Traduït automàticament del basc, la traducció pot contenir errors. Més informació. Elhuyarren itzultzaile automatikoaren logoa

Bai mundu berria!

Armagheko artzapezpikua
K.a. 4004ko urriaren 23a, goizeko 09:00ak. Mundua sortu zen, James Ussher (1581-1656) artzapezpiku irlandarraren arabera.

Ussherrek bere kronologia osatu eta argitaratu baino lehen, dagoeneko baziren mende batzuk aditu katolikoak Lurraren adinari buruzko ikerketan eta eztabaidan zebiltzala. Biblian jasotakoak literalki hartuta atzera eginez kalkulatzen zuten jainko kristauak mundua, bizitza eta gizakia sortu zitueneko lan-astea. Eta gehienek K.a 4000. urtearen inguruan ipini zuten munduaren jaioturtea: Bedek 3952.ean, Scaligerrek 3949.ean, Johannes Kleperrek 3992. urtean eta Isaac Newtonek 4000. biribilean. Baina Armagheko artzapezpikuak Dionisiok Anno Domini egutegi sisteman egindako akatsa kontuan izan zuen eta, Jesukristo K.a 4. urtean jaio zela kalkulatu ondoren, 4004. urtea aukeratu zuen.

Kreazioa zer urtarotan gertatu zen ere eztabaida teologiko sakona izan zen Ussherren garaian. Babiloniarren, kaldearren eta beste kultura batzuen kronologiak udaberrian hasten zirenez, hainbat adituk horren alde egin zuten. Beste batzuek ordea –Ussherrek barne– udazkenean izan zela uste zuten, judutarren urtea orduan hasten baitzen. Irlandarrak gehiago zehaztu zuen: udazkeneko ekinozioaren inguruko igande batez izan zen. Zergatik igandea? Jainkoak zazpigarren egunean atseden hartu zuelako. Judutar tradizioan atseden eguna larunbata da eta, hortaz, jainkoak sei eguneko lana aurreko igandean hasi zuen. Ziuraski Keplerren Tabulae Rudol-phinae (1627) taula astronomikoak eskura zituela, ekinozioa urriaren 25ean –asteartea– izan zela eta, beraz, sortzailearen lanak bi egun lehenago hasi zirela ondorioztatu zuen.

Ussherren mundu gaztea bitxikeria baino ez da gaur egun, baina bere garaian Biblian jasotakoak erabateko egiatzat jotzeak eliza katolikoaren eta zientziaren arteko bereizketa areagotzea baino ez zuen ekarri. Eta bereizketa horrek, besteak beste, hainbat zientzialari sutara bidali zituen.

Egun badakigu gure planetak eta bizitzak 6.000 urte baino askoz gehiago dituztela, baita gizakiok, bertako biztanle gazteenetakoek ere. Eta Ussherren beste kalkulu baten porrota baieztatzeko moduan gaude. Bibliak dio: “Ez ahaztu Jaunarentzat egun bat 1.000 urte bezala dela eta 1.000 urte egun bat bezala”. Beraz, artzapezpikuak uste zuenez, sei egunean sortutakoa 6.000 urtean amaituko zen, hots, 1997an. Hamaika urteko propina izan dugu behintzat.

Últimes
Arabako zentral fotovoltaikorik handienari baimena eman dio Espainiako Gobernuak

231.000 panel jarriko dituzte, Arabako hego-mendebaldeko ehun hektareatan zehar: Armiñonen. EUskal Herriko bigarren eguzki parke handiena izango da.


2025-05-23 | Gedar
Preso politikoei harrerak egitea debekatzen saiatuko dira berriz Espainiako Estatuan

PPk Senatuan proposatu du, gainera, euskal preso politikoek damua erakutsi behar izateko xantaia areagotzea.


2025-05-23 | ARGIA
Arantxa Tapia fitxatu duen enpresak diseinatuko du Jaurlaritzaren mila milioi euroko inbertsioa

Maiatzaren 22an EAEko Legebiltzarrak mila milioi euro zorpetzeko lege proiektua onartu du “zientzian, teknologian, enpresan eta industria sektorean eragiteko”. Naiz hedabideak jakitera eman duenez, Eusko Jaurlaritzak KPMG Asesores SL enpresari eskatu dio plana... [+]


2025-05-23 | Irutxuloko Hitza
Aldi baterako alokairu kontratuen “iruzurra” salatu du Donostiako Stop Kaleratzeakek

Donostiako Parte Zaharreko maizter batek 11 hilabeterako alokairu kontratua bost urterako legezko kontratu bihurtzea lortu du.


Netanyahuk dio ‘Palestina askatu’ dela gaur egungo ‘Heil Hitler’

Washingtonen Israelek duen enbaxadako bi langile tiroz hilda agertu eta gero egin ditu adierazpenak Netanyahuk. Israelgo Gobernuak zuzenean lotu ditu Washingtongo erasoak eta  Europako zenbait gobernuburuk Gazako sarraskiaren aurka egindako adierazpenak.


Els parlamentaris d'Ipar Euskal Herria demanen al ministre francès d'Educació que augmenti els recursos de SEASKA
La missiva ha estat enviada el 21 de maig al ministre francès d'Educació, Elisabeth Borne, pels sis parlamentaris d'Ipar Euskal Herria. En la carta, lamenten que amb el nombre d'alumnes que hi ha, les places previstes per a les ikastoles són "molt poques".

2025-05-23 | Elhuyar
Unes poques companyies del nord global són les principals responsables dels conflictes relacionats amb l'extracció de recursos naturals
Només un centenar de companyies multinacionals estan darrere del 20% de tots els conflictes relacionats amb l'extracció de recursos naturals, segons un estudi realitzat per la Universitat Autònoma de Barcelona. L'estudi revela que les companyies de països del nord global són... [+]

“Arau askorekin jaten ikasten badugu, agian ez ditugu gorputzaren beharrak nabarituko”

Mireia Centeno Gutierrez psikopedagogoak haurren elikaduraren inguruko zenbait gako eman ditu; hala nola jatera behartzeak eta jakiak debekatzeak dituen ondorioak aipatu ditu.


Els acusats afirmen que ho van fer tot de manera pacífica per decisió col·lectiva

 

 

 

Dijous passat van declarar els imputats i de les seves declaracions es pot resumir el següent: Els veïns que es reunien en la plaça o acampada de Lekaroz decidien col·lectivament què fer, generalment, dirigint-se a l'àmbit de les obres i col·locant-se de manera... [+]


El Moviment Pro Sobirania ha organitzat per a dissabte que ve a Tafalla unes trobades entorn de la igualtat. S'ha organitzat un ampli programa per a tot el dia, i entre els membres d'aquest moviment

2025-05-22 | ARGIA
Model D-PAI qüestionat: associacions i centres de pares i mares es mostren en contra
Coincidint amb l'abandó del model per part del centre de Puente la Reina i Elizondo, un grup de pares i mares dels centres educatius d'Olite, Tafalla, Puente la Reina, Sarriguren, Buztintxuri i Noain ha acudit a la comissió d'Educació de Navarra per a denunciar les... [+]

2025-05-22 | dantzan.eus
Grup de danses basques compost per dantzaris d'entre 80 i 90 anys
Els membres del grup de danses basques Beti Martxan d'Errenteria-Orereta han deixat en evidència que l'edat no és un obstacle per a la pràctica del ball. Ikerne Zarate ha recollit en el reportatge L'edat no es converteixi en un obstacle per a emprendre.

Eguneraketa berriak daude