«Artisten Kreazio Prozesua Bultzatu Eta Eragilea Dugu Helburu Nagusia»


1992ko martxoaren 01ean
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Xanti Eraso, Donostiako Artelekuko zuzendariari elkarrizketa
Xanti Eraso, Donostiako Artelekuko Zuzendaria
«Artisten Kreazio Prozesua Bultzatu Eta Eragilea Dugu Helburu Nagusia»
Aurtengo programari azkeneko ikutuak ematen ari dira Donostiako Artelekuko arduradunak. Beste askoren artean, dagoeneko martxotik aurrera "Neguko taller baterako eskultura" tallerra prestatua daukate. Arte garaikidearen belaunaldi berrien harrobia Artelekutik pasatzen da
ARGIA. Zuzentzen duzun Artelekuri buruzko ikuspegi global bat emaiguzu.
XANTI ERASO. Arteleku ez da erakusketa gela bat, eskola edo antzekorik. Berezia dela uste dut, eta berezia izatea nahi genuke g.ainer.l. Gipuzkoako Foru Aldundiaren ekimenez sortu zen orain dela 4 urte t'erdi, eta sorreratik bertatik, arte garaikidearen barruan administrazio publiko batetik orain arte ezagutu gabeko interbentziorik izan du. Batetik, tailer ugari antolatzen ditu, eta bestetik artista gonbidatu asko ere ekartzen ditu, profesionalak, bertakoekin harremanak estutzeko aukera izan dezaten. Era berean, tarteka gai guztietako mintegiak, hitzaldiak, mahainguruak, eta abarrekoak antolatu ohi ditu, eta horrekin batera dokumentazio zentroa, biltegia, eta mendeko liburuekin espezialdutako liburutegia ere eskaintzen du.
A. Nola dago zaindua artistarekiko harremana?
X.E. Hausnartzeko tokia ere bada Arteleku. Espazio bat, zentro bat. Horixe bait da duen funtzio nagusia. Gure helburua artistari ahalik eta eskaintza zabalena egitea da: lokalak, materiaIak, mintegiak, ekipamenduak, mabainguruak, artistai ezagunak... artisten kreazio prozesua bultzatzea da gure helburu nagusia, ez artisten lanak erakustea galeriek ohi duten bezala? baizik eta artistak daukan prozesu kreatiboa bultzatu eta eragitea. Hauxe ahalbideratzea da Artelekuren promiazko helburua. Kreazio prozesuan zentratu, helburu komertzialetan sartu gabe. Promozio lanik ez dugu egiten, eta gehienez ere, bertako artisten lanak katalogo bidez ezagutzera baino ez ditugu ermaten.
A. Zeintzuk dira aurten Artelekuk eskainiko dituenen artean ekimen aipagarrienak?
X.E. Erdi epera ditugun asmoei begira (oraindik aurtengo aurrekontuak aprobatu gabe daudela ahaztu gabe), "ohizkoak" eskaintzeaz gain, beste batzuen artean, maiatzerako bideo aste bat, antolatzekotan gara, eta tailerren artean, bat berezia, egungo fotokopiagailu eta faxen bidez egindakoa daude. Arte garaikidearen barruan ahalik eta egitaraurik irekiena eskaintzen saiatzen gara, eta azpiegitura oso bat eskaintzeaz batera, artistak gaurko pentsamenduaren bidetik jotzera bultzatzea da gure erronka. Artelekuren ikuspegitik oso ondo bereizita daude zeintzuk diren, batetik, kreazio prozesua bultzatzen duten ekipamenduak, eta bestetik, zeintzuk diren bukatu den prozesua bultzatzeko ekipamenduak. Dudarik gabe, aurrenekoetan dugu indarrik eta ahaleginik handiena.
A. Erakunde publikoengandik Arteleku bezalako esperientziarik ez da ohizkoa. Guggenheim museoaren kasua hor dago, aurrekontu murrizketak...
X.E. Egia da, nere iritziz, alor honetan Gipuzkoako Foru Aldundiak izandako jokaera argiena gurekikoa izan da. Artista askok ere iritzi bera daukate. Guggenheim museoari buruz, ia egunero zerbait desberdina plazaratzen da, eta ia inork ez daki zertan ari diren edota zer nolako negoziaketak ematen ari diren. Zer atera den aurrera eta zer ez. Nik hori argitzea eskatuko nuke; zenbat diru erabiliko den, zein motatako bilduma izango den, zeintzuk izango diren arduradunak, erosketak nola egingo diren, zein kriteriorekin... azken batean, ez dakigu ezer. Eta ea egia den horren atzetik birmoldaketa etorriko dela, "Bilboko dinamizazio soziala", eta zertan; hau dena egia baldin bada, esan dezatela. Nere ustez, hemengo artistekiko harremanak errazteko balio beharko luke, eta hemengoekin batera hainbat esperientzia aurrera eramateko.
A. Zein mailatan dago bertako arte garaikidea Europakoaren aldean?
X.E. Artista pila dago Euskal Herri osoan barrena, uste baino gehiago. Une honetan belaunaldi historiko bat dago, guztiz finkatua. Gero, atzetik beste bat dator, nahiko garrantzitsua, eta azkenik, gazte asko ere badatoz. Madriletik etorri berria naiz, eta hango erakusketa batzuetan hemengo artista gazteak ere aurki daitezke. Pello Mitxelena eta Alberto Oiartzabal gipuzkoarrak, esate baterako, "La Caixa"k antolatutako erakusketa baterako aukeratu dituzte. Hemen une honetan dagoen artea Estatu espainiar zein Europakoaren mailan dago, dudarik gabe. Ezin da gehiago eskatu, baina ezta gutxiago ere.
Patxi Sarriegi
56-57

