Frantziako Tourra Bilbotik hasiko da: oro ez da urre
2023ko Frantziako Tourra abiatzeko 100 egun falta direnean, horren atzerako kontaketa egingo duen erlojua aktibatuko dute Bilbon, ekitaldi distiratsu batean. Hala ere, Frantziako Tourrak badu kameren fokuetatik aparteko beste alde ez hain dotore bat ere. Besteak beste, lasterketaren aitzakian prezioak igoko dira, milaka boluntariok doan lan egitea galdegin dute eta oinarrizko kirolak dituen hutsuneak azaleratu dira.
1. Milioika euro bideratu dute instituzioek
El Saltok otsailaren amaieran eman zituen datuen arabera, 14,2 milioi euro bideratuko dituzte Frantziako Tourrera EAEko instituzio publikoek. Eusko Jaurlaritzak eta Bilboko Udalak 3,2na milioi euroko inbertsioa egingo dute, eta Bizkaiko Foru Aldundiak 2,4 milioikoa. EAEko gainontzeko aldundiek eta hiriburuek ere jarriko dute beren partea: Gipuzkoako Foru Aldundiak 1,1 milioi, Donostiako Udalak 850.000 euro, eta Arabako Foru Aldundiak eta Gasteizko Udalak 525.000 euro bakoitzak.
2. Gehiegizko prezioak, bereziki Bilbon
Bilbotik hasiko den Frantziako Tourra ikuskizun turistikoa izango da Euskal Herri osorako, bereziki Bizkaiko hiribururako. Bilbo bisitariak erakartzeko gune bihurtu da, eta ekitaldiak izan ditzakeen eraginak kezka sortu du. EH Bilduk mozio bat erregistratu du martxoko Bilboko Udaleko Osoko Bilkuran eztabaidatzeko, “beharrezkoak diren mekanismoak” ezartzeko etxebizitza turistikoen “legezkotasuna kontrolatzeko” eta prezioen igoera “indiskriminatua” saihesteko.
Berriak jaso duenez, koalizioko kide Jone Goirizelaiak eta Asier Gonzalezek azaldu dute gehiegizko prezioak ordaindu behar direla Tourraren bezperan Bilbon: “2022ko azaroan gaueko 6.200 euroren truke alokatzen ziren apartamentuak, eta aurtengo otsailean ere pisu turistiko asko 4.000 eurotik gorako prezioetan eskaintzen zituzten, baten bat 8.251 eurora arte helduz”.
Hotelen bilaketa kudeatzen duen Trivago plataforman bilaketa azkarra eginda ikus daiteke, adibidez, Bilboko Bed4U hotelean 3.072 euro balio duela gaua pasatzea Tourraren lehen egunean. Konparazio gisa, larunbat honetan, martxoaren 25ean, gehienez 140 euroren truke eskaintzen da logela.
3. Doako boluntario-lanak
“Ez da onargarria doan lan egingo luketen 1.000 boluntario eskatzea”, zioen Arabako Txirrindularitza Federazioko presidente Julia Liberalek, El Correo egunkariaren martxoaren 6ko zenbakian. Izan ere, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako federazioei egin die dei Frantziako Tourrak, orotara 3.000 boluntario “bilatzeko”. Deiak, baina, ez du inolako “ordainsaririk” aipatzen, eta federazioak kexu dira horregatik. Azaldu dutenez, ez dute eskatzen 3.000 boluntarioek dirua jasotzea, baizik eta oinarrizko kirolarentzat materiala edota bestelako baliabideak ematea. “Urte batzuetara, Tourrak gure ziklistentzat ondarea utzi zuela ikusi nahiko genuke”, adierazi du Gipuzkoako Federazioko presidente Santo Osorok, Diario Vasco-k jaso duenez.
ASOk, Frantziako Tourra antolatzen duen enpresak, ia 60 milioi euro irabazi zituen 2020an. Berria egunkariko kazetari Imanol Magrok txio batean dioen moduan, "lanarengatik ordaintzen ez duzunean, normala da 59,5 milioi euro irabaztea".
