Literaturaren Anaia Pobrea Indartzeko Lehiaketa
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Euskal Herriko hainbat udaletxetan, nobela edo ipuin sariketak antolatu, antolatzen eta antolatuko dira, baina horien azken helburu ezkutua, zenbait kasutan, udaletxearen izena goratzea baino ez da izaten. Santurtziko udaletxeak, Koldo Tapiaren eskutik, Antzerkigintza Lehiaketa antolatu du «gure herrian diharduten antzerki taldeei, materiale berria eskeini ahal izateko, egun zaharren moldaketen bidez edo itzulpenez bakarrik balia bait daitezke".
Korporazio berriarekin batera, Koldo Tapiak bulego berria estrenatu du. Oraingoa lasaiagoa eta apartagoa da, eta ez horren zaratatsua, baina bestea bezala, paperez eta euskararen aldeko kartelez beterik dauka. Goiz goizetik aurkitu dugu lanean, langilea dugu, eta berak esan digun bezala, batzutan murrungatua izan da, gaueko bederatziak arte lanean aritzeagatik.
Guk iniziatiba berri honi gorputza eman dion zergatia galdetu nahi genion, baina ez hori bakarrik. Azken bolada honetan udaletxeetan ematen ari den «fenomeno literarioaz» ere, mintzatu nahi genuen.
Azkenengo honetan, badirudi instituzioen aldetik, ipuin lehiaketari lehentasun handia emateko halako joera bat dagoela. Joera hau, orohar, oso baikorra da, baina badirudi halako gurpila batean sartu eta bertatik atera ezinda gabiltzala. Beharbada, kasu askotan, udaletxe bati izena emango dion zerbaiten atzetik, beste ezer baino gehiago. Hau da, helburuak gehiegi zehaztu gabe.
Nik uste dut beharrezkoa dela momentu honetan erreflexio bat egitea; alde honetatik ikusi dugu, udalen zeregina eta beste instituzio batzuren zeregina bereiztu beharra dagoela. Hau da, udalek beren lekuko zereginetara askoz ere lotuago behar dute izan, eta beren aportazioa, maila honetan, pretentsio apalago, baina ez horregatik garrantzi gutxiago duten zeregin batzuetara lotu behar dutela.
Aurtengo literatur lehiaketa honetarako, jende asko ari zela bere ipuinak prestatzen, hirugarren lehiaketa zetorrela pentsatuaz. Telefonoz hainbeste dei jaso dugu noiz atera behar ziren oinarriak galdetuz.
Aldiz, guk aldakuntza bat emango diogu aurtengo lehiaketa honi. Eta aldakuntza hau honetan datza: bi urtetan ipuin lehiaketak egin ditugu eta aurten antzerkiari lotu nahi gatzaizkio. Zergatik? Nik pertsonalki uste dut udalek, literaturgintzan dauden beharrei, ez erantzun bat–azken batetan erantzun bat ez da lehiaketa bat sortzea–baizik bide urrats bat egin behar dutela. Zeintzu behar aurkitzen diren ikusi behar da, zeren ipuingintza ez bait da literaturako jenero bakarra.
Gaur argi eta garbi ikusten ari da literaturgintzan, anaia probeena antzerkigintza dela. Pareko jarri daiteke poesia baita ere (Nik, dagoenera, pobreagotzat jotzen dut antzerkigintza).
Nahiz eta jakin ipuin lehiaketa batetik espero daitekeen oparotasunik ez duela izango, halan eta guztiz antzerkigintzari lotzea pentsatu dugu. Eta funtsezko arrazoi bati lotua dago. Alde batetik, azkenengo denboraldi honetan Euskal Herrian–eta ez hemen bakarrik–, antzerkia, urrats berri bat egiten ari da.
Eta antzerkigintza honetan, oztopo handirekin aurkitzen ari dira; beti textu oso zabal batzuetara lotu beharrean aurkitzen ari dira, eta hortik atera behar dituzte textuak heuren lanak egiteko.
Hemen, antzerki tailer batek funtzionatu zuen bi urtetan, eta zeri heldu ez zeukatela eta, obra luze bat hartu behar izan zuten. Agertutako eragoz penak zirela eta, taldeak azkenean porrot egin zuen.
Literaturaren aldetik, antzerkilariek oso laguntza gutxi daukate. Guk, lehiaketa honen bitartez egin nahi duguna zera da, bide bat urratzen hasi, eta egun antzerkigintzan ari diren jende horiek behar dituzten textu laburrak eskeintzen ahalegindu.