GaiezKulturaArteaAretoakBesteak
PertsonaiazERASO1
EgileezSARRIEGI1Kultura

Azkenak
11 urteko mutil bat hil da, igandean Bilboko igerileku batean bero kolpea jasan eta gero

Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.


Ostiraleko bileran Putinek su-etena onartu ezean, Trumpek dio “ondorio larriak” izango direla Errusiarentzat

Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]


50 maliar inguru ari dira kale egoeran bizitzen Gasteizen asilo eskaera ebazten duten bitartean

Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.


Alberto Alonso (Gogora): “Txiki eta Otaegi ez dira erreferente; indarkeria, beldurra eta terrorea erabili zuten”

Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".


Jai eredua neurodibergentziatik aztertzen

Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.


Ostiraletik aurrera berriz debekatuko dituzte nekazaritza jarduerak Nafarroan

Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]


Auzo ibilbideak
Atzoko eta gaurko borrokak gogoan

Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]


Ipar Euskal Herriko 158 herritan ur murrizketak ezarriko dituzte, alerta egoeraren ondorioz

Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]


Jaurlaritzak Bailen Energia enpresari Oionen bi parke fotovoltaiko eraikitzeko baimena eman dio

Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko. 


Delitugile migratzaileak zuzenean deportatzea proposatuko du Erresuma Batuko Gobernuak

Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]


7 urteko ume bizkaitar bat hil da Errioxako kanpin batean, zehaztu gabeko arrazoiengatik

7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen. 


Israelek gutxienez ehun palestinar hil ditu azken bi egunetan, eta Gaza hiriaren aurkako erasoak gogortzen ari da

Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]


Txikik eta Otaegik Zarauzko Udalaren aitortza behar dutela aldarrikatu du Sortuk

Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.


Piano bikaina, Biarritzen

Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa. 

Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak

Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.

Data: abuztuaren 8a.

-------------------------

Biarritz Piano Festival... [+]


2025-08-13 | Nagore Legarreta
Ibaiak begirada itzuli zigunekoa

Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]


Eguneraketa berriak daude