Txomin Perurena; ziklismoaren gailurretik mintzo

2021eko uztailaren 27an

Txomin Perurenarekin ziklismoaz
Zuzendari tekniko gisa ere, txapeldunen eskutik ibili ohi da
Txomin Perurena; ziklismoaren gailurretik mintzo
Espainiako Itzulia jokatzen ari zeneko bigarren astean bere atzetik ibili ginen, ero moduan, baina ez genuen biderik izan berari elkarrizketarik egiteko. Azkenean, Itzuliaren azken etaparen biharamonean eta Asturiasko Valles Minerosetakora abiatzeko egunaren bezperan eskuratu genuen berarekin zita egitea. Bere Donostiako etxean solastatu ginen. Txomin Perurena, oiartzuarra, garai batetan ziklista bezala arrakastaren zapore ona dastatu bazuen ere, oraingoan MG-Orbea ekipoaren zuzendari tekniko gisa ere ziklismoaren gailurrean dabilkigu.
ARGIA.–Espainiako Itzulia bukatu berria denez, beharbada hasteko proba hori nola joan zaizuen esplika ezazu.
Txomin Perurena.–Zaila litzateke atera den baino hobeto ateratzea, kolpe haundia eman dugu eta beraz balantze guztiz positiboa egin behar dut. Hasi ginenean ere asmorik bagenuen, aspirazioa, zerbait irabazteko, baina askotan gauzak ez dira ateratzen nahi bezala. Azkenean, gauzak uste baino askoz hobeto atera zaizkigu, Pello Ruiz Cabestanyren karrera zoragarriarekin. eta Perico Delgadoren maillot horiarekin.
A.–Hasiera batetan komentarioak entzun ziren Perico Delgado gehiegi sakrifikatu ez ote zenuten Pello Ruiz Cabestanyren alde...
Tx.P.–Ez, ez; horrelakorik ez zen egon. Hasiera batetatik, gure ekipoko liderra Perico Delgado izan zen eta hala pentsatua genuen. Gertatzen da Pello uste baino askoz hobeto aritu zela hasieratik, eta Pericok, berriz, oso etapa txarrak egin zituen, aurrenekoak. Horrekin esan nahi dut beti garbi eduki dugula ekipoko puntakoa Delgado dela baina Pello irabazteko posibilitateekin ibili da bukaera arte.
A.–Zeuretzat, pertsonalki, zer suposatu du Delgado eta Cabestanyren garaipen honek?
Tx.P.– Ez da zaila imajinatzea. Pentsa dezakezu, Espainiako Itzulia hemengo inportanteena da, aurten behin ere baino ziklista gehiago izan dira, eta horrezaz gain aurtengoa izan da nik ezagutu dudan gogorrena. Baldintza guzti horiek kontutan hartuta lortu dugunak izugarrizko satisfazioa ematen dit, beste edozein baino inportanteagoa izan da niretzat.
A.–Noiztik zabiltza ziklista-ekipo baten zuzendari gisa?
Tx.P.–Hasiera-hasieran, Teka-rekin aritu nintzen hiru urtez, gero egon nintzen Patxi Minerrekin afizionatuak entrenatzen, eta gero Orbea-rekin hau da bigarren urtea profesionaletan.
A.–Aurtengoa baino inportanteagorik izan al duzu horien artean?
Tx.P.–Ez dut uste, ez. Aurtengoa oso berezia izan da. Hasteko gure Itzulia, Euskadikoa, irabazi genuen eta orain Espainiakoa. Hori asko da urte berean lortzeko, eta nahiz eta oraindik tenporada honetako gauza asko erabakitzeko egon, esan nezake hau dela izan dudan urte onena. Teka-rekin garaipen asko bizi izan nituen, baina aurtengo hau gorenena izan da.
A.–Zuk ziklista zinenean ere irabazi zenuen Espainiako Itzulia, ezta?
Tx.P.–Ez, ez nuen irabazi. Azkeneko etapan galdu nuen ordurarte neukan lehenengo postua. Hemen izan zen, Donostian, erlojuaren kontrako proba batetan hamalau segundurengatik galdu nuen Espainiako Itzulia irabazteko aukera.
A.–Eta zure garai haietatik hona asko aldatu al dira gauzak ziklismoan kirol alderditik?
Tx.P.–Horretaz asko eta asko hitzegiten da, halako zerbaitetan mordoa aurreratu dela, eta ez dakit beste zertan ere halako hobekuntzak lortu direla, baina jeneralean hartuta ez dut uste ordutik hona asko aldatu denik. Akaso bizikletak zerbait hobexeago, halako proba berezi batzu egiteko (erlojuaren kontrakoak edo...) bizikleta berezi batzu erabil ditzakezu, baina alde horretatik ez da aldaketa nagusirik egon. Guk, Orbean, diferentzia haundiena medikuen aldetik eta nabaritu dugu, errekonozimenduak, behar diren bitaminei tamaina hartu... garai haietan geure airera ibiltzen ginen, inolako kontrol edo neurketarik gabe; gaurregun oso bestela egiten dira gauzak, osasuna zainduz eta.
A.–Preparazio aldetik ere asko aldatuko zen asuntoa...
Tx.P.–Bai, noski, guk ekipoan badugu gure preparadorea, eta korredoreek mementu guztietan badakite zenbat kilometro egin behar dituzten, zein erritmotan etabar.
A.– Zenbat jende ibiltzen zarete ekipoa preparatzen, korredoreetaz aparte?
Tx.P.–Korredoreak alde batera utzita, bi mekaniko, bi edo hiru masajista (segun zein itzulitan gehiago ala gutxiago), gero Jose Kruz Mujika dugu arroparen asuntoa eramateko eta mekanikan laguntzeko, medikua, preparadorea eta ni neu. Jende mordoka, beraz.
A.–Zenbatean behin izaten dituzue entrenamenduak?
