"Komentzituta nago Nafarroatik sortuko dela Euskal Herria"

2021eko uztailaren 23an

Miren Egaña, Iparraldeko HBko arduradunari elkarrizketa
Miren Egaña HBko Ipar Euskal Herriarekiko harremanen arduraduna:
"Komentzituta nago Nafarroatik sortuko dela Euskal Herria"
Baztan eta Iruña artean bizi izan da ttikitatik 35urteko emazte gazte hau. Euskara itzultzalle eta teknikari lanbidez, HBko arduradunetarik ezagunena bihurtu da Iparraldeko militanteen artean. Espetxean bost urte igaro zituen, Yeseriasen, eta bertan ukan zuen bere alaba.
ARGIA. Ardura hori, Iparraldearekiko harreman arduradun kargu hori hartu baino lehen zer nolako loturak zenituen Iparraldeko jendearekin?
M. EGAÑA. Iparraldearekiko harremanak ttikitatik bizi izan ditut agian familiaren aferengatik. Espainiako Gerra pasatuta, nire aita mendizain egon zen eta Aldudera, Urepelera, eramaten ninduen. Gero Baztanen ere bizi izan naizenez, badakizue Baztango jendeak lotura estuak dituela Baigorrikoekin, alde horretako jendearekin, beraz niretzat hori gauza arrunta izan da beti.
Gero espetxetik aterata Baztango dantza taldearekin, nire lagunekin Iparraldera joaten nintzen eta errekuperatu nituen galdutako kontaktuak.
A. Zure ustez zargatik izendatu da pertsona berezi bat Iparraldearekiko harremanez arduratzeko?
M.E.Urrats Berri prozesua burutu eta gero, Iparraldeak nazio proiektuan zeukan garrantzia agerikoa zen. Gertakizunek, azken urteetan, garapen desberdina izan dute hemen eta han eta sumatzen zen arduradun bat behar zela egoera hau hurbiletik segitzeko. Nolabait ere, orain arte egindako lana berplanteatu, sakondu eta Europaren aitzinean daukagun erronkaren barruan bide berriak ireki. Horregatik garrantzia duelako, arduradun horrek, Mahai Nazionaleko kidea izaten jarraitu du azken aldaketen ondotik.
A. Zer lan baltzatu nahi zenuke?
M.E. Nik badakit, urte askotan Iparraldeko eta Hegoaldeko harremanetan denetarik izan dela, bolada onak, ez hain onak eta txarrak ere. Nik buruan proiektu anitz ditut, afera da proiektu horiek aitzina nola eraman, gure buruetan dauzkagun zailtasunengatik. Lehen momentutik inportantea iruditu zait bertako giroa ezagutzea eta jendearekin harremanetan sartzea. Ez baita jada ordua estrategiaz edo taktikaz hitz egiteko baizik eta batez ere jendea ezagutu eta nolako gauzak gertatzen diren ikusi eta hortik abiatuz, lan komuna hasten ahal dugun ikusteko. Tenore ezin hobea dugu batez ere Europaren aitzinean herri bat garela adierazteko. Uste dut garai bateko problemak gainditzen ahal ditugula.
A. Norekin dituzu kontaktuak?
M.E. Ofizialak ezker abertzaleko taldeekin, EB, EMA, Patxa-Oldartzen; eta horretaz aparte kultura eta euskara inguruan ari direnekin ere ari naiz kontaktuan.
A. Nola ikusten duzu Iparraldeko panorama politikoa?
M.E. Uste dut Maastricheko aferarekin aukera ederra galdu dugula. Benetan komentzitua nintzen ezker abertzaleak jarrera baterakoi bat erakutsiko zuela erreferendumaren aitzinean, eta gainera denetarik ikusi dugu. Arrunt inportantea zen kanpoari begira nazioa garela aldarrikatzea. Panorama konplikatua da baina bideak posibleak dira lanean aritzeko.
A. Konpara al daiteke Nafarroa Iparraldearekin?
M.E. Ziur naiz, eta Nafarroa mailan lan egiten dugunok hala pentsatzen dugu, benetako lan komuna Ipar eta Hego Euskal Herriaren artean Nafarroatik sortuko dela. Nafarrok izan dugu horrelako lotura bai sentimentuzkoa, baita fisikoa ere, bi aldeetan lan komuna egiteko gogoa, nahiz eta muga hor egon. Komentzituta nago Nafarroatik sortuko dela Euskal Herri berria.
A. Aste honetan, besteak beste, nafar batzuk kondenatuak izan dira Parisen, zer balorazio egiten duzu horretaz?
M.E. Uste dut epaiketa hau adierazgarria dela, agerian gelditu da ez dituztela bakarrik militante horiek kondenatu, baizik eta populu oso bat kondenatu nahi izan dutela. Frantses Estatua k borondaterik eza erakusten du Iparraldeko euskaldunak eskatzen ari direnari begira. Eskarmentuzko epaiketa izan da, Iparraldeko ezker abertzale guztia kondenatu dute, ezin da populu bat suntsitu. Ez dute horrela akituko ez ezker abertzalea, ez borroka armatua. Nazio guztietan eta Iparraldean ere, populu bat suntsitzen baldin bada, herri bati zor zaizkion eskubideak ukatzen bazaizkio, borroka armatua sortzen da, ez da berez sortzen. Iparraldeko ezker abertzalea kondenak ikusita gogorrago ekinen dio bere izaera borrokari.
A. Zer espazio du zuretzat IK erakundeak Iparraldeko politikan?
M.E. Erantzun gisa ikusten dut Iparretarrak erakundearen sorrera–eta hau iritzi pertsonala da, eta erantzun gisa segitzen du. IKkoek badute segimendu handia Iparraldeko abertzaleen artean, eta ni ez naiz inor hori epaitzeko, uste dut bertakoek badakitela zer egiten duten, ez du Hegoaldeko batek deus erratera etorri beharrik horri buruz Iparraldekoei.
A. Euskara izango da, ziur aski, bide komuna egiteko tresna aproposena.
M.E. Hain zuzen ere, azken bolada honetan arlo horretan ari gara lanean, Hegoaldean euskararekin afera handia badugu ere, Iparraldean areagotzen da. Lotsagarria da legerik ez egotea, ofizialtasunik ez izatea, Europako hizkuntzen karta famatua ez izenpetzea. Uste dugu Europako Parlamentuan gure hizkuntzari buruz lan bat aurkezten ahalko dugula, horretan ari gara zeren eta hizkuntzarik gabe ez baitugu herririk izanen.
Ixabel Etxeberria
8-9

GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakHB
PertsonaiazEGAÑA3
EgileezETXEBERRI11Politika

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Enekoachen 'Lurrarekin konexioa' saioa Amillubi festan

ARGIA

Moja klaratarrek Eliza utzi dute, Urduñako komentua erostea eragotzi dietelako, eta eskuin muturreko sekta batera batu dira

Aiaraldea

Heziketa perfektuaren sindromea: nekeak jotako gurasoak eta presioak itotako haurrak

Mikel Garcia Idiakez

Euskararen konplizeak Gasteizen

Cira Crespo

ETAren desarmea lagundu zuten bakegileak errudun jo ditu Parisko auzitegiak, baina zigorrik gabe

ARGIA

"Zukak puruki ezabatzen du sexu identitatea eta, hikak, aldiz, eraikitzen"

Miel Anjel Elustondo

Azkenak

2024-05-17 | Urko Aierbe Sarasola | Erria

Lan mundua euskalduntzeko ere Herri Akordioa

Lan munduaren euskalduntzea euskararen normalizazio-prozesuaren erronka nagusietakoa dena diagnostiko partekatua da euskalgintzan eta eragile euskaltzaleon artean. Hamarkadatan belaunaldi berriak euskalduntzen egindako inbertsio guztia (hor ere egiteko asko geratzen dela ahaztu... [+]

2024-05-17 | UEU

37 euskal ikertzailek hartu dute parte Txiotesia7 lehiaketan

37 euskal ikertzailek hartu dute parte asteartean Txiotesia7 lehiaketan. Mastodon eta X/Twitter sare sozialetatik zabaldu zituzten beren ikerketa lanak, euskaraz.

2024-05-17 | Euskalerria irratia | Juan Kruz Lakasta Zubero

Estatuaren indarkeriaren biktimei aitortza ekitaldia eginen die Nafarroako foru gobernuak

Maiatzaren 30ean eginen dute Estatuaren eta eskuin muturraren indarkeriaren biktimen aitortza ekitaldia, Baluarten. Biktima zehatzei egiten zaien molde honetako lehen ekitaldi publikoa izanen da, eta 2019ko legearen babespean gauzatuko da.

2024-05-17 | Lander Arbelaitz Mitxelena

Gose greban hil da Thailandiako monarkiaren aurkako preso politiko bat

28 urteko Netiporn Sanesangkhom preso politiko thailandiarra hil da asteartean, gose greban 110. egun bete dituenean. Urtarrilean atxilotu zuten eta epaiketarik gabe zeukaten gatibu. Monarkiaren aurkako irainak egin izana egotzi zioten, 2020an eginiko protesta batean parte... [+]

2024-05-17 | Ainhoa Mariezkurrena Etxabe

Nor bere lekutik

Eguneraketa berriak daude