TRATU HAUEN ONDORIOAK BETI HERRIAK JASATEN DITU
aurre egingo dieten hedabide independenteak
HBk bere barne egitura berritu duenean, Mahai Nazional berria osatuz, Bizkaitik beste hirurekin batean sartu dute Karmel Etxebarria. Larrabetzuko udal gizon eta HASIko partaide, euskara dotore batean mintzo zaigu. PNV eta Estatutoaren krisiaz, Nazio Askapen Mugimenduaren indartzeaz, Euskadiko Ezkerraz...
Une klabeetan ikusi da PNVk Herriaren eskariak alde batera utzirik atzera jo duela eta guk pakto hau testuinguru horretan kokatzen dugu. Historian atzera jota, 36ko gerran esate baterako PNVren gidaritza zalantzan egon zen, ea indar faxistekin batera ala masa herritarrekin eta langileekin legalitate errepublikanoaren alde jokatzea.
Oraintsuago, 77an. gerraosteko borroka utzi eta Erreformaren gurdian sartu zen PNV. Frankismoaren aldaketa barik itxura aldaketa hutsa izan zen Erreforma, PNVk hor egindako jokabidea ere prezedente bezala hartu behar da. Geroztik PNV ere Konstituzioaren aurka atera zen, HB bezala, eta Euskal Herriak gaitzetsi egin zuen.
Baina Konstituzioari ezetza eman arren, bere muga estuetan sartzen den Estatutoa bultzatu, defendatu eta azkenean baietza ematen dio. Gure askapen borroka gelditu asmoz atera zen Estatuto hori, zeuden arazo guztiak hitz bat esatearekin konponduko zirela esatearekin. Baietza eman eta Nafarroarekin batera lau probintziak elkartuko zirela, euskara zegoen zulotik ateratzeko kondizioak jarizen zirela eta abar luze bat.
Bide horretan sartzen da usoak atera zituzteneko ETAren kontrako manifestazio famatu hura ere, San Simon eta San Judas egunez egin zena. Une hartan PNVn zeuden hainbat jende Nazio Askapen Mugimenduko erakundeetan sartuta daude gaur egun, HBn hain zuzen ere.
«Zergatik gertatu zaigu Estatuto honek porrot egitea, zergatik dago lur jota gure estrategia?», bere buruari hori galdetu eta baseari argi eta garbi esplikatu beharko lioke, eta esplikatu Estatutoak bost urtetako esperientzia izan duela. ez dela gai izan Euskal Herriaren arazoak konpontzeko eta beste estrategia bat hartzea egokiago litzatekeela.
Baina konponbide bat aurkitzeagatik esku eta hankak loturik PSOEri entregatu zaio, oligarkiaren eta aginte faktikoen jestore eta euskaltasunaren arerio nabarmenena izan denari.
Holako paktoen ondorioak beti Euskal Herriak jasaten ditu, nahiz eta jasan beharko lituzketenak tratua egin dutenak berak izan. Azken batean paktatzen badute KAS alternatiba negoziatzeaz hitz egiterik ere ez dagoela. hori kirtenkeria politiko bat da. Ez Herri Batasunaren ikuspegitik bakarrik, prespektiba historiko minimo bat duen edonor konturatzen da arintxoago edo berandutxoago negoziatu egin beharko dela.
Negoziatzeaz hitz egin ere ezin dela, firmatu egin dute, beste gauzak firmatu dituzten bezala: abertzaletasunari uko egitea, Ajuriaenean piperpotoa jartzea eta beste hainbat gauza. Baina guzti horren aurrean gure aukera politikoa inoiz baino tinkoago ari gara ikusten; beste alde batetik, aldiz PNVko baseetan herri batean baino gehiagotan karnet apurtzeak eta holakoak suertatu dira. Jende askorentzat ulertezinezkoa da Ajuriaenean bandera espainola ezartzea, eta betidanik euskaldunon arerio izan dugun PSOErekin elkartzea...
Orain, Nazio Askapen Mugimendutik begiratuta, nahi duten konponbidea ipiniko diote irtenbiderik ez duen Estatuto eta Konstituzioaren aukerari, baina ez du zulotik difinitiboki aterako, prozeso hori bueltatu ezinezkoa delako. Berentzat ere egoera gogorra da. Logika erabili behar lukete. Duela bost urte bi alternatiba zeuden eta lojikotzat jotzen dugu Estatutoaren bidetik ametsetan-edo esperantzak izatea, burruka barik Madrilekin tratuak eginaz Euskal Herriaren etorkizuna bideratu zitekeela. Baina bost urte ondoren garbi dago bide hori lur jota dagoela eta KAS alternatiba negoziatzea guztiz beharrezko jotzen dugu.
