«Lan taldeak eratzea eta iker lanak zabaltzea izan da bere kezka nagusia»


2021eko uztailaren 19an
Gurutzi Arregirekin Etniker eta Joxe Miel Barandiarani burua
Gurutzi Arregi, Etniker taldeko partaidea:
«Lan taldeak eratzea eta iker lanak zabaltzea izan da bere kezka nagusia»
ARGIA. Zein izan da Joxemiel Barandiaranek Etnikerren izandako eragina?
GURUTZI ARREGI. Gurea 1921etik datorren proiektua da, Joxemielek sortu eta bultzatua. Bere kezka lan taldeak sortzea izan da, eta inola ere ez zen bakarrik aritu, leporatu izan zaion bezala. Baita ere, iker lanak egiteaz gainera lan horiek zabaltzea izan zen bere kezka nagusia, eta honen barruan uler daiteke "Eusko Folklore"n bildutako lan guztiak. Etniker taldeak eratzen hasi zen, beste erakundeen babesean, eta honela (Gipuzkoan Aranzadi, Bizkaian Labayru, Nafarroan Unibertsitatea) hasi ziren lanean bere bultzadaz talde guzti hauek. Datu bilketan izan zen hasieratik egindako ahalegin handiena, eta lurralde guztietara zabaltzea orain dela hiru bat urte lortu zen.
A. Nola burutzen duzue lana?
G.A. Joxemielek berak argitaratutako galdekizuna jarraitzen dugu, mila galdera baino gehiagok osatzen dute, eta bizimoduaren aspektu guztiak ikuitzen ditu: etxea, familia, datu geografikoak, jazkera, erritoak, eta abar luze bat. Berak, pertsonalki, metodologia irakasten zigun. Asko insistitu zigun gure herriaren monografia egiten ari ginela esaterakoan, eta honekin batera hankekin, eta ez buruarekin, hausnartu behar dela. Gure ikerketa guztiak errealitatean oinarrituak dira; ez dira, nolabait esateko, liburuetan bakarrik oinarrituak.
A.Etniker Bizkaia zein tokitan ari da gauregun ikerteta horiek egiten?
G.A.- Atlas etnografikoari begira ari gara, gehien batean. Momentu honetan, Euskal Herri osoan 70 toki desberdinetan baino gehiago ari da lan hori eramaten, eta Bizkaian dagoeneko ari da, Busturia, Bermeo, Goroxika, Bilbo, Durango, Abadiano, Ajandiz, Plentzia, Lemoiz, Zornotza, Trapaga, Algorta, Lezarna, Zeanuri, Portugalete, Karrantza, Zierbena eta Basaurin, besteak beste. Guri, momentu honetan gehien axola diguna, kultura tradizionala erreskatatzea da, eskuetatik aldegiten ari zaigun tradizio guztia berreskuratzea. Datu guzti horien bilketak, berak askotan errepikatzen zigun, berehalakoa izan behar du. Berri emaleetariko asko, dagoeneko, hiltzen ari zaizkigu. Metodologia berbera jarraitzen da toki guztietan, eta aldiro taldeko guztiak biltzen gara hainbat puntutan bat etorri eta material guztia batzeko, ez bakoitzak bere aldetik jotzeko. Momentu honetan, Bizkaian bakarrik, 25 lagun inguru ari gara galdekizun horrekin lanean. Hemendik aurrerako bilera nagusiak Ataungo Joxemielen etxean egingo ditugu, bera izan bait da, azken batean, gure lanaren eragile nagusia.
36

GaiezKulturaKulturgintz
GaiezKulturaKultur ErakEtniker
PertsonaiazARREGI6

Azkenak
2025-05-07 | Elhuyar
Biodibertsitate iluna neurtuta, giza jardueren eragina uste baino handiagoa dela ikusi dute

Giza jardueren eragina uste baino handiagoa dela eta ehunka kilometrotara ere irits daitekeela ondorioztatu dute biodibertsitatea neurtzeko ohikoa ez den metodo bat erabiliz. Biodibertsitate iluna neurtu dute: leku jakin batean bizi daitezkeen baina bizi ez diren espezieen... [+]


Pakistanek “gerra ekintzak” egitea aurpegiratu dio Indiari, bi aldeetako erasoen ostean

Tentsioa goraka ari da bi herrialdeen artean, Pakistango talde armatu batek 26 zibil hil zituenetik apirilean. Indiak bederatzi guneri egin die eraso eta beste horrenbeste hildakorekin erantzun du.


