Net hurbil
RAMADANEAN OTOITZ ETA BARAU DAGI MUNDUAREN
LAURDENAK
Azaroaren 6an hasita, Ramadan hilabeteko
giro berezian biziko da munduko lau biztanletatik bat. Fedeak
musulmanen eguneroko bizimodu eta ohiturak asko kutsatzen
baditu, are nabarmenago gertatzen da hori ilargialdi honetan.
Abenduaren 6ko festekin burutuko den sasoi hau sakratua da
gure artean ere ugaritu diren musulmanentzako.
Munduko milioika musulmanentzako,
azaroaren 6an hasiko da urteko hilabeterik bereziena. Ramadan
sasoia da. Egun horietan, barau egingo dute egunsentitik ilunabarrera.
Hilabete horretan ospatzen baitute Jainkoak Koranaren lehen
bertsoak Mahoma edo Mohammad profetari errebelatu zizkion
garaia. Barne hausnarketa, otoitz eta autokontrol aroa da.
Musulmanen egutegian bederatzigarren hilabetea da Ramadana.
Hau hasi eta 26. egunaren ondorengo gauak Laylat-al-Qadr izeneko
ospakizuna ekarriko du, aurten gure abenduaren 1ean. Eta Ramadanaren
bukaeran hilberria hasten den uneak seinalatuko du Id-al-Fitr
festa iritsi dela mundu osoan diren milioika sinestun horientzako.
Egunez barau egin, sarritan otoitza praktikatu, meskitetara
gehiago joan eta ahaideak eta betiko lagunak bisitatuz, hilabete
horretan musulmanek beren familien eta komunitatearen barne
loturak sendotuko dituzte.
Izarretik
izarrera
Duela urte gutxi kristau komunitateetan Garizuman bizitzen
zen giroarekin aldera daiteke Ramadana, urrundik bada ere.
Elizkizun, isiltasun eta otoitzari ordu asko eskaintzen zaizkio
eta berez arautegi zehatza duen musulmanaren bizimoduak are
gehiago zorrozten ditu egunotan bere betekizunak.
Barauak irauten duen orduetan -egunez-
ezin du sinestunak ez erre ez sexu harremanik eduki. Egunaren
bukaeran baraualdia iftar izeneko errezoarekin batera etengo
da, hurrengo egunsentia arte. Koran sakratuak dioenez, sinestunak
jan eta edan dezake "egunaren argitan marra beltz bat
marra zuri batetik berezi daitezkeen unea arte", eta
ondoren hurrengo gaua bitartean hasten da baraua. Barauak
musulmanari dakarkion on guztia bost gauzotako batek alferrik
galdu dezake: gezur bat esateak, norbait kalumniatzeak, norbait
salatzeak, gezurretan zin egiteak eta zekenkeriak. Edozein
unetan ere bekatutzat jotzen diren jokabide hauek, are larriagoak
omen dira Ramadaneko barau giroan.
Ohi baino sarriagotan doaz musulmanak
meskitetara urte sasoi honetan, eta denbora gehiagoz egiten
dute otoitz han. Eguneroko ohiko bost errezoaldiez gain, Ramadanean
Taraweeh izeneko otoitz berezia (Gaueko Errezoa) egiten dute,
eguneroko otoitzak baino bi edo hiru aldiz luzeagoa dena.
Zenbait musulmanek gau osoa emanen du errezoan. Hogeita seigarren
gauean Laylat-al-Qadr (Agintearen Gaua) ospatuko dute: gau
horretan ospatzen da Mahomari Jainkoak Korana errebelatu zion
eguna. Eta liburu santu horren arabera, gau horretan zehazten
du Jainkoak hurrengo urtean gertatuko dena.
Baraualdia aurten abenduaren 6an
bukatuko da. Ramadana bukatu eta Shawwal izeneko hurrengo
hilabeteari bide ematen dion festak Id-al-Fitr du izena (Baraua
Hausteko Jaia). Hiru egun iraunen du ospakizun berezi horrek.