Tx.P.– Jeneralmentean egunero, batzutan gehiago bestetan baino, baina kasik egunero. Behin urtarriletik gogor hasita gero karrerak hasten direnean piska bat bajatu beharra dago kontu egiteko. Oso gogorra izaten da, batez ere neguan, euria dela eta hotza dela... Zenbat kilometro egiten diren egunean? Hori hasieran poliki ekiten zaio, eta gero topean ibiltzerakoan eguneko 150 edo 160en bat, baita 190 ere. Hala eta guztiz zere, hor gorabeherak izaten dira, hasieran erregularragoak izaten bait dira entrenamenduak. Orain, esate batera, ez gara hain topean ibiltzen, itzuli bat eta bestearen artean deskantsatu eta kontu egin behar izaten delako. Orduan 100 edo 120 bat kilometro egiten ditugu egunean. Karreterarekin batera gimnasioko lana dago, batzutan etxean ere egiten dena. Hori batez ere neguko entrenamendua izaten da; orain askoz gutxiago egiten da, astean egun bat akaso.
A.–Zer nolako papera betetzen du ekipoak lasterketa batetan?
Tx.P.–Sekulakoa. Ekipo batek asko esan nahi du halako korredore batek zerbait irabazteko garaian. Espainiako Itzulian ikusi berri dugu, ezta? Millarrek ez du irabazi ekiporik ez duelako izan. Geuk ere suerte txarra izan dugu, ez pentsa. Jokin Mujika halako kailo gogor bat zeukan oin azpian eta ezin zuen zutik ibili ere egin. Gero ere tendinitisak asko jo gaitu, besteak baino gehiago. Katarroak ere oso normalak izaten dira, eta horretan ere ekipoan asko somatu dugu. Horrelako detaileetan ikusten da ekipoak zenbaterainoko garrantzia daukan, batzu gaixo edo errendimendu bajuz ibiliz gero pertsona bakan batek oso zaila dauka irabaztea.
A.–Eta zuk zein eritzi duzu zure ekipoaz? Uste duzu karrera haunditan puntan ibiltzeko modukoa dela, esate batera Tour batetan?
Tx.P.–Beno, Tour batetan puntan ibiltzeko oraindik piska bat falta zaigu. Azkeneko karrera hau irabazteak nik uste dut morala asko igo digula, animo haundia eman, eta hori gauza ona da ekipoarentzat baina oraindik egia esan lan piska bat haundiak egiteko zer edo zer falta zaigu.
A.– Zeintzu dira Tour bat beste maila beheragoko proba batzutatik bereizten duten elementuak?
Tx.P.–Diferentzia haundiena korredoreak dira, oso oso onak direla, jendea anbizio guztiekin joaten da fama haundieneko karrera delako eta oso zaila da paper on bat egitea. Gero ere beroa... eta dagoen karrerarik gogorrena dela, oso gogorra.
A.–Elkarrizketaren hasieran aipatu duzu Pello Ruiz Cabestany uste baino askoz hobeto aritu dela. Agian, berau izan da Espainisko Itzuliaren sorpresa haundiena, ezta?
Tx.P.–Nik uste dut Pello izan dela Itzulian egon den korredorerik brilanteena, beste edozein baino gehiago. Bere gorputz haundi horrekin aldapa gorak oso ondo pasa ditu, ez bakarrik aguantatu, baizik eta brilante pasa ere. Nire ustez hori zen proba gogorrena beretzat eta gero gainera egunero-egunero berehala errekuperatzen zela, hasi bezain fresko bukatu zuen. Gure artean nahia izaten da nagusi baina gero prolema nahi hori zerbaitetan gauzatzea izaten da. Pellok demostratu du oso korredore txapelduna dela, lehengo urtetik hona oso salto haundia egin duelarik. Orain uste dut Tour-era piska bat lasaixeago joatea komeni zaiola, lastima izango bait litzateke urte batetan gehiegi egitea eta gero hutsegitea.
A.–Gainera, Pellok hogeitahiru urte baino dituela aurretik etorkizun zabala daukala pentsa liteke.
Tx.P.–Bai, noski. Kontutan hartu behar da ere Euskadin, Espainian eta Europa guztian ere oso pozik utzi dituela guztiak, prentsakoak eta. Kristo guztiak Cabestanygan "korredore total" esaten dena ikusi du, igotzen, jeisten nahiz erlojuaren kontra primeran konpontzen dakiena, alegia. Berak badaki zer egiten duen baina zerbait kontseilatzekotan hankak lurrean edukitzeko esango nioke.
A.–Euskal Herriko ziklismoari begiradatxo bat emanez gero, zein egoeratan ikusten duzu? Garai batetan baino hobeto, akaso?
Tx.P.–Euskadin ziklismoa beti ibili da ongi. Izan da hor batxe txiki bat igual, baina azken urte hauetan egia esan berriz gora jo du. Gorospe eta Marino (guztiok ezagutzen dituztenak) hor daude, eta orain ari dira ateratzen Pello, Jokin eta hainbat eta hainbat. Bai, nik uste dut gora ari dela.
A.–Hemen betidanik egon da ziklismoarekiko afizioa.
Tx.P.–Afízioa, izan ere. Hemengo afizioa bezalakorik ez da inon ere. Ni ibili naiz urte guztietan ez dut topatu hemengoa bezalakorik. Hemen bezala ziklismoa ez da inon sentitzen. Aurten ere Euskadiko Itzulian ikusi dudanak ez dauka izenik, behin ere baino haundiagoa, aurtengo maila ikaragarria izan da. Eta jendea beti gurekin dagoela ikusteak beti animo haundia ematen du.
A.– Agian Euskadiko ziklismoari nortasuna edo nortasun horren errekonozimendua falta zaio. Esan nahi dut hortik zehar galderetan nahiz komentariotan beti Espainiskoarekin nahasian agertzen dela...
Tx.P.–Bai, bai. Eta askotan periodistek galderak egin eta guk segitu egin behar diegu, ezta? Gure sentimenduak barruan jaso behar izaten ditugu askotan.
J.L.

