"Nortasunik gabeko polilika honekinPSOEren eskuetan galduko da EE"


1990ko martxoaren 04an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Juan Sanchez Vallejorekin elkarrizketan.
Juan Sanchez Vallejo, Eibarko EEko zinegotzi ohia
"Nortasunik gabeko polilika honekinPSOEren eskuetan galduko da EE"
Ez du bere burua abertzaletzat jotzen baina Euskal Herriak merezi dion errespeteak autodeterminazio eskubidea indarrean jartzeko beharra dagoela esatera bultzatzen dio. Juan Sanchez Vallejo 10 urte egin ditu Euskadiko Ezkerran, aitortu digunez, alderdi ezkertiar bezala porrot egin ondoren, alderdi uztera-behartua sentitu delarik, Izquierda Unida-ra paseaz.
ARGIA.–PCE utzi eta 80an Euskadiko Ezkerrako militante egiten zara. Zerk bultzatu zintuen aldaketa horretara?
Juan Sanchez Vallejo.-80eko udaberrian sartu nintzen Euskadiko Ezkerran, bai, batez ere, PCE/EPKk indar gutxi zuelako eta EE Euskadiko ezkerra marxista zuzentzeko konpromezua erakusten ari zela uste nuelako. Nik erabaki hau hartu bezain laister, kasualitatez agian, EPK eta EE ren arteko hurbilpena burutu zen. porrot egindako fusioa gainera, EPKk pentsatu ez zuen bezala siglak galdu bait zituen.
A.–Garai hartan EEk beste alderdietako militanteak ere beregatu zituen.
J.S.V.–Bai, gehienak ESElkoak ziren, baina LKI eta EMKkoak ere EEn sartu ziren: Gu denok Ezkerra sendo baten itxaropenez sartu ginen.
A.-EEren bilakaera oso gertutik ezagutu duzu. Hasieratik hona zein nolako aldaketa nabermenduko zenuke?
J.S.V.-82en Euskadiko Ezkerraren Batzarre Eratzailea egin zen, lehenagotik koalizio gisa funtzionatzen bait zuen, ELA, independienteak eta abarrekin. Hau onela, Kepa Aulestia 84-85ean zuzendaritza politikora iristen da eta aldaketak berehala hasten dira nabarmentzen; jarrera instituzionalistago batez agertzen da, hau da, EEk ez du Euskadin gertatzen ari den funtzionamendu demokratiko honi buruz jarrera kritikorik agertzen, Instituzioetan gobernatzeko egarria bait dago baina botoemaleen %lOa izanik asmo horiekin aritzea, nahiz alderdi jatorra izan, gehiegizkoa iruditzen zait. Gainera, gobernatze nahi hau kontsentsuaren izenean egin nahi da, Kepak edota Bilizar TTipiaren (BT) edozein adierazpenak beti kontsentsu hitza jasotzen duen bezalaxe.
Baina abertzale eta ez abertzale, sozialistak eta komunistekin alderdi bat egin nahi duenak nortasun zentzu garbiak eduki behar ditu, eduki eta gizarteari igortzen jakin izan. Eta ez dute horrelakorik egiten, politika instituzionala soilik–oso garrantzitsutzat jotzen dudan arren–egiten da, mezua inondik agertzen ez delarik. Are gehiago, EEren botoemale izan ala ez, edota EEko militanteari bere alderdiaren mezuaz galdetzen badiogu, ezin izango digu mezu zehatzik eman. EEk darabilen kontsentsu hitzak bere mezua zeharo iluntzen du.
A.– Kontsentsuaren izenean indar metaketaren bila dabil Kepa Aulestiaren alderdia?
J.S.V.–Nik baietz esango nuke. Lehen esan bezala, militanteen artean ere mezu garbirik ez badago eta botoen kopurua hain urria izanik, alderdi ezkertiar batek ezin dezake politika sistematika hori aurrera eraman, oker jokatzen ari direla uste dut. Beste egoera batean eta hainbat gairen aurrean, biolentziaren kasuan adibidez, kontsentsua beharrezkoa da, baina sistematikoki erabiltzea...
A.–Eta gizartean murgildu den alderditzat duzu?
J.S.V.–Uhin sozialaren barnean Ezkerraren behar handiena duen langileriarengana ez da iritsi, ez langabetu, gazte, ez eta langile soilengana; EE ertain mailara zuzendua dago, lanbide liberalak dituztenei zuzendu zaie bereziki, maisu-maistra, abokatu, perito... jende moeta honi.
A.–Zuk Eibarko EE uztea lokal mailako arazotzat hartu behar dugu, edota orokorrago har daitekeen arazo baten aurrean gaude?
J.S.V.–Arazoa orokorra da, jakin badakit Bizkaian militante hainbatek alderdia utzi egin dutela, Irun aldean ere bai, baina Eibarko arazoa indartsu agertu da Euskadiko Ezkerra ez bait dago egituratua, ez da inoiz egituratua egon. Ez egoteatik ez dago udal konfederakunderik ere, zeinak komite lokala eta udal mailako egiturak koordinatuko lituzkeen.
Eibarko militantea erabilia sentitzen da diru kuotak ordaintzeko eta afitxak ormetan pegatzeko daude, ez beste edozertarako. Ez dago barne detaterik, adibide gisa: EEren Eibarko udal politika kritikatuz gero, zure egoera berehala okertuz doa. Eibarren debaterik ez dagoenez Herrialdeko egituretara jo eta bazterieta jasaten duzu, ez dizute alderdiaren karneta puskatzen, ez zaituzte alderditik kanporatzen. baztertzearekin, marginalizatzearekin aski dute, eta nik ere bai.
