Txingurritegi Iruñeako taldea: Oraingoa txotxongiloak ere badakartzagu


1986ko azaroaren 02an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Txingurritegi Iruñeako taldea: Oraingoa txotxongiloak ere badakartzagu
Txotxongilo jalalditik pasatu direla eta ez dugu aukera galdu haiekin elkarrizketa egiteko aukera. Txingurritegi, nafar talde hau ez da behar bezain ezaguna inguru hauetatik, antzerki munduan zenbait urtetako bidaia badaramate ere. 1982an hasi zirenetik "El circo circunferencia"rekin gaurko "Pierutxino y el mundo"ra iritsi arte behin besterik ez dira atera bere nafar txokotik, baina denboraz baskongadetara ere hurbilduko zaizkigulakoun gaude. Hona hemen taldeko Belen, Javi, Carlicos eta Katirekin izan genuen elkarrizketatxoa.
ARGIA.–Txingurritegi, nahiko talde ezezaguna dugu paraje honetan, eta hasteko galdetuko nizueke ea noiz hasi zineten lanean, eta nondik erakutsi duzuen zueon lana.
TXINGURRITEGI.– Taldea 1982an hasi zen lanean "El circo circunferencia" izeneko lan kolektiboarekin, eta ordudanik umeen jaietan, eta Iruñeako auzoetako festa eta eskolatatik ibili gara.
A.–Ze lan egin duzue haren geroztik?
TX.– Miuraren "Tres sombreros de copa", Pio Barojaren "El horroroso crimen de Peñaranda del Campo", Alfonso Sastreren testuetan oinarrituriko "El último cuarto de hora de la pacificación" eta orain egiten dugun "Pierutxino y el mundo".
A.– Zuen lana beti umeentzat izan da?
TX.–Ez, ez, guztiz alderantziz, beti nagusientzako gauzak egin ditugu, azken obra hau eta "El circo circunferencia" bakarrik ziren umeentzako.
Taldean hamar gara, eta orain arte eskoletan antzezteko beti egin izan ditugu lantxoak, eskola edo auzo elkarteentzako baina oraingoan pentsatu dugu zeozer serioagoa egitea, eta prestatu dugu hau, gure lehen lana txotxongiloekin.
Orain arte beti utzi izan dugu umeen alorra bigarren maila batetan, umeentzako lanak askoz elaborazio guttiago eta aurrekontu murritzagoz ateratzen genituen, baina oraingoan nahi izan dugu gure lana aurrekoa bezain inportantea izatea.
A.–Azken aroan nahiko taldek egiten du zuek bezala txotxongiloak antzezleen lanaz batu. Ze abentaila ikusten diozue honelako lan bati?
TX.–Ideak sortuz joan ziren, haseran zenbait asmo galdu geneukan eta lotuz joan gara. Oinarria Pierutxino zen, eskolara doan mutiko bat, gero abentura pilo bat biziko dituena. Beranduago sartu genituen ama, lagunak, maistra... eta bapateko gauzak sortuz joan ginen. Erraldoi handi bat neurri errealetan ere sartu nahi genuen, eta horretaz gain antzeztu, ondorioa lehen ikusi duzuna izan da.
Panpinak eginda zeudenean jolasteari ekin gintzaizkion, eta ea zer gertatzen zen aztertzera. Batek begiratzen gintuen eta kaxete batetan grabatzen zuen esaten gindoazen guztia, notak hartzen zituen bitartean. Hortik atera genuenaz, gidoia osatu genuen. Lan sistima honek gure arteko komunikazio handia eskatu digu.
A.–Moeta desberdinetako panpinak erabiltzen dituzue: kordelezkoak, eskunarrazkoak...Konpatibleak dira zuentzat sistima desberdin hauek erabiltzea eta gainera antzeztea?
TX.–Hasieran txotxongilo txikienak egin genituen, gero pertsonaiak sortuz joan dira. Dantzaren eskenan handiagoak egitea pentsatu genuen, zerbait intuitiboa izan zen. Mozorroena Rodariren ideia da, beste planetatik datozen mozorroak eta inor ez dutenak uxaten... Guk ikusita geneukan ginola sorgina eta makilarena zen, eta horren aurrean zerbait desberdina asmatzea otu zitzaigun. Elkarrizketak pertsonaiekin sortu eta gero panpinetara pasatu genituen.
I.G.
43

GaiezKulturaAntzerkiaTxotxongilo
GaiezKulturaAntzerkiaTaldeakTXINGURRITE

Azkenak
11 urteko mutil bat hil da, igandean Bilboko igerileku batean bero kolpea jasan eta gero

Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.


Ostiraleko bileran Putinek su-etena onartu ezean, Trumpek dio “ondorio larriak” izango direla Errusiarentzat

Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]


50 maliar inguru ari dira kale egoeran bizitzen Gasteizen asilo eskaera ebazten duten bitartean

Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.


Alberto Alonso (Gogora): “Txiki eta Otaegi ez dira erreferente; indarkeria, beldurra eta terrorea erabili zuten”

Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".


Jai eredua neurodibergentziatik aztertzen

Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.


Ostiraletik aurrera berriz debekatuko dituzte nekazaritza jarduerak Nafarroan

Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]


Auzo ibilbideak
Atzoko eta gaurko borrokak gogoan

Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]


Ipar Euskal Herriko 158 herritan ur murrizketak ezarriko dituzte, alerta egoeraren ondorioz

Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]


Jaurlaritzak Bailen Energia enpresari Oionen bi parke fotovoltaiko eraikitzeko baimena eman dio

Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko. 


Delitugile migratzaileak zuzenean deportatzea proposatuko du Erresuma Batuko Gobernuak

Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]


7 urteko ume bizkaitar bat hil da Errioxako kanpin batean, zehaztu gabeko arrazoiengatik

7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen. 


Israelek gutxienez ehun palestinar hil ditu azken bi egunetan, eta Gaza hiriaren aurkako erasoak gogortzen ari da

Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]


Txikik eta Otaegik Zarauzko Udalaren aitortza behar dutela aldarrikatu du Sortuk

Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.


Piano bikaina, Biarritzen

Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa. 

Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak

Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.

Data: abuztuaren 8a.

-------------------------

Biarritz Piano Festival... [+]


2025-08-13 | Nagore Legarreta
Ibaiak begirada itzuli zigunekoa

Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]


Eguneraketa berriak daude