EKB: "Euskal Herri Osokoa Eta Biztanle Guztiona Behar Dugu Euskera"


1986ko apirilaren 20an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
EKB-ri elkarrizketa

EKB: "Euskal Herri Osokoa Eta Biztanle Guztiona Behar Dugu Euskera"
ARGIA.–Urtebete da EKBk "Euskararen Eguna" antolatu zuenetik. Duela aste btzuk instituzioek antolatutako beste "Euskeraren Egun» edo gisa horretako zerbait izan zenratuko du. Zergatik Euskararen bi egun?
EKB.–Hasteko, esan beharra dago, joan den urtean EKBk antolatu zuela Euskararen Eguna, maiatzaren 3an hain zuzen. Orduan, ez genuen instituzioen aldetik inolako laguntzarik jaso. Bestalde, ez laguntzeaz gain, iniziatiba hau ere biderkatzen ahalegindu dira.
A.–Zein da beraz bi Euskararen Egun hauen arteko planteamenduen edo filosofien arteko desberdintasuna?
EKB.–Garbi dago. Instituzioek, edo Jaurlarritzak nahi bada, eta EKBk proposatzen duten Euskararen Eguna guztiz desberdinak dira. Aurten instituzioek antolatu dutena ez da jakin justu justu zer izan den. «Euskararen Eguna» bezala anuntziatu zuten, gero kanpaina baten amaiera zela esan zuten... Gauza da apenas gelditu zela ezertan. Duela gutxi irratiz eta egunkarietako editorialetan baino agertu ez zen «Euskararen Egun» instituzional hori publizitate kanpaina baten modukoa izan zen. EKBk berriz apenas egin dezake publizitaterik, baina lortzea dauka aste oso baten inguruan euskararenganako jarrera positibo batetan biltzea euskaldungoa eta euskaltzalegoa.
A.–Apirilaren 26ko "Euskeraren Eguna". Ze erantzun mota ari zarete jasotzen instituzioen aldetik?
EKB.– Erantzun mota baino erantzun eza aipatu beharko genuke. Behin baino gehiagotan eskatu zaie Jaurlaritzako arduradunei elkarrizketa bat. Ez dugu erantzunik jaso oraindik. Ulertezina da «euskararen alde» omen dagoen gobernu batek benetan euskararen alde ari direnak kontutan ez hartzea eta dauden indar potentzial guztietaz baliatzea euskararen normalizaziorako bidean.
A.– Nola ulertzen duzue erantzun eza hori?
EKB.–Harritu gaitu egia esan inolako erantzunik ez jasotzeak. Bina pentsa genezake, Jaurlaritzatik urtean zehar euskararen aldeko ekintza herritarren aurrean daraman politikaren ondorioetako bat dela.
Hain zuzen, herri erakundeek euskararen alde antolatu dituzten zenbait ekintzen aurrean Jaurlaritza freno bezala agertu izan da. Agian, eta EKB erakunde horietaz osaturik dagoenez, hortik datorkigu erantzun eza hau. Hala ere erantzun baten zai jarraitzen dugu.
A.– Eduki dituzuen kontaktoen arauera, Euskararen Egunaren planteamendu zabal horrek erantzun onik eman al dizue?
EKB.–Guk uste dugu planteamendu egokia izan dela. Kalean ikusten dugunaren arauera garbi dago jendea mugitzen hasia dela eta pentsatzen dugu Euskararen Egun honek arrakasta haundia izango duela. Eduki ditugun kontaktoak ugariak izan dira. Deitu bati eta besteari, hitzegin guziekin... edo hobeto esanda,-hitzegin nahi zuenarekin... Esatebatera: Ikastolen bost federazioak Eusko Ikaskuntza, Euskaltzaindia, sindikatoak (ESK–CUIS, LAB,...), alderdi politikoak (LKI, EMK, EE, HB, eta erantzunik ez dugu jaso PNV, AP, eta PSOErengandik)...
A.– Iaz "Euskaraen Eguna" eta aurten bestea. EKBren urteko balantzea Euskararen Egun honetara mugatzen al da?
EKB.–Ez noski. Euskararen Eguna EKB osatzen zuten sail ezberdinen toagune bezala ikusten dugu. Urtean zehar sail hauetako erakundeek beraien ekintzak antolatzen dituzten neurrian EKBk bere laguntza osoa eskaintzen die. Honela uler daiteke ikastolek antolatzen dituzten ekintzetara (Kilometroak, Herri Urrats, ...), AEKk antolatzen dituenetara (Korrika, Aekanpada ...), UEU (Udako Euskal Unibertsitatea) ... EKBk bere deia eta laguntza eskaintzea.
Bestalde, lan sakona egiten ari da EKB sortzera bultzatu zuen helburuetariko bat betetzen, hau da, euskarazko kulturaren eta euskararen defentsan. Kontzientziatze lana da maila honetan egin daitekeen, gauzarik aipagarrienetakoa eta horretan ari garenik ezin uka.
A.– Apirilaren 26an Iruñean arratsaldeko 6retan Antoniutti parketik hasita manifestazioa...
EKB.– Gure nahia, Iruñean larunbatean ahalik eta jende kopuru haundiena biltzea da "Euskara guztiona eta guztiontzat" dela azpimarratzeko. Entzun bezate agintari eta hiritar guztiek euskara ez dela bakarrik euskaldunen arazo, baizik eta Euskal Herrian bizi garen guztien arazo. Eta ez dela gainera Komunitate Autonomoko edo Nafarroako zonalde euskaldunetako arazo bakarrik, baizik eta Euskadi oso osoka.
25