4. Oinarrian, geroz eta hutsune handiagoak
Oinarrizko kirola aipatuta, urak harro datoz Gipuzkoan. Martxoaren 2an jakin genuen Aiztondo Klasikoa bertan behera geratuko zela, lasterketan lotura lanak egiten dituzten motozaleen egoera dela-eta, besteak beste. Langintza hori ez dago onartuta, ezta araututa ere, eta horrek bultzatuta, denboraldiaren hasierarekin batera, presio modura, lasterketak eten egin ziren, Aiurri agerkarian Jon Ander Ubeda kazetariak azaldu moduan. Ertzaintzak lasterketei aurre egiteko zailtasunen aurrean, federazioak moto bidezko loturak egiten dituzten boluntarioekin lan egiten du. Hauek ordea euren burua eta motoa aseguratuta egotea eskatzen dute. Hori lortzeko egin diren eskaerek fruiturik eman ez dutenez, lasterketak etetea erabaki du Gipuzkoako Txirrindulari Federazioak.
"Arazoak ez dira guri dagozkigunak, oinarrizko ziklismoak oro har sufritzen dituenak baizik eta horren aurrean ezinezkoa zaigu dauden oztopo guztiak gainditzea", zioen Aiztondo Klasikoaren batzorde eragileak plazaratutako oharrak. Gipuzkoako Federazioak ere oharra argitaratu zuen: "Gipuzkoako Errepideko lasterketak bertan behera geratzen dira antolatzaileek gutxieneko segurtasun hori lortzen ez duten bitartean. Ez dugu ahaztu behar ezta ere Frantziako Tourrean ikustea izango dugun txirrindulari profesional horietako askok beraien hasierak txirrindulari eskoletan, kadete, junior eta 23 urte azpiko lasterketetan izan dituztela. Hau da, orain antolatzeko zailtasunak ditugun horietan!".
"Arazoak ez dira guri dagozkigunak, oinarrizko ziklismoak oro har sufritzen dituenak baizik eta horren aurrean ezinezkoa zaigu dauden oztopo guztiak gainditzea". Aiztondo Klasikoaren batzorde eragilea.
Astebetera, iragarri zuten "partxe" bati esker denboraldia has zitekeela, baina motozaleen aferak oinarrizko txirrindularitzak bizi duen egoerari buruzko beltzune gehiago azaleratu du, Federazioak nabarmendu duen moduan: N1 errepidea ezin ukitzea, astean zehar lasterketarik ezin antolatzea, ertzain nahikoa ez izatea...
Gaiarekin lotuta, otsailaren 28an txio zorrotza idatzi zuen Arritxu Iribarrek: "LARRIA. Euskal Herriko Itzulia Eibarren bukatuko da eta igandean jubenilen txirrindulari karrera ezin da egin Eibarren. Tourrak bi etapa Gipuzkoan izango ditu eta Gipuzkoan ezin ditugu neska mutilen kadete, junior, sub23 eta elite mailako lasterketak egin .LATZA".
5. Tourra eta Vuelta ez bezala, Itzulia ez da Ipar Euskal Herritik pasako
Iribarren hitzak ekarri ditugu, ez soilik erreferentzia egiten dietelako bertan behera geratutako lasterketei, baita Tourraz gain Euskal Herriko Itzuliaren ibilbidea aipatzen duelako ere.
Eta horrek lotura du, hein batean, kirol ekitaldi handiak "erakusleiho" izan eta hiriak "mapan kokatzearen" mantrarekin. Duela bi urte idatzi zuen Jon Tornerrek horri buruz blogean:
"Bilbo edo dena delakoa zehazki zein mapatan kokatu nahi dugun kontuan hartu beharko litzateke. Alferrik ari baikara Tourra Bilbora erakartzen (berez, niri, neurekoiki, ongi iruditzen zaidana, ziklismozale amorratua naizenez), inguruko lasterketak bizirauteko larri dabiltzanean, harrobia bultzada baten beharrean, Bilbok ez duenean bizikletan ibiltzeko azpiegitura egokirik eta Bizkaiak belodromo estalirik –Eneko Garatek nabarmendu bezala–, Euskal Herriko Itzuliaren ibilbidEAE hau denean… Mapa, ze mapa? Zein da kirol ekitaldi ponposo hauen bidez sendotu nahi dugun lurraldea, sendotu nahi dugun herria?".
