«Imajinazioa lantzeko aukera eskaintzen dute irrati nobelek»


1992ko azaroaren 01ean
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Maite Iturbe idazleari elkarrizketa
Laster emitituko da "Maite, maite, maitea", Arantxa Iturbek idatziriko irrati nobela:
«Imajinazioa lantzeko aukera eskaintzen dute irrati nobelek»
ARGIA. "Maite, maite , maitea" ez da zuk idzten duzun lehen irraiti nobela.
ARANTXA ITURBE. Orain dela bost urte, "Goizean behin" saioa egiten hasi ginenean, saiakera bitxi bat egin genuen euskaraz irrati nobelarik ez zegoela ikusirik. Horrela, "Kake kontuak" egiten hasi ginen. Irrati nobela modukoa zen, bost minutuko kapituluak zituen, eta irratiko bertako jendearekin burutu genuen. Bere garaian kritika batzuk agertu ziren, oso barregarriak, esanaz jende guztia ezaguna zela, aktoreak ez zirela eta irratiko jendeak berak parte hartzen zuela.
Ez naiz gogoratzen non agertu zen kritkLa hau, eta saiakera berezi bat egiten ari ginela erantzun genion, horrelako ezer ez zegoelako eta irratiak ez zeukalako dirurik aktoreak ordaintzeko. Nik idazten nituen gidoiak, baina idazteko modu oso berezia zen. Kaleko kontuak ziren, familia baten inguruan sorturiko istoriak, topikoz beteta. Betiko muntaia zen, oso gauza etxekoak, baina irrati nobela gisa idatzi nuen.
Ondoren, beste urtebetez, "Odriozola Hotela" egin genuen. Bost minutuko kapituluak ziren, kontu arruntez beterik, eta hau ere beste irrati nobela txiki bat zen. Aurrekoak bezala kapitulu asko zeukan, berrehunetik gora. Ez ziren inoiz bukatzen, beti zuten jarraipenik. Dena den, irrati nobela bezala planteatuta, `Maite, maite, maitea' da lehenengoa.
A. Azároaren hasieran emitituko da lan hau.
A.I. Etxe batean gertatzen diren kontu arruntak dira. Pasadizuak , ez da istorio biribila. Bertan hiru ernakume bizi dira: amona bat, bere semearen andrea izandakoa –bananduta bait daude–, eta azken honen alaba. Hirurak dira Maite: Maria Teresa , Maritere eta Maite. Maritereren senar ohia da beste protagonista. Ez nuke esango umorezkoa denik baina saiatu naiz elkarrizketetan ironia puntu bat sartzen. Gauza asko gertatzen zaie, oso luzea bait da. Beren eguneroko bizitza da; trama pila dauzka. Dena etzean kokatzen hasi nintzen, baina profesional moduan burutuko zela jakin ondoren, protagonistak kalera irtetea erabaki nuen.
A. Euskadi Irratian ari zarete egun jenero hau lantzen.
A.I. 1970eko hamarkadan, Herri Irratian saiakera batzuk egin zituztela uste dut. Badakit serie moduko bat egon zela. Euskadi Irratia orain arte ez da arlo honetaz arduratu lan handia suposatzen duelako. Irrati nobelak euskaraz egiten aritzen den inor ez dut ezagutzen. Neri asko gustaten zait jenero hau. Imajinazioa lantzeko aukera eskaintzen dute, pertsonaia bakoitza nahi dugun bezala imajinatzeko aukera izaten duzu. Bizitza guztia pasatuko nuke irrati nobelñak egiten
Joxi Goikoetxea
50


GaiezKulturaLiteraturaIdazleakITURBE7
GaiezKomunikabidIrratiaEuskadi irrSaioak
PertsonaiazITURBE7

Azkenak
Bizkaiko autoeskolek hirugarren greba eguna izan dute astelehenean

Uztailak 8, 16 eta 21 izan dira greba egiteko ELA eta CCOO sindikatuek aukeratutako egunak. Kontsumorako Prezioen Indizea (KPI) eta soldatak parekatzea eta lanaldiak murriztea eskatzen dute. 


Nerabeak

Gero eta sarriagotan ikusten ditut nerabeak sufritzen. Irakasle naizenetik Bigarren Hezkuntzan, azken urteotan gero eta kasu bortitzagoen aurrean ikusi dut neure burua, eta hortxe batez ere hasten zaigu irakasleoi korapiloa. Nola lagundu nerabeari? Ikastetxean ordu asko... [+]


BSHko langileen gehiengoak onartu egin du sindikatuek eta enpresak adostutako aurreakordioa

Langile batzordeak eta enpresak adostutako aurreakordioak 655tik 609ra murriztuko ditu kaleratzeak, gainerakoak birkokatuko dituzte. Astelehen arratsaldean jakin da langileen %78k babestu dutela akordioa. Nafarroako Gobernuak eta langile batzordeak etorkizunari begira,... [+]


