Ur Kirolak


1963ko ekainaren 02an
Peli Erdozia, Ur Kirolako lehendakariarekin elkarrizketa.

Ur Kirolak
Erdozia'tar Peli'rekin Izketaldia

Egunero Donostian, Urumeako ibaian, gazte bikain batzuk ikusten ditugu arraunketan.
Ur-Kirolako mutillak dira, milla txapelketa irabaziak eta kirol "amateurra" zabaltzeagatik, ainbeste lan eginak.
Eta gaur, Ur-Kirolako Lendakariarekin itz egiteko asmoan, Loiolan daukaten zokora joan naiz.
Erdozia'tar Peli, kirolzale ona, bizi guzia.
Denok ezagutuko dezute seguru asko arraunari emana eta oraindik ontzian jartzen danean beti gazte ain egoki arraunari ematen diona.
Nik.–Esan Peli. Noiz sortu zan Ur-Ki rolak ?
Peli'k.–1923'an Eurgide, Etxeberria Landaberea, Lertxundi, Uranga, Zubillaga eta beste batzuk sortze eman zioten.
Nik.–Zembat urtekin eta nun asi zinañan arraunean ?
Peli'k.–Ur-Kirolan asi nitzan emezortzi urtekin.
Nik.–Zembat txapelketa irabazi dituzte Ur-Kirolako arraunlariak ?
Peli'k.–Amasei txapelketa lauko yola' tan, iru kanoetan, lauko outrigerss'etan bost txapelketa, zortziko outrigerss'etan bederatzi, bikoan iru, bat skiff'etan: Ogeta amazazpi guzira.
Nik.–Eta zuk zembat irabazi dituzu ?
Peli'k.–Lenago askoz txapelketa gutxiago ziran. Zazpi irabazitakua naiz.
Nik.–Zembat aldiz jokatu dezute Espaiñia'ren izenean?
Peli'k.–Bederatzi aldiz txapelketa ofizialetan. Iru aldiz "Campeonatos Ibéricos" izenekotan, bein <> izenekotan, lau aldiz Europako txapelketan, eta Olimpiada batean.
Nik.–Noiz izan zinaten olimpikuak?
Peli'k.–1960'ko urtean, Erroman.
Nik.–Zembat arraunlari dituzute?
Peli'k.–Ogetamar gazteen eta. ez ain gazteen artean.
Nik.–Oraingo gazte artean bai al-dago zaletasunik arraunketarako?
Peli'k.–Ba-daude arraunian egiten duten gazteak; orregatik nik uste det izango dala zaletasuna beoien artean.
Nik.–Zure semeak egiten al dute arraunketan ?
Peli'k.–Bi, yola juvenileko txapelketan irabazitakuak dira; beste bat ere, "sub campeón" gelditu zan; txikiena lauko outrigerss absoluto'ko txapelketa irabazitakua da emazai bezela.
Nik.–Zure demborako arraunlariak oraingoak baño obeak altziran?
Peli'k.–Ez, Berdiñak, bañon orain badakizu teknika eta entrenamentu geigo daukate.
Nik.–Ze egunetan eta ze entrenamentu egiten dute zure mutillak?
Peli'k.–Entrenamentua, larunbatak kenduta, egunero daukate. Zazpiretan asten gera eta amarrak aldean bukatu.
Esan zaidazu orain, Peli: zer da gogorrago, "banco fijo" deitzen zaiona (trainera eta trainerilla) edo zuek egiten dezutena "banco móvil" outrigerss eta yola?
Peli'k.–Bietan bear da indarra bana gurean teknika askoz geiago. Ikusi besterik ez dago gu txapelketa baterako urte osoan prestatzen ari gerala eta traineretan amabots egun lenago asten dirala.
N k.–Badakigu Espaniko Federaziuak zortziko "outrigerss nazional" bat ateratzeko asmua daukala eta lagunarte bakoitzetik mutil batzuk Madriden banatu di tula.
Nik.–Ze izen da ori?
Peli'k.–Arraunketako Federaziuak Madriden banatu ditu berrogetamasei (56) arraunlari Españi guztitik; beroien gor putz-saiaketa ikusteko emendikan bederatzi joan ziran.
Lenengo 4.500'ko "cross" bat egin zan gero abiada-saioak gimnasia ere egin zuten eta baita pisuekin uardunketa ere biko outrigerssetan arrauneako teknika ikusi zan. Guriak oso egoki egon ziran, prueba goienak irabazi zituzten; ondoren Sevilla eta Malaga egokien, bestiak askoz gutxiago.
Au dana zortziko nazionala egiteko jendea nola preparatua dagon ikusteko izan da. Emendik aurrera egingo dira beste olako billera geiago.
Nik.–Ondo iduritzen al zaizu zortziko nazional ori egitea?
Peli'k.–Bai. Baña zailtasun asko dauzka.
Zortziko on bat egiteko arraulariak oso a!kar artuak egon bear dute eta ortarako askotan egin bear dute arraunketan alkarrekin; orregatik konzentrazio asko egitea bear litzake eta arraunlariak nola bere lanetik bizi diran ezin dira bildu bear ainbat aldiz alkartuta jokatzeko.
Nik.–Aurten nun da Espaniko txapelketa ?
Peli'k.–Ez dakigu oraindik ziur Tudelan, Bañolan edo Madriden.
Nik.–Ze uste dezu zuk egingo dezutela ?
Peli'k.–Oso ederki preparatuak gaude; nik uste det espezialidade'ren bateko txapelketa ekarriko degula gure txokora.
Nik.–Esterlines Kaleko lagunartean etzaizkizute kabituko ainbeste kopa.
Aurten etzerate joango atzerrira txapelketaren batera?
Peli'k.–Bai. Libournera, Baionara. ta "Juegos Mediterráneos" izenekora. Au Napoles'en jokatzen da. Auek jakiñekoak, eta ba-diteke beste batzuetara ere agertzea.
Nik.–Zuri gertatuko zerbait kontatuko alzeniguke ?
Peli'k.–1958'go urtean zortziko "outrigerss" batean jokatzeko geundela, lemaria etzan agiri. Joan nintzan ostatura billa ta an zegoen lotan, Esnatu det, eta artean erdi lotan jarri zan lemari; justu justu allatu giñan. Baita irabazi ere joko ura eta urte artako guziak.
Nik.–Milla esker Peli zure itz jakingarri auengatik.
"ZERUKO ARGIAK" garaipen asko opa dizkie Ur-Kirolak taldeko laguneri.
Agur.
Saizarbitoria'tar Erramon
5