2025-05-07
Carme Puig Antich. Lekukoaren zuzia
“Saiatzen zara hau eta hura egiten, baina hortxe da beti Salvadorren heriotzaren zauria”

Salvador Puig Antich frankismoaren kontrako militantea izan zen. Askapen Mugimendu Iberikoko kidea, 1973ko irailaren 25ean atxilotu zuten. Gerra-kontseilua egin zioten, eta garrotez exekutatu zuten handik sei hilabetera, 1974ko martxoaren 2an. Aurtengo otsailean baliogabetu du... [+]


Pantailaldia
Sortzea ez da nahikoa, ohiturak aldatzen ez badira

Euskaraldiaren atarian, beste behin, Pantailaldia egingo da. Maiatzaren 6tik 15era iraungo du, eta euskarazko ikus-entzunezkoen kontsumoa sustatzea izango da helburua.

Baina non gaude, non dago euskara ikus-entzunezkoen mundu zabalean, nora goaz? Zein hutsune, zein erronka... [+]


Teknologia
Ilusioan bizi

Pasa den astean, itzalaldian, gure burua zaurgarri ikusita, pertsona asko hasi ginen ikertzen, gertatutakoa ulertzeko asmoz: zelan funtzionatzen du elektrizitatea garraiatzen duen azpiegiturak? Zergatik geratu da zaharkitua? Elektrizitatearen fenomeno fisikoak liluratzen nau,... [+]


2025-05-07 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Euskadi industriala

Euskadi markak, eraikuntza sektoreko ekonomiaren  estrategian, “industrializazioa” mantrarako hitz gisa hartu duela jakinarazi berri du Eusko Jaurlaritzak. Etxebizitza publikoaren eraikuntzan industrializaturiko prozesu eta elementuak lan guztien %65a izatea... [+]


2025-05-07 | June Fernández
Meloi saltzailea
Abaguneak

Pandemiak agerian utzi ditu, bere gordintasun osoan, zaharren, haurren eta dependentzia egoeran dauden herritarren arreta-eredu neoliberalaren ondorioak. Konfinamendu garaian loratutako diskurtso kritiko eta alternatiba komunitarioak sendotzeko unea da orain”. Horrela hasi... [+]


Datu zenbait argitaratu, emaitza osoa ezkutatu

Hezkuntza Sailak ebaluazio diagnostikoen berri eman zuen otsailean: 2023ko etapa erdikoa eta 2024ko etapa amaierakoak izan zituen hizpide. Emaitza negargarriek egiturazko arazoa dugula erakutsiko luketenez, sailak erabaki zuen tramitea bete bai (ED 23 eta 24 txosten exekutiboak... [+]


Item

Kalean nindoan geneetan daramagun dispertsio joerara guztiz emana, bide fisiko eta curricularretatik desbideratzen zaituen abstrakzio alferrikakoren batean. Aurretik hogeita hamarrak bete gabeko neska bat. Zerbait erori zaio poltsikotik. Neska ez zen ohartu. Item bat zen... [+]


2025-05-07 | Inma Errea Cleix
Bizitza birziklatzen

Bi toki diferentetan egokitu zait garbiketa egitea aldi berean. Ez garbiketa arrunt bat, baizik eta egunerokoan inguratzen gaituzten paisaiak beste era batean arakatzera behartzen gaituen hori, kanpoko objektu fisikoekin batera norberaren baitako egiturak ere mugiarazten... [+]


Pokerra, xakea eta Go jokoa

Yanis Varoufakis-ek DiEM25 mugimenduaren Youtubeko kanalean elkarrizketatu du Columbiako Unibertsitateko Jeffrey Sachs irakaslea. Horrek azaldu du nazioarteko politikan Amerikako Estatu Batuek pokerrean jokatzen dutela, Errusiak xakean eta txinatarrek Go jokoan. Azken hori... [+]


From Ground Zero: genozidioa lehen pertsonatik kontatzen digun filma

2024ko urtarrilaren eta uztailaren artean Gazan filmaturiko 22 film laburrez osatua da From Ground Zero filma. Rashid Masharawi palestinar zinegilea dugu egitasmoaren oinarrian, eta 2023ko urriaren 7az geroztik Gazari buruz entzuten diren zenbakiei aurpegiak jartzeko asmoz lotu... [+]


2025-05-07 | Iñigo Satrustegi
Jon Miranderekin dantzan II
Zer egin Jon Miranderekin?

Aurreko tertuliako galderari erantzuteko beste modu bat izan zitekeen, akaso modu inplizituago batean, bigarren solasaldi honetako izenburua. Figura literarioaz gaindi, pertsonaia zalantzan jartzeko, edo, kontrara, pertsonaiaren testuingurua ulertzeko saiakera bat. Santi... [+]


Eguneraketa berriak daude