Pako Aristi: "Prosa ezin hirira ekarri, erruralak dituk buruan ditudaneskemak"

1989ko uztailaren 16an

Pako Aristiti elkarrizketa.

"IRAILEKO IPUIN ETA POEMAK" KALERATU ELKAR-EKIN
Pako Aristi: "Prosa ezin hirira ekarri, erruralak dituk buruan ditudan eskemak"
Ipuinak ezagutzen genizkion Pakori, baina ez poesiarik. Bere liburu argitaratu berrian bietarik aurkitu dugu: ipuinak Pako Aristiren sinadurapean, eta poemak Sara Balasky heteronimoaren lumatik. Orain sei hilabete hasi omen zuen idazten eta udan osotu.
Pakorengandik hirugarren nobela esperoko zuen agian literatur zaletuak. Ipuinak dira ordea "Iraileko" hauetan dakartzanak, mahukapetik sorpresa eta guzti gainera, poemak ere tartekatu bait ditu heteronimo baten eskutik.
"Bat edo beste bai, baina lehendik ez nian poemarik probatu. Nik ez nekien poeta bat nuenik barruan. Poemak ez dituk oso landuak, a-golpe-de-riñon esaten den moduan eginak baizik, momentu gogor batzutan botatakoak".
Liburuaren egituran poemek zazpi ipuinen kontrapuntu gisan jokatzen dute, amodioa eta desamodioa gaitzat dutela, narratibak herri giroa du ingurune eta hirikoak edo ditugu poemak.
"Piskat ikusi nian ipuinetan zenbait gauza adierazi nahi nuela, baina beti zerbait ahaztu izan banu bezala. Orduan, holako puzzle batean hutsune batzuk beteko balira bezala datoz poemak. Eta kontrapuntu eginaz akaso".
Errurala narratiba eta hirikoa poesia
Pakoren ustez, liburu honetan narratiba eta poesia elkar konplementatzera datoz.
"Bi alderdi opuestoak nola konplementatzen diren esaten duk ba. Bikote askotan ikusten diagu bi pertsona oso desberdinak maiteminduta: bata altua eta bestea txikia, bata polita bestea zatarra, lodia eta mehea. Nolabaiteko sinbiosi bat, esango niake".
Ostera, galdetu nahi izan genion, noski, ea zergatik girotu dituen hain zuzen mundu erruralean ipuinak eta hirian poemak.
"Saio batzu kenduta, nola poesiak azken urteotan naturaren mundua jaso duen batik bat, eta nola nik kontra egiteko joera piskat badudan, ba poema urbanoak eta sortu nahi izan diat, nahiz eta barrutik horrela atera zaidan bestalde. Prosan igual pausua emana dago urbanotasun hori hartzeko... eta hala ere poesian errazago portunatu zaidak: Eta fletxa txiki batzuk bezala atera dituk".
Prosa idaztean ingurugiro erruralerako joera ezaguna da dena den Pako Aristigan,
"herri txikietako bizitza, esaldi pausatu eta luzeagoak. Donostian idatzi nizkian, baina herrira joan nauk. Ezin, ezin ekarri prosa. Horiek dituk buruan dauden eskemak, eta ez zegok aldatzerik hain bizkor".
Desamodioa gai duela, bihozpera agertu zen idazlea ere liburuaren aurkezpenean. Woody Allen-en September filmea gogorarazi digula aipatu genion.
"Ba begira, liburua pelikula ikusi baino lehenago pentsatua bazegoen ere, pelikula ikusi nuenean bururatu zitzaidan liburuari ere September deitzea. Horregatik gero "Iraileko ipuin eta poemak".
Nobela gordeta, gorputz hartzen
Ipuinak idazten ari zela entzuna genuen, eta guk pentsatu nobelarako zubia eraikitzen ziharduela Pakok.
"Ba nobela hor zegok, lehen bertsio amaitu batean. Gordeta, aparkatua zeukeat kutxa handi baten barruan sartua. 300 orrialde dituk eta urtebete edukiko diat han. Prosa urbanoaren intento bat baziok hor, etortzen duk hirira bai, baina oso seguru ez nengoenez, nahiago izan diat datorren udaberrian irakurri eta ea ze inpresio egiten didan".
Hemendik aurrerako asmoak bidaiatzekoak ditu. Cubara abiatuko omen da. Eta handik etorrita, motorra hartu eta penintsulari bira emango kostatik barrena.
"Jack Kerouac-en "On the Road" irakurri nian eta badakik, holako zerbait sartu zaidak".
GORKA ARRESE
Datorren urtean nobelari helduko dio. Bere prosa hirira ekartzen saiatuko omen da orduan.
60

GaiezKulturaArgitalgintArgitalpenaLiburuakLiteratur l
GaiezKulturaLiteraturaArgitalpenaPoesia
GaiezKulturaLiteraturaIdazleakARISTI1
PertsonaiazARISTI1
EgileezARRESE1Kultura

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Ertzaintzak herritar bati Irunen egindako erasoak haserrea eragin du

Lander Arbelaitz Mitxelena

54 urteko espetxe eskaera sei pertsonarentzat presoen ongi etorriak antolatzea egotzita

Xabier Letona Biteri

"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

Euskal Irratiak

Efemeridea: Joxepa Antoni Aranberri ‘Xenpelar’ bertsolariak neskazaharrren defentsan bertso sorta argitaratu zuen

ARGIA

Israel ahulduta eta Iran boterea hartuta

Asier Blas Mendoza

"Nire burua duela 20 urte bezain indartsu ikusten dut"

Euskalerria irratia | Miren Mindegia

Azkenak

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

Koopfabrika

Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]

2024-05-12 | Nerea Menor

Ghayath Almadhoun

"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]

2024-05-12 | Estitxu Eizagirre

Amillubiren festa maiatzaren 11n

Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]

2024-05-12 | Amets Aranguren Arrieta

Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua

Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]

Eguneraketa berriak daude