GaiezKirolaArraunaBesteak
PertsonaiazERDOZIA1
EgileezSAIZARBITORKirola



Azkenak
analisia |
National Geographic gutxiago, Kropotkin gehiago

Eskatutako kafea zerbitzatu zain nago tabernan, telebistan baleen inguruko dokumentala: “Arrak borrokan ari dira emea nork estaliko, borroka gordina eta arriskutsua, irabazle bakarra izango duena”. Soinu banda epikoak indartzen du ustezko gudaren intentsitatea... [+]


Amurrioko Correoseko postariek grebari eutsiko diote, enpresako zuzendaritzaren proposamena nahikoa ez dela iritzita

Langileek azaldu diote Aiaraldea Komunikabideari enpresaren proposamena ez dela konponbidea eta, horren ondorioz, hirugarren greba egunari eutsiko diote. 


2025-06-09 | Mattin Jauregi
Erleen dantza: Naturaren hizkuntza ahaztezina

Lurraren historian espezie askok komunikazio konplexuak garatu dituzte, baina gutxik dute erleen dantzaren pareko kode sofistikatua. Erle langileek elikagai-iturrien kokapena adierazteko erabiltzen duten dantza ez da soilik naturaren mirari bat, baita zientziaren begietatik... [+]


Sorbeltza
Lo airean egiten duena

Askorentzat uda soinuaren egilea da hegazti hori eta, seguruenik, hau dela eta mila izen ditu Euskal Herrian. Hauetako batzuek bere ‘txrriiii-txrrriiii-txrriii’ kantu deigarriari egiten diote erreferentzia: txirritxori, zirringilo, irrigo edo kirrilo, adibidez. Beste... [+]


2025-06-09 | Jakoba Errekondo
Gaitz erdi eta lotsa oneko nekazariak

Natura aspaldi deuseztatu genuen. Hori da gure kultura, natura deuseztatzea. Oinarrian, nekazaritzaren kultura, goldearen kultura, kultibatzea, berezko natura deuseztatzea da. Guk nahi ditugun mozkinak eta etekinak jezteko moduko “natura” dugu gurean.


2025-06-09 | Garazi Zabaleta
Basotxoa
Nafarroako ekoizle eta artisauen azoka berria Iruñeko Basotxoan

Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]


2025-06-07 | ARGIA
Euskara hutsezko plaza bete dute Ziburuko Azokan

1.000 euskaltzale eta kulturazale baino gehiago giro goxoan ibili dira Ziburuko liburu eta disko azokan, eta larunbat goiz eta arratsaldez gozatu dute hitzaldi, kontzertu eta liburu aurkezpenez. 33 argitaletxe eta 10 diskoetxeren lanak ezagutzeko eta erosteko aukera probestu... [+]


EAEko euskaltegietan A2 mailan matrikulatzea oraingoaren laurdena kostako da

Datorren ikasturtetik aurrera, euskaltegietan A2 mailan matrikulatzen direnek orain arte bezala 310 euro ordaindu beharrean, 70 euro ordainduko dituzte. Maila gaindituz gero, ordaindutakoa itzuliko zaie ikasleei. 


Guardia Zibilak “hemendik fan egiteko” eskatuko dute ekainaren 14an Oñatin

Kuartela herrixantzat lelopean indar okupatzaileek Euskal Herritik irten behar dutela aldarrikatzen du Fan Hemendik taldeak.
 


Gure haurrak ere badira ekimenak mobilizazioa egingo du ekainaren 12an, Gasteizen

Rafah-ra doan nazioarteko martxarekin bat eginez, Gasteizen mobilizatzera deitu du plataformak, baita ikasgeletan ere. Palestinar haurrekiko elkartasun argazkiak ateratzeko eskatu du.


Bake Bideak eta Bakegileak bide amaierara iritsi dira

Aieteko Nazioarteko Bake Konferentzia 2011n egin zen Donostian eta ondoren sortu zen Bake Bideak, Ipar Euskal Herritik bake prozesua sustatzeko. Bakegileen zeregina ETA armagabetzeko ekinbide zibila antolatzea izan zen. Orain, desegingo direla iragarri dute bi ekimenek.


2025-06-06 | Gedar
EAEko kartzelariak greba egitera deitu ditu ELAk

Espetxeetako funtzionarioek lanuzte partzial bat egingo dute ekainaren 9tik 15era bitartean.


Eguneraketa berriak daude