Cesar-Neron kasua

Martxoaren 25ean Arabako Foru Aldundiak (AFA) eta Eusko Jaurlaritzak (EJ) prentsa-ohar bat atera zuten, hedabideetan nahiko zalaparta eragin zuena, Gobierno Vasco remite a la Ertzaintza dos piezas cerámicas del yacimiento de “Las Ermitas” por ver indicios de... [+]


Ana Sagasti (AZ Ekimena)
“Jasanezina da sanferminetan pixaren kiratsa eta etengabeko soinua”

Alde Zaharreko Ekimeneko Ana Sagastirekin hitz egin du Euskalerria Irratiak, bertako bizilagunek sanferminak nola bizi dituzten ezagutzeko. Bederatzi egunez eta 24 orduz soinua gehiegizkoa eta pixa usaina erabatekoa dela esan du. Jaia eta egunerokotasuna uztartzeko... [+]


Riviera Gaza: euskal ekonomiarako aukera bat?

Bai, eremu horren historia odoltsua da. Pena izan zen hainbeste jende hiltzea eta herri hori modu horretan kanporatua izatea, baina hainbestetan gertatu dira halakoak...! Gizakiok ez dugu erremediorik eta Historiak ez du atzera bueltarik. Egiten ari zirena gehiegizkoa zela... [+]


Donostiako Klasikoa eta Israel-Premier Tech taldea

BDZ Israeli Boikota, Desinbertsioak eta Zigorrak mugimenduko (BDS nazioartean) ordezkaritza bat bildu berri da Donostiako Klasikoa antolatzen duen Oceta erakundeko arduradun batekin. Jakinarazi digu aurten, iaz ez bezala, lasterketara ez dela talde israeldarrik etorriko... [+]


Siriako armada hiritik irten den arren, beduinoek eta drusoek borrokan jarraitzen dute As-Suwaydan

Siriako armada Israelekin eta milizia drusoekin su-eten akordio batera iritsi bada ere, bi komunitateen arteko istiluek ez dute etenik Damasko hegoaldeko probintziako hiriburuan. Soldadu siriarrak As-Suwaydatik irten ondoren, Tel Avivek beduinoak bizi diren hainbat eremu... [+]


2025-07-21 | ARGIA
Ongietorrien auziko akordioak “borrokaren zilegitasuna” ezbaian jartzen duela salatu dute zenbait presok eta preso ohik

"Euskal Herriaren jazarpena elikatzen du Euskal Herriaren bakearen bidean egindako akordiotzat saldu duten honek", adierazi dute larunbatean Arrasaten eginiko prentsa agerraldian. 


“Gazteen kontrako kriminalizazioa” eta “Poliziaren gehiegikeria” salatu ditu Azpeitiko Gaztetxeak

Igande arratsean ehunka herritarrek elkarretaratzea egin dute herriko plazan, "Poliziaren gehiegikeria" salatzeko. Azpeitiko Udalak udaltzainei elkartasuna adierazi die, eta, aldiz, Ertzaintzaren esku hartzea "gehiegizkoa" izan zela esan du.


Euskara, katalana eta galiziera ez dira momentuz hizkuntza ofizialak izango Europar Batasunean

Europar Batasuneko estatu kideen gehiengoak atzera bota du euskara, katalana eta galiziera EBn hizkuntza ofizialak izateko eskaera. Finantzazio eta arlo legalean hainbat "zalantza" dituztela plazaratu dute. 


Agharas ekarteak jasandako eraso arrazistak salatu dituzte Barakaldoko txosnek

Agharas migratzaile imazighen elkartearen txosnan pertsona batek hainbat irain arrazista egin zituen. Erasoa salatzeko elkarretaratzea egin dute igandean Barakaldon. 


2025-07-21 | Axier Lopez
Bilboko Aste Nagusian genozidioaren konplize bati agur esan diote: 13 konpartsak ez dute Coca-Cola txosnetan eskainiko

Bilboko Konpartsak osatzen duten 27 taldeetatik hamahiruk erabaki dute AEBetako Coca-Cola multinazionalaren produktu guztiak kenduko dituztela haien txosnetatik, Israel palestinarren aurka egiten ari den genozidioaren konplize izatea leporatuta.


Gazan 19 pertsona hil dira gosez azken 24 orduetan, eta laguntza zeramaten 25 kamioiri tiro egin diete soldadu israeldarrek

Gazako Osasun Ministerioaren arabera, Israelek 2023ko urrian  zerrendaren aurkako oldarraldia gogortu zuenetik 86 palestinar hil dira gosez, horietatik 76 haurrak. Manifestazioak egin dituzte hainbat herrialde arabiarretan, Gazarako su-etena aldarrikatzeko eta palestinarrek... [+]


2025-07-21 | Behe Banda
barra warroak
Berritu ala hil

Berritu ala hil. Hori esaten diogu geure buruari. Ariketetatik ariketa gabeko alera, narraziotik gertuago, metaforarik gabe, zuzenago. Orain? Orain gehiago behar dugu. Narrazioago, ezmetaforatuago, ariketagabeago.

Pertsonaia bat sortuko dugu. Pertsona bat. Istorio batean... [+]


Eguneraketa berriak daude