Euskadiko Ezkerrak irudia asko zaintzen du, gehiegi. Mezua baino itxura gordetzen duen alderdia da. Eta barne debaterik ez dagoenez baseek ez dute erabakirik hartzen, itxura gordetzen da, gaia edo arazo puntualak erabakitzeko alderdi mailako erreferendum-ak egingo dituztela erabaki omen dutela adierazi da. Konstituzioa onartu zutenean haserre asko egon zen, ez onartu zelako, egin zen moduarengatik baizik. Alderdi barneko praktika demokratikoa berma dezakeen egituraketarik ez dago Eusakdiko Ezkerran.
A.–Eta hau horrela bada, zein etorkizun du?
J.S.V.–Euskadiko Ezkerraren zuzendaritzak prestakuniza politito izugarria dauka, BTan laborategi politika egiten da, elite eztabaida azken finean, baina duen mezu ilunarekin eta duen egituraketa ezarekin kontraesanak erraz sor dakizkioke. EEko askok bileretara joateko aholkua eman diezagukete baina nola joan BTren kontrako eritzirik agertu bezain laister baztertzen bagaituzte? Hortxe amaitzen da eztabaida.
A.–Eztabaidaren beldur dira?
J.S.V.–Bai, beldur dira, eta ondorioz, militanteak, hasperenta eta aspertuz, eztabaidari muzin egiten dio azkenean.
A.– Eztabaida handia sortu duen gaia Irurtzun Andoain autobidearena da. EE kontrako eritzirk aldekora pasa da. Nolatan aldaketa hau?
J.S.V.–Hori oso erraza da ulertzen. Gipuzkoako Diputazio gobernatu nahi duzunean ez dago beste irteerarik. Orain 3 urte, PSOE-EA-EE paktua posible zitekeen garaian, Eibarren bertan buruturiko Batzarre Nazional batean batzuk honelako paktuekin sor zitezkeen kontraesanak iragarri genituen. EArekin gobernatuko dugula? Oso ondo, baina ordaina militanteon kontraesan asko irenstearekin egin da. Botere goseak guztia justifikatzen du alderdi honetan.
A.–Eta botere gose honek nora eraman dezake EE?
J.S.V.–Botere gose guztiak eramaten duen tokira: nortasuna galtzera eta alderdi bezala desagerketara.
A.–PSOEren barruan gal daiteke?
J.S.V.–Hori denon buruan dagoen kontua da. PSOEren eta EEren sektore garrantzitsu batzu horren aldekoak dira eta alderdi biotako buruzagi zenbait hau bultzatzen ari dira. Epe ertain batean gertatuko da, egitura eta bata bestetik urruntzen dituzten arazo politikoak leuntzen dituzten heinean. Nortasunik gabeko politika honekin EE PSOEren eskuetan galduko da.
A.– Nola irakurtzen duzu Estaban Egurenek PSOEra alde egitea?
J.S.V.–Aspalti utzia zeukan politita aktiboa. Bere izaera eta politika egiteko moduagatik ulergarria da, PSOEko gizon potentziala zelako gainera. Berez pragmatikoa da, pragmatiko posibilista.
A.-Eta legokeen utsunea Izquierda Unida-k (IU) bete lezake?
J.S.V.-Guk apal jokatu nahi dugu, badakigu zein indar dugun eta horren arabera lan egin beharra dago. Hemen, Euskadin, ez dugu indar handiegirik, gainera gu ez gara abertzaleak, ikuspegi estatalista bat dugu, Euskadi Estatu espainiarraren barnean kokatzen den komunitatea bat bezala hartzen dugu. Hori bai, zera azpimarratu nahi dut, autodeterminazio eskubidea bezalako eskubidearen aurrean, nazioarte mallan ere ezagutzen dena, Euskadik aldeko jarrera badu indarrean jarri behar da, inongo beldurrik gabe.
A.– Estatu espainiarrean dagoen markoa aldatu egin beharko lizateke?
J.S.V.–Eskubide hau indarrean jartzeko? Nazioarte mailan ezatutua badago, indarrean jartzeko behar den guztia altatu behar da. Estatu demokratiko batean bizi bagara eskubide hau indarrean jar dezaten beldur ezin da izan, bestela hain demokrata ez da. Demokrata batek ezin dio demokrazioari beldur izan.
Eskubide hau ez da jaio eztabaidatua izateko eta indargabetzeko, indarrean jartzeko baizik.
A.–Zentzu batean PSOE, PP... Euskal Herriak eskubide hau indarrean jartzeko eskubidearen kontra mintzatu diren guztien demokrazia zalantzan ipintzen duzu, hau da, Estatu espainiarra gobernatzen dutenena.
J.S.V.– Eskubidea indarrean jartzeko tresnak eta mekanismoak zehaztu behar dira eta Euskadik nahi batu, utzi egin behar zaio. Berak erabakiko du independentzia, konfederazioa, edo zer nahi duen. Independizatzeko aukera bat da, ez bakarra. Euskal Herria heldua denez erabakia berea da, autodeterminazioa indarrean jartzeko eskubidea ezin dio inork ukatu.
Ni konfederazioaren aurrekoa naiz, hala ere.
XABIER LEKUONA.

