[ZIEGATIK BERTSOTAN II] XABIER ARANBURU “XOMORRO” ETA JOSEBA ARANIBAR
bertsolari.eus

Bertso sorta hauek eta beste hamaika bat sorta egin genituen garaian Herrera de la Mancha-ko espetxean geunden. Eta, oker ez banago, astean bitan arratsaldetan patiora jaisten ginenean (jaitsi aldi bakoitzean pare bat orduz) gogotik ekiten genion bertsoaren erreinuan murgiltzeari, aspalditik sorturik geneukan BERTSO ESKOLAN.

Kartzelako plazan bertsotan aritzeak, izan bat-batean, izan lardaskan, izan idatzian, izan puntuka… bertsoaren harra barruan zeraman edonori ekartzen zion bihotzera egunerokotasunaren histasuna zulatuko zuen argi printza sendoa. Egia esan arma zorrotza zen kartzelak sortzen zituen kamustasunei aurre egiteko eta aukera genuen aldiro hor ibiltzen ginen HIZTEGI ERRIMATUA Bibliatzat harturik jo eta su bertsoak osatzen.

Bertsotan hasten lehenengoak paperean idatzi eta kantatzen zuenean lekukoa bigarrenari pasaz, honek ere gauza berdina egin zezan. Gaiak garuna lauskitzen zigunean amaitutzat ematen genuen bertso sorta, eta ginda gisa banan banan kantatzeari ekiten genion.

Idi proben bertso sorta aldiz, modulo batetik bestera eskutitzen bidez banan banan egina dago, su hilean egosten diren babarrunen antzera.

Gogoa izanez gero beraz ez zegoen gaindiezinezko oztoporik .

Kartzelaldi osoan ene bizimoduaren parte zen bertsozaletasuna jorratzeak izugarri lagundu zidan, bertsogintzaren mundu aberatsean ikasiz aurrera egiten eta bide batez ikaragarri lagundu zidan iparra ez galtzen, nigan sortzen zuen bizipozaren argi printzei esker.

GAIA: Idi probak

DOINUA: Betroiarena

             1                                                                                      

Usurbilgo jaietan

idi frogen txanda

hantxe aurkeztu gera

ederki janda

nire idietako bat

jarri da etzanda

hasi orduko egin

ote du eztanda?

Zer hago edanda?

Mugi hadi aida!

Akuluaz zanga!

Ez hadi defenda!

Lurrik jada ez lantzen

ta alfertzen da

2                     

bazkalduta etorri da

soilikan itzaina

belar pitin bat janda

nago alajaina

gose dagonak aise

eiten du labaina

eta etzan naizenean

nolako destaina

baina ezin engaina

gose den mingaina

non da kokaina

baba ta gaztaina

horrela ezin leike

egin azaina

            3

esklabutza garaiak

ez dira inoiz laga

animali izaten

segitzen bada

gaur laneko ta bihar

jateko beharbada

zure desafioek

ez naute ikara

bukazak tirada!

Ta ez errepara!

emango haut baba

etzak gehio traba!

Orduerdi lan eiteko

kexatzen zara

   4

gora animalistak

esanez naiz hasi

eta itzainak ez bitza

gauzak nahasi

txantaia egiteko

baba adierazi

baina gero belarrez

bakarrikan hazi

nekea itsasi

plakiak garrasi

egiten du kasi

urteak doazi

idiak ongi zaintzen

ez dula ikasi

           5

gizon probak daudela

bota aurpegira

idi alferra dela

bai nabari da

hire etxeko lanak

traktoreak tira

ta hi baloratzeko

apustuak dira

plaza bat begira

dirua erdira

hitaz ezin fida

nirea kupida

gizon proba hoiekin

hoa hiltegira

  6

hiltegira eraman nahi

nauzu lalafede

zure zitalkeria

bihurtuz lege

itzain apustuzale

gainera xelebre

soilik irabaztea

duzulako xede

aditu halere

ezta gizalege

bihurtzea abere

guztien errege

xomorrorikan gabe

etzara ezebe

Joseba itzaina eta Xomorro ez atzera eta ez aurrera gelditu den idia.