Bada datu kuriosoa honen guztiaren inguruan, Mikel Irastorza kazetariak nabarmendu duenez:
Aurtengo Vuelta Xiberoatik pasako da, Frantziako Tourra ere, Lapurdiz gain. Aldiz, Euskal Herriko Itzulia ez da Ipar Euskal Herrian sartuko. Esanguratsua #euskalherria
— Mikel Irastorza (@mikel_irastorza) January 10, 2023
Bai, aste honetan Chill Mafiak agur esan du eta zer eta musean jokatzen. Mus Corrido kantuan, metaforka hegan. Hordago batzuk bai bota dituela taldeak iraundako hiru urteotan. Jaso gabeko enbidorik geratuko zen bidean, jakina, baina momentuz, nahiko; jaso... [+]
Urduritasunaren alarmak mugikorrekoak baino ordubete lehenago jota hasi da niretzat Donostiako 72. Zinemaldia, edo halabeharrak edo oparitu didan rol honetan. Goiz gosaldu eta akreditazioaren bila joan ostean, Victoria Eugenia antzokira hurbildu naiz 9:00etarako saiora, Emilia... [+]
Ekialde Erdia dantzan jarri dute pertsona-bilagailuak eta walkie-talkieak lehergailu bihurtu dituzten erasoek. Israel isilik da, baina inork gutxik jartzen du zalantzan erasoen atzean hura dela. Besteak beste, iraganean aritu delako jada jolas hilgarri horietan, eta akusazio... [+]
Aurtengo Euskarabildua topaketa teknologikoa (iAmetzak antolatzen duena urtero) urriaren 17an izango da Donostian, San Telmo Museoan. "Artifiziala ez den teknologia" jarri diote goiburu gisa, adimen artifizialaren oldarraldi garai honetan "inoiz baino... [+]
Uda honetan, gutxienez hemeretzi erailketa matxista izan dira, eta horietatik gutxienez hiru kasutan, poliziak edo polizia ohiak dira hiltzaileak. Donostian, gainera, erailketa saiakera bat ere izan da ertzain baten partetik: bere bikotekidea hiltzen saiatu zen abuztuan.
(Baina Kievek Errusiari eraso egiten uzteak gerrara eraman gaitzake zuzenean).
George Beebe CIAko Errusiako analisi zuzendari ohia da eta bere artikulu hau Rafael Poch kazetariaren blogean argitaratu dute gaztelaniaz eta Brave New Europe webgunean ingelesez.
Europako Alderdi Popularrak ultrakontserbadoreekin eta eskuin muturrarekin landuriko ebazpenak aldeko 309 boto, kontrako 201 eta hamabi abstentzio jaso ditu. Ekaineko Europako hauteskundeez geroztik, lehen aldia da eskuina eta eskuin muturra baturik agertzen direla Estrasburgon.
Foru Legebiltzarraren arabera, “oinarrizko eskubideak eta askatasunak murrizten dituen legea da, eta zigor-atal neurrigabea du, demokrazia aurreratu bati ez dagokiona”.
Azken aukera asteburu honetan 'Inexa de Gaxen' pastorala ikusteko.
Internet hasieran askatasunaren espazio izan zen, baina gaur egun enpresa handien esku dagoen lurralde kontrolatu bihurtu da. Testuinguru honetan, teknologia burujabetza eta ongizate komuna lortzeko Internet berreskuratzeko beharra gero eta premiazkoagoa da. Egile eta aktibista... [+]