"Cantos van facer en eúscaro en 2075?". O artigo que acaba de publicar Kike Amonarriz en prensa ten un título sobrecogedor. Antes que en Euskal Herria, fíxose unha pregunta deste tipo en Cataluña. Joan M. O sociolingüista tolosarra esperto quixo compartir connosco as reflexións que lle suscitou a lectura do libro L’ús parlat do catalán nun tombant decisiu (O uso oral do catalán na curva decisiva) de Serra.
O euskaltzalismo sempre mirou con envexa a Cataluña. Non vimos aquí a metade da forza e o empuxe, nin na cidadanía nin nas institucións, en favor da lingua local. Alí tamén os cans mancáronse, pero en literatura e medios de comunicación, na administración e nas actividades cotiás, os cataláns foron pioneiros, referentes e demostradores de camiños nas últimas décadas.
Con todo, a preocupación pola supervivencia do catalán aumentou nos últimos anos. Os Cirimoles do Procés teñen, por suposto, ese pesimismo de ver. Entre outras cousas, os cataláns nacionalistas defendían o novo Estado coa inminente independencia, porque esperaban que o dialecto quedase definitivamente salvado. O seu soño non se materializou e, ademais, parece que lles chamou a atención a pantasma castellanoparlante que durante tantos anos permaneceu oculto en Cataluña. O español escóitase con orgullo e orgullo nas zonas nas que antes se utilizaba baixo a boca.
Segundo o Instituto Nacional de Estatística (INE), o eúscaro é a única lingua cooficial do Estado que está a gañar falantes
Eu nese contexto situaría o libro de Serra sobre o que falou Amonarriz. Segundo el, por primeira vez na historia, o catalán volveuse minoritario no seu territorio. Tamén coñecemos aos axentes do desgaste: a falta de persecución ou empuxe dos estados e dos diferentes órganos de goberno, o abandono dos falantes, os cambios sociodemográficos (descenso da natalidade e envellecemento dos falantes), o gran número de inmigrantes e a actitude de moitos mozos en favor do castelán.
Tendo en conta todo isto, Serra presentou no seu libro unha mirada de progreso. Mire, na dinámica de hoxe, o número de falantes de catalán real non superaría o 25% en 2075, é dicir, a metade dos actuais. Unicamente “si tómanse as medidas oportunas” lograríase manter o número de falantes reais actuais (40-45%). Con todo, a situación podería empeorar, converténdose nun grupo marxinal que queda nun 10-15%.
Dá un pouco de medo. A porcentaxe que Serra utiliza como ponte de Amonarriz para designar ao “grupo marxinal” non está lonxe do número actual de falantes reais do eúscaro.
Tan mal estamos? Non o sei. Segundo o Instituto Nacional de Estatística (INE), o eúscaro é a única lingua cooficial do Estado que está a gañar falantes, tanto nas tres provincias como en Navarra. A investigación é do ano pasado, pero, a saber por que, foise de improviso. Quizá os nosos cans non andan tan descalzos.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
A ofensiva imperialista israelí entrou nunha nova fase: bombardeos en Iemen, Líbano e Siria; ataques contra Irán; intento de invasión de Líbano… Os sionistas conseguiron un vello obxectivo: Ir máis aló de Palestina e converter o ataque nunha guerra rexional.
O aumento... [+]
Un só nome de lugar é suficiente para empezar a citar o caso máis grave de violencia contra as mulleres que se produciu nos últimos tempos: Neste pobo de probas, un marido dominou químicamente á súa muller e abandonouna durante dez anos á sexualidade doutros homes, ao... [+]
De pequenos, tiñamos mil xogos para xogar no día a día. Algúns xogabamos correndo, outros xogabamos co balón, as bonecas, a goma ou as palabras. Hai un xogo no que xogabamos coas palabras, deime conta de que vai ser para toda a vida. Non nos damos conta de que estamos a... [+]
–Si, iso será unha montaxe… ou un chiste feito por alguén… ou algo sacado de contexto…
–Non, querida, aquí está o vídeo, escoita a entrevista.
-Oxtia, si! –dando voltas aos ollos nos buracos.
J. non podía crelo. Con todo, non é incrible, é... [+]
No grupo BRICS+ participan economías produtivas emerxentes ou provedores de materias primas. Eses queren construír unha gobernanza mundial máis xusta e iso choca cun Occidente que quere seguir gobernando e regulando os fluxos económicos internacionais.
BRICS+ non é un... [+]
Estou enfermo, en condicións de quedarme sen saír de casa, coa baixa do médico, coa aprobación dos que me rodean. Estou enfermo. É dicir, a miña enerxía é a que adoito ter cando volvo a casa pola noite, pero durante todo o día. E o corpo é unha trampa, unha vez máis,... [+]
Un longo fin de semana. Demos unha volta pola contorna e aproveitamos para facer o picoteo. Turistas facendo selfies. Rutas para turistas, alugueres, tendas, hoteis, parkings, pratos de menú, carteis de sinais en todos os idiomas do mundo. Os turistas transforman os lugares... [+]
Hai moitos anos o Dr. Coñecín o abuse chatbot, e tamén me dei conta da velocidade coa que as persoas poden engancharse a estas máquinas. Sendo animais sociais, a relación é natural e necesaria, e como di o nome de 'relación', sempre leva unha resposta por parte do outro... [+]
Wikipedia.org considera que Gish gallop (galope de Gish) ou a metralladora de falacias "é unha técnica de controversia que ataca ao opoñente co maior número de argumentos posibles, sen ter en conta a exactitude ou solidez deses argumentos" e tería como efecto colateral a... [+]
A orixe do termo sitúase a principios do século XIX. Naquela época, as pretensións imperialistas dos liberais ingleses chocaron cos rusos, que se estendía en Asia e obstaculizaban os desexos de colonización de Inglaterra. Para protexer os seus intereses, Inglaterra... [+]
No último ano sucedeume ver a persoas relacionadas co ámbito non profesional en grupos dixitais que utilizaron a intelixencia artificial para dar argumentos aos demais. O compartido como propio. A propia, pero non a vinculada ao sentido da propiedade, senón a procesada desde... [+]
A través da aplicación Wallapop vendín uns altofalantes mediocres antes do verán. Quizá a descrición do produto estaba un pouco inchada, é certo. O comprador púxome tres de cinco estrelas. É evidente que non valía a pena.
A semana seguinte, levei en coche desde Irun a... [+]
A outra vez estiven no enterro do pai dun amigo. O noso amigo pediunos aos presentes que tomasen unha flor dos ramos, si así o querían. Non podo dicir que non ás flores, moito menos ás rosas, sobre todo ás vermellas. Así que collín unha fermosa rosa vermella.
Coa rosa na... [+]
Os nosos pobos e cidades non nos coidan. Fáltanos terra, zonas verdes, espazos comunitarios. O noso pobo está deseñado ao servizo do capital. No pobo dos coidados, con todo, a vida é o centro.
Antes había unha rúa principal, unha rúa xigantesca que atravesaba a cidade. O... [+]