Mari Puri Herrero: "Pinturaren mundua, ezinezkoen mundua da"

1986ko azaroaren 23an

Mari Puri Herrero pintoreari elkarrizketa
Bilboko Arte Ederretako Museoan erakusketa interesgarria azaldu du
Mari Puri Herrero: "Pinturaren mundua, ezinezkoen mundua da"
Bilboko Museoan obra handi, lilurakorra eta deskortzertantea ikusi ondoren, oraindik handingoa eta lilurakorragoa iruditu zaigu Mari Puri Herrero.
Apal apala eta argia, eguneroko arazo sozialaz kezkatua, sensibilitate eta indar handiz azaltzen ditu bere kezka horiek koadroetan, gai obsesibo eta konstanteak errepikatuz, etengabeki ideia berberei jira-birak emanez. Aitortu behar dugu Mari Puri Herreroren obrak harrapatu gaituela, baina bere pinturek baino, beraien atzean susma daitekeen pertsona interesgarriak. Kosmobisio ironikoa duen pertsona da, eta aldi berean, baikorra. fetitxista bitala.
A.– Zure kondroekin batera milaka paper, zati, eta errekorte marrazturik jarri dira erakusgarri Museoko erakusketan. Koadro baten lau alboen artean mugatuta sentitzen duzu zure burua?
M.P.H.–Ez, baina hori da nik gauzak egiteko daukadan modua. Koadro bat pintatzen dudan bakoitzean beti ditut inguruan papertxoak eta horietan ere apunteak egiten ditut. Eta normalean beti nago irudiak egiten, edo zerbait marrazten. Eskolan nengoela luburuetako marjenetan marrazten nuen, eta orduan ere gutxitan hartzen nuen orri oso bat nire irudia egiteko. Poltsikoan daukadan edozein paperetan, edo kutxazain automoatikoko erresguardoetan ere marrazten dut.
A.–Zure papertxo eta "sekretu" guzti horiek erakustea ez da nolabaiteko "strip-tease"a egitea?
M.P.H.–Beharbada bai, baina oso pozik nago hau egiteko aukera eduki dudalako. Pintura eginez gain, niri pintura gustatu egiten zait, eta erakusketa bat ikusten dudanean beti interesatu izan zait obra baten inguruan dagoen mundu guzti hori, normalean ikusten ez dena. Nire kasuan ez da egon asmo exhibisionistarik. Azaldu nahi nuen, nolabait, obra bat ez dela bakarrik koadroa, baizik eta denbora osoan bueltaka dabilen ideia hori, eta papertxo horien bidez azaltzen dut.
A.–Horixe da koadro bat egiteko daukazun metodoa, lehenago paperean egin eta gero koadro handian?
M.P.H.–Ez, hori ere ez da. Nik ez dut honelako metodorik. Batzutan lienzoa egiten dut lehenago, eta gero paperetan zerbait. Izan daiteke gainera olioa egitea, ideia berberakin grabatua edo akuarela, eta urte batzu beranduago tinta txinatarraz.
A.–Horrek esan nahi du gai berbera garai desberdinetan egin dezakezula?
M.P.H.–Bai, eta hori nahiko kuriosoa da. Gai berbera errepikatu daiteke hainbat alditan, eta urte batzutako diferentziaz. Horretan nik uste dut ez dudala eboluzio lineala segitzen, zirkuluak ematen dituen eboluzioa baizik. Beti nabil gai eta teknikekin bueltaka, arranoaren moduan, planeatzen. Eta gainera aldaketak ere ez dira oso handiak. Esaterako, hurakanaren gaia. Urtero, urrian edo, hurakan bat datorrela agertzen da prentsan. Gero agian ezer ez da gertatzen, baina pintatzerakoan niri gaia suertatzen zait.
A.–Eguneroko gertaerek, gertsera sozialek, eraginik badute zare pinturan?
M.P.H.–Jakina, zalantzarik ez dago. Nahiz eta eman ez, hori elikadura espirituala da. Egunero jasotzen ditugun berri horiek hartu eta filtratzen ditugu. Niri gustatzen zait gauzak datozen moduan ez hartzea; ezta refusatzea ere, baina horren inguruan, nire baruari galdera egitea gustatzen zait. Heltzen zaizkigun berriak beti dira alarmistak, eta gero igual gauzak ez dira horrela gertatzen. Baina nik uste dut gauza guztiek beti zergatiren bati erantzuten diotela.
A.–Zure pinturan gai konstante, agian obsesibo batzu, agertzen dira, esaterako bazkalordua eta bazkalondoa, aiztoa, txoria, arrano eta usoa, ura...
M.P.H.–Bai egia da. Batzutan zerbaitekin obsesionatu egiten naiz, ez da obsesio peioratiboa, baina bai kuriositatea probokatzen didana, edo intriga edo interesa. Eta bai, agian gai konstanteena, pintatzen hasi nintzenetik, hori da: jendea mahai baten inguruan, jaten.
