Isidro Larrañaga: "Akordeoia etorkizuneko musika tresna da"


1989ko abenduaren 10an
Tolosako Akordeoi Orkestakoekin elkarrizketa.

TOLOSAKO AKORDEOI ORKESTAK LEHEN SARIA MUTZIG-EN
Isidro Larrañaga: "Akordeoia etorkizuneko musika tresna da"
Isidro Larrañagak zuzentzen duen Tolosako Akordeoi Orkesta Europako lehiaketa garrantzitsuenetakoan izan da, Mutzig-en. Bere mailan, gorena orkesten artean, lehen saria lortu du. Bestalde, bere bi partaidek bakarlarien mailan sari onak lortu dituzte.
Akordeoilari eta musikari hauen esperientzia eta arazoak ezagutzearren, beraiengana hurbildu gara elkarrizketa hau egitera. Orkestako Ixitxo eta Juanmarekin aritu gara hizketan.
ARGIA.–Hasteko, taldea noiz, nola, nortzuk osatu duzuen esan ezazue.
I.LARRAÑAGA.–Taldea bere zuzendariak sortu zuen. Isidro Larrañaga akordeoilaria izan da beti eta akordeoia erakusten urte asko daramatza. Bere ikasleekin orkesta bat prestatzea pentsatu zuen. Lehenengo aldiz Tolosan "Kilometroak" izan zenean elkartu ginen, 1980ean. Baina hortik aurrera serioago hasi ginen. Kalejirak egitetik musika klasikoa eta gauza serioagoak egitera pasa behar zela ikusten genuen. Orain 32 akordeoilarik osatzen dugu orkesta, gazteak gara denok, gazteenak hamabost urte ditu eta zaharrenak hogeita bederatzi.
A.–Orkestan jende berria sartzeko, zein bide jarraitzen duzue?
I.L.–Denak Isidro Musika Eskolako ikasleak dira. kontserbatorioko goi mailetan dabiltzanak. Askok karrerako ikasturte guztiak gaindituta dituzte. Irakasleak nabarmentzen diren ikasleak aukeratzen ditu orkestarako, esperientzia duen jendea da.
A.–Orain arte, zer egin duzue, non ibili zarete?
I.L.–Hemen ez dago lehiaketarik, eta saioak eskaintzen ibili gara. Tolosan, Gipuzkoan eta Euskal Herri osoan zehar ibili gara. Telebistan ere izan gara: TVEko "Gente joven" eta "Por la mañana" programetan eta ETBko "Iñigo en directo" telesaioan. Parisen ere jira bat egin genuen.
A.–Eta Mutzig-eko Lehiaketa iritsi zen. Nondik sortu zen hara joateko asmoa?
I.L.–Zuzendariak buruan zuen gauza bat zen. Orkestaren maila neurtu nahi zuen, froga bat egin nahi zuen. Kategori desberdinak zeuden lehiaketan, orkestaren artean hiru, eta zuzendariak goreneko mailan parte hartzea erabaki zuen. Sailkapena jo behar diren obren zailtasunaren arabera dihoa. Gure mailan, Antonin Dvorak-en "Danzas Eslavas n° 10" zen beharrezkoa eta Wolfgang Jacobi-ren "Suite symphonique" guk aukeratu genuena.
A.–Nolako esperientzia izan da?
I.L.–Joan eta lehendabizikoak izan ginen jotzen, besteen-inongo erreferentziarik gabe jo genuen. Gero beste orkestak ikusita, ez genuela inongo erridikulorik egin konturatu ginen, batzuek uste zuten bezala. Denak jugoslabiarren zai zeuden, haiek ziren faboritoak. Ondo jo zuten, obra oso zaila aukeratu zuten, baina haien tamainan geundela konturatu ginen. Lasaitu egin ginen gure helburua beteta zegoelako. Gero jakin genuen epaimahaikoen bidez, derrigorrezko obra guk bezain ondo inork ez zuela jo.
A.–Orkestako bi akordeoilari bakarkako lehian ere aritu ziren.
I.L.–Bai, eta oso ondo gainera. Xabier Zubeldiak bajo kromatikoen erdiko mailan lehen saria eskuratu zuen, eta Martin Zubeldiak bajo kromatikoen goiko mailan zilarrezko domina. Hogeita hamalau kategori zeuden guztira adinaren arabera, eta adin bakoitzean, lauzpabost maila. Ohorezko mailetan sobietarrrek irabazi zituzten sari guztiak, hauek dira hoberenak, baina ez zuten orkesta mailan parte hartu. Kontutan hartu behar da gure bakarlari hauek egunean gehienez hiruna ordu entsaiatzen dutela lehiaketa garaian, eta sobietarrak, berriz, profesionalak direla, hortara erabat dedikatuak.
A.–Honelako orkesta batek arazoak ere izango ditu: entsaio tokia, dirua, partiturak...
I.L.–Aspektu tekniko garrantzitsuena paper egokien falta da. Euskal musikarekin hasi ginen, Guridi etabar. Baina ez dago ezer akordeoi orkestarako. Musika bandarako paperak egokitzen hasi behar izan genuen, transkribatzen. Orkestak bost ahots, bajoa eta perkusioa ditu eta horientzat paperak egin behar dira.
A.–Zein dira zuen diru iturriak?
I.L.–Beno, ez dugu ezer kobratzen, musiko bakoitzak esan nahi dugu. Subentziorik ez dugu. Saioetan, zozketekin, guk jarritako kuotekin betetzen dugu aurrekontua. Dirua materialean joaten da: perkusio, tresnak, jantziak,... Lehiaketa hontara joateko bidaiarako dirua guk jarri dugu. Hango saria ez zen dirua, baina aktuazio gehiago izatea espero dugu honi esker.
A.–Zer mugimendu dago Euskal Herrian akordeoi orkesten artean?
I.L.–Akordeoilari onak izan dira beti. Baina orkesta asko ez dago: Beasainen, Bilbon, Donostian, Lasarten, Iruñean, Hondarrabian (azken bi hauek Mutzig-eko lehiaketan zan dira), e.a. Iparraldean ohitura edo tradizio handia dago. Gipuzkoan Akordeoiaren Konfederazio bat dago, baina orkesta mailan ez dugu ezer egiten, zoritxarrez.
A.–Zuzendariaz zerbait esan ezazue.
I.L.–Bere bizimodua akordeoia izan da. Honetara dedikatu da. Tolosako kontserbatorioan ikasi zuen Eduardo Mokoroarekin eta gero bere kasa. Karnet profesionala atera zuen eta klaseak ematen hasi zen aspaldi. Frantzian ere ibilia da orkesta batzuetan. Zuzendari bezala gurekin hasi zen, bere ikasleekin. Goi mailako ikasleak atera ditu.
JOXEMI SAIZAR
50


