«Ospatzen diren “gudari egun” guzti horiek ez dira Gudari Eguna»
Azpeitian ospatuko du EAJko Euzko Gudarosteak bere egunik seinalagarriena. Urriaren 13an izango da aurtengoa, eta Ramon Azkue EAJko gudarien buruzagia eta Santoñan afusilatu zituzten beste guztiak omenduko dituzte. Bittor Erkiaga Euzko Gudarosteko lehendakariak eta Alipi Tudanka idazkariak, gudariak zer diren defenitu digute Gudari Egunaren atarian.
Dena den, zuzendaritza mantentzeak helburu bat du inportantea: urtean behin Gudari Eguna ospatu ahal izatea.
'Gudari' hitzak ez du itzulpenik, gudaria ez bait da soldadua. Soldaduak armada erregularreko partaideak dira, eta sariak eta medailak jasotzen dituzte. Guk ez genuen horrelakorik jaso, batzuk heroiak moduan ibili izanda ere. Batere uniformerik gabe borrokatu genuen, eskopeta eskuan eta besterik ez. Baina gerra bukatu bezain pronto, bakoitza bere lanera bueltatu zen ahal izan zuenak behintzat, parapetoetan borrokan aritu ginela ahaztuta.
Neretzat zer esan nahi duen galdetzen badidazu orduak eta orduak pasako genituzke horri buruz hizketan. Amaia liburuak azaltzen du gudariaren izaera, Altabizkarko kantuan. Hamalau urte nituela irakurri nuen.
Zer esango nizuke nik... Ba omen daude gaur egun tiroka dabiltzan batzuk, Askapen Armadakoak omen dira. Ba tiroka dabiltzan horiek Askapen armadako soldaduak izango dira, baina ez gudariak. Lehengoan, Santutxun ikusitako gauza batek sekulako grazia egin zidan. gudari deitzen diren hauek 36ko gerrako gudarien argazkiak jarri zituzten, 20 bat argazki, bat parapetoan, bestea disparatzen... Euzko Gudarosteak eta EAJk lagundutako liburuetatik ateratakoak. Ez zegoen bat ere argazkirik gudaria parapetoaren parean meza errezatzen. Kopiatu nahi baldin badigute, dena kopia dezatela. Ondradua naizela esateko ondradua behar dut izan denetarako. Gudari izateko garai hartako gudariaren araberakoa izan behar da, eta guk zerbitzatu genuena zerbitzatu. Ikusi izan ditut 'gudariak dira, ez terroristak' dioten kartelak... barre egin behar izaten duzu askotan.
Lehenik konpainiak sortu ziren, eta gero, urrian edo Konpainia horiek urrira bitartekoak alderdi politikoenak ziren gehienak, baina baziren nahasiak ere.
Hasieran konpainiak ginenean, eskupeta eta errebolberrak genituen. Baina urritik aurrera fusil txekiarrak, errusiarrak...
Ituren (Nafarroa), 1777. Erramun Joakin Sunbil (1755-1821) arotza Donamariako Joana Mari Ezpondarekin ezkondu zen. Ia 40 urte eman zituzten ezkonduta, Joana Mari 1806an hil zen arte. Eta tarte luze horretan, noizbait, Iturengo arotzak santu baten kobrezko estatua urtu omen zuen... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]
Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.
Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]
Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]
Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]
Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]
Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]
Hainbat talde "neonazik" azkenaldian Irunen zabaltzen ari dituzten mezuak salatu dituzte asteazkenean Harrera Sareak eta hainbat kolektibok herrian. Eskuin muturreko "auzo patruilak" antolatzen ari direla salatu dute, eta hauek jendearen jatorriaren arabera... [+]
Euskalgintzaren Kontseiluak deituta, Espainiako Auzitegi Gorenak joan den astean ebatzitako sententzia salatzeko prentsaurreko bateratua egin dute Bilbon. Sententzia "euskal gizartearen eta euskal erakundeen borondate demokratikoaren aurkako eraso zuzena" dela... [+]
Egun EH Bilduren esku dagoen udalak ia milioi bat euro itzuli beharko lioke foru erakundeari, duela hamairu urte, EAJ agintean zenean, diru-laguntza bat ez zelako behar bezala erabili, baizik eta iruzurra egiteko, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak berretsi duenez. Eskaerak erabat... [+]
Eusko Jaurlaritzako Ogasuneko Kontrol Ekonomikoko Bulegoak barne txosten bat egin zuen Ertzaintzak jaso dituen 300 BMWen esleipen kontratuaren hainbat baldintza kritikatzeko. Ezarritako baldintzak zehatzegiak eta murriztaileegiak zirela salatu du ogasunak, eta horrek enpresa... [+]
Bi aste barru hasiko diren hiriko jaietan txosna jartzen utzi ez dietela salatzeko kanpaldia egin nahi zuten Gasteizko GKSk eta Etxebizitza Sindikatu Sozialistak, Andre Maria Zuriaren plazan. 20:30ak aldera, ertzainak oldartu egin dira kanpaldian zeudenen aurka, eta bi... [+]
Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]
Jarduera ekonomikoak sinplifikatzeko eta lehiakortasuna indartzeko aitzakiarekin, Europa mailan baita Europar Batasuneko hainbat estatutan ere, klima, ingurunea eta giza osasuna kaltetuko dituzten legeak biderkatzen ari dira 2024tik, askotan interes pribatuen lobbyen eraginpean... [+]