GaiezHizkuntzaEuskaraErakundeakEKB

Azkenak
Papax Fagoaga, mutil-dantzaria 1970eko hamarkadatik
“Ezin nuen ulertu emakumeok herriko bestetan ezin genuela mutil-dantzetan parte hartu, horregatik hasi nintzen dantzan”

Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]


Faxismoaren aurka borrokan, munduan zein Euskal Herrian

Lanaren Ekonomia irratsaioan faxismoaren gorakada aztertu dugu, munduan eta Euskal Herrian gertatzen ari dena.


Aroztegiko Elkartasun Komiteak salatu du bi kidek jazarpenak eta irain matxistak jasan dituztela

Taldeko kideen aurkako eraso matxistak talde osoaren aurkako eraso gisa ulertzen dituela adierazi du Aroztegiko Elkartasun Komiteak. Komiteak salatu duenez, Aroztegiko epaiketara ikusle gisa sartu nahi zuen jendearen zerrendatik "Baztango mutil-dantzari talde... [+]


Aurten ere batxilergoko ahozkoa euskaraz pasatzeko aukera irekiko dute hainbat irakaslek

Ekainaren 23aren eta uztailaren 2aren artean iraganen da ahozko azterketa. Frantsesez pasa beharreko azterketa izanda, Seaskako, sail publikoko eta pribatuko irakasle batzuek publikoki jakitera eman dute euskaraz bideratzeko aukera eskainiko dietela ikasleei.


Umandi ikastolak 50 urte
Euskara, bizikidetza eta berrikuntza pedagogikoa ardatz

Gasteizko Umandi ikastola duela 50 urte sortu zuten hainbat familia aski ausartek –herri ekimena, orduan ere–, euskararen transmisioa ardatz hartuta. Mende erdia joan da, ikastola hazi egin da, belaunaldi berriak hezi ditu ez gutxi, komunitate baten erreferente ere... [+]


Bikotekidea mugikorretik kontrolatzea gazteen artean ohikoa dela frogatu du EHUren ikerketa batek

Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.


Sexu erasoei lotutako zenbait epaitan bost gizon zigortu dituzte azken egunetan

Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]


Dagoeneko 400 gazatar hil dituzte Israelgo soldaduek, laguntza humanitarioa jasotzera bidean

3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.


Oiher Urrutia. Marra gorriak argi
“Erabiltzen gaituzte herriok folklorismorako: landa, animaliak edo euskalkia bera”

Grabagailuari stop eman eta segituan galdetu dit Oiherrek: “Transkribatzean mantenduko duzu euskalkia?”. Baietz nik, batuaren mugek uzten didatenaren barruan baietz. “Arras inportantea da niretako”. Dutxa hartu eta Elizondora eginen du berriz, Aroztegiko... [+]


Amiantoaren biktimentzako konpentsazio-funtsa martxan jartzeko araudia onartu du Espainiako Gobernuak

Legea onartu eta ia hiru urte igaro direnean jarriko da martxan neurria. Espainiako Ministro Kontseiluak onartutako dekretuak dio biktima bakoitzak 32.000 eta 96.000 euro artean jasoko dituela kalte-ordain moduan.


Teknologia
“Bestea”

Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.

Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?

Zapalduen... [+]


2025-06-18 | Mati Iturralde
Gizatasunaren amaiera

Duela urtebete, toki honetan bertan, existitzen ez zen herri bati buruz idatzi nuen, eta existitzen ez den herri horrek Palestinako genozidioa geldiarazten lagunduko zuela amestu nuen. Argi dago ez dugula lortu. Urtebete geroago, oraindik ere, haurren hilketa masiboak eta herri... [+]


Salbuespenak

Hainbeste jainko, arima, teontzi… beren izatea frogatu ezinik, eta jendeak ez ditu sinesten zientziak, kazetaritzak… ahal bezala, baina geure espezieaz harro egoteko moduan, frogatutakoak. Batzuek Lurra laua dela diote, eta debekatuta dagoela Antartikara... [+]


Zein ama ospatu?

Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]


Eguneraketa berriak daude