Musulmanek egun horietan elkarri opariak egingo dizkiote,
eta familia eta lagunarte berezian bilduko dira otoitz egin
eta otordu luzeak egiteko. Leku askotan gainera feria eta
festa bereziak ere antolatuko dituzte ospakizun horien kariaz.
Hedatze
geldiezinean
Islama da azken urteotan sinestun
kopuruz gehien hazi den erlijioa. Eta munduko bigarrena da
jarraitzaile kopuruan. 1996ko datutan, Asian 1.022 milioi
biztanle sinesmen horren barruan zegoen katalogatua, biztanleriaren
herena. Afrikan 426 milioi ziren urte horretan, populazioaren
%60 inguru. Horiei guztiei Europa, Amerika eta Ozeaniako musulmanak
gehituta, mundu osoan 1.482 milioiko kopurua ematen zuen duela
sei urte, hau da Lurrak zeuzkan 5.772 milioi biztanleen %26.
Urteko hazkunde tasa islamarentzako
%6,4koa zen urte horietan, eta beste batekin konparatzekotan,
kristauen kopuruak garai berean %1,46ko hazkundea zeukan.
CIAren dokumentaziotik ateratako datu horien gainean, islamaren
gune bat baino gehiagotan gaur egun mundu osoan 1.900 milioitik
gora izango direla kalkulatzen dute. Izenez musulman deituagatik
Koranaren irakaspenak eguneroko bizimoduan jarraitzen dituztenen
nombrea apalagoa izango dela bistakoa da, baina erlijio guztiekin
gertatzen da desfase hori, eta ez da islama izanen kalkulu
horretan ere galtzaile aterako litzatekeena.
Erlijioen arteko beste konparaketa
interesgarri bat "Reader's Digest"ek egin zuen 1983an.
Aurreko mende erdian erlijioek gora edo behera egin zituzten
mugimenduak aztertu eta konparatu zituen aldizkari horrek.
Bere datuen arabera, konfuzianismoa eta taoismoa berrogeita
hamar urtetan %13 jaitsi ziren. Juduen kopuruak ere behera
egin zuen, mende erdian %4 galduta. Kristautasunak %47ko kopuruan
egin zuen gora; honen barruan behera egin zuten Ekialdeko
kristau ortodoxoek %36, protestanteak %57 ugaldu ziren, eta
eliza katolikoak egin zuen igoerarik handiena sail honetan,
%70 hazita. Ikerketa beraren arabera, budistak %63 gehiago
ziren mende erdi beranduago, hinduisten kopurua %117 hazi
zen, shintoistak %152 gehiago ziren. Baina erlijio guztietan
hazkunderik nabarmenena islamak ezagutu zuen mende erdian:
%235 ugaritu zen munduan. Ikusi dugunez, Asian eta Afrikan
da indartsuena islama, baina azken hamar urteotan hazkunde
tasarik deigarrienak Australia (%257), Europa (%142) eta Ipar
Amerikan (%25) ezagutu ditu.
Eta azkenean, Frantzia, Britainia
Handia edo Amerikako Estatu Batuak bezalako herrialde aurreratuetan
islama da jarraitzaile kopuruz bigarren erlijio nagusia. "Gaitzaren
Ardatzaren" kontrako guduan buru-belarri murgilduta azaltzen
den AEBen barruan, 140 milioi kristauen artean 10 milioi musulman
bizi dira. Aginte guneetan indar handia duen komunitate judua
baino ugariagoa osatzen dute musulmanek. Kristauak berak hainbat
elizatan banatuta daudela kontutan hartuta, katolikoek eta
Hegoaldeko baptistek bakarrik irabazten diete musulmanei kopuruan.
Gainerakoak, izenez hain ezagunak egiten zaizkigun metodistak,
ebanjelioak, mormoiak eta beste atzetik dauzkate.
Gure artean ere ibiliko dira baraua
eta Allah jainkoari egindako otoitzak. Urte osoan bezala.
Ohartu ez garen arren.
|