Erakusketa agertzen den koadro hori amets baten isladapena da. Ezer ez da gertatzen ametsean, bakarrik hori, jendea jaten. Koadroa egiteko naturaletik apunteak hartu nituen, uste dudalako amets eta errealitatearen artean ez dagoela diferentzia handirik. Eta gero koadroa egiten hasi nintzenean, gauza bat deskubritu nuen, ametsa ez dela, errealitatea baizik, beti mahai baten aurrean gaudela, hau da, gu mahai batetan jarrita bizi garela, edo jaten, edo lanean, kartetan jokatzen, berbetan... Lagun batekin geratzen garenean taberna batetan, beti mahai baten inguruan batzen gara.
Honela ere zera deskubritu nuen, jende batzuri, behin adin batetara helduz gero, mahai baten forma geratzen zaiola, eta kaletik dabilenean, mahaiaren forma susma dakiokeela: lepoa okertuta, gorputza aurrerantz...
A.–Zenolako gauzek bultzatzen zaituzte pintatzera? Nola sortzen zaizkizu kuriositate horiek?
M.P.H.–Interes pertsonala da. Ni ez naiz batere teorikoa, ezertarako ere. Teoriak gauzei korse bat ipintzen die. Hori ere izan daiteke nire kontraesana. Orain gutxi lagun batek esaten zidan niretzat gauzak existitzen ez direla definitzen ez baditudan artean, ez dakit egia den, baina definizioei buruz eritzi bat eman behar badut, nik korseak direna esango nuke. Nik nahiago dut nire papertxoak erabiltzea, gauzei modu natural batez hurbiltzeko. Intuizioa da, gai batetiko gogoa...
A.–Beraz, zure obrari "ismo" etiketa jartzea pentsaezina iruditzen zaizu, edo gorrotogarria, ezta?
M.P.H.–Bai, bai. Hori ez nuke egingo. Fernando Huici-k nire programan egiten duen fronteren azalpena oso egokia iruditzen zait: mugak permeableak direla, eta barnean gordetzen dutena hain zuzen, beraien baieztapen eta ukapenaren nahastetik sortzen da. Batzutan gure artean elkar ulertzeko, gauzei izena ipini behar diegu, eta zentzu honetan definizioez baliatzen gara, baina beti dira oso erlatiboak, bi ahotako ezpatak.
A.–Gauzekiko duzun kuriositate hori teknika eta materiale berriekin ere agertzen zaizula ematen du.
M.P.H.–Bai, materiale berriek asko esaten didate. Pinturaren mundua beti inposibleen mundua iruditu zait, ezinezkoen mundua. Hasteko, gauzak diren moduan, edo izan daitezkeen moduan edo imajinatu nahi ditugun moduan erakusten ditugulako, modu disparatuez edo ez. Eta bestaldetik, gure hizkuntza piktorikoa dago, materialea, edo plastikoa. Hau da, alde batetik gauza inmaterialeenak errepresentatzen ditugu (ideiak, desioak...), eta beste alde batetik, hori egiteko gauza materialenez baliatzen gara (olio, ura, pigmentoak... azken batetan lurra). Beraz mundu ezinezkoen artean mugitzen gara.
Batzutan, olioaz tratatzen ari naizen gai bat, eta ataskatuz gero, akuarelaz egiten dut, eta urak berak beste bide batzutatik eramaten nau. Horrek asko esaten dit. Edo grabatuak ere, aldrebes landu behar delako, eta gainera tinta eta azidoekin... Materia funtsezkoa da.
A.–Koadro batzutana collage-ra egin duzu, erliebea eta hainbat gauza sartuz: saskia, igeltzozko eskua, egunkariak, ikatz zatiak. Guzti horiek azken garaikoak dira?
M.P.H.–Ez, lehen egiten nituen, eta orain, eta beste batzutan tartean ere. Lehen esan dudanez, ez dut eboluzio lineal eta argia segitzen. Gai bat hartzen dut, gero utzi, eta handik urte batzutara berriro hartzen dut gai berbera. Agian, denboraldi luzea hartuta, bai susma liteke eboluzio bat, baina ez dut uste argi esan daitekeenik.
A.–Zure koadro batzuk amaitu gabekoak direlako inpresioa ematen dute.
M.P.H.–Nik uste dut koadro bat inoiz ere ez dela amaitzen. Posturak dituzte, pertsonek bezala. Koadro bat amaitutzat ematea zera da, momentu konkretu batetan postura batez uztea, postura eroso batean. Pertsona batek ere, postura ezerosoz egonez gero, ezin du denbora luzez iraun, jarrera aldatu gabe. Dena den, koadro guztiak segitu nitzake, orain, edo urte batzu barru.
A.–Zein esanahi ematen diozu urari?
M.P.H.–Ez dakit. Azken urte hauetako konstantea da. Asko interesatzen zait, eta ez dakit zergatik. Uholdeek asko inpresionatu ninduten. Izugarrizko-inpresioa utzi zuten nigan. Baina ez dakit zuzenki erlazionaturik dagoen. Gainera, aurretik ere hasia nintzen uraren gaia tratatzen.
Laura MINTEGI
40-41

