen Munguía, Marifé Nogales, Lucía Gómez, Juan Laborería, José Manuel Díaz, Darío Maya, Luken... [+]


Sañu Bizirik: “Statkraft enpresari alfonbra gorria jartzetik, herri presioari esker udalak parke eolikoari helegitea jartzera igaro dira”

Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailak ingurumen baimena ukatu dio Piaspe egitasmoari, Statkraft enpresak Azpeitia, Zestoa eta Errezil artean eraiki nahi dituen errotek eta argindarra garraiatzeko azpiegiturek eragingo... [+]


26 urteko nafar bat hil da Pirinioetan

Russell mendian gertatu da ezbeharra, amildegi batetik jausita. Gaztea Iruñekoa zen.


Zarrakazteluko sutea perimetratu eta kontrolpean dute suhiltzaileek

Suhiltzaileek itzaltze lanetan jarraitzen duten arren, egonkortu dute kontrolik gabeko sutea. Espainiako Gobernuak larrialdi aurreko faserako plana onartu du, autonomia erkidegoen eta Espainiako Gobernuaren arteko komunikazioa hobetzeko; dena den, larrialdien kudeaketa autonomia... [+]


Eguneraketa berriak daude