Aínda que o chicle actual provén das árbores, non é o único chicle que foi o seu. Trátase dun home que toca un cinco mil anos nunha zona da Idade de Pedra que está a escavar en Kierikkin, en Finlandia. Urki (Betula sp.) Era de alcatrán procedente da casca. Din que ten os dedos e os dentes do que masticó por última vez, coma se fosen feitos... Ao parecer, utilizábana para curar aos malferidos que se atopaban na boca.

Urkia, no noso Betula alba e Betula, a péndula, é unha afección aos fríos. Nas altas montañas de milleiros de metros, onde ningún outro árbore pode vivir, pode ver un frío inmenso e un bidueiro esvelto, cos seus zargas colgantes anudadas na danza unida ao vento. Amante do frío, pero é a humidade e a luz a que máis lle gusta. Nos claros dos bosques ou nos seus linderos atopará a súa pel esbrancuxada, mentres que nos lugares secos atopará inutilmente... Máis ao

norte e o bidueiro máis familiar. Era un sagrado para os celtas, erudito. Entre outras cousas, podían facer cosméticos, tinguiduras, tés, mosto de viño coa suor que é chiclego, aceite de curtir de coiro e con tapa flexible, caixas e cestas, chanclos de madeira, etc. Que sexa sacro, ou algo que sexa, outra vez! Na cultura da paisaxe de Euskal Herria, o bidueiro di moito: para coñecer os límites de lonxe, para leña de lume, para carboneo, para mangos, para medicamentos, para carpintaría –kaiku mítico, oporra, abatza, perreta, fleje…–, para calzado, para facer papel... Tivémolo ben, pero cada vez témolo máis lonxe. Nos catálogos das nosas árbores monumentais non aparece nin un bidueiro... Non hai nada que sexa excesivamente familiar, que se lle castigue por tantos traballos, castígueselle, máteselle, cáiaselle, se le derrite, se le derrite, derrúbaselle e afúndeselle a cintura. Nin sequera coñecemos o que debería ser sacro! Bonito asunto o noso! Ademais de mostrarlle os dentes da motosierra nas lúas de outono, deberiamos axudarlle a reproducirse a intervalos, aínda que as súas raíces sexan únicas para darlle fungos...