Pablo Sorozabal euskal musikalaria

  • Martien amazortzian, doitu euskuen Hotel Torrontegi'ra. Izparcin gi, irrati ta aldizkaritan iduzten dogunoi deitu euskuen gabeko bederatzi t'erdietarako. Baekigun zergaitik; ordu orretan elduko zan Bilbao'ra, Madrid'etik Pablo Sorozabal, euskal masikalari ospetsua.


1965eko apirilaren 18an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Sorozabal jaunari urrengo egunean, Zortzikoten Sariketa dula ta, urrezko medulla bot eskegiko yakon eta sari orren billa barriro etorran gure urira. Ogei bot lagun batu giñan. Euren artean, Esturo jauna, Sariketa onen antolatzalle andia, eta beste euskal musikalari famatu bot: Eskudero jauna.

Nik eneban esagututen Pablo Sorozabal, baña bein ikusten duanak, eta butez bere, bein beragaz itz egiten dauanak, ezta ain errez beraz aiztuko. Gitxi dagoz beralako personalidadea daukenak eta uste barik, beragaz nenguala, Jorge Oteiza etorri jatan gogora. ZERUKO ARGIA'rako asi nintzan galderak egiten.

Zer da ZERUKO ARGlA ori? Urte askotan Madrid'en bizi da ta ez ekian gure aldizkariaren barri.

Euskal asterokoa.

­Kontxol ¨Sei milla euskaldunak euskeraz irakurten badakie? ­Au bai dala barri pozgarria.

Zeintzuk desberdintasunak ikusten dozuz euskal erri-musika ta euskal sinfoni-musikan?

Lenen esan bear dot barru-barraraño nazata euskotarra, baña euskal lotsagarri bat naz, euskeraz ondo eztagidolako. Nik egin neike txarto itz prantzezez, edo alemanez edo inglesez, baña eneike txarto egin euskeraz. Augaitik enaz ausartuten euskeraz egiten. Nik, amaika urteararte euskera bakarrik nekianak, gaur enaz euskera egiten ausartuten, nire obligasiñoa izango litzaken lez, baña euskera biotzean darout eta al dodan ana gure izkuntzan irakurten dot.

Eta...

Nire gazte denboran, masika idazten asi nintzanean, leipzig'en Alemani'n, nintzan. Secandino Esnuola januak, Donostia'tik idatzi neustan, bere barruko miña erakutziz. Ordurarte, euskal masika idazleak, gegenak beintzat abade ta prailleak ziran eta euren lanak, itunak, astiro-astiro jo ta abestuak ziran, Auguitik, konzierto bot amaitu orduko, entzuleak asten ziran dedarrez: "­Jota, abostu jota!" eta orduan, Esnaola jaunak, biotza mindurik ebala, Larreglatren jota zuzenduten eban...

Aurrera, Sorozabal jauna...

Eztogu ezer egin bear jota orregaz amaitzeko ? Eztogu boste euskal musika alui but sortuko konziertoen amaitzetarako' Zeozar alai, entzuleak saltoketan jarteko modukoa? Au idutzi entsan Esnaola'k.

Eta, zar egin zenduan zuk?

Orren gañean pentsetan asi nintzan, eta lanean asi. Orduan sortu neban nire Lenengo Kalez-Kale. Bialdu neatsan Esnaola'ri, eta onek arin erantzun neustan: "­Ederto, Sorozabal, amaitu dogu jota arrayo orregaz! '

Sorozabal'ek irriparrez eta kiñuka begiratuten dausku, esanaz.

Eta ia orain nork amaituten dauan Kalez-Kalekaz. Egia esan, ni enaz jotaren kontrakoa, ezta bez Esnaola. Baña ainboste jota ta jota... Eta orain, nire Kalez-Kaleak iminten dabe konziertoen amaitzetarako.

Eta, ezar gegago idatziko dozu euskal masika dala ta?

Bai. Ir ugarren Kalez Kale, eta boar bad a Laugarrena. . .

Idatzi egizuz bai, Langarrena ta Boskarrena eta gegago be. Bearrezkoak doguz. Baña orain beste galdera but. ¨Zein da zure txistuaren lekua?

Duda barik, dantza-laguntzea. Ortarako jayo zan txistua ta or dauko bere leku egokia.

Luzaro egon giñan Sorozabal' egaz, ain ederra zan beregaz izketan egotea. Apur bat lotsa naz zein ordutan etxera jeun nintzan autortuten baña, tira, Sorozabal jaunak kontalinu euskun egiak esaten: gabeko ardu batetan.

Iru ordu luze orreitan, gai askoren guin egin genduan itz. Esate baterako, umetxuen gañean. Soroza bal jaunak 67 urte dankoz eta illoba politak. Bere ustez, umeentzat dieta onena auxe da: Papillak eta txistu soñua. Papillak, euren gor putzak sendotuteko ta txistu-soñua euren erriaren sustraia irarrite. Berak egunero txistu soñua eskein tzen dautsa illobotxuai.


Azkenak
Komunikazioa errazteko eta mintzamenaren errehabilitazioa lantzeko IA-Speak tresna garatzen ari dira Nafarroan

Adimen artifizialarekin garatutako tresna bat da IA-Speak. Bi erabilera nagusi izanen ditu: mintzamena itzultzen duen gailu bat eta erabiltzaileen mintzamena aztertzen duen plataforma bat.