Minimo arazo bat delako gainera. Euskal Herriaren berreraikuntza nazionalerako. Nazio subiranotasuna garantizatzeko, euskararen iraupena gutxienez garantizatzeko, galdutako terrenoa berreskuratzeko, betidanik egon diren indar errepresiboak hemendik kanpora botatzeko, langabezia eta langileriaren egoera sustraitik aldatzeko... KAS alternatiba beharrezkoa da horretarako ez bait dago beste aukerarik.
Estatutoaren huskeriak ekarri du PNVren barne krisis hori: krisis hori ez da sortu berez, baizik eta beren aukera politikoak lur jota aurkitu direlako. Badirudi batzuek pentsatu dutela: «Hemen Estatutoaren eta Gasteizko gobernuaren bidetik ez dugu aurrera jotzerik eta bada ez bada ere indartu dezagun diputazioen bitartez gure alderdiaren kontrola herrialdeka, eta Madrilgo eskuinarekin eta 'Pacto con la Corona' delako hori paktatu eta hortik konponbide bat bilatu».
Beste batzuek PSOErekin tratua egitearen aldeko azaltzen ziren, baina azkenean batak bezala besteak ados egon dira tratu hori egiterakoan eta guztiek ere alde batera utzi dute Euskal Herriaren soberania egarria. Zuzen jokatu balute beste era batera hitz eginen zioten alderdiko baseari. Denok dakigu PNVko edozein bazkidek askatasun egarria duela, eta Euskal Herriaren soberania nahia sentitzen duela. Arazo hauen konpondu ezina eta beste bide bati ekin beharra esplikatu behar zitzaion base horri.
Orain PSOEk behartu egin nahi du PNV bere gurdian sartzera, azken batez inperialismoaren esanetara makurtu dadin. Badirudi frantses eta espainol gobernuek errefuxiatuen aurkako erasoa planteiatu zutenean esan genuen hori goitik zetorrela, inperialismoaren gorenetik, eta badirudi PNVren gidaritzari ere aginduak hortik goitik datozkiola. Azken batean, urte askotako borrokan zehar indartu den Nazio Askapen Mugimendua alde batera utzi eta Erreformaren karamelua onartu dezan ahaleginetan elkartuak daude PNV eta PSOE.
Nazio Askapen Mugimendua indartu egin da, organikoki ere gorpuztu. Gure barne egiturak hobetzeko prozeso bat egin berria dugu Herri Batasuna barruan, eta hori ere momentu historiko bat izan da HB barruan aurrera egiteko. Ponentzia hártan hori ere aipatzen zen, HB Herriaren batasun zabal bat izateko eta inguruan jende asko biltzeko kondiziotan zegoela eta azken finean herritar masen gogoaren espresabidea dela.
Erreformari eskuartean zituen erremintak desgastatu egin zaizkio, eta bide hori geurok ere uste baino azkarrago ari da erretzen. Ez dago idatzia, baina lehen ere esana genuen egunen batean guretako norbait hiltzea zitekeena zela, edo Santi, edo Iñaki Esnaola, edo Joan Idigoras, edo Txomin Ziluaga... Prozesoa aurrera doan neurrian etsaiak ere bere erreminta guztiak erabiltzen ditu, eta tresna hori ere hor du.
Baina beranduago etorri zitekeena zela uste genuen. Tristea da baina hori da askapen prozeso guztietan gertatu dena.
Organizazioa da beste garantia. Ezker Abertzalean badago gaur egun bloke gidatzaile bat, KAS, bere barnean organizazio mota asko dituenak den-denak beharrezkoak aurrera egiteko. Gero badago Herri Batasuna, batasun herritar zabala, jendea bere inguruan biltzen duena, eta askapen nahiak orokorki batzen dituena.
Beti da posible, bai, askapen prozeso bat hiltzea, baina gurekin ez da holakorik gertatuko, indartsu, tente eta tinko gaudelako. Aurrera egiteko asmoz gaínera.
Horren bildur zeuk aipatu duzun sigla hori izan daiteke. Sigla horren aipamena entzun hutsarekin niri bururatzen zaidana da saldukeria, damutzea, burumakurtzea, Roson... Pentsa ezazu horiek esandákoek nolako balioa izan dezaketen: Television Españolan, Cadena SERren. Diario 16, Cambio 16, Correon eta abarretan EEkoentzat piropo besterik ez dago, dena goraipamenak. Madriletik hainbeste piropo jasotzen duenak Euskal Herrian lezioak eman nahi izateari nahiko kaxkarra deritzat.
Asko idatzi da EEko prozesuaz, baina ezer berririk ez du aportatzen aukera politiko horrek Euskal Herrirako. Hasierako asmo hura, Perturren eta PMen artean sortutako asmo hura Txinan gelditu zen. Gaur egun Madrilgo komunikabide ofizialen laguntza eskuzabalari esker mantentzen da sigla hori, ez Herrian daukari eraginagatik. Bestela, ez daukazu herriz herri EEko jendearen bila hasi besterik; kostako zaizu inor aurkitzerik.