GaiezKulturaArteaPinturaErakusketak
GaiezKulturaArteaPinturaPintoreakHERRERO1
PertsonaiazHERRERO1
EgileezMINTEGI1Kultura

Irakurrienak

Matomo erabiliz

MAPA | Zer bozkatu dute zure bizilagunek?

Asier Iturralde Sarasola

Zoriona banatzeko prozesu demokratikoa

Gorka Bereziartua

Sinesmenek ez dituzte mendiak mugitzen

Mati Iturralde

Aldaketa mugatuak eta jarraikortasuna gobernuan

Asier Blas Mendoza

Berde-Bildu hegoaldetik

Maite Díaz de Heredia Ruiz de Arbulo

Azkenak

2024-04-23 | Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Iaz gehien mailegatu zen euskarazko liburua, Nerea Ibarzabalen 'Bar Gloria'

Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako liburutegietan 2,7 milioi mailegu egin ziren 2023an, 2018an baino 100.000 inguru gehiago.

2024-04-23 | Euskal Irratiak

Indarrak biltzeko eguna antolatu du Erdiz Bizirik-ek Elizondon

Erdizko meategiaren kontrako plataforma herritarrak aldarrikapen eta besta eguna antolatu du joan den larunbatean Elizondon. Heldu diren asteetan epaiketa ukanen dute Magnesitas Navarra enpresaren kontra. Hain zuzen, auziak eraginen dituen gastuei buru egiteko sustengu... [+]

2024-04-23 | ARGIA

Instagram da EAEko gazteen sare sozial gustukoena

TikTok eta BeReal dira azken urteotan gehien hazi diren sare sozialak. Gazteen artean, %40ak esan du euskara ere erabiltzen duela. Gaztelania 97,9ak erabiltzen du, eta ingelesa %62,4ak. Datuok Gazteen Euskal Behatokiak egindako Gazteak eta sare sozialak. Euskadiko gazteen... [+]

2024-04-23 | Euskalerria irratia

Oskar Zapata (Topagunea)

"Euskarak aurrera egin dezan aliatu berriak behar ditugu"

Nafarroa Garaian euskararen aldeko jarrera gero eta handiagoa izan dadin ildo diskurtsibo berriak proposatu ditu Euskaltzaleon Topaguneak

2024-04-23 | Gedar

Berriz lortu dute Berangoko Otxantegi Herri Lurren hustea geratzea

Apirilaren 18rako zegoen ezarrita desalojoa, eta lurrak defendatzeko asmoz bertaratu ziren hainbat pertsona. Ertzaintza, baina, ez zen joan, eta auzitegiek jakinarazi dute atzeratu egin dutela huste saiakera. Desalojoa gelditzea lortzen duten bigarren aldia da.

Eguneraketa berriak daude