2020-10-07 12:13
Defizitari buruz Chivitek iragarri duen akordioak 2020rako eta 2021erako arau fiskalen etetea ez aprobetxatzea dakar, eta, gainera, autogobernuari uko egitea.

Nafarroako Gobernuak irailaren 17an eguneratu zuen Ogasunaren diru-bilketaren aurreikuspena, bilketaren %13,3ko beherakadarekin (2020an 2019an baino 538,6 milioi euro gutxiago biltzea aurreikusten du). Horrekin batera, Ogasun Ministerioarekin defizitaren %2,6ko muga ezartzea adostu zuen.
Egun batzuk geroago, Pedro Sanchezen Gobernuak iragarri zuen 2020an eta 2021ean defizitaren, zorraren eta gastuaren mugak etengo zituela Estatuko lurralde eta administrazio guztietan, Nafarroa barne. Hau da, egun batzuk lehenago Nafarroako Gobernuaren eta Estatuko Gobernuaren artean adostutako defizitaren muga bertan behera geratu zen zerga arauak bertan behera geratu zirenean, Europa mailan egin den bezala.
Hala ere, Nafarroako Gobernuak berriro adostu du Estatuarekin 2020rako %2,6ko "defizitaren erreferentzia tasa" ezartzea, eta 2021erako %2,2koa. Akordio berri honek, Madrilek arau fiskalak bertan behera utzi ostean, Nafarroari aurrekontuen austeritatea ekarriko dio, inolako beharrik gabe: Foru Gobernuak erabaki du arau fiskalak bertan behera uzteak ez diola inolako onurarik ekarriko Nafarroari.
Onartezina da Nafarroako Gobernuak bere gastu-ahalmenari muga bat ezartzea erabakitzea. Ezin azalduzko akordioa da, autogobernuari uko egitea dakarrelako, eta, gainera, gizartearen beharrak asetzeko borondaterik eza erakusten duelako.
Defizitaren eta zor publikoaren mugak eta gastu-araua, politika publikoetan doikuntza-politikak ezartzera bideratutako mekanismoak dira, dauden behar sozialak eta egoera ekonomikoa kontuan hartu gabe. Hori dela eta, ELAk uste du mekanismo hori ezartzen duen Aurrekontu eta Finantza Egonkortasunari buruzko Legea indargabetu egin behar dela (ez bi urtez bertan behera utzi, baizik eta behin betikoa izan behar luke). Honekin batera, bertan behera utzi beharko litzateke Konstituzioaren 135. artikuluaren erreforma, zorra ordaintzeari lehentasuna ematen baitio behar sozialak asetzearen aurretik.
Nafarroako zerga-politikaren arazoa diru-bilketarena da, ez gastuarena. Irtenbidea, ezinbestean, zerga-erreforma bat izan behar da, zerga-bilketa handitu eta bidezkoagoa eta progresiboagoa izan dadin. Borondate politiko kontua da. Tamalgarria da Nafarroako Gobernuak gastua mugatzea eta ez diru-bilketa handitzea.
Horregatik, ELAk Nafarroako Gobernuari eskatu dio atzera egiteko akordio honetan, eta 2020 eta 2021erako arau fiskalak bertan behera uzteko. Krisi sozial, sanitario eta ekonomiko betean, ezinbestekoa da dauden beharrak asetzeko aurrekontua nabarmen handitzea. Epe laburrean zorpetzeko aukera horrekin batera, zerga-erreforma egin behar da, diru-bilketa nabarmen handitzeko. Bestela, 2022an zor publikoaren igoera aurreikustea murrizketa handiak egiteko justifikazioa izango da. Hori 2008ko krisian ikusi genuen, eta ez litzateke onartu behar berriro gauza bera gertatzea.
Komeni da gogoratzea ELAk maiatzean proposamenak egin zituela, besteak beste, neurri zehatzak jasoz Sozietateen gaineko Zergan eta Ondarearen gaineko Zergan bilketa handitzeko. Horien bidez, 2020an 900 milioi euro gehiago bildu ahal izango lirateke Nafarroan.

Artikulu hau egilearen RSS jariotik automatikoki ekarri da hona. Baliteke jatorrizko artikulua luzeagoa izatea, eta hemen irakur dezakezu.
ELA klase sindikatu abertzalea da, 1911n sortua eta egun 100.000 afiliatu dituena.