Txomin Perurenaren ustez, Pello izan da Espainiaho Itzuliko korredorerik brilanteena.
22, 23-25

GaiezKirolaTxirrindula
PertsonaiazPERURENA3

Irakurrienak

Matomo erabiliz

"Torturak ama eta alabarengan sorturiko zauria arintzen lagundu du dokumentalak"

Mikel Garcia Idiakez

Moja faxisten istorio harrigarria

Gorka Bereziartua

Netanyahu eta Hamasen buruzagitza atxilotzeko eskatu du Hagako Auzitegiko fiskalak

Lander Arbelaitz Mitxelena

'Lurrez estali', laborarien errealitatea oholtzara eramango duen Axut! kolektiboaren obra berria

Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Lau, hiru, bi, bat… Gora Olatukoop! Ekonomia eraldatzailearen festa Donostian

Urko Apaolaza Avila

'Intensa'

Maialen Arteaga

Azkenak

2024-05-21 | Axier Lopez

Kolonialismoaren ABDa

2024-05-21 | Alaine Aranburu Etxegoien | Oarso Bidasoko Hitza

Hondarribiko Udalak aitortza egin die Asturiagako hondartzan hildako bi biktimei

Biktimen familiei barkamena eskatu diete ere azken 50 urte hauetan "behar besteko" babesa ez emateagatik. Poeta biktima gisa aitortu duten bezala, Moriko ere hala izatea eskatu du udalak, eta "epe laburrean".

2024-05-21 | Gedar

Hamabi lagun ikertzen ari dira, Castejonen CAF-Trenasaren kontra egindako protesta bat dela-eta

Asteartean deklaratu beharko dute Tuteran, ikertu gisa. Palestinan eraikitzen ari den tranbia-sarearen bidez, CAF "entitate sionistaren kolonizazioan parte hartzen" ari dela ohartarazi dute.

2024-05-21 | Lander Arbelaitz Mitxelena

Surf parkerik ez dute eraikiko Donostiako Antondegin, udal gobernuak atzera egin du

Donostiako Udalak El Diario Vascori filtratu dionez, ez dute olatu artifizialen surf parkerik eraikiko Martutene eta Txomiñenea auzoen artean dagoen Antondegi mendian. Albisteak sorpresa eta poza eragin du mugimendu ekologistan, izan ere, orain arte EAJ eta PSE-EE sendo... [+]

2024-05-20 | Hamaika Telebista

Ar Redadeg Bretainia zeharkatzen ari da, bretoieraren alde

MULTIMEDIA - Albistea

Eguneraketa berriak daude