• Enagasek “Espainiako hidrogenoaren barne-azpiegitura” aurkeztu du, 15 proiektutan zatituta, H2Med-aren interkonexiorako bi proiektuak eta hidrogenoa Kantabriako gatz-leizean biltegiratzea.

• “Gas No Es Solución” sareko erakundeek salatu dute proiektu horiek zatikatzea ez dela onargarria eta aurrekari txarra duela.

• Gobernuari eskatzen diote Enagásek bete ditzala indarrean dagoen legeria eta sare elektrikoaren kudeatzaileek dituzten betebehar berak.

• Proposatutako trazadurak, Bizkaitik igarotzean, gune babestuak eta ingurumena babesteko eremuak zeharkatu eta ukituko lituzke, hala nola El Regato-Gorostiza (Barakaldo) edo Pagasarri – Ganekogorta mendigunea (Bilbo). 

“Gas No Es Solución” sareko hainbat erakundek, non Ekologistak Martxan Bizkaia baitago, alegazio formalak aurkeztu dizkiote Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako Ministerioari, Hidrogenoaren Espainiako Sare Tronkalean eta H2Med korridorean sartuta dauden “Hidrogenoaren Barne Azpiegitura Espainian” proiektuaren tarteetarako gaur egun irekita dauden jendaurreko izapideen aurka. Erakunde ekologistak izapideak berehala gelditzeko eskatzen du, lotutako plan eta programa guztien ingurumen-ebaluazio estrategiko (IEE) egokia ahalbidetuko duen legegintza-tresna bat onartzen ez den bitartean.

Erakundeek salatu dutenez, Enagásek bere filialen bidez bultzatutako hidrogenoa garraiatzeko megaproiektu honek ez du indarreko legeriak eskatzen duen ingurumen-plangintzarik, garraio elektrikoaren sarearekin gertatzen den bezala. “Elkarri oso lotuta dagoen azpiegitura baten aurrean gaude, lurralde, baliabide eta komunitateei modu metatzaile eta sinergikoan eragiten diena, eta, hala ere, tarte isolatuetan izapidetzen ari dena, ikuspegi global eta estrategikorik gabe”, ohartarazi du Ekologistak Martxan – Ecologistas en Acción taldeko bozeramaile Marisa Castrok.

Erabilitako argudioen artean, Sareak Espainiako Estatuan hidrogenoaren merkatuak gaur egun duen garapen eskasa azpimarratzen du (33 MW baino ez elektrolizagailu operatiboen kasuan), sustatzailearen eszenatokietan dauden 74 GWrainoko neurriz kanpoko proiekzioen aurrean. Proiekzio horien helburu nagusia hidrogeno berriztagarria Frantziara eta Alemaniara esportatzea izango litzateke, H2Med korridorearen bidez. Hedapen horrek sorkuntza berriztagarri esklusiboko dozenaka GW gehigarri instalatzea eskatuko luke, eta horrek ondorio larriak izango lituzke lurraldean eta ekosistemetan.

Sareak salatu du, gainera, ekimena operadore energetiko handien onurara bideratuta dagoela eta funts publikoekin sostengatuta dagoela, eta ez dela frogatu haren bideragarritasuna eta deskarbonizaziorako ekarpen erreala. “Azpiegitura pribatuari diru publikoa injektatzeko kasu berri batean gaude, non plangintza demokratikoaren eta ingurumenekoaren ordez oligopolio energetikoak emandako eredu bat ezartzen den”, azpimarratu du Castrok.

Ekologistek, beren alegazioetan, enbor-sare osorako Ingurumen Ebaluazio Estrategikoa ez ezik, Ingurumen Inpaktuaren Ebaluazio Arrunt oso bat ere eskatzen dute tarte bakoitzerako, eragin sinergiko eta metagarriak kontuan hartuko dituena. Ohartarazi dutenez, proiektua zatitzea Europako eta Espainiako legedia urratzen ari da, eta horrek behartzen du azpiegituren inpaktu metatuak hidrogeno-eroanbide handiak bezala hartzera.

Marisa Castroren ustez, “ezin da trantsizio energetikoaz hitz egin lurzoruaren erabilerak antolatu gabe, inpaktu globalak ebaluatu gabe eta herritarren parte-hartzea bermatu gabe”. Ildo horretan, trantsizio benetan demokratikoa, deszentralizatua eta sozialki bidezkoa eskatzen dute, non erabaki estrategikoak informazio gardenarekin, parte-hartze eraginkorrarekin eta ingurumen-ebaluazio zorrotzarekin hartuko diren.

Reozin-Arrigorriaga tartea eta horrek Bizkaian dituen eraginak

Gainera, Bizkaiko taldeak kezka zabaldu zuen Bizkaiko Reozin-Arrigorrriaga tarterako aurkeztutako trazadurak ondare naturalean izango zituen eraginei buruz, eta kezka hori azaldu zuten Kantabriako elkarteek gainerako tarterako, hidrogeno-biltegi bat barne. Tarte hori gune babestuetatik igarotzen da, hainbat ingurumen- eta gizarte-figurarekin, hala nola Pagasarri – Ganekogorta mendigunea (Bilboko Udalak onartutako Pagasarri mendiko Plan Bereziarekin, mota horretako azpiegiturak mugatzen eta debekatzen baititu bere antolamendu-eremuaren barruan).

Azpiegitura horrek Lareinteta-Zugaztietako gune karstikoari eta meategi zaharrei eta ingurumena babesteko eremuei ere eragingo lieke, baita babestutako espezieentzat garrantzitsuak diren naturguneei ere, hala nola usategiari, bisoi europarrari edo arrain arantzadunari, EAEn kudeaketa-plana baitute. Interes naturaleko eremuak ere kaltetuko lirateke, hala nola Barbadun itsasadarra edo El Regato – Gorostiza naturgunea, Barakaldoko birika berdea.

Ekologistak Martxan-ek uste du, natura-inguruneari ahalik eta inpaktu txikiena eragiteko, horrelako azpiegituren trazadura beti igaro beharko litzatekeela antropizatuta dauden eta/edo beste azpiegitura batzuek (errepideak, autobideak, beste gasbide batzuk, goi-tentsioko lineak, etab.) eragindako lekuetatik. Ildo horretatik, ekologistek proposatu dute gasbideak gutxi gorabehera AP-68, E-70 eta AP-8 errepideen trazadura jarraitzea ibilbidearen zatirik handienean, eta, ahal den neurrian, dagoeneko eginda dauden gas-lineen trazadura aprobetxatzea, betiere babestu beharreko eremuetatik igarotzen ez bada. Horregatik guztiagatik, talde ekologistak defendatzen du “proposatutako trazadura ez dela onargarria ingurumenaren aldetik”.

Ekologistak Martxan Bizkaia taldeak aurkeztutako alegazioen dokumentua: http://ekologistakmartxan.org/wp-content/uploads/2025/07/Alegaciones-red-troncal-h2-Tramo-Reocin-Arrigorriaga-1.pdf