Baina horren gainetik Nazio Askapen Mugimendua aurrera ateratzea da interesatzen zaidana. Eta esan dizudan legez, tinko jarraitzen dugu. Gero eta garbiago dago gure bidea dela egokia.
Musika-eszena antikomertzialean alea jartzeko asmoz sortu dute Aurka kolektiboa. Martin eta Katalin kideekin hitz egin dugu arlo horretako kolektiboen loraldiaz, musika politizatuaz eta musikaren potentzialitateez, industria musikalaz, makrojaialdiez eta beste.
Lizarrako Udalak udarako antolatu dituen bost musika ikuskizunetan eta beste horrenbeste film emanaldietan bat bera ere ez da euskaraz izanen; datorren astean hasiko diren festen egitarauan haurrentzako ekitaldi bat dago euskaraz programatua, justu, erraldoi eta buruhandien... [+]
Abu Youssef Al-Najjar Ospitaleko zuzendari Marwan Al-Hams kanpainako ospitaleen arduraduna da eta Gazako Osasun Ministerioko bozeramailea. Uztailaren 21eko arratsaldean atxilotu dute Israelgo Indar Armatuek.
Eusko Jaurlaritzak eta Bizkaiko Foru Aldundiak bultzatuta eta Agirre Lehendakaria Center erakundearen eta New Yorkeko Columbiako Unibertsitatearen gidaritzapean egindako entzuketa prozesuaren emaitzak aurkeztu dituzte uztailaren 23 honetan. Museoa eraikitzearekin sustatuko... [+]
GIBarekiko esposizio aurreko profilaxia da Prep botika. Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariaren arabera, farmazietan eskuratzeak itxaron-zerrendak gutxitu ditzake. Alabaina, arriskuez ere ohartarazi du.
Bihotzak eztanda egin arte biziko da Aloña Erauskin (Berrobi, 1999), beste guztiok bezala. Besteon aldean, ordea, presente dauka aukera hori.
Gizakia kosmosa da. Kosmosa, mundua ez da gizakiarena, askotan hala dela ematen badu ere.
Udako solstizioan, egunez eguzkiak itsutu egiten gaitu duen argiaren indarrarekin, baina gauak ederrak dira, zeruan izar dirdiratsuak kabitu ezinka ikusten ditugunean. San Juan suaren... [+]
Hankak lurrean dituzte gure solaskideek. Euskalgintzaren eta herri mugimenduen joko-zelaian dabiltza etengabe eta eskarmentu horretatik hitz egiten dute euskarari eusteaz, hizkuntza zapalkuntza ez normalizatzeaz eta erdaldunengandik espero beharko genukeenaz. Gorka Torrek ez du... [+]
"Saharar erradikalizatuek Estatu Islamikoaren burutza hartu dute Sahel-en". Izenburu asaldagarria, berriki argitaratua, baina hasierako asalduratik harago, testuaren irakurketa eta analisi sakonago bat eginda, honako ondorio hauek atera daitezke.
Kezka, ezinegona eta... [+]
Aurrean duzunak min ematen badizu, ez begiratu aurrera. Muturren aurrean duguna saihesteko logikoa dirudi, ezta? Zer ikusiko ote du gutako bakoitzak albo aldera so egiten duenean? Beharbada, miope batek betaurreko bila ikusten duen antzeko zerbait.
Miope bezain itsu,... [+]
Gu gara euskara. Euskara gure baitan bizi da. Guk biziarazten dugu. Euskara bizi dugu eta euskarak bizi gaitu. Guk elikatzen dugu eta gu elikatzen gaitu. Euskara gara. Euskara egiten dugunean euskarak egiten gaitu. Guk dugu, euskarak gaitu.
Euskararik gabe ez gara, eta hori... [+]
Kargua hartu eta urtebetera, Alberto Martínez Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak lantaldean aldaketa batzuk egin dituela iragarri du, "etorkizuneko osasun sistema publikoaren eraldaketari" ekiteko: besteak beste, Gontzal Tamayo Medel sailburuorde berria... [+]
Zazpigarren urtez, Adunako (Gipuzkoa) Zabala sagardotegian egin dute Ja(ki)tea sarien banaketa, euskal gastronomia tradizionala oinarri duten jatetxeen artekoa. Besteren artean, Getariako Kosta Aroak irabazi du bertako ekoizle onenaren saria, Tafallako Tubalek plater... [+]
Migratzaileak deportatzeko neurriez mintzatzeko, EB Europako Batasuna osatzen duten 27 estatuetako Barne eta Migrazio ministroak bildu dira asteartean, Kopenhagen. Ondorioztatu dute EBko herrialde gehienek babesten dutela etorkinak deportatzeko neurriak gogortzea... [+]
“Badirudi memoria kolektibotik ezabatu nahi dutela hiriak bizi izan duen polizia-indarkeria arrazistaren ekintzarik latzena”, salatu dute. Bestalde, azken boladako diskurtso eta eraso arrazisten gorakadaren aurrean, elkarretaratzea deitu dute Irun eta Donostiako... [+]