Edorta Jimenez eta Laura Mintegi, "Azkue Saria''n irabazle

1985eko abenduaren 22an

Edorta Jimenezekin elkarrizketan.
Edorta Jimenez eta Laura Mintegi, "Azkue Saria''n irabazle
Astearen hasieran eman zen aditzera «Azkue Saria»ren irabazleak nortzu ziren eta nobela eta poesiaren sailean, gure bi erredaktore suertatu ziren sariaren jabe: Laura Mintegi eta Edorta Jimenez. Sari hori nolabait ospatzearren lepotik heldu eta elkarrizketa bana egin genien, kontu horren gorabeherak azal ziezazkiguten.
Edorta Jimenez: «Gauza bortitzak egin nahi izan ditut liburu honetan »
ARGIA.–Zer dela eta, erabaki zenuen Azkue Sarira aurkeztea?
EDORTA JIMENEZ.–Banituen gauza batzuk eginda eta hor zegoen sariketaren posibilitatea. Liburu bat argitaratuta, beste bat bide on argitaratzeko eta beste bat ere bai. Beste lan horrekin zer egin ez nenkien eta Azkue sarira presentatuz gero, eta saria jasoz gero, baneukan salizeko posibilitatea, ze lau liburu horrela izatea ez da oso errentagarria eta sariak agian saltzeko posibilitateak eskainiko lizkidake.
ARGIA.–Sari honek bere garantzia dauka diru aldetik: 400.000pezta. Horrezaz gain ze garrantzi ematen diozu sariari?
E.J.– Kontutan izanik aurrekotan Joseba Sarrionandia, Tere Irastortza eta Jean Louis Davant izan zirela irabazleak, kontutan hartuta hiru liburuak irakurri ditudala eta oso onak direla, inportantea da niretzat tradizio horren barruan sartzea. Azkue sariak badu frogatutako izena.
A.–Non sortzen da zuk aurkeztutatko lan hori, zeintzuk dira bere sustraiak?
E.J.–Lan hau erreflexio bi edo hiruren ondorio da. Bata da, formaz aspertuta, .sonetoaren tormaz igual, begiratzea ze posibilitate dagoen forma horietatik forma berriak sortzeko. Bestetik badago ahalegin bat poesia belarrira egiteko; hau da, aliterazio jokoa doinua lantzeko. Gero badago teorizazio bat poesiaren funtzioaz. Nola gure barruan gertatzen diren gauza guztiak, joera dugun paisaje baten barruan kokatzeko. Orduan, gertaera fisikoei gorputza eman eta nire barruan gertatzen diren gauzak barruko paisaje horretan kokatu imajinezko mundu bat sortzeko.
Liburu hau egin nuen gauza bortitzak egiteko, gogorrak, fuerteak. Alde horretatik azterketa lana ere izan da niretzat.
Gero landu ditut gai mitologikoak. Ikusteko ze posibilitate dauden Greziako eta Euskal Herriko mitologia testuinguru batetan sartzeko eta hortik erresultadu berriak ateratzeko.
A.–Esan daiteke azken bolada honetan, «Etxebarrieta» saria ere irabazi zenuen, nahiko poeta ezaguna ari zarela bihurtzen. Nola ikusten duzu euskal poesia?
E.J.–Poesian joera bi nabarmentzen dira nire ustez. Bata da oso klasikoa, errepikatu egiten dira betiko poema errimatuak, betiko imajinak, betiko mundua... Bide hori nahiko agorturik dago nire ustez. Gero badago boste bide piloa batetan biltzen dena: gauza berriak egitea. Lexiko berria aurkitzea, hizkera berria aurkitzea, imajina berriak aurkitzea... Nabaria da editorialen lineatan. Batetik ez da libururik publikatzen poesian ez bada saritua izan, eta gehienetan nahiko klasikoak izaten dira sarituak epaimahikoak direla eta.
Bestetik publikatzen diren poesia liburu gehienak «Susa»n publikatzen dira. Eta «Susa»ko liburuak ikusita, eta aldizkarian ateratzen diren poesiak ere ikusita, ikusten da hor linea pilo bat dagoela edo poesia mota piloa. Denei ordea ezaugarri komun bat nabarmentzen zaie eta da aurrekoarekin apurtzea.
Horrek ez du esan nahi bide horiek ez dutenik loturarik tradizioarekin. Gureganatu egin dugu, eta hor daude Mirande, Lizardi, Aresti, Lauaxeta... baina bide horiek eginda daude, ibilita daude, horiengandik ikasi baina gauza berriak egiteko ikusten ditut nik linea horiek.
A.–Nola ikusten duzu honelako sariak Bankuetxek eta entitate ekonomikoek antolatzea marketing modura?
E.J.– Banketxe edo instituzio batentzat kultur lanak saritzea beraien aldeko propaganda egitea dela dirudi. Ni saritua atera naiz baina nire atzean igual gelditu dira beste zortzi frustraturik. Beraz bide berriak planteatu behar dira literaturan eta sariketen bidea baztertuko balitz hobeto nire ustez. Azken fmean sariek funtzio bat betetzen dute idazlearentzat, baina antolatzaileentzat beste bat, propaganda egitea eta jendearekin ondo gelditzea.
A.–Zure lan literarioari begira zer suposatzen du sari honek?
E.J.–Lasaiago nagoela eta lehen baino seguruago nagoela. Suposatzen du paso egingo dudala sariketetaz eta gauza horietaz eta badudala posibilitate bat nire bidea egiteko. Jurado honek nire lana onestea inportanteada. Ziurtasun bat ematen dit.
A.–Bide honetatik jarraitzeko asmorik?
E.J.– Orain poesia baztertu egin nahi dut piska bat, ze produzio handia egin dut, eta orain egin nahi dudana prosa poetikoa edo antzeko zerbait da. Hemen nabil ipuin batzuk egiten baina ideia konkretu baten barruan: burutu nahi dut mitologia berri bat, munuduaren sorreraren eta bilakaeraren rekreazio poetiko bat. Eta hor aztertu, edo neuk asmatu, zelan sortu ziren animaliak, koloreak. hizkuntza, ispiluak, gorrotoa, maskarak... gure eguneroko gauzak tenpo mitologiko batetan sartu eta mitologia berri bat egin prosaz. Horretara dedikatu nahi dut nire burua une honetan.
M. GARITANO
34,35

GaiezKulturaLiteraturaIdazleakJIMENEZ2
GaiezKulturaLiteraturaSariakAzkue Saria
PertsonaiazJIMENEZ2
EgileezGARITANO1Kultura

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Ertzaintzak herritar bati Irunen egindako erasoak haserrea eragin du

Lander Arbelaitz Mitxelena

54 urteko espetxe eskaera sei pertsonarentzat presoen ongi etorriak antolatzea egotzita

Xabier Letona Biteri

"Nire burua duela 20 urte bezain indartsu ikusten dut"

Euskalerria irratia | Miren Mindegia

"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

Euskal Irratiak

Zapaterok dio Ostiral Santukoaren gisako akordio bat egon zela ETAren amaieran

Xabier Letona Biteri

Lurra taupaka hasiko da

Estitxu Eizagirre

Azkenak

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

Koopfabrika

Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]

2024-05-12 | Nerea Menor

Ghayath Almadhoun

"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]

2024-05-12 | Estitxu Eizagirre

Amillubiren festa maiatzaren 11n

Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]

2024-05-12 | Amets Aranguren Arrieta

Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua

Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]

Eguneraketa berriak daude