• Ibilbidea Sarrikoko eta Bidarteko parkeetatik, Ibarrekolanda eta San Pedro plazetatik eta Bilboko auzo ezagun hauetan dauden interes naturaleko beste txoko batzuetatik igaro zen.
• Hainbat geldialdi egin ziren ehun urtetik gorako zuhaitz handiez eta landare usaintsuen lorategiez gozatzeko eta gure hiri-inguruneko biodibertsitatearen alderdi eta erronka asko ezagutzeko, eta, aldi berean, auzoen historia ezagutzeko.
• Eduardo Renovales (Ekologistak Martxan) gidari naturalistaren eskutik egin zen ibilbidea.

1. barrutian (Deustu) populazio-dentsitatea badago ere -49.000 biztanle baino gehiago-, eta oso urbanizatuta badago ere, populazioa paseatzen, jolasten edo lekualdatzen den hainbat eremu publiko gorde ditu (parkeak, pasealekuak, plazak eta kaleak); hain zuzen ere, leku horietan mantentzen da bertako biodibertsitatearen zati handi bat landarediaren mailan. Testuinguru horretan, Ekologistak Martxan-ek ibilaldi bat antolatu zuen Eduardo Renovales gida naturalistak gidatuta, leku horietako batzuk zeharkatu eta aberastasun natural hori gertutik ezagutzeko. Dozena bat lagunek parte hartu zuten ibilaldi horretan.
Hona hemen egindako geldialdien alderdi nabarmenetako batzuk:

– Ibarrekolanda plaza: 2008an berritua, funtzio anitzekoa da, eta zentraltasunak (metro-geltokiaren ondoan, kontserbatorioa) eragindako igarobideak, haurrentzako jolasguneak, eserlekuak dituzten atsedenlekuak, baita ingurumen-musika eta Japoniako zumar-zuhaitzak ere (Zelcova Serrata), itzal handia ematen dutenak. Aromatika-lorategia duen eremu bat du (ezkaia, labanda, ereinotza, salbia, etab.). Plaza honetan landatutako espezie gehienak exotikoak dira.

– Agirre Lehendakariaren etorbidea Sarrikoko parkeraino, Ibarrekolanda plazaren pareraino: tarte horretan, Siberiako lizarra eta zumarra nabarmentzen dira, inausketa handien ondorioz duten altueragatik. Ezpeldun loreontziak ere bai. Zuhaitzen sustrai bihurrituak ikusten dira txorkoen barruan. 2015ean, 2018an eta 2020an, horien antzeko zumarrak erori ziren Agirre Lehendakariaren galtzadara, Deustu parean, kalte pertsonalik eragin gabe.

-Sarrikoko parkea: izen bereko lursail pribatu zaharrari dagokion espazioa, mende bat baino gehiagoko antzinatasuna duena, Zubiriako kondeena izan zena. Gaur egun, parkean dauden eraikinak UPV/EHUrenak dira, eta finkaren erdia ez da irisgarria, erakunde horren ekonomia zientzien fakultatearen parte baita. Parke hau bere zuhaizti eta tamaina ezberdinagatik nabarmentzen da, batez ere exotikoa (haritz, sekuoia, pinu, lizar, eukalipto eta ezki ale monumentalak ditu, beste espezie askoren artean) eta oraindik babestu gabeko elementu arkitektonikoak ditu.

– Etxezuri Bidea: Sarrikoko parkeko perimetro-hormaren mugakidea da, eta horma horretan dagoen biodibertsitatea du ezaugarri. Horma horrek ez du sasiak kentzeko presiorik, eta landare-espezie ugari ditu.

-Orube gormutuak: Madariaga etorbidearen eta Etxezuriko bidearen mugakide da, eta landaredia suntsitu eta garatzen duelako eta hainbat espezie exotiko daudelako bereizten da (panparen lumaduna, budleja eta akazia faltsua, batez ere). Kokagune horretan, gormutuen ikastetxe zaharreko hogei bat banana zahar daude. Bisitarien zabor pilaketa puntualaren arazoak izaten ditu.

– Kanaleko pasealekua: eraiki berria izan arren, ez du bidegorririk. Bertan dagoen landarediak hainbat arazo ditu: dozenaka zuhaitz lehortu dira, eta landatutako gramineo espezie gehienak exotikoak dira, eta horien artean panpako lumadun aleak agertu dira.

– Madariaga etorbidea: gormutuen orubearen ondoan, belar-sastrakarik gabeko mendi-hegal bat dago, espezie autoktonoen biodibertsitate aberatsa duena, orkidea espezieekin, hala nola Serapias cordiguera espeziearekin, baina baita inbaditzaile batzuekin ere, hala nola panparen lezka eta Oenotherarekin. Ikasleen egoitzaren ondoan sekuoia zahar bat dago, Ibaiganeko ikastetxe zaharreko landarediaren aztarna.

– Villa María: espezie exotikoak dituen orubea, hala nola panparen lumaduna eta eukaliptoak. Partikularrek zabortegi gisa erabiltzen dute aparkalekutik gertuen dagoen eremuan.

– La Salleren aurreko zabalguneak: Carmelo Bernaola lurpeko bidearen gainean eraikitako aisialdirako gunea eta aparkalekua nabarmentzen dira, zuhaitz gutxi dituelako eta asfalto eta zementurako azalera handia duelako. Futbol-zelaiaren horma bertikala landare-horma gisa diseinatu zitekeen, lorategi bertikal gisa.

– Etxezuri parkerainoko eskailerak: baratzeko zuhaizti ugari Salestarren ikastetxearekin muga egiten duen zatian (limoiondoak, kiwiak, pikondoak). Deustuko azken baratzeetako bat ikastetxearen finkaren barruan dago.

– Agirre Lehendakariaren etorbidea, Salestarren aurrean: Siberiako zumar handiak, bi ertzetan. Ertzain-etxearen inguruan dagoen pasealekuan, Negundo astigarrak eta apaindura-landaredi exotikoa nabarmentzen dira. Etorbideko erdibitzailean eta Don Bosco biribilgunean lore-landaredia nabarmentzen da; Bilbon 300.000 lore baino gehiago landatzen dira urtean.

– Bidarte parkea: banana ale handiak, seguruenik Gizarte Etxeko eraikina bezain zaharrak (1897) eta Bilboko zaharrenak.

– Euskotrenen Deustuko bide zaharrak. Trenaren zaratatik askatutako espazioa izan arren, orain autoek hartzen dute eremua. Arangoitiko mendi-hegalen parkerako sarbidea du, non landaretza aniztasun handia dagoen.

– San Pedro plaza: elementu historikoak, hala nola zuhaizti monumentala -itzaleko bi dozena platanondoak-, frontoia edo Deustuko Udalaren armarria (berriki jarria), haurrentzako beste jolasgune batzuk eta espazio zabalak. Espazio horretan, pilotalekuaren inguruan hogei bat zuhaitz moztea eta eraikinen aldean zuhaitzik ez egotea faltan botatzen da, nahiz eta oinezkoen azalera handitu egin den.

La entrada Ekainaren 11n Ibarrekolanda eta Deustuko parke eta plaza nagusien balio naturalak ezagutzeko ibilaldi gidatuaren kronika se publicó primero en Ekologistak Martxan - Euskal Herria.