Juan Sanchez Vallejo, EEko zinegotzi ohia, egun izquierda Unida-ko militantea.
Etorkizun beltza iregartzen dio Juan Sanchez Vallejo-k EEri, bertan egin dituen 10 urteetako esperientziak IUra pasatzeko aholkua eman diolarik.
Kritika gogorrak jaurtikitzen ditu sikiatra eibartar honek Euskadiko Ezkerraren kontra.
10-12

GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakEE
PertsonaiazSANCHEZ4
EgileezLEKUONA6Politika

Azkenak
Iturengo arotza eta arte birziklatua

Ituren (Nafarroa), 1777. Erramun Joakin Sunbil (1755-1821) arotza Donamariako Joana Mari Ezpondarekin ezkondu zen. Ia 40 urte eman zituzten ezkonduta, Joana Mari 1806an hil zen arte. Eta tarte luze horretan, noizbait, Iturengo arotzak santu baten kobrezko estatua urtu omen zuen... [+]


2025-07-25 | Julen Orbea
Bilbon euskara jira ta Bira

Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]


Honezkero, hemen dago beherakada

Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.

Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]


2025-07-25 | Ana Morales
Esan barik ez doalako

Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]


Gizon heterosexualak eta literatura feminista: hausnarketa bat

Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]


Auzolanean ikastola eraiki!

Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]


Amasa-Villabonako EH Bilduri erantzuna

Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]


Irunen eskuin muturreko “auzo patruilak” sortu dituztela salatu dute

Hainbat talde "neonazik" azkenaldian Irunen zabaltzen ari dituzten mezuak salatu dituzte asteazkenean Harrera Sareak eta hainbat kolektibok herrian. Eskuin muturreko "auzo patruilak" antolatzen ari direla salatu dute, eta hauek jendearen jatorriaren arabera... [+]


Udal legearen kontrako epai euskarafoboa
Euskararen aurkako erasoa salatu dute 200 alkate eta udal ordezkarik, eta hizkuntza bultzatzeko konpromisoa berretsi

Euskalgintzaren Kontseiluak deituta, Espainiako Auzitegi Gorenak joan den astean ebatzitako sententzia salatzeko prentsaurreko bateratua egin dute Bilbon. Sententzia "euskal gizartearen eta euskal erakundeen borondate demokratikoaren aurkako eraso zuzena" dela... [+]


Alonsotegiko Udalari dirua itzultzeko eskatu dio Bizkaiko Aldundiak, iruzurra egin zenetik hamairu urtera

Egun EH Bilduren esku dagoen udalak ia milioi bat euro itzuli beharko lioke foru erakundeari, duela hamairu urte, EAJ agintean zenean, diru-laguntza bat ez zelako behar bezala erabili, baizik eta iruzurra egiteko, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak berretsi duenez. Eskaerak erabat... [+]


Ertzaintzaren 300 BMW ibilgailuen erosketan irregulartasun posibleak salatu zituen barne txosten batek

Eusko Jaurlaritzako Ogasuneko Kontrol Ekonomikoko Bulegoak barne txosten bat egin zuen Ertzaintzak jaso dituen 300 BMWen esleipen kontratuaren hainbat baldintza kritikatzeko. Ezarritako baldintzak zehatzegiak eta murriztaileegiak zirela salatu du ogasunak, eta horrek enpresa... [+]


Txosnetako “beto politikoaren” aurkako GKSren kanpaldiaren kontra oldartu eta lau pertsona atxilotu ditu Poliziak Gasteizen

Bi aste barru hasiko diren hiriko jaietan txosna jartzen utzi ez dietela salatzeko kanpaldia egin nahi zuten Gasteizko GKSk eta Etxebizitza Sindikatu Sozialistak, Andre Maria Zuriaren plazan. 20:30ak aldera, ertzainak oldartu egin dira kanpaldian zeudenen aurka, eta bi... [+]


Lotsa sentitzen dut giza generoko kide izateagatik

Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]


2025-07-24 | Nicolas Goñi
Europan, oraingo sinplifikazioaren izenean, biharko bizitzak kaltetuko dira

Jarduera ekonomikoak sinplifikatzeko eta lehiakortasuna indartzeko aitzakiarekin, Europa mailan baita Europar Batasuneko hainbat estatutan ere, klima, ingurunea eta giza osasuna kaltetuko dituzten legeak biderkatzen ari dira 2024tik, askotan interes pribatuen lobbyen eraginpean... [+]


Eguneraketa berriak daude