Teknologien Faroa #5
Gero eta informazio gehiago dugun arren, gero eta arazo gehiago ditugu informazio hori prozesatu eta horri lotutako erabakiak hartzeko. Informazioa sortzeko aukerak ere anitzak dira, robot bidez sortutako edo lagundutako albisteak gero eta gehiago dira.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Informazioa bistaratzeko bideak ere asko zabaldu dira eta batzuk benetan ikusgarriak dira, baina horri lotuta, antolaketa horretan laguntzeko bada berriro ere jarioak (edo RSSak) web guztietan egotea eskatzen duenik. Gure atentzioa lortzeagatik irekitako borroka honek, eragiten ari dizkigun kaltearen seinale argiak daude, erabaki serioagoak hartzeko ordua iritsi dela dirudi.
Enpresa erraldoiek, zein estatuek, gure datuen kontrola eskuratzeko estrategiei buruz ere informazio gero eta gehiago izaten ari gara. Facebookek xaguaren mugimenduak ere jasotzen dituela baieztatu du. Txinako azken asmakizuna aldiz, hiritarrak kontrolatzeko txori itxurako droneak dira. Beste behin ere, gure datuak hauteskundeetan eragiteko erabiltzen direla ere jakin dugu; jada harritzen ez gaituen espiral batean.
Dena ez da txarra izango, AEBetan telefono bidez uzten dugun kokapenari buruzko informazioa eskuratzeko kontrol gehiago ezartzea onartu dute. Droneak aldiz, intsektuek egiten zituzten lanak egiteko ere erabiltzen hasi dira; hemen dira drone polinizatzaileak.
Ezberdintasunak gero eta gehiago dira eta noski algoritmoetan ere nabaritzen dira. Gero eta garrantzia gehiago izango dute hauen lana ikuskatzea, sor daitezkeen arazoak gero eta handiagoak baitira, bereziki oinarrizko beharrei lotuta badaude. Algoritmoak guk programatu arren, lausoa da oraindik beren inguruan eraikitzen ari garena eta artea da, labainkortasun edo ziurgabetasun hori erakusten lehena.
Lanaren esparruan badira mugimendu interesgarriak. Askok elkarlanarekin dute zerikusia, beti izan den bezala bide batez: langileen enpresa berreskurapena, kooperatibismoaren irla berriak, aplikazio bidezko langileen prekarizazioaren aurkako neurriak… Bitartean Tesla, modan dagoen enpresa teknologiko eredugarriak, bere marka esplotatzen jarraitzeko, prest dago bere esplotazioak sortutako istripuei buruzko datuak ezkutatzeko.
Teknologia berri asko bidean dira, zer ekarriko duten oso argi ez badugu ere. Jendartearen onura bilatzen duen diskurtso eta praktikak falta diren honetan, garai batean espazioari begiratzen jarri ginen bezala, berriro egin genezake; arazoa gehiago larrituz edo bide itxaropentsuak irekiz. Bitartean, oinak lurrean, eguneroko arrastoek utzitakoarekin konformatu beharko gara.
Albiste hau Etzi.pm-k argitaratu du eta Creative Commons lizentziari esker ekarri dugu.
Ostiral goizeko albisteak erreakzio ugari piztu ditu Israelen zein nazioartean. Aurka agertu dira Israelgo bahituen familiak eta NBE. Alemaniak, Israelen aliatu tradizionalak, armak saltzeari utziko diola jakinarazi du.
25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude.
Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]
Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Donostiako Udalak Oñatiko Arantzazu egoitza eskaini dute maliar migratzaileentzat. Bertan geldituko dira Espainiako Gobernuak haien asilo eskariak ebazten dituen bitartean.
Mugimendu Feministak azaldu duenez, Fermin Muguruzaren kontzertuaren aurretik gertatu ziren erasoak. Horiez gain, beste hiru eraso zenbatu dituzte: hiru gizonak atxilotu ditu poliziak.
Ostiral goizaldean eman du erabakiaren berri Israelgo Gobernuak, hamar orduz luzatu den bilera baten ondoren. Dena den, okupazioa gauzatzeko, gobernu osoaren baiezkoa behar du Netanyahuk: igandean izan daiteke bilera. Segurtasun Kontseiluak, halaber, mugak jarri dizkio... [+]
Sorkuntzarako, gozamenerako eta aldarrikapenerako espazio moduan dute oholtza musikari askok, baina bere ingurumarietan katramilatzen dira sarri, eta espazio "bortitz" bihurtzen da hegemonikoak ez diren gorputz askorentzat. Presio estetikoa, egiteko modu deserosoak,... [+]
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde
Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]
Joan den astean Trumpek ohartarazi zion Putini hamar eguneko epean Ukrainarekin su-eten akordio bat sinatu ezean, zigor ekonomikoak ezarriko dizkiola. Zelenskik sare sozialetan adierazi du ezinbestekoa dela Errusiako presidentearekin bildu aurretik lehenbizi su-etena... [+]
Manteroekin Bat plataformak eta Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea egin zuten astelehenean Bilbon, azken asteetan poliziak manteroen aurka eginiko eraso "arrazistak" salatzeko. Izan ere, Boubacar Diouf kale saltzailearen arabera, poliziaren jazarpena... [+]
338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.
Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Apirilean argitaratu zuen Amorante frantsesa (Susa) Miren Agur Meabek (Lekeitio, 1962). Thriller ukitua du poemen bidez idatzitako nobela deigarriak eta, istorioa fikziozkoa den arren, badu idazlearen aurreko lanak markatu dituen kutsu autobiografikoaren arrastorik. Hortaz,... [+]
Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana.
Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia.
Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]