Aste Nagusia manteroen erreparaziorako eta justiziarako aukera gisa

Polizia jarduera arrazistak dira araua Bilbon. Manteroei salgaiak konfiskatzen dizkiete, dirua eta objektu pertsonalak kentzen dizkiete, tratu txarrak ematen dizkiete eta mespretxatu egiten dituzte, indarkeriazko murrizketekin, identifikazioekin eta atxiloketekin.


Sexu-indarkeria Antartikako ikerketa-base estatubatuarretan

AEBko Zientzia Fundazioaren Antartikako Programak (USAP) jakitera eman duenez, Antartikako ikerketa-baseetan 2022-2024an egin duten galdeketan, parte-hartzaileen % 41k adierazi du sexu-erasoa edo sexu-jazarpena jasan duela.


Gasteizen kalean bizi diren maliarrak Oñati eta Tolosara mugituko ditu Jaurlaritzak

50 maliar inguru ari dira kalean bizitzen Gasteizen beren asilo eskaeren ebazpenaren zain. Eusko Jaurlaritzak Oñati eta Tolosako harrera zentroetara mugituko ditu Espainiako Gobernuaren pasibotasunaren aurrean, horren eskumena baita eskaerak ebaztea eta ostatu alternatiba... [+]


Feng Shui pianoan

Fitxa: Musika Hamabostaldia. Victoria Eugenia Zikloa. Mitsuko Uchida (pianoa).
Egitaraua: Beethovenen hiru azken sonatak.
Lekua: Donostiako Victoria Eugenia Antzokia.
Data: abuztuaren 18a.

Mitsuko Uchidak Musika Hamabostaldia bisitatzen duen hirugarren aldia da. Bere estiloak... [+]


Zangozako Muga meategia finantzaketarik gabe geratu da, txinatar inbertitzaileek atzera egin ostean

Txinako Qinghai enpresak atzera egin eta ez ditu 257 milioi euro inbertituko potasa meategi proiektuan. Finantzaketarik gabe ez ezik, Muga meategia ustiatzeko lizentzia ere ez du proiektuak, 2024ko urrian Nafarroako Justizia Auzitegiak bertan behera utzi... [+]


2025-08-20 | Ahotsa.info
Ibaitik itsasoraino, Tuteratik Hendaiara, Palestinaren aldeko ibilaldia irailaren 10etik 20ra

Ibilaldiaren helburuak dira, alde batetik, Euskal Herrian kausa palestinarra babesteko sarea ikusaraztea eta aktibatzea, eta, bestetik, sionismoarekin kolaboratzen duten enpresa eta erakundeak salatzea, hala nola CAF, Teva, Carrefour, Zara eta Bardeako tiro poligonoa. Euskal... [+]


Manteroen kanpalekua desegin du Poliziak Bilbon, eta konpartsek eraso arrazisten kontrako protokoloa aktibatu dute

Bilboko Udaltzaingoak kale saltzaileak Bilboko Gas plazatik kanporatu ditu, bertan bizi baitira kale egoeran Aste Nagusian salmentak handitzeko asmoarekin. Bilboko Konpartsek eraso arrazisten kontrako protokoloa aktibatu, eta elkarretaratzea egin dute.


2025-08-20 | ARGIA
Jaurlaritzaren publizitate banaketa
Hedabide erdaldunen zakua, gero eta gizenago

Hedabideen artean erakunde publikoek urtero publizitatearen bidez banatzen duten diru-zakua milioika eurotan zenbatu daiteke. Baina sistema garden eta justu baten faltan, medio batzuk argi eta garbi irabazten irteten dira banaketa horretan, eta Eusko Jaurlaritzaren... [+]


Zizur Nagusian emaztea hil zuen gizonak behin-behineko espetxealdia etxean beteko du

85 urteko gizonak bere emaztea hil zuen uztailean, eta Poliziaren ikerketaren ondoren behin-behineko espetxealdian zegoen. Orain, Nafarroako Auzitegiko Bigarren Atalak esan du gizonak "ageriko narriadura kognitiboa" daukala eta "zaurgarria" dela.


Europak Israeli masiboki armak erosten jarraitzen du: Elbit taldeak 1.600 milioi euroko kontratua sinatu du Serbiarekin

Gazako palestinarren aurkako genozidioa aurrera doan bitartean, Europak Israelgo armagintza industria hauspotzen jarraitzen du. Elbit Systems Israelgo armagintza enpresa ezagunak joan den astean iragarri zuen Europako herrialde batekin 1.600 milioi euro baino gehiagoko kontratua... [+]


2025-08-19 | Gedar
22 langile kaleratuko ditu Bridgestonek azpikontratatutako Serveok

Plantillak astelehenean ekin dio grebari, kaleratzeei ezetz esateko. Espedientearen kontsulta-aldia abuztuan hasi izana salatu du Hego Uribeko LASek, enpresaren asmoa "langileen mobilizazioa eta erantzuna oztopatzea" izan delakoan.


Jordaniak derrigorrezko soldadutza ezarri du “Israelgo eskuin muturraren mehatxuaren” aurrean

Komunikazio ministro eta gobernuaren bozeramaileak iragarri du neurria. Berehala galdetu diote ea mehatxuren batek bultzatu duen erabakia, eta horri erantzun dio "mehatxua Israelgo eskuin muturretik" datorrela.


Bi langile hil dira lan istripuetan pasa den astean

Abuztuaren 13an, 54 urteko Nafarroako garraiolari bat hil zen Bartzelonan deskarga lanak egiten zituen bitartean. Hurrengo egunean, Errenteriako Merkaoiartzunen 58 urteko langilea hil zen istripu ez-traumatiko baten ondorioz.


Eguneraketa berriak daude