[Itsaso Zubiria Etxeberria] Jada historikotzat jotzen diren zenbait gertakari nola jazo ziren ondo gogoratzeak zer pentsatua eman dit eta istant batez zaharrek bezala hitz egin diot nire buruari, gogoratu dudanean irailaren 11 hartan non nengoen, Wikipedia deskubritu –eta ikastolan informazio iturri gisa onartzen ez ziguten– genuen ikasturte hura… ARGIAren 2026ko egutegia prest dago eta datorren urteko efemerideei begira ohartu naiz horretaz. Baina zahartu izanaz baino gehiago, ohartu naiz zenbat dugun kontatzeko; eta guk kontatzen ez badugu, besteek kontatzen dutela gure partez, nahi dutena esanez eta nahi duten maneran.

Azken ideia hori bera azpimarratu dit lagun batek, erakutsi diodanean 2026ko egutegia eta hasi garenean errelatoaz hizketan. Hala bota dit: “Dirua dutenek egiten dituzte superprodukzioak guri buruz, gure iragana beraiek kontatzen digute, eta gu lehia horretan oso izorratuta gaude; baina azken zazpi urteotan efemerideekin osatu duzuen artxibo historikoa izugarri baliagarria zaigu”. Ostras! Beraz, historia ez da iraganeko kontu hutsa, etorkizuna eraikitzeko ere balio baitigu. Hitz ederrak oparitu dizkit lagunak eta ireki ate bat gogoetarako, sarean denon eskura jarrita daukagun artxiboa balioan jartzeko. Etorkizunez kargatutako arma hau manipulatzen hasi ziren Lapuebla de Labarkan duela lau urte. Erabili zuen Kitz Mendiola irakasleak ikasleekin, historia pilula txikietan lantzeko (2.722 zenbakian irakur dezakezue); eta erabili zuen, baita ere, Maider Ansak urtebetez goizero-goizero bere kanalean eguneko efemeridea errepasatzeko.

Datozen urteurren borobil batzuk aipatzearren, mendea beteko da (100 urte besterik ez!) Donostian giza-zoo bat ireki zutela senegaldarrekin, mende erdi Segoviako ihesetik edo abortatzea egotzita Basauriko hamaika emakumeen atxiloketatik, 150 urte Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako foruak abolitu zituztela Madrildik… Eguneroko historia dosia osatu du, beste urte batez, Xabi Burgañak fin, ikuspegi kritikoarekin.

Historia ahazten duen herriak bere akatsak errepikatzeko arriskua du. Baita, ongi egindakoak ahaztekoa ere. Horregatik, argi dugu, etorkizunez kargatutako arma dela historia.

The post Etorkizunez kargatutako arma kalean da appeared first on ARGIAren barrenak.