Hau da gure helburua: idazleek beren lanean jartzeko, eta berriak idaztera bultzatzeko egiten dituzten lanek argitaratzeko posibilitatea ematea. Nolabait, heuren lanak lehiaketa pasatzeak, eta ondorioz, kritikoen eskuetan jartzeak sor bait lezake literaturgintzan aurrerabidea. Guk, orain arte, argitaratutako liburuegatik oso kritika onak jaso ditugu hain zuzen ere, asko direlako lehiaketak antolatzen dituztenak, baina argitaratzen dituztenak. oso gutxi.
Lan horiek argitara ez emateak, udalek heuren propaganda bakar bakarrik egiteko montatzen diren roilo batzu direla esan nahi du, besterik ez.
Ez dugu esango literatur lehaiketa hauekin garantizatzen dugunik herriaren euskalduntzea, gutxiagorik ere ez, baina euskarak prestigioa lortzeko urrats interesgarria dela uste dut.
Ni sartu nintzen garaian, udaletxean mota bateko konposaketa politikoa zegoen, eta oraingoa oso bestelakoa da. PSOEk alkatetza dauka, nahiz eta guztizko gehiengoa ez izan.
Aurten projekto hau aurkeztu dudanean, hauxe gertatu da: nola aurreko Korporazioak atera zuen lehiaketa, oraingoak ez zuen gutxiago izan nahi. Zoritxarrez, funtsean dagoen argudioa hori da.
Dena dela, horretaz balia bagintezke euskal literatura indartzeko, ongi etorria izan bedi, eta beste lekuetan egin ahal baledi, inork ez beza diskisizio arraroetan minutu bat bera ere pasa, aurrera.
Nazioarteko Sindikatuen Konfederazioak (ITUC) urtero argitaratzen duen txostenak langileen eta sindikatuen egoera globala gero eta okerragoa dela adierazi du.
Azpeitiko Elkar-ekin taldeak protesta ekintza egin du asteazken gauean. 1.000 kilo obra-hondakin utzi dituzte bankuko sarreran, hildakoak irudikatzeko panpinak jarri eta porlanez zikindu dute egoitza.
78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.
Birritan saiatu da PSOE legea aurrera ateratzen. "Berriro ekingo diogu, beharra bertute bihurtu behar dela uste baitut. Benetan, unea dela uste dut", adierazi du Ana Redondo Berdintasun ministroak.
Iñaki Egaña historialak Impunes (Txalaparta, 2025) liburuan dio frankismoak talde parapolizialetara jo zuela errepresioa "itxurak mantenduta" ezartzen jarraitzeko, eta beren kideen "inpunitatea" azpimarratu du. Duela 50 urte sortua, bederatzi... [+]
Argentinarra da, baina sustraiek errotzen dute. Euskararekin maiteminduta dago, 25 urterekin ikasten hasi zenetik. Arbasoetako batzuk Euskal Herrikoak zituen, Soraluzekoak eta Azagrakoak, eta bizpahiru urterekin hasi zen Arrecifeseko Euskal Etxera joaten; arbasoa sortzaileetako... [+]
María Chivite Nafarroako Presidentearen "konfiantza galdu" duela eta, Ramón Alzórrizek PSNko idazkariorde nagusi eta Nafarroako Parlamentuko bozeramaile izateari utziko dio. Bere bikotekidea Servinabar enpresan lanean aritu zela publiko egin ostean eman du... [+]
Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]
Lanaren Ekonomia irratsaioan faxismoaren gorakada aztertu dugu, munduan eta Euskal Herrian gertatzen ari dena.
Taldeko kideen aurkako eraso matxistak talde osoaren aurkako eraso gisa ulertzen dituela adierazi du Aroztegiko Elkartasun Komiteak. Komiteak salatu duenez, Aroztegiko epaiketara ikusle gisa sartu nahi zuen jendearen zerrendatik "Baztango mutil-dantzari talde... [+]
Ekainaren 23aren eta uztailaren 2aren artean iraganen da ahozko azterketa. Frantsesez pasa beharreko azterketa izanda, Seaskako, sail publikoko eta pribatuko irakasle batzuek publikoki jakitera eman dute euskaraz bideratzeko aukera eskainiko dietela ikasleei.
Gasteizko Umandi ikastola duela 50 urte sortu zuten hainbat familia aski ausartek –herri ekimena, orduan ere–, euskararen transmisioa ardatz hartuta. Mende erdia joan da, ikastola hazi egin da, belaunaldi berriak hezi ditu ez gutxi, komunitate baten erreferente ere... [+]
Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.
Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]