GaiezKulturaMusikaMusika klasOrkestrakuzendariak
GaiezKulturaMusikaMusika klasPertsonak
PertsonaiazLARRAÑAGA8
EgileezSAIZAR2Kultura

Azkenak
2024-04-30 | ARGIA
Netanyahuk dio Rafah inbadituko dutela su-eten akordioa "egon zein ez egon”

34.000 palestinar baino gehiago hil ditu Israelek urriaren 7az geroztik Palestinan, eta beste milaka dira desagerturik edota larri kolpaturik. Jarraipena egiten ari gara.


Netanyahuk dio Rafah inbadituko dutela su-eten akordioa "egon zein ez egon”

Israelek 40 eguneko su-etena eta preso trukea eskaini dio Gazari, baina akordioa lortu edo ez Rafah inbadituko dutela adierazi du Netanyahu lehen ministroak. AEBk eta Erresuma Batuak Hamas presionatzen ari dira Israelen eskaintza onar dezan. Astelehenean 47 palestinar hil zituen... [+]


2024-04-30 | ARGIA
Hil egin da Artzentalesen zauritu zen basogintzako langilea

Langilea larri zauritu zen apirilaren 24an, eta astelehenean, hilak 29, hil da. 22 urte zituen eta sektorean bi hilabete soilik zeramatzan lanean. 2024 urtean hildako 22. langilea da.


2024-04-30 | ARGIA
Eneko Bidegainen 'Bichta éder' eleberriak jaso du 111 Akademiaren Saria

Karmele Jaioren Maitasun kapitala-rekin lehiatu da finalean. 2023ko “libururik gogokoen” izendatu dute Bidegainen “bihurgune askotako” thriller politikoa 111 Akademia osatzen duten literaturazaleek.


Eguneraketa berriak daude